derya
Mon 4 January 2010, 02:14 pm GMT +0200
Tavus B. Keysan´ın Zühdü İle İlgili Haberler
2205. Nu´mân b. Zübeyr´in rivayet ettiğine göre Muhammed b. Yusuf veya vali Eyyub b. Yahya birisine yediyüz veya beşyüz dinar para vererek "Bunu Tâvus´a götür, eğer alırsa sana mükâfaat var´" der. Adam parayı Tâvus´a götürür ve valinin kendisine gönderdiğini bildirir. Tavus, "Benim ihtiyacım yoktur" diyerek reddeder. Adam para kesesini evinin bacasına atar ve döner. Valiye aldığını söyler. Bir müddet geçtikten sonra Tavus valinin hoşlanmadığı bir iş tutar; yine bir adam göndererek verdiği parayı geri istetir. Tavus parayı almadığını söyler. Adam bunu valiye iletince kendisiyle para gönderdiği adamı, çağırtır. Adam, Tâvus´a gider, "Ben sana para getirmiştim" der. Tavus, ona "Senden birşey aldım mı?" diye sorar. Adam "Hayır" der. "Peki nereye koyduğunu biliyor musun?" diye sorar. Adam bacaya koyduğunu söyler. "Öyleyse koyduğun yere bak" der. Adam elini uzatır bir de ne görsün kese yerinde duruyor ve örümcekler üzerine ağ örmüş. Keseyi alıp tekrar valiye götürür.
2206. Abdullah b. Bişr´in bildirdiğine göre Tâvus´un camiye giderken iki yolu vardı. Birisi çarşıdan, diğeri başka bir yerden geçerdi. Çarşıdan geçerken pişmiş kelleleri görür ve (cehennemde insanların halini andırdığı için) o gece yemek yiyemezdi.
2207. Saîd, Tâvus´un dua ederken "Yâ Rabbi! Bana mal ve evlat verme" dediğini nakleder.
2208. İbn Yemân´ın Mis´ar´dan, onun da birisinden bildirdiğine göre Tavus, seher vakti bir adama gider ve daha yeni yattığını söyler. O da "Şimdiye kadar seher vakti kimsenin yattığını görmedim" der.
2209. İbn Uyeyne´nin verdiği habere göre Ömer b. Abdulazîz, Tâvus´a "Bir ihtiyacın varsa halifeye (Süleyman b. Abdilmelik) bildir" der. O da övüne övüne "Ona ihtiyacım yok" der.
2210. Süfyân birisi kanalıyla, Tâvus´un dua ederken "Allahım! Bana iman ve amel ver, mal ve evlat verme" diye dua ettiğini söyler.
2211. Abdullah b. Muhammed et-Teymî, birisinden naklen Tâvus´un şöyle dediğini anlatır: "Birgün Kabe´de iken Haccâc, biraz bedevîlik olan bir adama uğradı ve ´Nereden geldin?´ diye sordu. Adam, Yemen´den geldiğini söyledi. Muhammed b. Yusuf (Yemen valisi ve Haccâc´ın da kardeşidir) ´Nasıl birisi?´ dedi. Adam İri cüsseli bir adam´ diye cevap verdi. Haccâc, ´Sana şeklini sormuyorum ben, onun idare tarzını soruyorum´ dedi. Adam, ´Son derece zâlim ve gaddar biri´ dedi. Haccâc, ´Sen onun benim kardeşim olduğunu biliyor musun?´ dedi. Adam, ´Kardeşin de sana çekmiş, Allah bize sabır versin´ dedi. Tavus der ki: ´Beni sevindiren böylesi bir manzara ile karşılaşmamışımdır.´ Haccâc adama bir şey de yapmadı."
2212. Abdurrezzâk´ın babasından rivayet ettiğine göre; soğuk ve bulutlu bir kış sabahında yemen valisi Muhammed b.Yusuf veya Eyyûb b. Yahya, Tâvus´un yanına gelir, onu secde halinde görür, emreder üstüne bir kaftan atılır. Namazını bitirinceye kadar başım kaldırmaz. Selâm verince bir de bakar ki üzerinde bir kaf tan var. Sonra bir tarafa bırakarak evine gider.
