hafız_32
Sat 16 October 2010, 12:55 pm GMT +0200
Namazın Önemi Ve Onu Terk Etmek
1- Allah Teala şöyle buyuruyor:
"Namazlarını terk etmezler, kılarlar. İşte bunlar, Cennetlerde ağırlanırlar."
Meâric: 34-35
2- Allah Teâlâ buyuruyor:
"Namazı kıl. Muhakkak ki namaz, hayasızlıktan e kötülükten alıkoyar."
Ankebut: 45
3- Allah Teâlâ buyuruyor:
"Yazıklar olsun o namaz kılanlara ki, onlar namazlarını ciddiye almazlar."
Mâûn: 4-5
(Yani: Gafil olurlar, özürsüz olarak vaktinden geç kılarak ciddiye almazlar.)
4- Allah Teâla buyuruyor:
"Gerçekten mü'minler kurtuluşa ermiştir. Onlar ki, namazlarında huşu içindedirler."
Mü'niınûn: 1-2
5- Allah Teâlâ buyuruyor:
"Onların peşinden öyle bir nesil geldi ki, bunlar namazı zayi ettiler; nefislerinin arzularına uydular. Bu yüzden ileride sapıklıklarının cezasını çekecekler."
Meryem: 59
6- Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Sizden birinizin kapısının önünden akan bir nehir olsa, o kişi günde beş kerre o sudan yıkan-sa, hiç o kişinin üzerinde kir kalır mı?" Sahabe: "Hayır, hiç kir kalmaz" dediler. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem: İşte beş vakit namaz da öyledir. Allah onunla günahları yok eder."[32]
7- Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor:
"Bizimle onlar arasındaki fark namazdır. Kim onu terk ederse kâfir olur." [33]
8- Rasûluliah sallaliahu aleyhi ve seliem şöyle buyuruyordır."
"Kişi ile şirk ve küfür arasında namazı terk var[34]
Abdest ve Namazı Öğrenelim
Abdest: Kollarını dirseklerine kadar sıyır ve "Bismillah" de.
1- Ellerini üç kere su ile yıka, ağzını üç kere su ile çalkala, burnuna üç kere su çek.
2- Yüzünü üç kere yıka, kollarını sağdan başlayarak dirseklerine kadar üç kere yıka.
3- Başını tamamıyla ve kulaklarınla birlikte mesh et.
4- Ayaklarını sağdan başlayarak topuklarına kadar üç kere yıka.
Teyemmüm: Eğer su bulamazsan yüzünü ve ellerini toprakla mesh et.
Namaz: "Sabah namazı iki rekattir." (Niyetini dilinle söylemezsin.) :
1- Kıbleye döneriz, ellerimizi omuzlarımıza (bazen de kulaklarımıza) kadar kaldırarak "Allahu Ekber" deriz.
2- Sağ eümizi sol elimizin üstünde göğsümüze koyarız ve Subhane'yi okuruz: "SubhânekeAllahüm-me ve bihamdik ve tebârekesmuk ve teâîâ ceddük velâ ilahe ğayruk." (Hadislerde bulunan başka dualarda okunabilir.)
Birinci rekâta başlarız:
İçimizden "Eûzü billahi mine'ş-şeytâni'r-racîm Bismillâhi'r-Rahmâni'r-Rahîm" deriz. Sonra Fatiha suresini okuruz: "Elhamdu lillâhi rabbi'l-âlemîn. Er-Rahmâni'r-Rahîm. Mâliki yevmi'd-dîn. İyyâke na'bu-du ve iyyâke nesteîn. İhdine's-sırâta'l-mustakîm. Sı-râta'llezîne en'amte aleyhim. Ğayri'l-mağdûbi aleyhim velâ'd-dâllîn." (Âmin)
Bundan sonra besmele çeker ve bir sure okuruz. Meselâ İhlâs suresini: "Kul hüve'llâhu ahad. Al-lahu's-samed. Lem yelid ve lem yûled ve lem yekun lehu küfüven ehad."
- Tekbir getirerek ellerimizi kaldırır ve rükû ederiz. Rukûda ellerimizi diz kapaklarımızın üzerine koyarız ve üç kere: "Subhâne Rabbiye'l-azîm" deriz.
- Rukûdan doğrulurken ellerimizi, dizlerimizi, burunla birlikte alnımızı yere koyar, ayak parmak a-rımızı yerden kaldırmayarak dik olarak kıbleye doğru tutarız ve üç kere: "Subhâne Rabbiye'l-aİâ" deriz.
- Tekbir getirerek başımızı secdeden kaldırır, ellerimizi dizlerimizin üzerine koyup, oturur vaziyette dururken: "Rabbi'ğfir lî, ve'rhamnî, ve'hdinî, ve âfinî ve'rzuknî" deriz.
- Tekbir getirerek tekrar secde ederiz ve üç kere: "Subhâne Rabbiye'l-A'lâ" deriz.
- Tekbir getirip sağ ayağımız dikili, sol ayağımız yaygın vaziyette biraz oturduktan sonra ikinci rek'aîa kalkarız. (Bu oturuşa istirahat oturuşu denir.)
İkinci rek'ata başlarız:
- Eûzü besmele çekerek önce Fatiha suresini, sonra da kısa bir sûre okuruz. , - Birinci rek'atta yaptığımız gibi rükû eder, secde yaparız. Sonra oturur, sağ elimizi yumruk gibi sıkarak işaret parmağımızı kaldırır ve "Et-Tahiyyâtü lillâhi ve's-salevâtü ve't-tayyibât. Es-Selâmu ayieyke eyyühe'n-Nebiyyu ve rahmetu'llhahi ve berekâtüh. Es-Selâmu aleynâ ve aiâ ibâdillâhi's-sâlihîn. Eşhedüen lâ ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abduhû ve rasûlüh" deriz.
- Arkasından salevâttan okuruz: "Allâhümme salli alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed. Kemâ salleyte alâ İbrâhime ve alâ âli İbrahim. İnneke Ha-mîdun Mecîd." "Allâhümme bârik alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed. Kemâ bârekte alâ İbrâhime ve alâ âli İbrahim. İnneke Hamîdun Mecîd."
- Sonra şu duayı ederiz: "Allâhümme innî eûzü bike min azâbi cehennem ve min azâbi'l-kabri, ve min fitneti'l-mahyâ ve'l-memât. Ve min fitneti'l-Mesî-hi'd-Deccâl."
- Başımızı sağa ve sola döndürerek her seferinde: "es-Selâmu aleyküm ve rahmetullâhi" diyerek selâm verir ve namazımızı bitiririz. [35]
Namaz İle İlgili Bilgiler
1- İlk sünnet farzdan önce kılınır. Son sünnet farzdan sonra kılınır.
2- Acele etme ve namazda sağa-sola bakma, sadece secde yerine bak.
3- İmamı duymuyorsan içinden oku. Sesli okunan namazlarda imamın sektelerinde (sustuğu yer^ lerde) sen de Fatiha'yı oku.
4~ Cuma namazının farzı 2 rekattır. Camide imam hutbe verdikten sonra kılınır.
5- Akşam namazının farzı 3 rekattır. Önce 2 rekat kıl ve otur. Ettehıyyatü'yü okuduktan sonra ellerini omuz hizasına kadar kaldırarak ayağa kalk ve bu üçüncü rekatta sadece Fatiha'yı oku ve namazını tamamla.
