hafiza aise
Wed 28 November 2012, 04:35 pm GMT +0200
ÜNİTE 2
EMEVİLER DÖNEMİ II (96-132/715-750)
1)Emevi Devleti’nin duraklaması ve çöküşe doğru yol alması hangi halife devriyle başlar?
a)Süleyman b. Abdülmelik b)Velid b. Abdülmelik
c)Hişam b. Abdülmelik d)Yezid b. Abdülmelik
2)3.İstanbul kuşatması hangi halife zamanında ve hangi tarihte gerçekleşmiştir?
a)54/674 Yezid b. Muaviye b)97/715 Süleyman b. Abdülmelik
c)102/720 Yezid b. Abdülmelik d)119/737 Hişam b. Abdülmelik
3)Aşağıdakilerden hangisi 3. İstanbul kuşatmasında başarısız olunmasının nedenleri arasında yer almaz?
a)Bizans ordu komutanı Leon İzeryan’ın Müslümanların savaş stratejilerini bilmesi
b)Bizanslıların karşı taaruz için kullandıkları “Rum Ateşi”ne mukavemet edilememesi
c)İzmit üzerinden ilerleyen kara birliklerinin Bizanslılar tarafından pusuya düşürülerek
bertaraf edilmesi
d)Zor şartlara rağmen muhasaranın devam etmesi
4)3.İstanbul kuşatmasında Halife komutan olarak kimi tayin etmiştir?
a)Mesleme b. Abdülmelik b)Eyyüb El-Ensasi c)Haccac d)Kuteybe b. Müslim
5)3.İstanbul kuşatması ne zaman sonlandırılmıştır?
a)Halife Süleyman b. Abdülmelik’in ölüp yerine veliaht tayin ettiği Ömer b. Abdülaziz’in
geçmesiyle
b)Bizanslıların İslam donanmasının neredeyse tamamını yok etmesiyle.
c)İslam ordusu kara birliklerinin bertaraf edilmesiyle.
d)Kış ayının başlamasıyla.
6)Emeviler döneminde Hulefa-i Raşidin siyaseti güden halife hangisidir?
a)Hişam b. Abdülmelik b)Muhammed b. Mervan c)Ömer b. Abdülazi
d)Muaviye b. Ebu Süfyan
7)Fedek arazisini hz.Ali evladına iade eden halife kimdir?
a)Yezid b. Muaviye b)Ömer b. Abdülaziz c)Muhammed b. Mervan d)Mervan b. Hakem
8)Aşağıdakilerden hangisi Ömer b. Abdülaziz döneminde islamı yaymak için uygulanan
çalışmalar arasında yer almaz?
a)Barışçıl heyetlerle islamı yaymaya çalıştı
b)İslamı yaymak için fetih çalışmalarını hızlandırdı
c)Zalim yöneticileri görevden alarak dindar,bilgili,dürüst olanları tayin etti
d)Müslüman olan tebaadan cizye vergisinin alınmamasını talep etti
9)Emeviler döneminde mevali anlayışı hangi halife zamanında yoğunlaşmıştır?
a)Yezid b. Abdülmelik b)Velid b. Yezid c)İbrahim b. Velid d)Hişam b.Abdülmelik
10)Aşağıdakilerden hangisi Hişam b. Abdülmelik döneminin bariz meseleleri arasında yer almaz?
a)Şiilerin ayaklanması b)Abbasi dailerinin propagandaları
c)Haricilerin devleti sarsan isyanları d)Fetih hareketlerinin azalması
11)Emevilerin Horasan’daki son valisi kimdir?
a)Nasr b. Seyyar b)Ukbe b. Haccac c)Mesleme b. Abdülmelik d)Yusuf b. Ömer
12)Aşağıdakilerden hangisi Yusuf b. Ömer es-Sakafi’nin valiliği sırasında Hişam döneminin en önemli isyanlarından biridir?
a)Hz.Ali evladından Zeyd b. Ali’nin halifeliği ümeyye ailesinden alma girişiminin bertaraf edilmesi ile Zeyd b. Ali’nin, aldığı bir ok darbesiyle şehadetinin gerçekleşmesi
b)Peygamberlik iddaasında bulunan ve Mansuriyye’nin kurucusu olan Ebu Mansur el-İcli’nin vali tarafından öldürülmesi
c)Şiilerden Muğire b. Said’in isyan girişimi
d)Haricilerin yönetime karşı isyanları
13)Anadolu’ya yapılan seferler ençok hangi halife zamanında hız kazanmıştır?
a)Süleyman b. Abdülmelik b)Hişam b. Abdülmelik
c)Yezid b. Abdülmelik d)Mervan b. Muhammed
14)Emevi siyasi tarihinde ilk kez iktidara ihtilalle gelen Emevi halifesi kimdir?
a)Velid b. Yezid b. Abdülmelik b)Hişam b. A bdülmelik
c)Yezid b. Velid b. Abdülmelik d)İbrahim b. Velid b. Abdülmelik
15)Emevi Devleti’nin son halifesi kimdir?
