sumeyye
Sun 27 February 2011, 03:24 pm GMT +0200
Pazarlığı Bozma
İki kişinin bir dükkanı kiralamak için görüştüklerine tanık oldum. Kiralamak isteyen, dükkân sahibinin istediği fiyatı yüksek bulup kabul edemeyeceğini söyledi. Daha sonra benimle görüşmesinde, dükkân sahibine yeni bir öneri götüreceğini söyledi. Aynı yeri ben de kiralamak isteyenden daha iyi bir fiyat önerecek durumdayım. Bunun fıkhı hükmünü öğrenebilir miyim?
(Ş.B./İstanbul)
Başkasının pazarlığı üstüne pazarlık yaparak alım-satım mekruh görülmüştür. Bu olay, iki kişinin pazarlık etmesi, satıcının malına bir fiyat istemesi, alıcının bu fiyata rıza göstermesinden sonra, başka bir müşterinin gelip birincinin yaptığı pazarlığa müdahale etmesi, aynı veya daha yüksek fiyatla malı satın almasıyla gerçekleşir. Bu alım-satım (akid), Hz. Peygamber'in (s.a.) şu hadisiyle mekruh görülmüştür: “Sizden biri, din kardeşinin pazarlığı üstüne pazarlık, evlilik teklifi üstüne evlilik teklif etmesin”.
Bu hadiste yasaklama, satım akdinin dışında bir sebebe, yani din kardeşini üzme ve incitme sebebine dayanıyor. Bu sebeple akit, fıkhen muteber ama mekruh olur. Mekruh olmasının şartı, satıcının verilen fiyata rıza göstererek satmaya meyletmesidir.
Sizin sözünü ettiğiniz olay, mekruh akit çerçevesine girmiyor. Çünkü dükkân sahibi, kiralamak isteyenin fiyatına meyletmemiştir. Ancak sizin anlatımınıza göre, kiralamak isteyenle bir tanıklığınız sözkonusu. Teklifinizin “din kardeşini incitme” çerçevesine girip girmeyeceğini değerlendirmenizde yarar var.