6- Öğie, ikindi ve yatsı namazlarının farzları 4'er rekattır.
7- Vitr namazı 3 rekattır. 2 rekat kılar selam veririz. Sonra 1 rerak kılar ve selam veririz. Kunut dualarını rüku etmeden önce okuruz: "Allahümme'hdi-nî fîmen hedeyte. Ve âfinî fîmen âfeyte. Ve tevellenî fîmen tevelleyte. Ve bârik lî fîmâ âteyte. Ve kînî şer-ra mâ kadayte. Feinneke takdî velâ yukdâ aleyke ve innehu lâ yezillu men vâleyte velâ ye'izzu men âdey-te. Tebârekte rabbenâ ve te'âleyt."[36]
8- İmama rükuda yetişsen bile tekbir getir ve ;. namaza gir. Bu durumda bu rekatı kılmış sayılırsın.
9- Eğer birden fazla rekatı imamla kılamamış isen namazı sonuna kadar imamla beraber kıl. İmamla birlikte selam verme, kalk ve kalan rekatları tamamla.
10- Namazı hızlı kılma, çünkü bu namazı bozar. Nitekim Rasûluilah sallaliahu aleyhi ve seilem çok hızlı namaz kılan bir adam görmüş ve ona: "Dön, namazını tekrar kıl, senin kıldığın namaz olmadı" demiştir. Adam: "Ya Rasûluilah, bana öğret, nasıl kılayım?" dedi. Rasûlallah sallaliahu aleyhi ve seilem:"... Tam olarak duracak şekilde rüku et. Sonra dümdüz duracak şekilde dikil. Sonra tam olacak
şekilde secde et. Sonra tam olarak otur..." dedi.[37]
11- Eğer namazın vaciblerinden birini terk edersen, mesela ilk oturuşta oturmazsan veya kıldığın rekat sayısını karıştırırsan kesin olarak biloiğin en az sayı üzerine namazını tamamla ve namazın sonunda iki secde yap ve selam ver. Buna sehiv (yanılma) secdesi denir.
12- Namaz kıarken fazla gereksiz hareketlerde bulunma. Çünkü bu, huşuyu bozar. Belki de sebepsiz yere ve çokça yapılırsa namazı bozabilir.
13-Yatsı namazının en son kılınma vakti gece yarısı olan saat 24.00'tür. Vitir namazı ise imsak vaktine kadar kılınır. [38]
Namazla İlgili Hadisler'
"Beni nasıl namaz kılıyor görüyorsanız, o şe-kildiftıamaz kılınız."[39]
"Sizden kim mescide girerse, oturmadan önce iki rek'at namaz kılsın." (Bu namaza tahiyyetü'l-mes-cid namazı denir.)[40]
"Kabirlerin üzerine ptçirmayınız ve onlara doğru namaz kılmayınız."[41]
"Kamet getirildi^rtde, fâ?z namazCTân başka namaz kılınmaz."[42]
"Bana, namaz kılarken elbisenin kenarlarını kıvırmamam emredildi." [43]
"Saflarınızı düz ve sık tutunuz." Enes radıyal-!ahu anh: "Bizden birisi, namazdaomuzunu arkadaşının omuzuna, ayaklarını da ayaklarına birleştirirdi" demiştir.[44]
"Namaza geç kaldığınızda koşarak gelmeyin. Sakin bir şekilde yürüyün. Yetişebildiğinizi kılın. Yetişemediklerinizi tamamlarsınız."[45]
"Tam olarak duracak şekilde rüku et, sonra dümdüz duracak şekilde dikil, sonra tam olacak şekilde secde et."[46]
""Secde ettiğinde ellerini yere düz koy, ayaklarını da dik tut."[47]
"Ben size imam olduğumda, benden önce rüku ve secde yapmayın."[48]
"Kulun kıyamette ilk hesaba çekileceği şey namazdır. Eğer namazı sağlam olursa diğer ameller) de sağlam olur. Eğer namazı bozuk olursa diğer amelleri de bozuk olur."[49]
Cuma Namazı Da, Cemaat Namazı Da Vacibdir.
Cuma namazı ve cemaatle namaz kılmak va-cibtir. Bununla ilgili deliller şunlardır:
Allah Teâlâ şöyle buyuruyor:
"Ey iman edenler! Cuma günü ezanla namaza çağrıldığı zaman, hemen Allah'ı anmaya koşun ve alış-verişi bırakın. Eğer bilmiş olsaydınız, elbette bu, sizin için daha hayırlıdır."
Cuma: 9
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Kim tembellikle üç Cuma'yı terk ederse, Allah onun kalbini mühürler."[50]
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Vallahi, namazın kılınmasını emretmeye, sonra namaza gelmeyenlerin evlerini bulup onlar içinde iken yakmaya niyetlenmiştim." [51]
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Ezanı duyup da özürsüz olarak camiye gelmeyenin namazı yoktur." (Özür, düşman korkusu veya hastalıktır.)[52]
Âmâ birisi Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sel-le'm'e gelerek: "Yâ Rasûlullah, beni camiye götürecek bir yardımcım yok. Evde kılmam için bana izin var mı?" dedi. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem ona izin verdi. Sonra onu çağırdı ve: "Namaz için ezanı duyuyor musun?" dedi. O da: "Evet" dedi. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem: "Öyleyse icabet et" dedi.[53]
Abdullah b. Mes'ud radıyallahu anh şöyle demiştir: "Kim yarın Allah ile mutlu bir şekilde karşılaşmak istiyorsa, ezan okunduğunda bu beş vakit namazı cemaatle kılsın. Allah sizin peygamberinize hidayet yollarını emretmiştir. Bu beş vakit namaz da hidayet yollarındandır. Eğer siz onları filan kişi gibi evlerinizde kılarsanız peygamberinizin sünnetini terk etmiş olursunuz. Peygamberinizin sünnetini terk [54]
ederseniz sapıtırsınız. İçimizden, münafık ve özürlü olan hasta dışında kimsenin cemaat namazından ayrıldığını görmedim. Vallahi, koltuklarının altından iki kişiyle taşınan bir adam getirilir, safa durdurulurdu." [55]
Cuma Ve Cemaat Namazının Fazileti
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Kim gusül abdesti alır, Cuma namazına gider, kılabildiği kadar namaz kılar, sonra imam hutbesini bitirene kadar konuşmaz ve farz namazı kılarsa, diğer Cuma'ya kadar olan günahları affedilir. Buna üç gün daha ilave edilir. Kim hutbe anında çakıl taşlan ile oynarsa, boş işte bulunmuştur."[56]
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Kim Cuma günü gusül abdesti alır da camiye ilk vaktinde giderse bir deve kurban etmiş olur. Kim ikinci vaktinde giderse bir sığır kurban etmiş olur. kim üçüncü vaktinde giderse boynuzlu bir koç kurban etmiş olur. Kim dördüncü vaktinde giderse bir tavuk ta-sadduk etmiş olur. kim beşinci vaktinde giderse bir yumurta tasadduk etmiş olur. imam hutbeye çıkınca melekler, onu dinlemek için hazır bulunurlar.[57]
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Kim yatsı namazını cemaatle kılarsa, sanki gece yarısına kadar namaz kılmış gibi olur. Kim sabah namazını cemaatle kılarsa sanki bütün gece namaz kılmış gibi olur."[58]
"Kişinin cemaatle namaz kılması, evde kılmasından daha sevaptır. Camide namaz kılmasında 20 küsur derece daha fazla sevap vardır. Bu şekilde, sizden kim güzelce abdest alır, sonra sadece namaz kılmak için camiye giderse attığı her adım için bir günahı silinir. Bu şekilde camiye girdiğinde namaza başlamış halde sayılır.[59] Sizden birisi namaz kıldığı yerde bulunduğu veya konuşup abdestini bozmadığı sürece melekler ona dua ederler ve şöyle derler: "Allah'ım, ona merhamet et, Allah'ım, onu bağışla, Allah'ım onun tevbesini kabul et." [60]
Cuma Namazını Nasıl Kılarım?