a)Velid b. Yezid c)Mervan b Muhammed
b)Yezid b. Velid d)İbrahim b. Velid
16)İslam ordusunu saf düzeninden “Kurdus”(Bölük) sistemine sokan Emevi halifesi kimdir?
a)Ömer b. Abdülaziz c)Süleyman b. Abdülmelik
b)Hişam b. Abdülmelik d)Mervan b. Muhammed
17)Mervan b. Muhammed akıllı, zeki, güçlüklere tahammüllü ve kültürlü bir kimse olduğu halde Emevi Devleti’nin çöküşüne mani olamayışının başlıca nedeni nedir?
a)Faydalı işler yapmaya yeterli zemin ve fırsat bulamaması
b)Harici isyanları ve Hz.Ali torunlarının isyan girişimlerinin yıpratıcı olmaya başlaması
c)Yönetim merkezini Harran’a taşıması
d)Kabile çekişmelerinin had safhaya çıkması
18)Aşağıdakilerden hangisi Emevi Devleti!nin en önemli çöküş sebepleri arasında yer almaz?
a)Yönetimde Saltanat anlayışının benimsenmesi ile küllenmiş olan kabilecilik anlayışının toplumda yeniden hortlaması
b)Mevali anlayışının gittikçe yayılması ile Araplara olan düşmanlığın had safhaya çıkması
c)Müslümanların halifesi olan Emevi halifelerinden bazılarının hoş görülmeyecek yaşantıya ve sefahate sahip olmaları ve devlet işlerine ciddiyetle eğilmemeleri
d)3.İstanbul kuşatmasında donanmanın neredeyse tamamının yok olması ve devletin ordu olarak büyük zayiat vermesi
19)Aşağıdakilerden hangisi Emevi isyanları içinde yer almaz?
a)Harici isyanları b)Şii isyanları c)Abbasi isyanları d)Kabile mücadelelerinden kaynaklanan isyanlar
20)Abbasiler Irak’ı hangi tarihte ele geçirdiler?
a)132/749 b)132/750 c)129/747 d)127/744
21)Aşağıdakilerden hangisi Müslümanlara devlet başkanı olan kimseye verilen isimlerden değildir?
a)Halife b)İmam c)Amil d)Emiru’l-Mü’minin
22)Halifeliğin saltanata dönüşmesi ile şura ve seçim anlayışının yitirilmesi hangi halife döneminden sonra başlamıştır?
a)Hz. Ali b)Muaviye c)Mervan b. Hakem d)Yezid b. Muaviye
23)Emevilerde şehir valisine ne isim verilirdi?
a)Amil b)İmam c)Berid d)Kadı
24)Emeviler devrinde Hicaz eyaletine hangi eyalet dahil değildi?
a)Medine b)Kufe c)Taif d)Yemen
25)Devlet yönetiminde Divan sistemi hangi halife zamanında kurulmuştur?
a)Hz. Ömer b)Hz. Osman c)Muaviye d)Hz. Ali
26)Aşağıdaki divanlardan hangisi askeri konularla ilgilidir?
a)Divanü’r-Resail b)Divanü’l-Ceyş c)Divanü’l-Hatem d)Divanü’l-Tevki
27)Aşağıdakilerden hangisi sahtekarlığı önlemek için kurulan divanlardandır?
a)Divanü’l-Cünd b)Divanü’l-Ceyş c)Divanü’r-Resail d)Divanü’l-Hatem
28)Aşağıdakilerden hangisi resmi elbise,bayrak,sancak vb. diğer gereçlerle ilgili bir birimde kurulan divana verilen addır?
a)Divanü’l-Hatem b)Divanü’t-Tevki c)Divanü’t-Tıraz d)Divanü’r-Resail
29)Aşağıdakilerden hangisi Emevi Döneminde güvenlik görevi ile ilgilenmemiştir?
a)Haciplik b)Şurta c)Ahdas d)Berid
30)İslam devletlerinde haberleşme teşkilatını düzenli olarak kuran ilk kişi kimdir?
a)Muaviye b. Ebu Süfyan b)Ali b. Ebu Talip c)Abdülmelik b. Mervan d)Hz. Ömer
31)Emeviler devrinde posta teşkilatını daha da geliştiren posta amilinin (sahibu’l-berid) gece-gündüz hangi saatte olursa olsun huzuruna girmesine izin verilmesini emreden halife kimdir?
a)Muaviye b. Ebu Süfyan b)Abdülmelik b. Mervan c)Hz. Ali d)Hz. Ömer
32)Aşağıdakilerden hangisi İslam devletlerinde kadıların görevleri arasında yer almaz?
a)Adalet b)İdari ve mali işler c)Eğitim İşleri
d)Güvenlik ile ilgili bazı görevler e)Vakıf ve haraç işleri
33)Aşağıdakilerden hangisi “Mezalim Mahkemelerinde” görülen davalar arasında yer almaz?
