sumeyye
Fri 8 January 2010, 10:18 pm GMT +0200
Peygamberimizin, Yazı Yazmasının Ve Şiir Söylemesinin Kendisine Haram Olması
Peygamberimizin bir Özelliği de, yazı yazmasının ve şiir söyleme sinin kendisine haram olmasıdır. Yüce Allah bu hususta şöyle buyur maktadır:
"Onlar ki yanlarındaki Tevrat ve İncil´de buldukları o elçi´ye o ümmî peygamber´e uyarlar." [45]
"Ey Muhammed, sen bundan önce bir kitâb okumuyordun, elinle de onu yazmıyorsun. Öyle olsaydı, bâtılcılar o zaman kuşkulanırlardı." [46]
"Biz ona (Muhammed´e) şiir öğretmedik, şiir ona yakışmaz da..." [47]
tbn Ebû Hatim, Mücâhid´în şöyle dediği haberini nakletmiştir: "Kitâb ehli olanlar, kendi kitaplarında Peygamberimiz´in okur-yazar ol madığını görürler ve bunu söylerlerdi, işte bununla ilgili olarak: "Sen, bundan önce bir kitâb okumuyordun, elinle de onu yazmıyorsun!" mealindeki âyet inmiştir."
îmâm-ı Râfîî ise bu konuda şöyle der:
"Peygamberimiz´in bir Özelliği olarak, yazı yazmasının kendisine haram olabilmesi için, O´nun yazı yazar olduğunu söylememiz gerekir. Halbuki O, yazı bilmezdi."
îmâm-ı Nevevî ise, bunu tenkld eder ve şöyle der: ´Tazı yazmasını bilmediği halde, yazmanın kendisine haram kılınmış olması mümteni´ (imkansız) değildir. Bundan maksad, okur-yazar olmanın sebeblerine tevessül etmemesidir ve doğrusu da, O okur-yazar değildi..." [48]
Bâzıları ise bunun aksini söylemişler ve: "Hudeybiye andlaşması-nın yazıldığı sırada Kureyş temsilcisinin itirazı üzerine, Peygamberimiz (s.a.v.): "Bu, Muhammed bin Abdullah´ın andlaşmasıdır" diyerek yaz mıştı. Zira Ali, böyle yazmaktan çekinmişti" demişlerdir. Onlara verile cek cevab ise şudur: "Bu andlaşma ile ilgili olarak "...Yazdı" denilmesinden maksad, emir verip yazdırdı demektir [49]
Ebû Mes´ûd Dımeşkî de, Hudeybiye Musâlehasıyla ilgili olarak: ´Yâni Peygamberimiz kalemi eline aldı, fakat güzelce yazmasını bilmi yordu. Buna rağmen "Resûlüllah" yerine "Muhammed" kelimesini yazdı" der.
Ömer bin Şeybe´nin bu husustaki sözü ise şöyledir: "Peygamber (s.a.v.), Hudeybiye´de, kendi eliyle yazdı. Halbuki O, daha önce yazmayı hiç bilmiyordu. Tam yazmak istediği sırada, bir mucize olarak yazması nı bildi ve yazdı." Onun bu sözünü kabul edenler de olmuştur: Hadîs âlimlerinden Ebû Zerr el-Herevî, Ebu´1-Feth el-Nisâbûrî, Kâdî Ebu´l-Velîd el-Luhamî, Kâdi Ebu Cafer el-Simnanî el-Usûlî; bunu kabul edenlerdendir. Hattâ Ebû´l-Velîd el-Luhamî şöyle demiştir: "Peygamberi-miz´in hiç yazı bilmediği ve öğrenmediği halde anîden orada yazmış olması, O´nun en kuvvetli mucizelerinden biridir." Bazıları da şöyle de miştir: "Peygamberimiz, o gün kendi eliyle; yazı bilmediği, yazıyı teşkîl eden harfleri hiç tanımadığı halde yazdı. Kalemi eline aldı ve hareket ettirdi. O´nun yazmak istediği şekilde bir yazı meydana geldi. Yâni yazı kendiliğinden ve mucizevî bir şekilde oluştu... Evet Peygamberimiz ka lemi hareket ettirdi, fakat bilerek bir şey yazmadı. Yazı yazıldığı zaman bile, yazıyı ve onun harflerini tanımıyordu" [50]
Şiirin Peygamberimiz1 e haram olmasına gelince: "Ebû Davud´un buna delâlet eden hadîsi; îbni Ömer´den sevketmiş olduğunu görüyo ruz... O, şöyle diyor: "Ben, Peygamber´in (s.a.v.) şöyle buyurduğunu i-şittim: "Ben eğer tiryak içersem nazarlık takınırsam, kendiliğimden şiir söylersem, hâlim ve âkibetim ne olur bilmem."