- Gusül abdesti alırım, tırnaklarımı keserim. fâüzel koku sürer, güzel elbisemi giyerim.
- Kesinlikle soğan ve sarımsak yemem. Sigara da içmem. Dişlerimi misvak veya diş macunu ile temizlerim.
- Camiye girdiğimde, imam hutbede de olsa iki rekat tahiyyetü'I-mescid namazını kılarım. Çünkü Rasûiullah sailallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmaktadır: "Sizden birisi Cuma namazında imam hutbede iken camiye girerse, oturmadan önce hafif iki rekat namaz kılsın."[61]
- Hutbeyi dinlemek için otururum ve hiç ses çıkarmam.
- - İmama uyarak iki rekat Cuma'nın farzını kıları
- Cuma'nın son sünnetini 4 rekat olarak camide kılarım, evde isem 2 rekat namaz kılarım.
- Cuma günü Rasûiullah sallaliahu aleyhi Ve sellem'e salât ve selâmı çokça getiririm.
- Cuma günü kabul edilen duayı elde etmeye çalışırım. Zira Rasûiullah sallaliahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: "Cuma günü öyle bir vakit vardır ki, Müslüman kişi o vakit dua ederse istediği şeyi Allah ona verir."[62]
Güneş Ve Ay Tutulması Namazı
Aişe radıyallahu anh şöyle demiştir: "Rasûlul-lah sallallahu aleyhi ve seilem'in zamanında güneş tutuldu. Müezzine, insanları toplaması için emir verdi ve kendisi namaza durdu. İki rekatli, dört rükulu ve dört secdeli bir namaz kıldı.[63]
Hz. Aişe radıyallahu anh şöyle demiştir: "Ra-sûlullah sallallahu aleyhi ve seilem'in zamanında güneş tutuldu. Kalktı insanlara namaz kıldırdı. Uzunca okudu. Sonra rüku etti, rükuu uzattı. Sonra başını kaldırdı öncekinden az olmak üzere uzunca bir okuyuşta bulundu. Sonra tekrar rüku etti ve ilk rukusun-dan daha kısa olan uzun bir rüku yaptı. Sonra iki secde yaptı. Sonra ikinci rekata kalktı. Bu rekatlarda ilk rekatta yaptıklarını yaptı ve selâm verdi. Güneş açılmıştı. İnsanlara bir hutbe irad ederek şöyle buyurdu: "Muhakkak güneş ve ay Allah'ın âyetlerinden-dir. Hiçbir kimsenin ölümü veya yaşamı için tutulmazlar. Eğer onların tutulduğunu görürseniz, bu durum bitinceye kadar namaz kılın..." Başka bir rivayette ise şöyle geçer: "Eğer onların tutulduğunu görürseniz Allah'a dua edin, zikredin, derhal namaza koşun, sadaka verin. Ey Muhammed ümmeti! Erkek veya kadın bir kulunun zina edişinden dolayı Allah kadar kıskanç hiçbir kimse yoktur. Ey Muhammed ümmeti! Eğer benim bildiğimi bilseydiniz az güler, çok ağlardınız. Ben Rabbim'in emrini sizlere iletmekle görevimi yerine getirdim, öyle değil mi?" [64]
Cenaze Namazını Nasıl Kılarız?
Niyetimizi dil ile söylemeksizin 4 tekbir ile kıla-
- İlk tekbirden sonra eûzü besmele çeker ve Fatiha Sûresi'ni okuruz.
- İkinci tekbirden sonra Allahümme sallı ve Al-lahümme barik dualarını okuruz.
- Üçüncü tekbirden sonra Rasûlullah sallailahu aleyhi ve sellem'den gelen şu duayı ölüye okuruz: "Allahümme'ğfir lehu ve'rhamhu ve âfihi va'fu anhu, ve ekrim nuzulehu, ve vessi' mudhalehu, ve'ğsilhu bı'l-mâi ve's-selci ve'l-bered, ve nakkıhi mine'l-hatâyâ kemâ yunakkis sevbi'l-ebyazi mine'd-denes. Ve ebdil-hu dâren hayran rnin dârihi ve ehlen hayran min ehlini. Ve zevcen hayran min zevcini. Ve edhılhu'l-cenne-te ve aizhu min azabi'l-kabri ve min azabi'n-nâr"[65]
• Dördüncü tekbirden sonra, sağa selâm veri-[66]
Ölümden İbret Almak
Allah Teâlâ şöyle buyuruyor: „
"Her canlı ölümü tadacaktır. Ve ancak kıyamet günü yaptıklarınızın karşılığı size tastamam verilecektir. Kim cehennemden uzaklaştırılıp cennete konursa o, gerçekten kurtuluşa ermiştir. Bu dünya hayatı ise aldatma metamdan başka bir şey değildir."
Âli İmran: 185
Şair diyor ki:
Kesin gelecek olan şey için yükünü hazırla Kul için ölümün belirli bir vakti vardır. Hayatta iken günahların için tevbe et Mezara yatmadan önce önlemini al Yükünü almadan gidersen pişman olursun Seni huzura çağırdıklarında zorluk çekersin Hazırlığını yapan insanların yanında Senin yükün olmasın, buna razı mısın? [67]
Bayram Namazları
"Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Ramazan ve Kurban bayramlarında namazgaha gider ve yaptığı ilk şey bayram namazını kıldırmak olurdu."
'"•» Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Bayram namazının ilk rekatında 7 tekbir, ikinci rekatında 5 tekbir vardır. Her iki rekatta da tekbirlerden sonra kıraat vardır."[68]
- Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, Ramazan ve Kurban bayram namazlarında hayırlı şeyleri görsünler ve müslümanların dualarına katılsınlar di-^e kölelerin, genç kızların ve hayızlı kadınların da lamazgâha çıkmalarını bize emrederdi. Ancak ha-'izlı kadınlar namaz kılmazlardı. Ben (Ümmü Atiy-re): [69]"Ya Rasûlallah! Kadınlardan birinin giyecek elbi-lesi yoksa ne yapar?" dedim. Rasûlullah: "Kızkardesinin elbiselerinden birini giysin" dedi. [70]
Hadislerden İstifade Edilenler
- Bayram namazları cemaatle kılınır ve iki rekattır. Birinci rekatın başında 7 tekbir, ikinci rekatın başında 5 tekbir alınır. Sonra imam Fatiha Sûresi'ni ve ardından bir sûre okur.