2213. Ma´mer´in verdiği habere göre Tavus hasta olan bir arkadaşına bakar ve o yıl hac ibadetini kaçırır.
2214. Şemmetu´l-Akkî´nin rivayetine göre Tavus bir defasında kendisine şöyle der: "Yatsı namazını kıldıktan sonra üç rek´at namaz kıl ve devlet ricalinin yemeğini yeme."
2215. Leys, Tâvus´un şöyle dediğini nakleder: "Esas iyilerin haccı, uzun mesafeler katederek göç edenlerin hacadır."
2216. Dâvûd b. İbrahim´in haber verdiğine göre hac yolunda bir gece bir aslan kafilenin önünü keser ve sabaha kadar yatmazlar, seher vakti herkes yatar, Tavus ise kalkıp namaz kılar; kendisine ´Akşamdan beri yoruldun biraz yatsana´ denir. O da ´Kim seherde uyur?´ diye karşılık verir."
2217. İbn Ebî Revvâd´ın rivayet ettiğine göre, Tavus bazı arkadaşlarıyla ikindi namazını kıldıktan sonra ksbleye döner ve konuşmadan hep dua ederlerdi.
2218. İbn Cüreyc´in naklettiğine göre Atâ (b. Ebî Rebâh) yaşlanınca ve zayıflayınca dahi bir rek´atta Bakara sûresinden ikiyüz âyet okurdu.
2219. Amr b. Verd, Atâ´nın şöyle dediğini nakleder: "Eğer gücünüz yetiyorsa Arafat´ta akşam üzeri nefsinizle başbaşa kalınız."
2220. Muhammed b. Vâsi' şöyle bir haber işittiğini nakleder: "Ateşte yanan bazılarına hani sen emr-i bi´l-ma´rûf ve nehy-i ani´l-münker yapıyordun" diye sorarlar. O da: "Evet ben ma´rûfu emreder fakat yapmazdım, münkeri nehyeder fakat kendim işlerdim" der.
2221. Mansûr b. Zâzân da duyduğu şu haberi nakleder: "Cehennem ehlini kokusuyla daha da rahatsız edenler olacaktır. Kendisine, ´Azabımız bize yetmiyormuş gibi, bir de senin kötü kokun bize azap veriyor. Sen ne yaptın ki böyle pis kokuyorsun?´ diye sorarlar. O da: ´Ben âlimdim fakat ilmimden başkalarını faydalandırmadım´ der."
2222. İmran el-Kasîr şöyle der: "İşittiğime göre cehennemde öyle bir vadi var ki cehennem bile günde dörtyüz kere oranın korkusundan Allah´a sığınır. Bu vadi riyakar kurrâlar için hazırlanmıştır.
2223. Mücâhid´in rivayet ettiği bir habere göre kulun ateşe gitmesi emredilir.
2224. Rivayete göre Mücâhid, ´Dünyadan da nasibini unutma´[30] âyetini, ´Âhiretin için dünyada amel ederek ondan nasibini al" diye tefsir etmiştir.
2225. Leys, Mücâhid´in, "Fakîh Allah´tan korkan kimsedir" dediğini nakleder.
2226. Aynı rivayete göre Mücâhid, "Allah kulunu mü´minlerin kalblerine göre karşılar. (Yani müzminlerin sevdiğini severek karşılar.)
2227. Leys, yine Mücâhid´in şöyle dediğini bildirir: "Her kira helal bir şeyi yapmaktan çekinmezse, yükü hafifler nefsi rahatlar, kibri azalır."
2228. Yunus b. Habbâb, Mücâhid´in şöyle dediğini nakleder: "Size Allah´a yönelen (Evvâb) kişiyi söyliyeyim mi? Yalnız kaldığı zaman günahlarını hatırlayıp istiğfar edendir."
2229. Yine bir rivayete göre Mücâhid şöyle der: "Kıyamet günü kulun ateşe atılması emredilir. Kul, Yâ Rabbi! Ben böyle zannetmiyordum´ der. Allah, ´Zannın ne idi?´
2230. A´meş, Mücâhid´in "Yatsıdan sonra kılınan dört rek´at namaz, Kadir gecesinin dört rek´atine bedeldir" dediğini nakleder.
2231. Leys´in bildirdiğine göre Mücâhid şöyle demiştir: "Her kim nefsini zelil kılarsa, dinini aziz kılar. Her kim de nefsini aziz kılarsa, dinini zelil kılar."