îbni Sa´d´ın Zühri´den rivayetine göre, Peygamber (s.a.v.), Medi ne´ye göçten sonra Mescid yapılırken, ashabın bu husustaki candan ça lışmalarına bakarak duygulanmış ve: "Bu göç, Hayber göçü değildir! Rabbimiz, bu daha iyi, daha temizdir" anlamında bir söz söyleyivermiş-tir. Yine Zührî şöyle dermiş: "Peygamberimiz, şiir olarak ne söylemişse, bir başkasına âit misâl vermek üzere söylemiştir. Kendisinin, Mescid yapılırken söyleyiverdiği bu şiirden başka hiç şiir söylediği olmamış tır. (Bunu da, şiir söylemek maksadıyla söylemiş değildir.) [51]
Yine îbni Sa´d, Abdurrahmân bin Ebûz-Zennâd´dan şöyle nakle der: "Peygamber (s.a.v.) birgün, Abbas bin Mirdâs´a hitaben: "Hatırlıyor musun? Senin: "Benim ve kölelerimin elde ettiğimiz mallar, Akra´ ve U-yeyne arasında kaldı" gibi bir şiirin vardı?" demiş... Orada bulunan Ebû Bekir de: "Ey Allah´ın Resulü, anam babam sana kurbân olsun! Sen, bir şâir olmadığın gibi, şiiri de değiştirerek naklediyorsun. Zaten şiir de sana yakışır birşey değildir. Bunun söylediği o şiirin aslı, öyle değil;"...Uyeyne ile Akra´ arasında kaldı" şeklinde idi" der. (Yâni Peygambe rimiz, bu misâlde de görüldüğü gibi, şiiri, bazen değiştirerek söylerdi. Bazân da misâl vermek için.)
Alimlerimiz demişlerdir ki: "Peygamberimiz´in şiir şeklinde söyle miş olduğu sözler; şiir maksadıyla söylenmiş şeyler değildir ve kafiyen bunlara, şiir söylemek de denilmez... Kur´ân´da dahi bazân vezinli sözler vardır. Bunlar da kafiyen şiir değildir."
tmâm-ı Mâverdî der ki: "Peygamber Efendimiz´e yazı yazmak ha ram olduğu gibi, başkaları tarafından yazılmış bir yazıyı okumak da haramdı, ilgili âyet de bunu bildirir. O´na şiir söylemek yasak olduğu gibi, bir başkasına âit olan şiiri, şiir olarak nakletmesi de yasak idi."
El-Harbî de şöyle demektedir: "Peygamber (s.a.v.), iki mısraı bir araya getirerek, tam bir beyit halinde şiir okumamıştır. Mutlaka tek mısra halinde misâl vermiştir. Bir beytin, yâ birinci mısraını okuyup i-kinci mısraını bırakmıştır, yâhud da ikinci mısraını okuyup birinci mısraını terketmiştir. Eğer her iki mısraı okuyarak misâl vermek iste-mişlerse, bu seferde mutlaka kelimelerin yerini değiştirmek suretiyle misâl vermiştir. Az yukarıdaki Abbas bin Mirdâs´m şiirinde olduğu gibi..."[52]
[46] Ankebut suresi, 48
[47] Yasin suresi, 69
[48] Sahih olan da budur. Yani ukuyup-yazmasınm Peygamber Efendimiz üzerine haram olmasından maksad, okuyup-yazmayı öğrenmenin sebeblerine tevessül etmemesidir. Yoksa yasak olmaması hâlinde, Peygamberimizin buna güç getireceğinde, kimsenin bir şüphesi yoktur
[49] Peygamberimiz´in Hudeybiye Musâlehası sırasında, kalemi Ali´den alıp kendi eliyle: "Bu, Muhammed bin Abdullah´ın andlaşmasıdır" diye yazmışttr, iddiası sahîh olmayan bir iddiadır. Zira bunu bizzat yazan Ali olmuştur. Fakat Peygamberimiz Ali´ye böyle yazmasını emrettiği için, Ali´ye değil de Peygamberimiz´e nisbet edilmiştir
[50] Müellifimiz´in, "bazı hadîs âlimleri..." diye naklettiği bu zâtlar ve onların bu tevilleri, kesinlikte makbul değildir. Onlar, sabit olan mucizeyi tersine çevirmişlerdir. Eğer Peygamberimiz, lüzumunda ve anında yazmayı öğrenmiş veya bilmeksizin yazmış İse; Kur´ân´ın kesinlikle haber verdiği "O´nun Ümmîliği" nerede kalır? Şaşılacak şey! Sanki a-damlar, Peygamberimiz kalemi eiiyle tutarken başındaymış gibi tasvir ediyorlar. Bilmiyorlar ki, bununla Peygamberimiz´i ve O´nun mucizesini hafife almış oluyorlar. Biz, bu gibi tevilleri asla kabul edemeyiz...
[51] Çünkü şiir: "Şiir söylemek maksadıyla ve mevzun olarak söylenen söz"dür. E-fendimiz ise, verilen misallerde olduğu gibi, vezinli ve kafiyeli şiir söylemek kasdında bulun mamış, sâdece ve rasîgele söyleyiverm iştir, o kadar
[52] Celaleddin es-Suyuti, Peygamberimizin Mucizeleri ve Büyük Özellikleri, Uysal Kitabevi: 2/458-461.