sidretül münteha
Mon 17 January 2011, 04:06 pm GMT +0200
KUR'AN'DA İBADET KELİMESİNİN KULLANILIŞI
Bu sözlük araştırmalarından sonra, Kur'an-ı Kerim'e müracaat ettiğimiz zaman kelimesinin ekseriyetle ilk üç mânâda kullanıldığım görürüz. Bazı yerlerde, kelimesi ile birinci ve ikinci mânâ anlatılmak istenmiştir. Kimi yerlerde de bu üç mânâ bir anda kullanılmıştır. Kur'an-ı Kerim'de kelimesinin, birinci ve ikinci manalarda kullanıldığı yerler:
"Daha sonra Musa'yı ve kardeşi Harun'u bunca mucizelerimizle ve apaçık hüccetlerimizle Firavun'a ve O'nun ileri gelenlerine gönderdik de (iman etmeyi bir türlü) kibirlerine yediremediler. Onlar mütekebbir ve müstebit adamlardır" (Müminûn, 45,46).
"Onun için dediler ki: Kavimleri bize kulluk edip dururken, bizim gibi iki beşere iman mı edecekmişiz?" (Müminûn, 47)(İmam-ı Taberi Tefsiri'nde XVIII, 19'da âyeti hakkında şunları yazıyor: "İtaat ediyorlar onlara karşı zillet gösteriyorlar, onların emirlerini harfiyen yerine getiriyorlar ve onlara boyun eğiyorlar. Araplar arasında melike itaat eden herkes için, 'melikin kulu' sözü kullanılır)
"Bana karşı minnet ettiğin (başıma kaktığın) o nimet, İsrail oğullarını kendine kul (köle) edindiğin içindir.(Şuarâ, 22).(Taberi Tefsiri'nde XIX, 33'de âyeti bakında şöyle diyor: "Onları kendine ibâdet' ettirdin; yani onları köle edindin" Mücahid ise bu hususta şöyle diyor: "Onlara üstün geldin ve istediğini yaptırdın." İbn Cureyd de şöyle diyor: "İsrail oğullarını yendin; galip geldin ve onlara dilediğini yaptırdın")
Bu iki ayette, kelimesinden kastedilen mânâ kulluk ve itaattir. Firavun'un ifadesi şöyledir: "Musa ve Harun'un kavmi bize ibâdet edicilerdir;" yani onlar bizim kölelerimizdir ve emirlerimize itaat edicilerdir. Musa'nın söyledikleri de şöyledir: "Sen İsrail oğullarım köle edindin ve onları gönlünün istediği şeklide çalıştırdın."