- Bayram namazları, şehir yakınlarında bir yer olan namazgahta kılınır. Çünkü Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem namaz için oraya gider, beraberinde çocuklar, genç kızlar ve hatta hayız özürü olan kadınlar da giderdi. İbn Hacer, Fethu'l-Bârî'de şöyle diyor: "bayram günü namazgaha çıkmak gerekir. Eğer çıkmaya engel bir durum olursa o zaman namaz camide kılınır." [71]
Kurban Kesmek
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Kurban bayramında şöyle demiştir: "Bugün ilk yapacağınız iş, önce namaz kılmak, sonra dönüp kurban kesmektir. Kim böyle yaparsa bizim sünnetimize uymuştur. Kim de hayvanını namazdan önce keserse bu, kurban olmaz. Onun çilesine yedirdiği et olur." [72]
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle fiuyuruyor: "Ey insanlar! Her eve kurban düşer."
Ahmed ve diğerleri rivayet etmiş, İbn Hacer de Fethu'l-Bârî'de desteklemiştir. - Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Kim gücü yeterde kurban kesmezse, bizim camimize yaklaşmasın."
İbn Mâce, Hakim, el-Elbânî Câmi'de sahihlemiştir. [73]
Yağmur Duası
- Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem namazgaha çıkmış ve yağmur yağması için dua etmiştir. Sonra kıbleye yönelmiş ve iki rekat namaz kılmıştır. Elbisesini ters çevirerek sağını soluna giymiştir.
Buhâri (Duadan önce de namaz kılmak caizdir.)
- Enes b. Malik radıyallahu anh'dan rivayet edildiğine göre Ömer b. Hattab radıyallahu anh yağmur yağmayıp kuraklık olduğunda Abbas'tan yağmur duası yapmasını istemiş ve şöyle demiştir: "Allah'ım! Eğer kuraklık olursa biz, Senin Nebi'n ile Sana tevessülde bulunurduk, Sen de bize yağmur gönderirdin. Şimdi Sana Nebi'nin amcası ile tevessülde bulunuyoruz. Bize yağmur ver." Ve onlara yağmur gönderilmiştir.[74]
Bu hadis, Rasûlullah sailallahu aleyhi ve sel- hayatta iken sahabenin yağmur yağması için dua etmesini O'ndan istediklerini, ama O öldükten sonra O'ndan bunun için dua etmesini istemediklerini gösterir. Bunun yerine onlar, o an hayatta olan amcası Abbas'tan dua etmesini istiyorlar ve O da onlara dua ediyor. İşte bu meşru bir tevessül şeklidir. [75]
Namaz Kılan Kişinin Önünden Geçme!
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Eğer namaz kılanın önünden geçen, yüklendiği günahın ne olduğunu bilseydi, 40 beklemesi, onun için namaz kılanın önünden geçmesinden daha hayırlıdır." Ebu Nadr diyor ki: "Bilmiyorum, 40 gün Müslim, yoksa 40 ay mı, yoksa 40 sene mi demişti." [76]
İbn Huzeyme'de gelen rivayette ise 40 bahar şeklindedir. İbn Hacer bu rivayetin sahih olduğunu söylemiştir.
Bu hadise göre namaz kılanın secde yapacağı yerin önünden geçmek günahtır ve ahirette cezası vardır. Namaz kılanın önünden geçen kişi bunun ne kadar günah olduğunu bilseydi 40 sene beklerdi. Ancak hadisten çıkan sonuca göre namaz kılanın secde ettiği yerin uzağından geçilirse hiçbir günah yoktur. Çünkü hadiste secde edenin ellerini koyduğu yer anlaşılır. Ayrıca namaz kılanın önüne bir engel koyması gerekir ki oradan geçen, bunu anlayıp dikkatli olsun. Nitekim Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmaktadır: "Sizden birisi namaz kılarken insanlara karşı bir sütre edindiğinde birisi onun önünden geçmek isterse ona engel olsun. Yine de geçmek isterse dövüşsün ve ona engel olsun. Çünkü o şeytandır."[77]
Buhârî'nin rivayet ettiği namaz kılanın önünden geçen kişiye engel olma hadisi genel anlamda Mescid-i Haram ve Mescid-i Nebevî'yi de içerir. Çünkü Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem bu hadisi söylediğinde ya Mekke'de ya da Medine'de bulunuyordu. Bunun delili şunlardır:
1- Buhârî (1/129) da: "Namaz kılan, önünden geçene engel olur" başlığı altında şunu kaydediyor: İbn Ömer namazda teşehhüd anında önünden geçen kişiye engel olmuştur. O Kabe'de iken şöyle demiştir; "Eğer yine de geçmek isterse ona engel ol." İbn Hacer Fethu'l-Bârî'de şöyle diyor: "Özellikle Kabe'nin zikredilmesi, orada devamlı izdiham olduğun-82
dan dolayı önden geçenin bağışlanacağının düşünülmemesi içindir. Buhârî'nin hocası Ebu Nuaym kendi kitabında İbn Ömer'den gelen bu eseri Kabe ile ilişkilendirmiştir."
2- Sünen-i Ebû Dâvûd'da geçen şu hadis ise ravileri içinde meçhul kişi olduğundan sahih değildir: "Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'i Kabe'de Benî Selim kapısının yanında, insanlar önünden geçerken namaz kılarken gördüm. Önünde sütre yoktu."
İbn Hacer, Fethu'l-Bârî'de bu hadisin illetli olduğunu söylüyor.
3- Buhârî'de "Mekke ve diğer yerlerde sütre edinme" başlığı altında Ebu Cuheyfe şöyie diyor: "Rasûlullah sallailahu aleyhi ve sellem Batha'da (Mekke'de bir yer) öğle ve ikindi namazlarını iki rekat kıldığında önüne asasını sütre olarak dikti."
Özet olarak: Bu sahih hadislerde geçtiği üzere namaz kılan kişi eğer önüne engel koymuşsa ister Harem'de, ister başka yerde secde ettiği yerden geçmek haramdır, günahtır. Ama eğer geçecek kişi çok zor durumda ise geçmesi caiz olur. [78]
[32] Buhârî, Müslim
[33] Ahmed ve diğerleri: Sahih hadis
[34] Müslim
Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 52-54.
[35] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 55-58.
[36] Ebû Dâvûd: Sahih senedle.
[37] Buhârî, Müslim
[38] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 59-61.
[39] Buhâri
[40] Buhâri
[41] Müslim
[42] Müslim
[43] Müslim
[44] Buhâri
[45] Buhâri, Müslim
[46] Buhâri
[47] Müslim
[48] Müslim
[49] Taberânî ve Diya el-Makdisf rivayet etmiş el-Eibânî ve diğerleri sahihlemiştir.
Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 62-64.
[50] Ahmed: Sahih hadis
[51] Buharı
[52] İbn Mâce: Sahih hadis
[53] Müslim
[54] Müslim
[55] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi:65-67.
[56] Müslim
[57] Müslim
[58] Müslim
[59] Buhâri, Müslim. Hadis, Müslim'in lâfzıdır.
[60] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 68-69.
[61] Buharı, Müslim.
[62] Buhârî, Müslim.
Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 70-71.
[63] Buharı
[64] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 72-73.
[65] Müslim ve diğerleri
[66] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 74.
[67] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi:75.
[68] Ebû Dâvûd: Hasen hadis.
[69] Buharı, Müslim.
[70] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 76-77.
[71] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi:77.
[72] Buharı, Müslim.
[73] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 78.
[74] Buhârî
[75] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 79-80.
[76] Buhâri
[77] Buhâri, Müslim
[78] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 81-83.