2205. Nu´mân b. Zübeyr´in rivayet ettiğine göre Muhammed b. Yusuf veya vali Eyyub b. Yahya birisine yediyüz veya beşyüz dinar para vererek "Bunu Tâvus´a götür, eğer alırsa sana mükâfaat var´" der. Adam parayı Tâvus´a götürür ve valinin kendisine gönderdiğini bildirir. Tavus, "Benim ihtiyacım yoktur" diyerek reddeder. Adam para kesesini evinin bacasına atar ve döner. Valiye aldığını söyler. Bir müddet geçtikten sonra Tavus valinin hoşlanmadığı bir iş tutar; yine bir adam göndererek verdiği parayı geri istetir. Tavus parayı almadığını söyler. Adam bunu valiye iletince kendisiyle para gönderdiği adamı, çağırtır. Adam, Tâvus´a gider, "Ben sana para getirmiştim" der. Tavus, ona "Senden birşey aldım mı?" diye sorar. Adam "Hayır" der. "Peki nereye koyduğunu biliyor musun?" diye sorar. Adam bacaya koyduğunu söyler. "Öyleyse koyduğun yere bak" der. Adam elini uzatır bir de ne görsün kese yerinde duruyor ve örümcekler üzerine ağ örmüş. Keseyi alıp tekrar valiye götürür.
2206. Abdullah b. Bişr´in bildirdiğine göre Tâvus´un camiye giderken iki yolu vardı. Birisi çarşıdan, diğeri başka bir yerden geçerdi. Çarşıdan geçerken pişmiş kelleleri görür ve (cehennemde insanların halini andırdığı için) o gece yemek yiyemezdi.
2207. Saîd, Tâvus´un dua ederken "Yâ Rabbi! Bana mal ve evlat verme" dediğini nakleder.
2208. İbn Yemân´ın Mis´ar´dan, onun da birisinden bildirdiğine göre Tavus, seher vakti bir adama gider ve daha yeni yattığını söyler. O da "Şimdiye kadar seher vakti kimsenin yattığını görmedim" der.
2209. İbn Uyeyne´nin verdiği habere göre Ömer b. Abdulazîz, Tâvus´a "Bir ihtiyacın varsa halifeye (Süleyman b. Abdilmelik) bildir" der. O da övüne övüne "Ona ihtiyacım yok" der.
2210. Süfyân birisi kanalıyla, Tâvus´un dua ederken "Allahım! Bana iman ve amel ver, mal ve evlat verme" diye dua ettiğini söyler.
2211. Abdullah b. Muhammed et-Teymî, birisinden naklen Tâvus´un şöyle dediğini anlatır: "Birgün Kabe´de iken Haccâc, biraz bedevîlik olan bir adama uğradı ve ´Nereden geldin?´ diye sordu. Adam, Yemen´den geldiğini söyledi. Muhammed b. Yusuf (Yemen valisi ve Haccâc´ın da kardeşidir) ´Nasıl birisi?´ dedi. Adam İri cüsseli bir adam´ diye cevap verdi. Haccâc, ´Sana şeklini sormuyorum ben, onun idare tarzını soruyorum´ dedi. Adam, ´Son derece zâlim ve gaddar biri´ dedi. Haccâc, ´Sen onun benim kardeşim olduğunu biliyor musun?´ dedi. Adam, ´Kardeşin de sana çekmiş, Allah bize sabır versin´ dedi. Tavus der ki: ´Beni sevindiren böylesi bir manzara ile karşılaşmamışımdır.´ Haccâc adama bir şey de yapmadı."
2212. Abdurrezzâk´ın babasından rivayet ettiğine göre; soğuk ve bulutlu bir kış sabahında yemen valisi Muhammed b.Yusuf veya Eyyûb b. Yahya, Tâvus´un yanına gelir, onu secde halinde görür, emreder üstüne bir kaftan atılır. Namazını bitirinceye kadar başım kaldırmaz. Selâm verince bir de bakar ki üzerinde bir kaf tan var. Sonra bir tarafa bırakarak evine gider.
