hafiza aise
Sun 23 September 2012, 11:18 am GMT +0200
Saça sürülen Jöle ve Boyalar
Soru: Bazı gençler saçlarına jöle denen bir sıvı sürüyorlar. Saç, sürülen bu jöle ile dimdik duruyor, hatta bakınca bir bakıma çirkin bile görünüyor.
Bazıları bunun gusle mani olacağını söylüyorlar. Jöle süren gencin guslünün sahih olmayacağını ısrarla iddia ediyorlar. Siz nasıl bakıyorsunuz bu iddiaya? Jöle süren gencin guslü sahih olmuyor mu, yıkansa da gusülsüz mü kalmış oluyor?
Cevap: Jölenin gusle mani olduğunu söyleyebilmemiz için, sürüldüğü saçın üzerinde tabaka oluşturması, altına suyu geçirmemesi lazımdır ki, jöle gusle manidir diyebilelim. Yani soru, ?Sürüldüğü saçın üzerinde tabaka teşkil ediyor mu, yıkanırken üzerine dökülen suyun saçı ıslatmasını önlüyor mu?? sorusudur. Önlüyorsa, yani saçın kuru kalmasına sebep oluyorsa, iddia doğru sayılır, jöle gusle manidir, denebilir. Şayet, yıkanırken suyun saçı ıslatmasına mani olmuyorsa, suyla birlikte o da akıp gidiyorsa, elbette böyle bir engelden söz edilemez, jöle gusle manidir denemez. Yanlış anlamayı önlemek için tekrar edelim: Başa dökülen suyla jöle de sabun köpüğü gibi akıp gidiyor, saçta jöle denen boyadan eser kalmıyor, böylece saçlar, baştan aşağı dökülen suyla ıslanıyorsa, jölenin gusle mani olduğunu iddia etmek doğru olmaz. Çünkü başa dökülen suyla jöle de akıp gidiyor, boyasız kalan saç suyla temasa geçiyor, temizlenmiş oluyor, saçta ve başta kuru kalmıyor. Bu durumda, başın ve saçın kuru kalmasına sebep olmuyor ki, gusle mani oluyor, diyelim.
Böyle bir tespiti, başına bunu sürenler daha iyi yaparlar. Jöle sürdükten sonra dimdik duran saçlar, suyun altına girince yine aynı şekilde dimdik duruyor, suyun saça temasına engel oluyor mu, yoksa su, jöleyi yıkayıp götürüyor, saçlar bundan sonra tertemiz halde ıslanıp yıkanıyor mu?.
Aslında bu ölçü, sadece jöle için değil, saça sürülen her türlü boya için geçerlidir. Saçı kuru bırakan her türlü boya gusle manidir, kuru bırakmayıp yıkanmasına engel olmayan boya ise gusle mani değildir.. Bu ölçü içinde baktığımızda, kınanın gusle mani olmadığını görmekteyiz. Çünkü kına yıkanırken akıp gitmese de, tabaka teşkil etmez. Saçların ıslanmasına mani olmaz. Ayakkabı boyasının da gusle mani olmadığını söylemek mümkündür. Çünkü o da tabaka teşkil etmez. Ancak kalın yağlıboyanın bulaştığı yerde tabaka teşkil edip altına suyun geçmesini önlediği için gusle engel olduğunu söylemek mümkündür. Gusülde ve abdestte önce suyun altına geçmesini önleyen kalın boyalar ve hamur gibi yapışkanlar sökülüp çıkarılarak satıh temizlenmeli, gusül böylesi engeller kaldırıldıktan sonra yapılmalı, demek tedbire daha uygun düşer..
Soru: Gusülde niyet nedir? Nasıl niyet edilmeli, ne denmeli?
Cevap: Gusülde Şafii?de niyet farz, Hanefi?de ise sünnettir... Niyet, kalpten geçen mana demektir. Bu itibarla, yıkanırken, ?cünüplükten temizlenmeye niyet ettim? diye kalbinden geçirmesi dahi niyettir. Mutlaka diliyle de söylemesi gerekmez. Bu yüzden, denizin kenarından geçen kimse kaza ile suya düşse de bedeninin tümü ıslansa gusül yapmış kabul edilir. Niyet etmemiş olması gusle engel teşkil etmez. Yeter ki, bedeninde kuru yer kalmamış olsun. Yine de ?niyet ettim cünüplükten temizlenmeye? demek şüpheden kurtulmaya sebeptir..
ahmet şahin