1- Allah Teala şöyle buyuruyor:
"Namazlarını terk etmezler, kılarlar. İşte bunlar, Cennetlerde ağırlanırlar."
Meâric: 34-35
2- Allah Teâlâ buyuruyor:
"Namazı kıl. Muhakkak ki namaz, hayasızlıktan e kötülükten alıkoyar."
Ankebut: 45
3- Allah Teâlâ buyuruyor:
"Yazıklar olsun o namaz kılanlara ki, onlar namazlarını ciddiye almazlar."
Mâûn: 4-5
(Yani: Gafil olurlar, özürsüz olarak vaktinden geç kılarak ciddiye almazlar.)
4- Allah Teâla buyuruyor:
"Gerçekten mü'minler kurtuluşa ermiştir. Onlar ki, namazlarında huşu içindedirler."
Mü'niınûn: 1-2
5- Allah Teâlâ buyuruyor:
"Onların peşinden öyle bir nesil geldi ki, bunlar namazı zayi ettiler; nefislerinin arzularına uydular. Bu yüzden ileride sapıklıklarının cezasını çekecekler."
Meryem: 59
6- Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Sizden birinizin kapısının önünden akan bir nehir olsa, o kişi günde beş kerre o sudan yıkan-sa, hiç o kişinin üzerinde kir kalır mı?" Sahabe: "Hayır, hiç kir kalmaz" dediler. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem: İşte beş vakit namaz da öyledir. Allah onunla günahları yok eder."[32]
7- Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor:
"Bizimle onlar arasındaki fark namazdır. Kim onu terk ederse kâfir olur." [33]
8- Rasûluliah sallaliahu aleyhi ve seliem şöyle buyuruyordır."
"Kişi ile şirk ve küfür arasında namazı terk var[34]
Abdest ve Namazı Öğrenelim
Abdest: Kollarını dirseklerine kadar sıyır ve "Bismillah" de.
1- Ellerini üç kere su ile yıka, ağzını üç kere su ile çalkala, burnuna üç kere su çek.
2- Yüzünü üç kere yıka, kollarını sağdan başlayarak dirseklerine kadar üç kere yıka.
3- Başını tamamıyla ve kulaklarınla birlikte mesh et.
4- Ayaklarını sağdan başlayarak topuklarına kadar üç kere yıka.
Teyemmüm: Eğer su bulamazsan yüzünü ve ellerini toprakla mesh et.
Namaz: "Sabah namazı iki rekattir." (Niyetini dilinle söylemezsin.) :
1- Kıbleye döneriz, ellerimizi omuzlarımıza (bazen de kulaklarımıza) kadar kaldırarak "Allahu Ekber" deriz.
2- Sağ eümizi sol elimizin üstünde göğsümüze koyarız ve Subhane'yi okuruz: "SubhânekeAllahüm-me ve bihamdik ve tebârekesmuk ve teâîâ ceddük velâ ilahe ğayruk." (Hadislerde bulunan başka dualarda okunabilir.)
Birinci rekâta başlarız:
İçimizden "Eûzü billahi mine'ş-şeytâni'r-racîm Bismillâhi'r-Rahmâni'r-Rahîm" deriz. Sonra Fatiha suresini okuruz: "Elhamdu lillâhi rabbi'l-âlemîn. Er-Rahmâni'r-Rahîm. Mâliki yevmi'd-dîn. İyyâke na'bu-du ve iyyâke nesteîn. İhdine's-sırâta'l-mustakîm. Sı-râta'llezîne en'amte aleyhim. Ğayri'l-mağdûbi aleyhim velâ'd-dâllîn." (Âmin)
Bundan sonra besmele çeker ve bir sure okuruz. Meselâ İhlâs suresini: "Kul hüve'llâhu ahad. Al-lahu's-samed. Lem yelid ve lem yûled ve lem yekun lehu küfüven ehad."
- Tekbir getirerek ellerimizi kaldırır ve rükû ederiz. Rukûda ellerimizi diz kapaklarımızın üzerine koyarız ve üç kere: "Subhâne Rabbiye'l-azîm" deriz.
- Rukûdan doğrulurken ellerimizi, dizlerimizi, burunla birlikte alnımızı yere koyar, ayak parmak a-rımızı yerden kaldırmayarak dik olarak kıbleye doğru tutarız ve üç kere: "Subhâne Rabbiye'l-aİâ" deriz.
- Tekbir getirerek başımızı secdeden kaldırır, ellerimizi dizlerimizin üzerine koyup, oturur vaziyette dururken: "Rabbi'ğfir lî, ve'rhamnî, ve'hdinî, ve âfinî ve'rzuknî" deriz.
- Tekbir getirerek tekrar secde ederiz ve üç kere: "Subhâne Rabbiye'l-A'lâ" deriz.
- Tekbir getirip sağ ayağımız dikili, sol ayağımız yaygın vaziyette biraz oturduktan sonra ikinci rek'aîa kalkarız. (Bu oturuşa istirahat oturuşu denir.)
İkinci rek'ata başlarız:
- Eûzü besmele çekerek önce Fatiha suresini, sonra da kısa bir sûre okuruz. , - Birinci rek'atta yaptığımız gibi rükû eder, secde yaparız. Sonra oturur, sağ elimizi yumruk gibi sıkarak işaret parmağımızı kaldırır ve "Et-Tahiyyâtü lillâhi ve's-salevâtü ve't-tayyibât. Es-Selâmu ayieyke eyyühe'n-Nebiyyu ve rahmetu'llhahi ve berekâtüh. Es-Selâmu aleynâ ve aiâ ibâdillâhi's-sâlihîn. Eşhedüen lâ ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abduhû ve rasûlüh" deriz.
- Arkasından salevâttan okuruz: "Allâhümme salli alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed. Kemâ salleyte alâ İbrâhime ve alâ âli İbrahim. İnneke Ha-mîdun Mecîd." "Allâhümme bârik alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed. Kemâ bârekte alâ İbrâhime ve alâ âli İbrahim. İnneke Hamîdun Mecîd."
- Sonra şu duayı ederiz: "Allâhümme innî eûzü bike min azâbi cehennem ve min azâbi'l-kabri, ve min fitneti'l-mahyâ ve'l-memât. Ve min fitneti'l-Mesî-hi'd-Deccâl."
- Başımızı sağa ve sola döndürerek her seferinde: "es-Selâmu aleyküm ve rahmetullâhi" diyerek selâm verir ve namazımızı bitiririz. [35]
Namaz İle İlgili Bilgiler
1- İlk sünnet farzdan önce kılınır. Son sünnet farzdan sonra kılınır.
2- Acele etme ve namazda sağa-sola bakma, sadece secde yerine bak.
3- İmamı duymuyorsan içinden oku. Sesli okunan namazlarda imamın sektelerinde (sustuğu yer^ lerde) sen de Fatiha'yı oku.
4~ Cuma namazının farzı 2 rekattır. Camide imam hutbe verdikten sonra kılınır.
5- Akşam namazının farzı 3 rekattır. Önce 2 rekat kıl ve otur. Ettehıyyatü'yü okuduktan sonra ellerini omuz hizasına kadar kaldırarak ayağa kalk ve bu üçüncü rekatta sadece Fatiha'yı oku ve namazını tamamla.
6- Öğie, ikindi ve yatsı namazlarının farzları 4'er rekattır.
