Sıcak havalarda oruç tutarken nelere dikkat edilmeli?

2011 Ramazan Orucu ağustos ayına denk geldiği için çok sıcak geçecek. Bu sene aşırı sıcakta oruç tutanlar için bizde bir kaç öneride bulunmak istedik.

• Acaba çok sıcak havalarda oruç tutarken nelere dikkat etmeliyiz. Hangi besinlerden uzak durmalıyız. Sahurda neler tüketmeliyiz?

Özellikle şeker ve tansiyon hastaları ile gebe ve emziren kadınların dikkat etmelidir. Gerektiği takdirde oruç tutmamalıdır. Bunların yanı sıra küçük yaştaki çocuklar böbrek ve karaciğer hastaları, oruç tutmamalıdır. Eğer oruç tutacaklarsa da mutlaka doktorlarından izin almalılar.

“Bu dönemde oruç tutacak olan kişilere önerimiz mutlaka sahura kalksınlar. Sıcaklarla beraber iştahta biraz daha azalma oluyor. Bu yüzden kişiyi daha tok tutacak, kalorisi düşük ve hafif yiyecekler tercih edilmeli. Biz sahurda daha çok kahvaltılık besinleri öneriyoruz.”

• Yumurta ve Süt Mutlaka Yenmeli

Oruç tutacak kişilerin mutlaka yumurta ve süt tüketmesi gerektiğini belirten Diyetisyen Yeşim Çelik, yumurtanın hem besin değerinin yüksek olduğunu, hem de kişiyi daha uzun süre tok tuttuğunu dile getirdi. Çelik, “Süt, hem sıvı ihtiyacını karşılayacak hem de tok tutma özelliği yüksektir. Bunların yanında peynir, tam tahıl ekmeği ya da çavdar ekmeği yine tok tutacak besinler arasında yer alıyor.

• Zeytin Yerine Ceviz

Zeytin yerine ceviz tüketmelerini öneriyoruz. Çünkü zeytin daha tuzlu bir besin olduğu için susamaya neden olabilir. Ya da tuzsuz zeytin tercih edilebilir. Bunun yerine tüketilecek 2-3 tane ceviz de kişiyi daha çok tok tutacaktır” dedi. Meyve tüketiminin önemine de değinen Çelik, oruç tutanların özellikle sahurda meyve tüketmelerini önerdiklerini belirtti. Çelik, “Özellikle sulu meyveler dediğimiz kavun, karpuz, üzüm, şeftali gibi meyveler kişini su ihtiyacını bir miktar karşılayacaktır” diye konuştu.

Çorbayla Başlayın!
Sıcak havada iftar vaktine kadar aç ve susuz kalacak oruçlu vatandaşların iftar yemeğinde birden yüklenmek yerine önce bir dilim ekmek yiyip bir kase çorba içmelerinin sağlık açısından faydalı olacağını dile getiren Çelik, aksi durumda mide rahatsızlığı ile tansiyon sorununun yaşanabileceğine ifade etti. İftarda uzun bir aranın sonrasında çok fazla yemek tüketmenin kişide hem mide ağrılarına hem de tansiyona değişikliklere neden olabileceğine değinen Diyetisyen Çelik, “Bu yüzden vatandaşların iftarda bir kase çorba, bir dilim ekmekle iftarlarını yaptıktan sonra mutlaka 15-20 dakika ara vermeliler.

Tatlı Tercihi Sütlü Tatlılar ve Dondurma Olmalı
Yazın terlemeyle birlikte vücuttan daha fazla su kaybı olduğu için kişini günlük su ihtiyacını da iftarla sahur arasında karşılaması gerekiyor. Kişilerden istediğimiz saat başı 1 veya 2 bardak su içmeleridir. Oruç tutarken egzersiz olarak bu dönemde çok fazla aktivite önermiyoruz. İftar sonrası 1 saatlik aradan sonra yarım saatlik bir yürüyüş kişinin hem kendisini daha iyi hissetmesini hem de yediklerini sindirmesine yardımcı olacaktır” diye konuştu. Tatlı tercihinin bu dönemde önemli olduğunu da dile getiren Diyetisyen Çelik, “Özellikle ağır şerbetli tatlılardan uzak durulmalı. Mümkün olduğu kadar meyve ve sütlü tatlılar ve dondurmayı tüketilebilir” dedi.

