sidretül münteha
Sun 12 June 2011, 05:31 pm GMT +0200
4. Münâvele.
Şeyhin, kendinden nakil ve rivayet etmesi için talebesine bir kitap veya yazılı bir hadîs vermesine münâvele denmektedir. Münâvele'nin kuvvet ve zayıflık bakımından birbirinden farklı birkaç çeşidi vardır. En yüksek ve en kuvvetli şekli de, şeyhin talebesine kitabı veya yazılı hadîsi verirken: bunu sana temlik ediyor, rivâyetine de icazet veriyorum; bunu benden al ve rivayet et, demcsidir.[350] Münâvele'nin bu türlüsüne icazetli münâvele7denir. Bâzıları mübalağa ederek bu şeklin semâ'dan üstün olduğunu söylemekte ve "zîrâ- şeyhin rivayetine izin verdiği kitabına olan güven ve itimat, ORtian duyulan rivayete olan itimattan daha üstün ve sağlamdır; çünkü duyan da, dinleyen de yanılabilir' demektedir; fakat İmâm Ncvevî: "Doğrusu şudur ki, münâvele hem semâ'dan, hem de kırâet'ten aşağı seviyededir" [351] demek suretiyle meseleyi kökünden halletmektedir.
Şeyhin talebesine: "bu kitabı al, istinsah ve mukabele ettikten sonra geri bana ver" demesi icazetli münâvele seviyesine yakındır.
Bu iki nev'in dûnunda olan bir başka usûl de, talibin şeyhinden dinlediği bir kitabı ona takdim etmesi, şeyhin de bu kitabı alıp mütalaa ettikten sonra Bunu benden rivayet et!" demesidir.
Bütün bu şekillerin şüphesiz dûnunda olan münâvele de, lale benin münâvele arzftsuyîe şeyhine bir kitap vermesi, şeyhin de kitaba bakmadan veya mütalaa edip kendi nüshasıylc karşılaştırmadan talebesinin arzusunu yerine getirmesidir.[352]
[350] Kış. İhtisâru 'ulûmi'l-lıadî.s, s. 137.
[351] ci-Bâ'isu'1-hasîs, s. 138
[352] Dr. Subhi es-Sâlih, Hadis İlimleri ve Hadîs Istılahları, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları: 77-78.