sumeyye
Mon 13 June 2011, 03:37 pm GMT +0200
KENDİSİYLE TAHARET YAPILABİLECEK SULAR
Yağmur suyu, kaynak suyu, sel suyu gibi hem temiz, hem temizleyici sularla uzun müddet kalmakla değişseler bile temizlik yapılır. Bunun dayanağı şu âyet-i celîledir.
“Biz gökden temiz su indirdik.” [27] Peygamber (sas) Medine kuyularının suyuyla abdest almış ve;
“Su tertemizdir. Tadını veya rengini yahut kokusunu değiştiren şey hariç; hiç bir şey onu pis etmez.” buyurmuştur. Uzun müddet kalması suyu necis kılmaz. Uzun zaman geçmekle dahi, su temiz kalabilir.
Çöven, zaferan ve sel suları gibi temiz olan şeyler suya karışıp da; renk, koku, tad vasıflarından biri değişmiş olsa, ve fakat inceliği, berraklığı henüz yok olmamışsa; bunlarla temizlenmek caizdir: Yalnız süt ile temizlik yapılıp yapılamıyacağı hususunda farklı iki rivayet vardır.
İçki, sirke ve gülsuyu gibi mayilerin karışıp galebe ettiği ve tabiatını giderdiği suyla temizlik yapılmaz: Suyun tabiatı; akıcı, ıslatıcı ve sususzluğu giderici olmasıdır.
Bu hususda eczası ile olan galebeye itibar edilir: Bunda aslolan şudur; bir suya biraz çamur karışsa, onun 'mutlak su' olma adı devam ettiği için, onunla abdsest almak ittifakla caizdir. Ama su adını yitirdiği için, sirkeyle abdest almak, ittifakla caiz değildir. Suya galip olan karışım eğer onu tabiatından çıkarırsa, biz o suyu sirke hükmüne dahil ederiz. Ama karışımda galip olan su ise ve suyun tabiatı da kaybolmamışsa; biz o suyu birinci kısma dahil ederiz; yani onunla abdest alınabilir. Çünkü bu, 'mutlak su' hükmündedir. Bu suyun o karışımdaki maddeye izafe edilmesi, kaynağa ve kuyuya izafe edilmesi gibidir. Çorbada olduğu gibi, pişirme ile suyun tabiatı değişirse, o suyla abdest almak caiz olmaz. Ancak sedir, çöven ve sabun gibi şeyler temizlik maksadıyla suya karıştırılıp kaynatılır ve su katılaşmazsa, o suyla abdest almak caiz olur. Zira ölünün bu gibi maddelerle yıkanmasının sünnet olduğuna dair rivayetler vardır. [28]
Durgun Suda Abdest:
Durgun suyun içine bir pislik düşerse ve o su her tarafdan onar arşın uzunluğundaki (İmam Şâfii) bir yerde değilse, onunla abdest almak caiz olmaz: Çünkü Peygamber (sas) bu hususda şöyle buyurdu:
“Hiç biriniz daimi (durgun) suya işemesin; sonra da ondan abdest alsın ve içsin.” Ancak durgun olan o su her tarafdan onar arşın uzunluğundaki bir yerde ise onunla abdest alınabilir. Bu mevzuda aslolan şudur: Az miktarda olan suya pislik düşerse, o su necis olur. Zira Peygamber (sas) denizden bahsederken;
“Onun suyu temizdir” buyurmuştur. Biz bu hadîsi esas alıp deniz üzerinde düşündük ve bir tarafının hareketlenmesiyle diğer tarafının hareketlenmediğini gördük ve buna dayanarak dedik ki; bir tarafının hareketlenmesiyle diğer tarafının hareketlenmediği suya pislik düşmekle o su necis olmaz. 'Bir ucunun hareketlenmesiyle diğer ucunun hareketlenmemesi' sözünün mânası işte budur. Alimler bu hususda yaptıkları tecrübe neticesinde; eni boyu onar arşın olan yerdeki suyun bu miktarda 'çok su' sayılacağına karar vermişler ve kolaylığı sağlamak için bu ölçüyü koymuşlardır. Ebû Muti el- Belhî dedi ki; suyun bulunduğu mahall 15 15 zira' ebadındaysa, bir ucunun hareketlenmesiyle diğer ucu hareketlenmez. Ama 20 20 zira’ ebadında olursa, bence o su hiç bir surette necis olmaz. Suyun içinde bulunduğu mahallin uzunluğu var, ancak genişliği yoksa; esahh olan kavle göre oranın uzunluğu genişliğine eklendiği takdirde 10 10 zira' ebadında bir yer olacaksa, oradaki su 'çok miktarda bir su' sayılır. Muhtar kavle göre çok miktardaki su; avuçlandığında dibi açığa çıkmayacak kadar derinlikde olmalıdır.
Sudaki pislik görünüyorsa, düştüğü yerden abdest almak caiz olmaz. Oradaki pislik ayniyle göründüğünen dolayı, bu suyun necisliği yakinen bilinmektedir. Sudaki pislik görünmüyorsa, o suyla abdest almak caizdir. O pisliğin başka bir yere intikal ettiği ihtimalinden dolayı, oranın necasetli olduğu hususunda yakinî bilgi yoktur. Ama bu durumda oradaki suyla abdest almak caiz olmaz. Zira zahir görüşe göre pislik o mahalde bakidir, diyenler de vardır. [29]
[27] Furkan: 25/48.
[28] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 1/29-30.
[29] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 1/30-31.