ehlidunya
Sat 4 September 2010, 07:15 pm GMT +0200
Türkmenistan, resmî adıyla Türkmenistan Cumhuriyeti, 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılışından sonra bağımsızlığını kazanan Orta Asya Türk cumhuriyeti. Resmî para birimi Manat'tır. Yönetim şekli cumhuriyettir. Türkmenistan, BM, İKÖ, BDT, IMF gibi uluslararası kuruluşlara üyedir. Devlet Televizyon Kuruluşu vardır. Özel televizyon yayını bulunmaktadır.
Coğrafi Durum
Türkmenistan'ın yağış ve sıcaklık grafiği
Orta Asya ülkelerinden olan Türkmenistan güneyden İran, batıdan Hazar denizi, kuzeyden Kazakistan, kuzeydoğudan Özbekistan, güneydoğudan Afganistan'la çevrilidir. En yüksek yerleri Kugintau Dağı (3319 m.) ve Kopet Dağı (2942 m.)'dır. Hazar Denizi'nin hemen yanıbaşında yer alan ve tuz yönünden zengin olan Karaboğaz Gölü, Türkmenistan toprakları içinde yer alır. Türkmenistan akarsu yönünden fakirdir. Atrek ırmağının bir bölümü Türkmenistan'ın içinde yer almaktadır. Tecen ve Murgap adlı akarsuları Karakum çölü içinde kaybolmaktadır. Amu Derya ırmağının çok az bir kısmı Türkmenistan sınırları içinde yer alır. Bunun dışında önemli bir akarsuyu yoktur. Ancak su ihtiyacının karşılanması için 900 km uzunluğundaki Karakum kanalı yapılmıştır. Bu kanal güneydedir. Topraklarının beşte dördünü Karakum çölü kaplamaktadır. Güney kısmında Kopet dağ kütlesi ve yaylalar yer alır. Topraklarının % 3.5'i tarım alanı, % 17'si otlak, kalanı ya kısmen otlak olarak kullanılabilen çöl veya tamamen çöldür. Türkmenistan'a kurak ve sıcak bir iklim hâkimdir. Yaz aylarında sıcaklık bazen 50 dereceye kadar çıkar. Kış aylarında ise bazen -25 dereceye kadar düştüğü olur.
Dili Türkmence, Ural Altay dil grubunun Altay kolunu oluşturan batı Türkçesinin bir versiyonudur. Türkmenistan'da yaşayan 6 milyondan fazla Türk ile İran, Afganistan ve Rusya gibi ülkelerde yaşayan yaklaşık 3 milyon Türkmen tarafından konuşulmaktadır. Türkmenistan'da konuşulan Türkmence yazı diline sahip olduğundan ayrı bir dil olarak tanımlanabilir. Ancak diğer Türkmen ağızlarıyla, Azerice'yle ve Türkçe'yle çok yakın akraba bir dildir.
2010 tahminlerine göre 5 450 000 kişidir. Nüfusun %81 ini türkmenler, %9 unu özbek Türkleri,%6 sını ruslar, %4 ünü de geri kalanlar oluşturur. Beş Ana Türkmen boyundan oluşan Türkmenistanda idari yapıda bu beş boya göre şekillenmiş ve 5 şehir kurulmuştur.
Fiziki Özellikleri
Orta Asyanın ve Türkistanın ve hatta tüm Türklerin en uzun boylu ve geniş omuzlu Türk boyudurlar. Savaşçıdırlar,en az 7 çocuk yaparlar. ortalama çocuk sayısı 9 dur.
Spor
Türkmenistan'da En beğenilen spor dalları, okçuluk, cirit atma, ata binme, Güreş'dir.
Sınırları
En uzun sınırı Özbekistan'adır.En kısa sınırı ise Kazakistan'adır.
Komşuları
Kazakistan, Özbekistan, Afganistan, İran'a komşudur.
Coğrafi Durum
Türkmenistan'ın yağış ve sıcaklık grafiği
Orta Asya ülkelerinden olan Türkmenistan güneyden İran, batıdan Hazar denizi, kuzeyden Kazakistan, kuzeydoğudan Özbekistan, güneydoğudan Afganistan'la çevrilidir. En yüksek yerleri Kugintau Dağı (3319 m.) ve Kopet Dağı (2942 m.)'dır. Hazar Denizi'nin hemen yanıbaşında yer alan ve tuz yönünden zengin olan Karaboğaz Gölü, Türkmenistan toprakları içinde yer alır. Türkmenistan akarsu yönünden fakirdir. Atrek ırmağının bir bölümü Türkmenistan'ın içinde yer almaktadır. Tecen ve Murgap adlı akarsuları Karakum çölü içinde kaybolmaktadır. Amu Derya ırmağının çok az bir kısmı Türkmenistan sınırları içinde yer alır. Bunun dışında önemli bir akarsuyu yoktur. Ancak su ihtiyacının karşılanması için 900 km uzunluğundaki Karakum kanalı yapılmıştır. Bu kanal güneydedir. Topraklarının beşte dördünü Karakum çölü kaplamaktadır. Güney kısmında Kopet dağ kütlesi ve yaylalar yer alır. Topraklarının % 3.5'i tarım alanı, % 17'si otlak, kalanı ya kısmen otlak olarak kullanılabilen çöl veya tamamen çöldür. Türkmenistan'a kurak ve sıcak bir iklim hâkimdir. Yaz aylarında sıcaklık bazen 50 dereceye kadar çıkar. Kış aylarında ise bazen -25 dereceye kadar düştüğü olur.
Dili Türkmence, Ural Altay dil grubunun Altay kolunu oluşturan batı Türkçesinin bir versiyonudur. Türkmenistan'da yaşayan 6 milyondan fazla Türk ile İran, Afganistan ve Rusya gibi ülkelerde yaşayan yaklaşık 3 milyon Türkmen tarafından konuşulmaktadır. Türkmenistan'da konuşulan Türkmence yazı diline sahip olduğundan ayrı bir dil olarak tanımlanabilir. Ancak diğer Türkmen ağızlarıyla, Azerice'yle ve Türkçe'yle çok yakın akraba bir dildir.
2010 tahminlerine göre 5 450 000 kişidir. Nüfusun %81 ini türkmenler, %9 unu özbek Türkleri,%6 sını ruslar, %4 ünü de geri kalanlar oluşturur. Beş Ana Türkmen boyundan oluşan Türkmenistanda idari yapıda bu beş boya göre şekillenmiş ve 5 şehir kurulmuştur.
Fiziki Özellikleri
Orta Asyanın ve Türkistanın ve hatta tüm Türklerin en uzun boylu ve geniş omuzlu Türk boyudurlar. Savaşçıdırlar,en az 7 çocuk yaparlar. ortalama çocuk sayısı 9 dur.
Spor
Türkmenistan'da En beğenilen spor dalları, okçuluk, cirit atma, ata binme, Güreş'dir.
Sınırları
En uzun sınırı Özbekistan'adır.En kısa sınırı ise Kazakistan'adır.
Komşuları
Kazakistan, Özbekistan, Afganistan, İran'a komşudur.