7- Vitr namazı 3 rekattır. 2 rekat kılar selam veririz. Sonra 1 rerak kılar ve selam veririz. Kunut dualarını rüku etmeden önce okuruz: "Allahümme'hdi-nî fîmen hedeyte. Ve âfinî fîmen âfeyte. Ve tevellenî fîmen tevelleyte. Ve bârik lî fîmâ âteyte. Ve kînî şer-ra mâ kadayte. Feinneke takdî velâ yukdâ aleyke ve innehu lâ yezillu men vâleyte velâ ye'izzu men âdey-te. Tebârekte rabbenâ ve te'âleyt."[36]
8- İmama rükuda yetişsen bile tekbir getir ve ;. namaza gir. Bu durumda bu rekatı kılmış sayılırsın.
9- Eğer birden fazla rekatı imamla kılamamış isen namazı sonuna kadar imamla beraber kıl. İmamla birlikte selam verme, kalk ve kalan rekatları tamamla.
10- Namazı hızlı kılma, çünkü bu namazı bozar. Nitekim Rasûluilah sallaliahu aleyhi ve seilem çok hızlı namaz kılan bir adam görmüş ve ona: "Dön, namazını tekrar kıl, senin kıldığın namaz olmadı" demiştir. Adam: "Ya Rasûluilah, bana öğret, nasıl kılayım?" dedi. Rasûlallah sallaliahu aleyhi ve seilem:"... Tam olarak duracak şekilde rüku et. Sonra dümdüz duracak şekilde dikil. Sonra tam olacak
şekilde secde et. Sonra tam olarak otur..." dedi.[37]
11- Eğer namazın vaciblerinden birini terk edersen, mesela ilk oturuşta oturmazsan veya kıldığın rekat sayısını karıştırırsan kesin olarak biloiğin en az sayı üzerine namazını tamamla ve namazın sonunda iki secde yap ve selam ver. Buna sehiv (yanılma) secdesi denir.
12- Namaz kıarken fazla gereksiz hareketlerde bulunma. Çünkü bu, huşuyu bozar. Belki de sebepsiz yere ve çokça yapılırsa namazı bozabilir.
13-Yatsı namazının en son kılınma vakti gece yarısı olan saat 24.00'tür. Vitir namazı ise imsak vaktine kadar kılınır. [38]
Namazla İlgili Hadisler'
"Beni nasıl namaz kılıyor görüyorsanız, o şe-kildiftıamaz kılınız."[39]
"Sizden kim mescide girerse, oturmadan önce iki rek'at namaz kılsın." (Bu namaza tahiyyetü'l-mes-cid namazı denir.)[40]
"Kabirlerin üzerine ptçirmayınız ve onlara doğru namaz kılmayınız."[41]
"Kamet getirildi^rtde, fâ?z namazCTân başka namaz kılınmaz."[42]
"Bana, namaz kılarken elbisenin kenarlarını kıvırmamam emredildi." [43]
"Saflarınızı düz ve sık tutunuz." Enes radıyal-!ahu anh: "Bizden birisi, namazdaomuzunu arkadaşının omuzuna, ayaklarını da ayaklarına birleştirirdi" demiştir.[44]
"Namaza geç kaldığınızda koşarak gelmeyin. Sakin bir şekilde yürüyün. Yetişebildiğinizi kılın. Yetişemediklerinizi tamamlarsınız."[45]
"Tam olarak duracak şekilde rüku et, sonra dümdüz duracak şekilde dikil, sonra tam olacak şekilde secde et."[46]
""Secde ettiğinde ellerini yere düz koy, ayaklarını da dik tut."[47]
"Ben size imam olduğumda, benden önce rüku ve secde yapmayın."[48]
"Kulun kıyamette ilk hesaba çekileceği şey namazdır. Eğer namazı sağlam olursa diğer ameller) de sağlam olur. Eğer namazı bozuk olursa diğer amelleri de bozuk olur."[49]
Cuma Namazı Da, Cemaat Namazı Da Vacibdir.
Cuma namazı ve cemaatle namaz kılmak va-cibtir. Bununla ilgili deliller şunlardır:
Allah Teâlâ şöyle buyuruyor:
"Ey iman edenler! Cuma günü ezanla namaza çağrıldığı zaman, hemen Allah'ı anmaya koşun ve alış-verişi bırakın. Eğer bilmiş olsaydınız, elbette bu, sizin için daha hayırlıdır."
Cuma: 9
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Kim tembellikle üç Cuma'yı terk ederse, Allah onun kalbini mühürler."[50]
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Vallahi, namazın kılınmasını emretmeye, sonra namaza gelmeyenlerin evlerini bulup onlar içinde iken yakmaya niyetlenmiştim." [51]
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Ezanı duyup da özürsüz olarak camiye gelmeyenin namazı yoktur." (Özür, düşman korkusu veya hastalıktır.)[52]
Âmâ birisi Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sel-le'm'e gelerek: "Yâ Rasûlullah, beni camiye götürecek bir yardımcım yok. Evde kılmam için bana izin var mı?" dedi. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem ona izin verdi. Sonra onu çağırdı ve: "Namaz için ezanı duyuyor musun?" dedi. O da: "Evet" dedi. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem: "Öyleyse icabet et" dedi.[53]
Abdullah b. Mes'ud radıyallahu anh şöyle demiştir: "Kim yarın Allah ile mutlu bir şekilde karşılaşmak istiyorsa, ezan okunduğunda bu beş vakit namazı cemaatle kılsın. Allah sizin peygamberinize hidayet yollarını emretmiştir. Bu beş vakit namaz da hidayet yollarındandır. Eğer siz onları filan kişi gibi evlerinizde kılarsanız peygamberinizin sünnetini terk etmiş olursunuz. Peygamberinizin sünnetini terk [54]
ederseniz sapıtırsınız. İçimizden, münafık ve özürlü olan hasta dışında kimsenin cemaat namazından ayrıldığını görmedim. Vallahi, koltuklarının altından iki kişiyle taşınan bir adam getirilir, safa durdurulurdu." [55]
Cuma Ve Cemaat Namazının Fazileti
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Kim gusül abdesti alır, Cuma namazına gider, kılabildiği kadar namaz kılar, sonra imam hutbesini bitirene kadar konuşmaz ve farz namazı kılarsa, diğer Cuma'ya kadar olan günahları affedilir. Buna üç gün daha ilave edilir. Kim hutbe anında çakıl taşlan ile oynarsa, boş işte bulunmuştur."[56]
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Kim Cuma günü gusül abdesti alır da camiye ilk vaktinde giderse bir deve kurban etmiş olur. Kim ikinci vaktinde giderse bir sığır kurban etmiş olur. kim üçüncü vaktinde giderse boynuzlu bir koç kurban etmiş olur. Kim dördüncü vaktinde giderse bir tavuk ta-sadduk etmiş olur. kim beşinci vaktinde giderse bir yumurta tasadduk etmiş olur. imam hutbeye çıkınca melekler, onu dinlemek için hazır bulunurlar.[57]
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Kim yatsı namazını cemaatle kılarsa, sanki gece yarısına kadar namaz kılmış gibi olur. Kim sabah namazını cemaatle kılarsa sanki bütün gece namaz kılmış gibi olur."[58]
"Kişinin cemaatle namaz kılması, evde kılmasından daha sevaptır. Camide namaz kılmasında 20 küsur derece daha fazla sevap vardır. Bu şekilde, sizden kim güzelce abdest alır, sonra sadece namaz kılmak için camiye giderse attığı her adım için bir günahı silinir. Bu şekilde camiye girdiğinde namaza başlamış halde sayılır.[59] Sizden birisi namaz kıldığı yerde bulunduğu veya konuşup abdestini bozmadığı sürece melekler ona dua ederler ve şöyle derler: "Allah'ım, ona merhamet et, Allah'ım, onu bağışla, Allah'ım onun tevbesini kabul et." [60]
Cuma Namazını Nasıl Kılarım?
