neslinur
Tue 4 May 2010, 01:18 am GMT +0200
Nuru´l-İzah / Orucu Bozmayan Şeyler
Yirmi dört şey vardır ki orucu bozmaz; bunlar:
(1) Unutarak yeme,
(2) içme ve
(3) cinsel ilişki kurma [unutan kimse, tuttuğu orucu (zahmetsizce) tamamlayabilecek güçteyse, kendisini yerken gören kimse (ona oruçlu olduğunu) hatırlatmalıdır, hatırlatmamak mekruhtur. Eğer tutmakta olduğu orucu tamamlayabilecek dermanı yoksa, (oruçlu olduğunun) hatırlatılmaması daha iyidir.
(4) (Kadının tenasül uzvuna) bakmak,
(5) yahut onu düşünmek suretiyle meninin gelmesi -isterse sürekli bakılsın ve düşünülsün durum aynıdır-,
(6) yahut yağ
(7) veya sürme sürünmek -sürmenin tadım boğazında hissetse bile durum değişmez[1]-,
(8) yahut kan aldırmak,
(9) yahut gıybet etmek,
(10) yahut yemeye niyetlenip yememek,
(11) yahut irâdesi dışında boğazına duman
(12) veya toz kaçması,[2] isterse bu toz değirmende öğütülen un cinsinden bulunsun birşey farketmez,
(13) yahut (boğazına) sinek kaçması
(14) veya oruçlu olduğu hatırında iken (kullandığı) ilacın tadını boğazında hissetmesi,
(15) yahut cünüp olarak sabahlamak, isterse cünüplük hâli bir gün devam etsin durum değişmez,
(16) yahut idrar yoluna su
(17) veya yağ damlatmak,
(18) yahut bir ırmağa dalan kimsenin kulağına su kaçması,
(19) yahut kulaktan bir çöple kir çıkarıp bunu kulağa yeniden sokmak ve bunu birkaç kez tekrarlamak,
(20) yahut buruna gelen sümüğü bilerek çekip yutmak. [İmam Şafiî (Rahimehullah)´m görüşüne göre, orucun bozulmaması için balgamı (yutmayıp) tükürmek gerekir.]
(21) Yahut irâde harici olarak, isterse ağız dolusu olsun, gelen kusmuğun[3] yeniden (boğaza) kaçması, ki doğrusu da budur;
(22) yahut doğru görüşe nazaran ağzı doldurmayacak kadar bilerek çıkarılan kusmuğun[4] yeniden boğaza kaçması,
(23) yahut dişler arasında bulunan no İrâde harici gelen kusmuk hakkında Efendimiz (Aleyhissaîâtü vesselam):
ıuttan küçük şeylerin yenilmesi,
(24) yahut ağıza alman susam gibi birşeyin, iyice ezilip kayboluncaya kadar[5] çiğnendiği halde boğazda tadının hissedilmemesi.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] İnsanın sürmenin tadını boğazında hissetmesi. Aynı şekilde sürmenin rengini tükrüğünde veya balgamında görmesi.
[2] Meselâ oruçlunun yanında içilen sigara dumanının burnuna ve boğazına kaçması, yahut tencereden veya ocaktan yükselen dumanın aşçının boğazına kaçması gibi.
[3] "Oruçlu iken irâdesi dışında kusan kimsenin bu orucunu kaza etmesi gerekmez" buyurmuştur.
[4] Bir kimse ağzı doldurmayacak kadar kasden kusar ve ardından da orucu,
mezse, Ebû Yûsuf a göre bu kimsenin orucu bozulmaz. İmam Muhammed´e göre ise: "Kasden kusulduğu
takdirde ister az, ister çok olsun oruç bozulur" demiştir. Bu, rivayet olunan (şu hadisin) zahirine göre böyledir.
Nitekim Efendimiz (Aleyhîssalâtü vesselam) şöyle buyurmuştur: "Kim oruçlu iken bilerek kusarsa, orucunu kaza
etsin."
[5] Yani tamamen kayboluncaya kadar çiğnenmesi kasdolunuyor. Ama yutulması hâlinde oruç bozulur.
