ayten
Fri 22 October 2010, 01:05 am GMT +0200
4- Manevi Varlıklar
Ahura-Mazda'nın elçilik hizmetini yürüten melek Vohu Manah'tan başka, Gatalarda Sraoşa (itaat) adında bir meleğin varlığından da söz edilir. Bunlar dışında mahiyetleri pek belirli olmayan, anlaşılamayan, manevi varlıkların mevcudiyetleri de dikkati çekmektedir. Bazı araştırıcılar, Ameşa Spentas adındaki yedi kutsalın, kendilerine ait vücutları olmayan, birer kavram olduğunu; gerçekte ise bunların, Ahura-Mazda'nın sıfatları olduğunu İddia ederler. Avesta'nın geç devir yazılarında ise, Ameşa Spentas baş melek olarak gösterilir. Spenta Mainyu, kutsal ruh olarak, Ahura-Mazda'dan ayrı vasfedilirken, bazen tanrı'nın İsimlerinden biri olarak görülür. Manevi varlıklardan Yazata'lar, iyilik varlıkları arasında sayılırlar. Bunlar arasında Mitra ve Verasragna gibi Zerdüşt öncesi İran halk dininin ilahları da vardır.
Nihayet bütün canlıların semavi resimleri sayılan Fravaşilerden de söz edilebilir. Bunları Eflatun'un ideleriyle de karşılaştırmak mümkündür. Aynı zamanda, koruyucu melekler olarak da kabul edilirler. Bunlardan başka, kötü güçler, şeytanî varlıklar da bulunmaktadır. Aka Mainyu (kötü ruh) ve Aşme (ölüm sarhoşluğu) bunlar arasındadır. Kötü varlıkların başında Angra-Mainyu, diğer adıyla Ehriman bulunur. Emrindeki şer kuvvetler, dünyayı kaplamıştır. Zamanla sayıları artmaktadır. Bu şer kuvvetler, genellikle Zerdüşi öncesi politeist İran'ın ilâhlarıdır. Zerdüşt, bunların anlamlarını ters çevirerek, kötü ruhlar olarak vasıflandırmıştır. Sonraki devir Avesta yazılarında ise, İranlılar, düşmanlarını Ehriman'in hizmetindeki şer kuvvetler olarak görmüşlerdir. Meselâ, Yunanlılar, Romalılar, Türkler ve Araplar, şeytanın askerleri olarak vasıflandırılmışı ardır.