- Gusül abdesti alırım, tırnaklarımı keserim. fâüzel koku sürer, güzel elbisemi giyerim.
- Kesinlikle soğan ve sarımsak yemem. Sigara da içmem. Dişlerimi misvak veya diş macunu ile temizlerim.
- Camiye girdiğimde, imam hutbede de olsa iki rekat tahiyyetü'I-mescid namazını kılarım. Çünkü Rasûiullah sailallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmaktadır: "Sizden birisi Cuma namazında imam hutbede iken camiye girerse, oturmadan önce hafif iki rekat namaz kılsın."[61]
- Hutbeyi dinlemek için otururum ve hiç ses çıkarmam.
- - İmama uyarak iki rekat Cuma'nın farzını kıları
- Cuma'nın son sünnetini 4 rekat olarak camide kılarım, evde isem 2 rekat namaz kılarım.
- Cuma günü Rasûiullah sallaliahu aleyhi Ve sellem'e salât ve selâmı çokça getiririm.
- Cuma günü kabul edilen duayı elde etmeye çalışırım. Zira Rasûiullah sallaliahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: "Cuma günü öyle bir vakit vardır ki, Müslüman kişi o vakit dua ederse istediği şeyi Allah ona verir."[62]
Güneş Ve Ay Tutulması Namazı
Aişe radıyallahu anh şöyle demiştir: "Rasûlul-lah sallallahu aleyhi ve seilem'in zamanında güneş tutuldu. Müezzine, insanları toplaması için emir verdi ve kendisi namaza durdu. İki rekatli, dört rükulu ve dört secdeli bir namaz kıldı.[63]
Hz. Aişe radıyallahu anh şöyle demiştir: "Ra-sûlullah sallallahu aleyhi ve seilem'in zamanında güneş tutuldu. Kalktı insanlara namaz kıldırdı. Uzunca okudu. Sonra rüku etti, rükuu uzattı. Sonra başını kaldırdı öncekinden az olmak üzere uzunca bir okuyuşta bulundu. Sonra tekrar rüku etti ve ilk rukusun-dan daha kısa olan uzun bir rüku yaptı. Sonra iki secde yaptı. Sonra ikinci rekata kalktı. Bu rekatlarda ilk rekatta yaptıklarını yaptı ve selâm verdi. Güneş açılmıştı. İnsanlara bir hutbe irad ederek şöyle buyurdu: "Muhakkak güneş ve ay Allah'ın âyetlerinden-dir. Hiçbir kimsenin ölümü veya yaşamı için tutulmazlar. Eğer onların tutulduğunu görürseniz, bu durum bitinceye kadar namaz kılın..." Başka bir rivayette ise şöyle geçer: "Eğer onların tutulduğunu görürseniz Allah'a dua edin, zikredin, derhal namaza koşun, sadaka verin. Ey Muhammed ümmeti! Erkek veya kadın bir kulunun zina edişinden dolayı Allah kadar kıskanç hiçbir kimse yoktur. Ey Muhammed ümmeti! Eğer benim bildiğimi bilseydiniz az güler, çok ağlardınız. Ben Rabbim'in emrini sizlere iletmekle görevimi yerine getirdim, öyle değil mi?" [64]
Cenaze Namazını Nasıl Kılarız?
Niyetimizi dil ile söylemeksizin 4 tekbir ile kıla-
- İlk tekbirden sonra eûzü besmele çeker ve Fatiha Sûresi'ni okuruz.
- İkinci tekbirden sonra Allahümme sallı ve Al-lahümme barik dualarını okuruz.
- Üçüncü tekbirden sonra Rasûlullah sallailahu aleyhi ve sellem'den gelen şu duayı ölüye okuruz: "Allahümme'ğfir lehu ve'rhamhu ve âfihi va'fu anhu, ve ekrim nuzulehu, ve vessi' mudhalehu, ve'ğsilhu bı'l-mâi ve's-selci ve'l-bered, ve nakkıhi mine'l-hatâyâ kemâ yunakkis sevbi'l-ebyazi mine'd-denes. Ve ebdil-hu dâren hayran rnin dârihi ve ehlen hayran min ehlini. Ve zevcen hayran min zevcini. Ve edhılhu'l-cenne-te ve aizhu min azabi'l-kabri ve min azabi'n-nâr"[65]
• Dördüncü tekbirden sonra, sağa selâm veri-[66]
Ölümden İbret Almak
Allah Teâlâ şöyle buyuruyor: „
"Her canlı ölümü tadacaktır. Ve ancak kıyamet günü yaptıklarınızın karşılığı size tastamam verilecektir. Kim cehennemden uzaklaştırılıp cennete konursa o, gerçekten kurtuluşa ermiştir. Bu dünya hayatı ise aldatma metamdan başka bir şey değildir."
Âli İmran: 185
Şair diyor ki:
Kesin gelecek olan şey için yükünü hazırla Kul için ölümün belirli bir vakti vardır. Hayatta iken günahların için tevbe et Mezara yatmadan önce önlemini al Yükünü almadan gidersen pişman olursun Seni huzura çağırdıklarında zorluk çekersin Hazırlığını yapan insanların yanında Senin yükün olmasın, buna razı mısın? [67]
Bayram Namazları
"Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Ramazan ve Kurban bayramlarında namazgaha gider ve yaptığı ilk şey bayram namazını kıldırmak olurdu."
'"•» Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Bayram namazının ilk rekatında 7 tekbir, ikinci rekatında 5 tekbir vardır. Her iki rekatta da tekbirlerden sonra kıraat vardır."[68]
- Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, Ramazan ve Kurban bayram namazlarında hayırlı şeyleri görsünler ve müslümanların dualarına katılsınlar di-^e kölelerin, genç kızların ve hayızlı kadınların da lamazgâha çıkmalarını bize emrederdi. Ancak ha-'izlı kadınlar namaz kılmazlardı. Ben (Ümmü Atiy-re): [69]"Ya Rasûlallah! Kadınlardan birinin giyecek elbi-lesi yoksa ne yapar?" dedim. Rasûlullah: "Kızkardesinin elbiselerinden birini giysin" dedi. [70]
Hadislerden İstifade Edilenler
- Bayram namazları cemaatle kılınır ve iki rekattır. Birinci rekatın başında 7 tekbir, ikinci rekatın başında 5 tekbir alınır. Sonra imam Fatiha Sûresi'ni ve ardından bir sûre okur.