2213. Ma´mer´in verdiği habere göre Tavus hasta olan bir arkadaşına bakar ve o yıl hac ibadetini kaçırır.
2214. Şemmetu´l-Akkî´nin rivayetine göre Tavus bir defasında kendisine şöyle der: "Yatsı namazını kıldıktan sonra üç rek´at namaz kıl ve devlet ricalinin yemeğini yeme."
2215. Leys, Tâvus´un şöyle dediğini nakleder: "Esas iyilerin haccı, uzun mesafeler katederek göç edenlerin hacadır."
2216. Dâvûd b. İbrahim´in haber verdiğine göre hac yolunda bir gece bir aslan kafilenin önünü keser ve sabaha kadar yatmazlar, seher vakti herkes yatar, Tavus ise kalkıp namaz kılar; kendisine ´Akşamdan beri yoruldun biraz yatsana´ denir. O da ´Kim seherde uyur?´ diye karşılık verir."
2217. İbn Ebî Revvâd´ın rivayet ettiğine göre, Tavus bazı arkadaşlarıyla ikindi namazını kıldıktan sonra ksbleye döner ve konuşmadan hep dua ederlerdi.
2218. İbn Cüreyc´in naklettiğine göre Atâ (b. Ebî Rebâh) yaşlanınca ve zayıflayınca dahi bir rek´atta Bakara sûresinden ikiyüz âyet okurdu.
2219. Amr b. Verd, Atâ´nın şöyle dediğini nakleder: "Eğer gücünüz yetiyorsa Arafat´ta akşam üzeri nefsinizle başbaşa kalınız."
2220. Muhammed b. Vâsi' şöyle bir haber işittiğini nakleder: "Ateşte yanan bazılarına hani sen emr-i bi´l-ma´rûf ve nehy-i ani´l-münker yapıyordun" diye sorarlar. O da: "Evet ben ma´rûfu emreder fakat yapmazdım, münkeri nehyeder fakat kendim işlerdim" der.
2221. Mansûr b. Zâzân da duyduğu şu haberi nakleder: "Cehennem ehlini kokusuyla daha da rahatsız edenler olacaktır. Kendisine, ´Azabımız bize yetmiyormuş gibi, bir de senin kötü kokun bize azap veriyor. Sen ne yaptın ki böyle pis kokuyorsun?´ diye sorarlar. O da: ´Ben âlimdim fakat ilmimden başkalarını faydalandırmadım´ der."
2222. İmran el-Kasîr şöyle der: "İşittiğime göre cehennemde öyle bir vadi var ki cehennem bile günde dörtyüz kere oranın korkusundan Allah´a sığınır. Bu vadi riyakar kurrâlar için hazırlanmıştır.
2223. Mücâhid´in rivayet ettiği bir habere göre kulun ateşe gitmesi emredilir.
2224. Rivayete göre Mücâhid, ´Dünyadan da nasibini unutma´[30] âyetini, ´Âhiretin için dünyada amel ederek ondan nasibini al" diye tefsir etmiştir.
2225. Leys, Mücâhid´in, "Fakîh Allah´tan korkan kimsedir" dediğini nakleder.
2226. Aynı rivayete göre Mücâhid, "Allah kulunu mü´minlerin kalblerine göre karşılar. (Yani müzminlerin sevdiğini severek karşılar.)
2227. Leys, yine Mücâhid´in şöyle dediğini bildirir: "Her kira helal bir şeyi yapmaktan çekinmezse, yükü hafifler nefsi rahatlar, kibri azalır."
2228. Yunus b. Habbâb, Mücâhid´in şöyle dediğini nakleder: "Size Allah´a yönelen (Evvâb) kişiyi söyliyeyim mi? Yalnız kaldığı zaman günahlarını hatırlayıp istiğfar edendir."
2229. Yine bir rivayete göre Mücâhid şöyle der: "Kıyamet günü kulun ateşe atılması emredilir. Kul, Yâ Rabbi! Ben böyle zannetmiyordum´ der. Allah, ´Zannın ne idi?´
2230. A´meş, Mücâhid´in "Yatsıdan sonra kılınan dört rek´at namaz, Kadir gecesinin dört rek´atine bedeldir" dediğini nakleder.
2231. Leys´in bildirdiğine göre Mücâhid şöyle demiştir: "Her kim nefsini zelil kılarsa, dinini aziz kılar. Her kim de nefsini aziz kılarsa, dinini zelil kılar."