sumeyye
Fri 25 February 2011, 02:23 pm GMT +0200
İmam Şafiî
Ebu Abdillah Muhammed bin İdris
Sünnî fıkıh mezheplerinden Şafiî Mezhebinin kurucusudur. H. 150/M. 767'de Şam'a bağlı Gazze'de doğmuştur. Kureyş kabilesinden olup, soyu Hz. Reygamber'in soyu ile Haşim'de birleşir. İmam Şafiî'nin çocukluğu, Mekke'de geçti. Yedi yaşında Kur'an'ı, on yaşında İmam Mâlikin Muvata'ını ezberledi. Yirmi yaşlarında Medine'ye göç ederek, İmam Mâlik'in öğrencisi oldu. Muvatta'ı bizzat ondan okudu. Derslerini sürekli takip ettiği hocası İmam Mâlik'in ölümünden sonra Irak'ta İmam Ebu Hanife'nin ikinci büyük talebesi olan İmam Muhammed bin Hasan eş-Şeybanî'den okumuş; bu zatta toplanan Irak ekolünün ilmî mahsulünü elde etmiştir. Bu kuvvetli tahsilden sonra, İmam Şafiî, bilhassa hadis, fıkıh ve Kur'an ilimlerinde imam mertebesine ulaşmıştır. Üstün bir takvaya sahip olan İmam Şafiî, Arap edebiyatı tarihinde de önemli bir yere sahiptir.
İmam Şafiî, Bağdad'da bulunduğu sırada, bu bölge şartlarına göre benimsediği hükümleri içine alan (kadim mezhebine ait) kitapları yazmış; 200/815'te Mısır'a gelerek yeni şartlara göre benimsediği hükümleri içine alan ve bugüne kadar gelen eserlerini (cedîd mezhebini) kaleme almıştır.
İmam Şafiî, ilk fıkıh usulü kitabı olan Risale'yi yazmış; böylece hukuk metodolojisi ilminin dünyada kurucusu olmuştur. Onun diğer meşhur eseri fıkıhla ilgili olup, el-Umm adını taşır.
İmam Şafiî, çok seyahat etmiş, gittiği yerlerdeki bilginlerden istifade etmiş, kendisinden de oradakiler aynı şekilde yararlanmışlardır. Uzun zaman Mısır'da kaldığı için, bu bölgede daha çok talebesi olmuştur. Yetiştirdiği talebesinin bir kısmı, müstakil mezhep imamı olmuş, diğerleri ise ona bağlılığını devam ettirmiştir. Birinci gruptaki öğrencileri arasında Ebu Sevr ve Ahmed bin Hanbel sayılabilir. Hz. Peygamberin sünnetinin en ateşli savunucularından olan İmam Şafiî, uzun süre kaldığı Mısır'da H. 204/M. 820'de vefat etmiştir.