Yirmi dört şey vardır ki orucu bozmaz; bunlar:
(1) Unutarak yeme,
(2) içme ve
(3) cinsel ilişki kurma [unutan kimse, tuttuğu orucu (zahmetsizce) tamamlayabilecek güçteyse, kendisini yerken gören kimse (ona oruçlu olduğunu) hatırlatmalıdır, hatırlatmamak mekruhtur. Eğer tutmakta olduğu orucu tamamlayabilecek dermanı yoksa, (oruçlu olduğunun) hatırlatılmaması daha iyidir.
(4) (Kadının tenasül uzvuna) bakmak,
(5) yahut onu düşünmek suretiyle meninin gelmesi -isterse sürekli bakılsın ve düşünülsün durum aynıdır-,
(6) yahut yağ
(7) veya sürme sürünmek -sürmenin tadım boğazında hissetse bile durum değişmez[1]-,
(8) yahut kan aldırmak,
(9) yahut gıybet etmek,
(10) yahut yemeye niyetlenip yememek,
(11) yahut irâdesi dışında boğazına duman
(12) veya toz kaçması,[2] isterse bu toz değirmende öğütülen un cinsinden bulunsun birşey farketmez,
(13) yahut (boğazına) sinek kaçması
(14) veya oruçlu olduğu hatırında iken (kullandığı) ilacın tadını boğazında hissetmesi,
(15) yahut cünüp olarak sabahlamak, isterse cünüplük hâli bir gün devam etsin durum değişmez,
(16) yahut idrar yoluna su
(17) veya yağ damlatmak,
(18) yahut bir ırmağa dalan kimsenin kulağına su kaçması,
(19) yahut kulaktan bir çöple kir çıkarıp bunu kulağa yeniden sokmak ve bunu birkaç kez tekrarlamak,
(20) yahut buruna gelen sümüğü bilerek çekip yutmak. [İmam Şafiî (Rahimehullah)´m görüşüne göre, orucun bozulmaması için balgamı (yutmayıp) tükürmek gerekir.]
(21) Yahut irâde harici olarak, isterse ağız dolusu olsun, gelen kusmuğun[3] yeniden (boğaza) kaçması, ki doğrusu da budur;
(22) yahut doğru görüşe nazaran ağzı doldurmayacak kadar bilerek çıkarılan kusmuğun[4] yeniden boğaza kaçması,
(23) yahut dişler arasında bulunan no İrâde harici gelen kusmuk hakkında Efendimiz (Aleyhissaîâtü vesselam):
ıuttan küçük şeylerin yenilmesi,
(24) yahut ağıza alman susam gibi birşeyin, iyice ezilip kayboluncaya kadar[5] çiğnendiği halde boğazda tadının hissedilmemesi.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] İnsanın sürmenin tadını boğazında hissetmesi. Aynı şekilde sürmenin rengini tükrüğünde veya balgamında görmesi.
[2] Meselâ oruçlunun yanında içilen sigara dumanının burnuna ve boğazına kaçması, yahut tencereden veya ocaktan yükselen dumanın aşçının boğazına kaçması gibi.
[3] "Oruçlu iken irâdesi dışında kusan kimsenin bu orucunu kaza etmesi gerekmez" buyurmuştur.
[4] Bir kimse ağzı doldurmayacak kadar kasden kusar ve ardından da orucu,
mezse, Ebû Yûsuf a göre bu kimsenin orucu bozulmaz. İmam Muhammed´e göre ise: "Kasden kusulduğu
takdirde ister az, ister çok olsun oruç bozulur" demiştir. Bu, rivayet olunan (şu hadisin) zahirine göre böyledir.
Nitekim Efendimiz (Aleyhîssalâtü vesselam) şöyle buyurmuştur: "Kim oruçlu iken bilerek kusarsa, orucunu kaza
etsin."
[5] Yani tamamen kayboluncaya kadar çiğnenmesi kasdolunuyor. Ama yutulması hâlinde oruç bozulur.