sumeyye
Thu 24 February 2011, 12:40 pm GMT +0200
Şafiî Mezhebi
Ehl-i Sünnet'in bugün de yaşayan dört büyük fıkıh mezhebinden birisidir. İmam Şafiî tarafından sistemleştirilmiştir. Şafiî Mezhebi, İmam Şafiî'nin kendi kitapları ve talebelerinin çalışmalarıyla yayılmıştır. İlk İslâm bilginlerinin çoğu, Şafiî Mezhebine mensup olup; Hanefî Mezhebi sonraları yaygınlık kazanmıştır.
Şafiî Mezhebi de, bir mesele hakkında bütün sünnî İslâm mezhepleri gibi, öncelikle, Kur'ân ve Sünnet'e başvurur. Bazı şartlarla âhâd hadisle, yani bir tek güvenilir ravinin rivayet ettiği hadisle büyük ölçüde amel edilir. Bundan sonra icma ve hanefîler kadar olmamakla birlikte kıyas gelir. İmam Şafiî istihsanı bu adıyla bir delil olarak kabul etmemiş, fakat aynı usule uygun olarak bir takım hükümler vermiştir.
eş-Şâfiî, Mısır'a gelip malikîlerden de ayrılınca, Şafiî Mezhebi ilk defa burada yayılma imkanı bulmuş oldu. Salahaddin Eyyubî, Mısır başkadılığına Şafiî Mezhebine mensup birini tayin edince Şafiî Mezhebi Mısır'da hakim hale geldi. Suriye'de Evzaî Mezhebi hakim iken, Ebu Zur'a Mısır kadısı olunca Şafiî Mezhebini Suriye'ye de soktu. Dördüncü hicrî asırda Suriye'de daha çok sayıda fukahaya sahip olmuş, malikî ve zahirîlere pek rastlanılmamıştır. Maveraunnehr'de ise Şafiî Mezhebi, eş-Şaşî ve el-Kaffal vasıtasıyla yayılmıştır. Doğuda Taşkend, Hak, Tus, Nesa, Buhara, İsferayin'de hakimiyet kazanmıştır.
Günümüzde Mısır, Suriye, Hicaz ve Filistin'de şafiîfer çoktur. Filipinler, Cava, Sumatra ve Siyam müslümanları ekseriyetle Şafiî mezhebine mensuptur. Dağıstan, Orta Asya'nın kuzeyi ve Doğu Afrika'da bu mezhep yaygındır. Yemen, Aden, frak, Hindistan, Güney ve Doğu Anadolu'da (Urfa, Diyarbakır, Mardin, Siirt, Van, Hakkârî, Bitlis, Ağrı, Kars ve kısmen Erzurum) da şafiîler vardır.