hafiza aise
Wed 24 November 2010, 11:12 am GMT +0200
13. Sehiv [743] Secdesi:
Namazda yanılan, namazını eksik veya fazla yapan kişinin, selam vermeden önce veya sonra İki secde yapması gerekir.
Hanefî mezhebine göre sehiv secdesi vaciptir. Mâlikî ve Şafiî mezhebine göre sünnettir. (Çev.)
Sehiv Secdesinin Yapılması Gereken Durumlar:
1. Bir rekât veya daha fazîa rekâtın kılınması unutulup, namaz tamamlanmadan selam verildiğinde, eksik rekâtlar kılınır, selam verilir, sonra da iki secde yapılır.
Ebû Hureyre radiyallahu anh anlatıyor; '...Rasulullah (sal-laîlâhu aleyhi ve sellem) ikinci rekâtta selam verdi. Bunun üzerine Zu'l-Yedeyn kalktı ve; 'Ey Allah'ın Rasülü! Namaz kısaldı mı, yoksa unuttunuz mu?' dedi. ... Rasulullah insanlara yöneldi ve; 'Zu'l-Yedeyn doğru mu, söylüyor' dedi. insanlar 'evet, Ey Allah'ın Rasülü!' dediler. Bunun üzerine Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) namazın kalan kısmını tamamladı. Sonra oturduğu yerde, selam verdikten sonra iki secde yaptı.[744]
2. Namaz bir rekât fazla kılındığında, selamdan sonra iki secde yapılır. Abdullah İbni Abbas radiyallahu anh anlatıyor; 'Rasulullah (salhüâhu aleyhi ve sellem) öğle namazını beş rekât olarak kılınca; 'namaz arttı mı?' diye soruldu; 'neden (sordunuz)?' buyurdu. Beş rekât kıldınız, dediler. Bunun üzerine selamdan sonra iki secde yaptı [745]
3. İlk teşehhüt oturuşu unutulduğunda, ikinci teşehhüt oturuşundan sonra selam verilmeden önce iki secde yapılır, sonra da selam verilir.
Hanefî mezhebine göre, ikinci rekâttan sonra teşehhüt için oturmayıp, üçüncü rekâta kalkmaya yeltenen kişi, eğer kıyama yakın ise oturmaz, şayet oturmaya yakın ise oturur. Oturması durumunda sehiv secdesi gerekmez. Ancak kıyama yakın olduğu için kalkması durumunda namazını tamamladıktan sonra sehiv secdesi yapar. (Çev.)
Abdullah bin Buhayne radiyallahu anh anlatıyor; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) namazlardan birinde, bize iki rekât kıldırdıktan sonra oturmadan (üçüncü rekâta) kalktı insanlar da onunla birlikte kalktılar. Namazını tamamladıktan sonra biz selam vermesini beklerken, tekbir getirdi ve oturduğu yerde iki secde yaptı; sonra da selam verdi'. [746]
Hatırlatma:
İlk teşehhüde oturmayı unutup, kalktığı esnada hatırlayan -tamamen kalkmamış ise- hemen oturmalıdır. Tamamen kıyama kalkmış ise, namazı tamamladıktan sonra sehiv secdesi yapmalıdır.
Muğîre bin Şu'be radiyallahu anh anlatıyor; 'Biriniz ikinci rekâtta oturmayıp kalktığı zaman, tamamen kalmamışsa hemen otursun. Şayet tamamen kıyama kalkmış ise, oturmasın. (Namazın sonunda) sehiv secdesi olarak iki secde yapsın.[747]
4. Namazını kaç rekât kıldığı hususunda şüpheye düşen kişi, kaç rekât kıldığını hatırlamaya çalışır. Kanaat getirdiği şekilde namazını tamamlar. Kaç rekât kıldığıyla ilgili kanaatini oluşturamazsa", en az rekâttan başlar, namazını tamamlar ve selam vermeden önce iki secde yapar. Çünkü Rasulullah {sallallâhu aleyhi ve sellem) 'biriniz namazından şüphe ettiği zaman, kanaat getirdiği doğruya göre namazı tamamlasın. Sonra da iki secde yapsın [748] buyurmuştur.
Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'biriniz, üç müydü, dört müydü, diye kaç rekât kıldığı konusunda namazında şüpheye düşerse, şüpheyi (zihninden) uzaklaştırsm ve kesin bildiği rakam üzerine namazını tamamlasın. Sonra selam vermeden önce iki secde yapsın. Böylelikle eğer beş rekât kılmışsa, namazını çift rakamlı yapmış olur. Eğer tamam kılmışsa şeytanı zelil düşürmüş olur.[749]
5. Fatiha okunmadığı veya bir rekât eksik kılındığı ya da secde yapılmadığı bir sonraki rekâtta hatırlandığında namaza devam edilir, geri dönülmez. Namaz tamamlandıktan sonra sehiv secdesi yapılır ve selam verilir. Namazın rükûnlarından biri unutulduğu zaman da böyle yapılır.
En son rekâtın bir secde eksik kılındığı teşehhütte otururken hatırlanırsa, unutulan secde hemen yapılır. Daha sonra teşehhüt oturuşu ve selamla namaz bitirilir.
6. Namazın vaciplerinden biri terk edildiği zaman, selam vermeden önce sehiv secdesi yapılır.
Hanefî mezhebine göre sehiv secdesi, selamdan sonra yapılır.[750]
[743] Yanılgı. {Çev.)
[744] Buhârî, 714; Müslim, 573; vdğ.
[745] Buhârî, 1226; Müslim, 572.
[746] Buharı, 1224; Müslim, 570.
[747] Ebû Dâuûd, 1023; ibn Mâce, 1208; Albânî, el-İrua da sahih olarak dere-celendirmiştir. 2/109.
[748] Buhârî, 401; Müslim, 572.
[749] Buhârî, 571; Ebû Dâvûd, 1011; Nesâî, 3/27.
[750] El-Mûsitî, e/-/htiyâr, 1/72. (Çev.)
Namazda yanılan, namazını eksik veya fazla yapan kişinin, selam vermeden önce veya sonra İki secde yapması gerekir.
Hanefî mezhebine göre sehiv secdesi vaciptir. Mâlikî ve Şafiî mezhebine göre sünnettir. (Çev.)
Sehiv Secdesinin Yapılması Gereken Durumlar:
1. Bir rekât veya daha fazîa rekâtın kılınması unutulup, namaz tamamlanmadan selam verildiğinde, eksik rekâtlar kılınır, selam verilir, sonra da iki secde yapılır.
Ebû Hureyre radiyallahu anh anlatıyor; '...Rasulullah (sal-laîlâhu aleyhi ve sellem) ikinci rekâtta selam verdi. Bunun üzerine Zu'l-Yedeyn kalktı ve; 'Ey Allah'ın Rasülü! Namaz kısaldı mı, yoksa unuttunuz mu?' dedi. ... Rasulullah insanlara yöneldi ve; 'Zu'l-Yedeyn doğru mu, söylüyor' dedi. insanlar 'evet, Ey Allah'ın Rasülü!' dediler. Bunun üzerine Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) namazın kalan kısmını tamamladı. Sonra oturduğu yerde, selam verdikten sonra iki secde yaptı.[744]
2. Namaz bir rekât fazla kılındığında, selamdan sonra iki secde yapılır. Abdullah İbni Abbas radiyallahu anh anlatıyor; 'Rasulullah (salhüâhu aleyhi ve sellem) öğle namazını beş rekât olarak kılınca; 'namaz arttı mı?' diye soruldu; 'neden (sordunuz)?' buyurdu. Beş rekât kıldınız, dediler. Bunun üzerine selamdan sonra iki secde yaptı [745]
3. İlk teşehhüt oturuşu unutulduğunda, ikinci teşehhüt oturuşundan sonra selam verilmeden önce iki secde yapılır, sonra da selam verilir.
