sidretül münteha
Wed 16 March 2011, 04:51 pm GMT +0200
ec- Rengi
Naslarla cilbâbın rengi tayin edilmiş değildir. Binaenaleyh, bunda olsa olsa örfün bir tayini sözkonusu olabilir. Ancak cilbâbın tarifiyle ilgili olarak buraya kadar gördüğümüz ifâdelerden cilbâbın asıl fonksiyonunun, kadının zînetini saklamak olduğunu öğrenmiş bulunuyoruz. Bunun da siyah ya da koyu renklerle daha iyi yapılacağı açıktır. Bu yolda bize ışık tutacak bazı rivayetler de mevcuttur. Meselâ:
1- Abdurrezzâk ve başkalarının Ümmi Seleme'den tahric ettikleri şu rivayet:
"Cilbâb âyeti indiği zaman Ensar kadınları siyah elbiseler giydiklerinden dolayı başlarında kargalar varmış gibi çıktılar." [543]
2- Şiirlerde gecenin karanlığının hep cilbaba benzetilmesi de [544] cilbâbın ilk uygulamalarda siyah olduğunu gösterir.
3- İbn Sa'd'ın Habibe binti Abbad'ın, "Aişe'nin üzerinde siyah bir başörtü gördüm" [545] şeklindeki rivayetinin bir değeri olabilir.
4- Daha önce de değindiğimiz gibi, cilbâbın görevlerinden birinin de zineti örtmek olduğu, binaenaleyh zinetten en uzak rengin de siyah olduğu gerçeği de hesaba katılırsa, cilbâb için siyah veya en azından koyu renk istihbab ve tavsiye derecesini ihraz edebilir. Nitekim bu konuya ışık tutması bakımından Allame Alûsî'nin şu sözleri önemlidir:
"Sonra bilesiniz ki, bana göre, zamanımızda müreffeh hayat yaşayan birçok kadının evlerinden çıkarken elbiselerinin üzerinden örtündükleri örtüler de, gösterilmesi yasaklanan zinetler kabilindendir Bunlar ipekten dokunan birkaç renkli altın ve gümüş nakışlı ve gözü büyüleyici elbiselerdir. Benim görüşüme göre, erkeklerin karılarının bu şekilde çıkmalarına imkân vermeleri, bunu arzulamaları, onların da yabancı erkekler arasında bu şekilde dolaşmaları, gayret azlığındandır. Bu, yaygın bir musibet halini almıştır. Bunun gibi yaygın musibet haline gelen şeylerden biri de, kadınların, kocalarının kardeşlerinden sakınmamaları, kocaların da buna aldırmamaları, çoğu zaman da bunu bizzat emretmeleridir...
Bütün bunlar Allah'ın ve Resûlü'nün müsaade etmediği şeylerdir. Lahavle velâ kuvvete illâ billâh." [546]
[543] Ebû Bekr el-Cessâs, Ahkâmü'1-Kur'ân, lll/372'den Sâbûnî, 11/382.
[544] bkz.r Lisanü'1-Ara.b, "Cilbâb" Md.
[545] Tabakât-ı İbn Sa’d
[546] Alûsî,XVlll/l46. Doç. Dr. Faruk Beşer, Fetvalarla Çağdaş Hayat, Nün Yayıncılık, İstanbul 1997: 211-212.