Diyetisyen Yeşim ÇELİK
Hazırlayan Emre ŞÜKÜR

Yazın ve Kışın Kolay ve Rahat Oruç Tutmanın Yolları (Püf Noktaları)
Bir işte insan deneye deneye bazı kolaylıklara ve rahatlıklara ulaşır. Yani iş insanlara başlangıçta zor ve sıkıntılı görünür ama deneyimle insanlar sonra işin kolay ve rahat olmasını sağlayan püf noktalarını görürler ve artık iş onlara zor ve sıkıntılı görünmez. Ayeti celilide buyrulduğu üzere ‘Her zorluktan sonra kolaylık vardır. Evet, her zorluktan sonra  kolaylık vardır. (İnşirah suresi, ayet 5-6)’.
Ben âcizane son dört yıldır, aralıksız pazartesi ve perşembe günleri oruçlarını tutmaktayım. Ayrıca üç aylarda bu günleri biraz daha artırmaktayım. Yani üç aylarda elimden geldiğince başka günlerde de oruç tutuyorum. Bunları bu yolda deneyimim olduğuna ve yazımın inandırıcılığına kanıt olması için söylüyorum. Yani okuyucu yazımı okurken bu yazımın altında bir deneyim olduğunu, bunun masa başı yazısı olmadığını bilsin istiyorum. İnternet ortamında nick ismimle yazmama karşın  gurur, kibir, riya, gösteriş… gibi insanın imanını, bütün iyi amellerini yok edecek bu dehşetli afatlardan Allah’a sığınırım. Allah bizleri bu afatlardan korusun.  Amin.
Oruç biliyorsunuz kameri aylardadır, kameri aylar da şemsi ayların içerisinde dönmektedir. 33 yılda devir tamam olmaktadır. Çocukluğumda yazın oruç vardı. Şimdi kırklı yaşlarda yaz oruçlarını yine gördük.
Bir insan yaz kış belli günlerde de olsa oruca devam edince mevsimlerde bazı püf noktalara dikkat edince orucu çok rahat ve kolay bir şekilde tutabilmektedir.
Biz başlangıçta çok sıkıntılar çektik, ama şimdi o sıkıntılardan elde ettiğimiz deneyimle işin meyvelerini yemeğe başladık. Oruç benim için artık çok rahat ve kolay bir ibadete dönüştü. Sadece Ramazan’da değil bütün yıl boyunca belli günlerde de rahat ve kolay bir şekilde tuttuğumu demin söyledim. İstiyorum ki, ümmeti Muhammed de benim yaşadığım kolaylığı ve rahatlığı görsün onlar da bu ibadete sadece Ramazanda değil bütün yıl boyunca da belli günlerde talip olsunlar, bunu bir hayat biçimi olarak benimsesinler. 
İnsanın manevi dünyasında pek çok uyarıcı var. Bunlardan ikisi oruç tutarken insana sıkıntı vermeye başlarlar:  Açlık ve susuzluk. Bunlar uyarıcılardır. Eğer bunlar olmasa insanlar çalışmazlardı. Çünkü insan tembel yaratılmıştır. Medeniyetin temeli de bu iki uyarana bağlıdır. Her neyse…
Bu iki uyaranın ikisi birden, aynı anda etkili olmaz. Yani bu beden makinesini yaratan yüce Allah, bu iki uyaranı birlikte, aynı anda hareket ettirmez. Birisi etkin olur. Diğeri varlığı hissedilmeyecek oranda geri kalır. Yazın oruç tutan insanlar susar, kışın da acıkır. Yani yazın oruç tutan kişi kesinlikle acıkmaz. İsterse iki gün ağzına bir lokma koymasın, sadece susar. Deli gibi susar. Susuzluk dışında bir şey düşünmez. Kışın da acıkır. Yemek dışında bir şey düşünmez. İlkbahar ve sonbahar mevsimleri ise sıcaklık durumları ile yaza ve kışa benzemelerine göre değişirler. Yani bu mevsimlerde hava serin olduğunda acıkırız, sıcak olduğunda susarız. Yani yüce Allah, merhametinden açlık ve susuzluk gibi iki belayı aynı anda birarada, birlikte kuluna tattırmaz. Biri baskın olur; diğerinin üzerini örter, varlığını hissettirmez. Yani bebek ya kız doğar, ya erkek onun gibi. Bu yüce Allah’ın biz aciz kullarına büyük bir lütfudür.   Bünyemizin kanunudur.
Yazın bir insan oruç tuttuğunda mümkün mertebe yemekle orucunu açmasın. Daha doğrusu yemeği çok az yesin. Sıvı alsın. Kahvaltı ayarında bir iftar en iyisidir. Hele sahurda kesinlikle yemek yemesin. Korkmasın, kesinlikle acıkmayacaktır oruç günü içinde. Sadece susayacaktır. Susuz devler gibi saatlerce su içmek isteyecektir. Onun için sahurda karnı aç olsa da fazla yemek yemesin; karnını çay, su, karpuz, kavun, meyve suyu gibi şeylerle doldursun; çünkü bu yalancı açlıktır, gündüz bu açlığı hissetmeyecek, sadece yavaş yavaş susamaya başlayacaktır. Kışınsa durum tam tersine olacak, kişinin iftarda ve sahurda sıvı şeylere değil, yemeğe ağırlık vermesi gerekecektir. Kışın da kesinlikle susamayacaktır. Kışın susuz yatsa bile, oruç günü boyunca susuzluğu ortadan kalkacak, sadece acıktığını hissedecektir.