Hanefî mezhebine göre, ikinci rekâttan sonra teşehhüt için oturmayıp, üçüncü rekâta kalkmaya yeltenen kişi, eğer kıyama yakın ise oturmaz, şayet oturmaya yakın ise oturur. Oturması durumunda sehiv secdesi gerekmez. Ancak kıyama yakın olduğu için kalkması durumunda namazını tamamladıktan sonra sehiv secdesi yapar. (Çev.)
Abdullah bin Buhayne radiyallahu anh anlatıyor; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) namazlardan birinde, bize iki rekât kıldırdıktan sonra oturmadan (üçüncü rekâta) kalktı insanlar da onunla birlikte kalktılar. Namazını tamamladıktan sonra biz selam vermesini beklerken, tekbir getirdi ve oturduğu yerde iki secde yaptı; sonra da selam verdi'. [746]
Hatırlatma:
İlk teşehhüde oturmayı unutup, kalktığı esnada hatırlayan -tamamen kalkmamış ise- hemen oturmalıdır. Tamamen kıyama kalkmış ise, namazı tamamladıktan sonra sehiv secdesi yapmalıdır.
Muğîre bin Şu'be radiyallahu anh anlatıyor; 'Biriniz ikinci rekâtta oturmayıp kalktığı zaman, tamamen kalmamışsa hemen otursun. Şayet tamamen kıyama kalkmış ise, oturmasın. (Namazın sonunda) sehiv secdesi olarak iki secde yapsın.[747]
4. Namazını kaç rekât kıldığı hususunda şüpheye düşen kişi, kaç rekât kıldığını hatırlamaya çalışır. Kanaat getirdiği şekilde namazını tamamlar. Kaç rekât kıldığıyla ilgili kanaatini oluşturamazsa", en az rekâttan başlar, namazını tamamlar ve selam vermeden önce iki secde yapar. Çünkü Rasulullah {sallallâhu aleyhi ve sellem) 'biriniz namazından şüphe ettiği zaman, kanaat getirdiği doğruya göre namazı tamamlasın. Sonra da iki secde yapsın [748] buyurmuştur.
Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'biriniz, üç müydü, dört müydü, diye kaç rekât kıldığı konusunda namazında şüpheye düşerse, şüpheyi (zihninden) uzaklaştırsm ve kesin bildiği rakam üzerine namazını tamamlasın. Sonra selam vermeden önce iki secde yapsın. Böylelikle eğer beş rekât kılmışsa, namazını çift rakamlı yapmış olur. Eğer tamam kılmışsa şeytanı zelil düşürmüş olur.[749]
5. Fatiha okunmadığı veya bir rekât eksik kılındığı ya da secde yapılmadığı bir sonraki rekâtta hatırlandığında namaza devam edilir, geri dönülmez. Namaz tamamlandıktan sonra sehiv secdesi yapılır ve selam verilir. Namazın rükûnlarından biri unutulduğu zaman da böyle yapılır.
En son rekâtın bir secde eksik kılındığı teşehhütte otururken hatırlanırsa, unutulan secde hemen yapılır. Daha sonra teşehhüt oturuşu ve selamla namaz bitirilir.
6. Namazın vaciplerinden biri terk edildiği zaman, selam vermeden önce sehiv secdesi yapılır.
Hanefî mezhebine göre sehiv secdesi, selamdan sonra yapılır.[750]
[743] Yanılgı. {Çev.)
[744] Buhârî, 714; Müslim, 573; vdğ.
[745] Buhârî, 1226; Müslim, 572.
[746] Buharı, 1224; Müslim, 570.
[747] Ebû Dâuûd, 1023; ibn Mâce, 1208; Albânî, el-İrua da sahih olarak dere-celendirmiştir. 2/109.
[748] Buhârî, 401; Müslim, 572.
[749] Buhârî, 571; Ebû Dâvûd, 1011; Nesâî, 3/27.
[750] El-Mûsitî, e/-/htiyâr, 1/72. (Çev.)