saniyenur
Tue 17 May 2011, 04:56 pm GMT +0200
3. Kur'ân Okuma Şekilleri
Kur'ân'ın kıraati esnasında yavaş ve hızlı okuma bakımından bazı ayırımlar yapıldığı da görülmektedir. Genel olarak okuyuşlar hızlarına göre Tahkîk, Tedvir ve Hadr olmak üzere üç gruba ayrılmıştır. Tahkik ile Kur'ân okunurken, medler son hadlerine kadar çekilir, hemzeler belirtilir, tecvid kuralları bütün yönleriyle ve hakkıyla uygulanır. Kur'ân'da işaret edilen tertil ile okumanın bu olduğu söylenebilir. Tedvir tarzı iîe Kur'ân okunurken yine yavaş bir seyir takip edilirse de tahkike göre medier ve diğer kurallarda ölçü biraz azaltılır. Hadr tarzı Kur'ân'ı hızlı okumak için kullanılır. Bu okuyuşta kıraatlerde yer alan bütün kaideler asgari hadlerinde uygulanır ancak gerek harflerin mahreçleri gerekse sıfatlan konusunda taviz verilmez. Bu metotlardan hangisinin daha uygun olduğu konusunda çeşitli görüşler ortaya atılmıştır. Kimisi Kur'ân'ın tertil ile okunmasını emreden âyetleri[307] bu konu için delil olarak kullanarak yavaş okumayı önerirken kimisi de Resûl-i Ekrem'in çok Kur'ân okumayı tavsiye eden ve okunan her harfe sevap verildiğini bildiren hadislerini[308] delil getirmişlerdir. Bu âyet ve hadisleri değerlendiren İbnü'l-Cezeri ise Kur'ân'ı okumaktan maksadın onu anlamak ve ona göre amel etmek olduğunu söyleyerek, yavaş okumanın daha önemli olduğunu ve güçlü delillerin bunu teyit ettiğini bildirir. Bu konuda bazı âlimlerden nakillerde de bulunur.[309]
[307] eî-Furkân 25/32; el-Müzzemmil 73/4.
[308] Tirmizî, "Sevâbü'l-Kur'ân", 16.
[309] bk. İbnü'I-Cezerî, en-Neşı; I, 163-167. Ayrıca bk. Süyûtî, el-İtkân, I, 312-313; Yüksel, İbn cezerîve Tayyibetü'n-Neşr, s. 286-289. Abdülhamit Birışık, Kıraat İlmi ve Tarihi, Emin Yayınları, Bursa 2004: 136.