Gece imsak vaktine kadar uyumayıp vazifelerinizi yaptıktan sonra uyunması gün içerisindeki zamanın büyük bölümünü uyku ile geçirilmesini sağlayacaktır. Uyku nadasa bırakılmış tarla gibidir. Enerjinizi muhafaza eder, yazın geç susamanızı, kışın da geç acıkmanızı sağlar. Yalnız yazın uyuduğunuz yerin serin olmasına özellikle çok dikkat edin, tabii üşütme riskine girmeden, kapı veya pencereleri açık bırakmayı unutmayın. Yoksa uyku çok su kaybına neden olacak, daha uyanmadan vücut sıvınızın önemli bir kısmını kaybetmenize neden olacaktır. Terlemiş vaziyette uyanıyorsanız, bunu ortadan kaldırmak için hemen acil önlem alın; uyandığınızda odanın serinliğini vücudunuzda mutlaka hissedin. 
Tabii çalışanların Ramazanı tatil günlerine denk getirmesi veya bu ayda izin alması en güzelidir. Bu ayı baştan sona ibadete tahsis etmek akıllı kişilerin harcıdır. Çünkü ganimet gökte bu ayda adeta yağmaktadır. Her ibadete verilen sevap birden yedi yüze kadar çıkar. Sair ayları defalarca kez katlar. Bazılarını yüzlerce kez.
Sabah uyandığınızda hemen dışarı çıkmayın. Alış verişi sonraya bırakın. En sona. Eve geldiğinizde iftara on beş dakika, yarım saat gibi bir zaman kalsın. Çünkü orucun en zor zaman dilimidir. Sıkıntılıdır. Sabah uyandığınızda orucun sıkıntılarını pek hissetmezsiniz. Onun için dikkat isteyen işlere yönelebilirsiniz. Kitap okumak gibi. Sonra ibadet, özellikle kaza namazları ve nafile ibadetler yapılabilir. Kuran-ı Kerim okumak ve dinlemek de güzeldir, dinlendirici etkileri vardır. Yavaş yavaş susuzluğu hissetmeye başladığınızda evde durmayın, dışarı çıkın, arkadaşlarınızın yanına gidin, sohbetlere katılın. Dindar olanlarını tercih edin. Yoksa gıybet yapan kişiler orucunuzun sevabını boşa çıkarırlar. Bu, orucun sıkıntılarının önüne geçer. Alış verişi sona bırakın. Alış veriş orucun sıkıntılarını yok eder. Gezmek de öyle. Son yarım saat kaldığında evde bulunun. Evden erken çıkarsanız vücudunuzdaki sıvıyı erken bitirip susamaya erken başlarsınız. Hele bir de bu vaziyette eve erken dönerseniz susuzluktan çatlarsınız, üfleyip püflemeye başlarsınız. Kendinizi boşu boşuna sıkıntıya düşürmüş olursunuz. Ama son on beş dakika veya yarım saatte mutlaka evde bulunun. Çünkü orucu tefekkür etmeniz, son sıkıntıları doya doya yaşamanız çok manidardır. Orucun ruhuna uygundur. Duayı bu zamanda ihmal etmeyelim. Kabul oranı çok yüksektir. Yani açlık ve susuzluk belasıyla kavrulduğumuz bu anda –tabii kerehat vakti olduğu için farz dışında namaz kılınmaz ama- zikirle duayla Allah’a yakın olmaya çalışalım. Yani bu anlar tam çiftçinin mahsulü kaldırıp kazanca dönüştürdüğü anlardır. Malı götürme zamanı yani. Nefis de azgınlaşır. Dikkat edin. Bela arar. Aman ağzınızı bağlayın. Yoksa sermayeyi kediye yüklersiniz. Duaya, zikre daldığınızda nefis söner. Bu zaman diliminde gün boyunca tuttuğunuz orucun, dolayısıyla katlandığınız sıkıntıların rahmeti, sekineti bu sayede üzerinize inmeye başlar. 
Bir işte çalışanlar oruç tutarken kendilerini maratoncu gibi düşünmelidir. İşlerinin hızını yavaş yavaş artırmalıdır. Ama hoşlarına giden, yapmaktan zevk aldıkları, yaparken kendilerini kaybettikleri işleri sona bırakmalı; zor ve sıkıntılı, sevmedikleri işleri başa almalıdırlar. Zira oruçta sıkıntı başta değil sona doğrudur.
Orucun bu kolaylığını ve rahatlığını fark eden kişi benim gibi yaz kış belli günlerde de oruç tutmaya başlar.
Allah, Ramazan ayı ve sair oruçları rahat ve kolay bir şekilde tutmayı ve bu yolla rızasına ermeyi nasip eylesin. Fazl u ikramıyla günahlarımızı bağışlasın. Amin. Dualarınızı istirham ediyorum. Selamun aleyküm.