a)Halife b)Vali c)Kadı d)Vergi memuru e)Divan katibi
34)Müslüman olmayanların topraklarından alınan vergiye ne ad verilir?
a)Cizye b)Haraç c)Öşür d)Ganimet
35)Askerlik yapabilecek akıllı ve hür olan gayri Müslim tebaadan alınan baş vergisine ne ad verilir?
a)Cizye b)Haraç c)Öşür d)Fidye
36)Gayri Müslim tüccardan alınan vergiye ne ad verilir?
a)Cizye b)Haraç c)Öşür d)Fidye
37)Emeviler devrinde zorunlu askerliği getiren halife kimdir?
a)Abdülmelik b. Mrevan b)Mervan b. Hakem
c)Ömer b. Abdülaziz d)Muaviye b. Ebu Süfyan
38)Arap grameri denildiğinde ilk akla gelen el-Kitab’ın yazarı kimdir?
a)Halil b .Ahmed b)İranlı Sibeveyh c)Ebu’l-Esved d)Ferazdak
39)Kabe’ye asılan meşhur “Muallakat”ı derleyen ve cahiliye şiirini sonraki nesillere aktaran şair kimdir?
a)Cerir c)Hammad Er-Raviye
b)Ferazdak d)Ebu’l Esved
40)Kur’an’ın doğru okunmasını sağlamak için ilk defa harflere bazı işaretler koyan edebiyatçı kimdir?
a)Asım b. Behdele b)Halil b. Ahmed c)İbn Amir el-Yahsubi d)Ebu’l-Esved
41)Oğlu Hişam’ın ifadesine göre “Hare gününde” fıkıh kitaplarını yakan ve sonrada çok üzülen ayrıca “Meğazi” çalışmalarının kurucusu sayılan zatın adı nedir?
a)Urve b)İbn İshak c)el-Vakidi d)İbn Seyyidinnas
42)Rivayetleri genel anlamda ilk tedvin edip senedlendiren ayrıca “es-Sire” tabirini ilk defa kullanan alim yazarın adı nedir?
a)Urve b)İbn Kesir c)ez-Zühri d)İbn İshak
43)Emeviler zamanında tefsir çalışmaları hangi şehirlerde yoğunluk kazanmıştır?
Cevap) Mekke, Medine ve Küfe’de
44)Tefsir çalışmaları talebeleri tarafından kayda geçirilen müfessir sahabeler kimlerdir?
Cevap) Medine’de Abdullah b. Abbas ve Übey b. Ka’b Irak bölgesinde Abdullah b. Mes’ud
CEVAPLAR:
1)A 2)B 3)D 4)A 5)A 6)C 7)B 8)B 9)D 10)D 11)A 12)A 13)B 14)C 15)C 16)D
17)A 18)D 19)C 20)A 21)C 22)B 23)A 24)B 25)A 26)B 27)D 28)C 29)D 30)A 31)B
32)D 33)A 34)B 35)A 36)C 37)A 38)B 39)C 40)D 41)A 42)C
NOT 1:Yezid b. Abdülmelik dönemi, gerek Abbasi hareketinin ortaya çıkışı ve çalışmalarına başlaması ve gerekse Haricilerin çeşitli isyanlarda boy göstererek devleti zayıf düşürmeleriyle de dikkat çekmiştir..
NOT 2: Emevi Devletinin çöküşü ile ilgili en önemli husus, üzeri küllenmiş olan kabilecilik anlayışının toplumda yeniden hortlamasıdır.
NOT 3: Şia, Haricilik, Kaderiye, Cebriye ve Mürcie olarak adlandırılan bu fırkalar daha sonra kendi aralarında çeşitli kollara ayrılmışlardır.Emevi döneminde kader konusunu gündeme getirerek insan hürriyetini savunan ilk kişilerin Mabed el-Cüheni ile Gaylan ed-Dımaşki, cebir görüşünü destekleyenlerin Ca’d b. Dirhem ile Cehm b. Safvan olduğu, ilk i’tizal hareketlerini de Vasıl b. Ata ile Amr b. Ubeyd’in başlattığı kabul edilir.
Dönemin itikadi görüşleriyle merkezi bir konumda yer alan iki önemli alim Hasan el-Basri ile Ebu Hanife’dir.
NOT 4: Emevi ailesinden Halid b. Yezid b. Muaviye gibi kişilerin özel merakıyla felsefi ilimlere karşı da bir ilgi doğmuştur.
Emeviler döneminden günümüze kadar ulaşan kelam çalışmaları arasında Hasan el-Basri’nin Risaletü’l-Kader isimli eseri ile Vasıl b. Ata’nın Hutbetü Vasıl b. Ata adlı risalesi sayılabilir.
NOT 5: 41/661 yılında Muaviye b. Ebi Süfyan tarafından kurulan Emevi hanedanı, yaklaşık 91 yıl yaşadıktan sonra 132/750 yılında yerini Abbasi hanedanına bıraktı..