- Bayram namazları, şehir yakınlarında bir yer olan namazgahta kılınır. Çünkü Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem namaz için oraya gider, beraberinde çocuklar, genç kızlar ve hatta hayız özürü olan kadınlar da giderdi. İbn Hacer, Fethu'l-Bârî'de şöyle diyor: "bayram günü namazgaha çıkmak gerekir. Eğer çıkmaya engel bir durum olursa o zaman namaz camide kılınır." [71]
Kurban Kesmek
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Kurban bayramında şöyle demiştir: "Bugün ilk yapacağınız iş, önce namaz kılmak, sonra dönüp kurban kesmektir. Kim böyle yaparsa bizim sünnetimize uymuştur. Kim de hayvanını namazdan önce keserse bu, kurban olmaz. Onun çilesine yedirdiği et olur." [72]
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle fiuyuruyor: "Ey insanlar! Her eve kurban düşer."
Ahmed ve diğerleri rivayet etmiş, İbn Hacer de Fethu'l-Bârî'de desteklemiştir. - Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Kim gücü yeterde kurban kesmezse, bizim camimize yaklaşmasın."
İbn Mâce, Hakim, el-Elbânî Câmi'de sahihlemiştir. [73]
Yağmur Duası
- Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem namazgaha çıkmış ve yağmur yağması için dua etmiştir. Sonra kıbleye yönelmiş ve iki rekat namaz kılmıştır. Elbisesini ters çevirerek sağını soluna giymiştir.
Buhâri (Duadan önce de namaz kılmak caizdir.)
- Enes b. Malik radıyallahu anh'dan rivayet edildiğine göre Ömer b. Hattab radıyallahu anh yağmur yağmayıp kuraklık olduğunda Abbas'tan yağmur duası yapmasını istemiş ve şöyle demiştir: "Allah'ım! Eğer kuraklık olursa biz, Senin Nebi'n ile Sana tevessülde bulunurduk, Sen de bize yağmur gönderirdin. Şimdi Sana Nebi'nin amcası ile tevessülde bulunuyoruz. Bize yağmur ver." Ve onlara yağmur gönderilmiştir.[74]
Bu hadis, Rasûlullah sailallahu aleyhi ve sel- hayatta iken sahabenin yağmur yağması için dua etmesini O'ndan istediklerini, ama O öldükten sonra O'ndan bunun için dua etmesini istemediklerini gösterir. Bunun yerine onlar, o an hayatta olan amcası Abbas'tan dua etmesini istiyorlar ve O da onlara dua ediyor. İşte bu meşru bir tevessül şeklidir. [75]
Namaz Kılan Kişinin Önünden Geçme!
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: "Eğer namaz kılanın önünden geçen, yüklendiği günahın ne olduğunu bilseydi, 40 beklemesi, onun için namaz kılanın önünden geçmesinden daha hayırlıdır." Ebu Nadr diyor ki: "Bilmiyorum, 40 gün Müslim, yoksa 40 ay mı, yoksa 40 sene mi demişti." [76]
İbn Huzeyme'de gelen rivayette ise 40 bahar şeklindedir. İbn Hacer bu rivayetin sahih olduğunu söylemiştir.
Bu hadise göre namaz kılanın secde yapacağı yerin önünden geçmek günahtır ve ahirette cezası vardır. Namaz kılanın önünden geçen kişi bunun ne kadar günah olduğunu bilseydi 40 sene beklerdi. Ancak hadisten çıkan sonuca göre namaz kılanın secde ettiği yerin uzağından geçilirse hiçbir günah yoktur. Çünkü hadiste secde edenin ellerini koyduğu yer anlaşılır. Ayrıca namaz kılanın önüne bir engel koyması gerekir ki oradan geçen, bunu anlayıp dikkatli olsun. Nitekim Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmaktadır: "Sizden birisi namaz kılarken insanlara karşı bir sütre edindiğinde birisi onun önünden geçmek isterse ona engel olsun. Yine de geçmek isterse dövüşsün ve ona engel olsun. Çünkü o şeytandır."[77]
Buhârî'nin rivayet ettiği namaz kılanın önünden geçen kişiye engel olma hadisi genel anlamda Mescid-i Haram ve Mescid-i Nebevî'yi de içerir. Çünkü Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem bu hadisi söylediğinde ya Mekke'de ya da Medine'de bulunuyordu. Bunun delili şunlardır:
1- Buhârî (1/129) da: "Namaz kılan, önünden geçene engel olur" başlığı altında şunu kaydediyor: İbn Ömer namazda teşehhüd anında önünden geçen kişiye engel olmuştur. O Kabe'de iken şöyle demiştir; "Eğer yine de geçmek isterse ona engel ol." İbn Hacer Fethu'l-Bârî'de şöyle diyor: "Özellikle Kabe'nin zikredilmesi, orada devamlı izdiham olduğun-82
dan dolayı önden geçenin bağışlanacağının düşünülmemesi içindir. Buhârî'nin hocası Ebu Nuaym kendi kitabında İbn Ömer'den gelen bu eseri Kabe ile ilişkilendirmiştir."
2- Sünen-i Ebû Dâvûd'da geçen şu hadis ise ravileri içinde meçhul kişi olduğundan sahih değildir: "Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'i Kabe'de Benî Selim kapısının yanında, insanlar önünden geçerken namaz kılarken gördüm. Önünde sütre yoktu."
İbn Hacer, Fethu'l-Bârî'de bu hadisin illetli olduğunu söylüyor.
3- Buhârî'de "Mekke ve diğer yerlerde sütre edinme" başlığı altında Ebu Cuheyfe şöyie diyor: "Rasûlullah sallailahu aleyhi ve sellem Batha'da (Mekke'de bir yer) öğle ve ikindi namazlarını iki rekat kıldığında önüne asasını sütre olarak dikti."
Özet olarak: Bu sahih hadislerde geçtiği üzere namaz kılan kişi eğer önüne engel koymuşsa ister Harem'de, ister başka yerde secde ettiği yerden geçmek haramdır, günahtır. Ama eğer geçecek kişi çok zor durumda ise geçmesi caiz olur. [78]
[32] Buhârî, Müslim
[33] Ahmed ve diğerleri: Sahih hadis
[34] Müslim
Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 52-54.
[35] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 55-58.
[36] Ebû Dâvûd: Sahih senedle.
[37] Buhârî, Müslim
[38] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 59-61.
[39] Buhâri
[40] Buhâri
[41] Müslim
[42] Müslim
[43] Müslim
[44] Buhâri
[45] Buhâri, Müslim
[46] Buhâri
[47] Müslim
[48] Müslim
[49] Taberânî ve Diya el-Makdisf rivayet etmiş el-Eibânî ve diğerleri sahihlemiştir.
Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 62-64.
[50] Ahmed: Sahih hadis
[51] Buharı
[52] İbn Mâce: Sahih hadis
[53] Müslim
[54] Müslim
[55] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi:65-67.
[56] Müslim
[57] Müslim
[58] Müslim
[59] Buhâri, Müslim. Hadis, Müslim'in lâfzıdır.
[60] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 68-69.
[61] Buharı, Müslim.
[62] Buhârî, Müslim.
Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 70-71.
[63] Buharı
[64] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 72-73.
[65] Müslim ve diğerleri
[66] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 74.
[67] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi:75.
[68] Ebû Dâvûd: Hasen hadis.
[69] Buharı, Müslim.
[70] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 76-77.
[71] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi:77.
[72] Buharı, Müslim.
[73] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 78.
[74] Buhârî
[75] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 79-80.
[76] Buhâri
[77] Buhâri, Müslim
[78] Muhammed Cemil Ziynü, İslam Gençligine Öğütler, Guraba Yayınevi: 81-83.