allah inşallah oruç tutarken zorlananların orucunu kabul eder
hepsine ayrı ayrı sevaplar yazar..

amin..

oruc agustos ayında oldugu için cok sıcak olur bu yuzden seher vaktinde zeytin yerine ceviz yenmelidir ve iftara agır agır yemeli ve bir dilim ekmek ile başlanmalıdır

Sahura kalktığımızda kahvaltılık şeyler tüketmeliyiz yağlı şeyler yememeliyiz çünkü su içme isteği daha çok artar. Yumurta süz gibi şeyler yiyip imeliyiz ki bizi tok tutsun.Zeytin yememeliyiz çünkü tuzlu olduğu için bu da susama dugusunu arttırır.Peygamber Efendimiz (S.A.V.) sırtında taş taşıyarak oruç tutmuştur bu bilgiyide ben vermek istedim.

Sıcak havalarda oruç tutarken yağlı,ağır ve kalorisi çok yüksek besinler tüketmek hem sakıncalı hem de oruç tutacak kişinin gün içinde ağırlaşmasına ve yorgunlaşmasına sebep olur..Onun yerine hafif ,sağlıklı ve doğal besinler üreterek vücut dengemizi ve sağlığımızı korumamızı sağlar..Mevlam razı olsun..Rabbim oruç tutmayı nasip etsin..

Sahura kalktığımızda kahvaltılık şeyler yemeliyiz. yağlı şeyler yememeliyiz çünkü su içme isteğimiz  daha çok fazlalaşır. Yumurta süt  vb gibi şeyler yiyip içmeliyiz  ki bizi tok tutsun.Zeytin yememeliyiz çünkü tuzlu olduğu için bu da susama oranını arttırır.

Sıcak havalarda, fazla fiziksel aktivite yapıldığında, fazla proteinli ve tuzlu besinler tüketildiğinde terleme ile atılan sıvı miktarı da artıyor. Böyle durumlarda vücudun sıvı/su gereksinmesinde de artış oluyor.
doktorlar oruç tutanları, sahur ve iftar sırasında dengeli sıvı tüketimine dikkat etmeleri konusunda uyardı .
"Oruç tutanlarda su kaybı olduğu için komposto, hoşaf gibi yiyecekler ve meyve suları iyi birer seçenek olabilir. Ramazanda sağlıklı beslenmek için çeşitli besinlerden oluşan karışık bir diyetin ve bir öğünde yenecek yiyeceklerin yaklaşık iki saat içinde tüketilmesi gerekiyor."
1- Sahur yemeği, kişiyi gün boyunca oruca hazırlayan bir öğündür. Bu nedenle sahuru atlamayın.
2-tokluk hissi oluşturan et, süt, peynir, yoğurt, yumurta gibi besinler ve/veya bu besinlerden oluşan yemekler tüketin. Sebzeli börekler ve meyve de yenebilir.
3- Aşırı tuzlu yiyecekler ve içecekler örneğin turşular, tuzlu ayran, ağır tatlılar , börekler gün boyunca kişiyi susatan türde yiyecekler olduğundan sahurda yemeyin. Ayrıca mideyi uyarıcı olan çok acılı baharatlı yemeklerden de uzak durun.
4- İftarda ağır hamur işi yiyecekler, kızartmalar, baklavalar yerine çorbalar, haşlanmış-ızgara veya fırında pişirilmiş et ya da tavuk veya hindi, sebze yemekleri, bol salata ve meyve tüketin.
5- Tatlı olarak daha hafif olduğu için sütlü ve (sütlaç muhallebi) meyveli tatlılar (elma, kabak, ayva tatlısı) tercih edin.
6- Vücudun su kaybını su, ayran, komposto, hoşaf ve meyve suları ile giderin.
7- Fazla miktarda yiyeceği kısa sürede tüketmeyin yavaş yiyin
8- Diyabet, kalp ve damar hastalıkları olanlar ve ilaç kullanma zorunluluğu olanlar, mutlaka doktorunuza danışın! Bu durum gebe ve emzikli kadınlar, yaşlılar, ağır işte çalışanlar için de geçerlidir.
Ramazanda tüm gün aç kalınacak. Bu nedenle kan şekerini hızla yükseltmeyen, glisemik indeksi düşük besinlerin tercih edilmesi büyük önem taşıyor.