saniyenur
Mon 16 January 2012, 07:04 pm GMT +0200
İlim Adamlarının İmam Tahâvî Hakkında Söyledikleri
İbn Asakir "Tarih"inde (VII, 368) naklettiğine göre İbn Yunus şöyle demiştir: "(Tahâvî) Güvenilir, rivayeti sağlam, fakih, oldukça akıllı ve geriye benzerini bırakmamış bir kişidir."
İbn Hacer "el-Lisan" (I, 276)de naklettiğine göre Mesleme b. el-Kasım "es-Sıla" adlı eserinde şöyle demiştir: "Güvenilir, sağlam, oldukça değerli, fakih, ilim adamlarının farklı görüşlerini iyi bilen, tasnifi basiretli bir kimseydi."
İbnu’n-Nedim "el-Fihrist" (260)de: "O ilim ve zühdü itibariyle zamanında eşsizdi."
"el-Cevahiru’l-Mudiyye"de belirtildiği gibi İbn Abdi’l-Berr şöyle demiştir: "Kûfe’lilerin siyretini, haberlerini ve fıkıhlarını, insanlar arasında en iyi bilmekle birlikte, bütün fukahânın görüşleri hakkında da bilgili idi."
İmam es-Sem’anî de "el-Ensâb" adlı eserinde (VIII, 218) şöyle demektedir: "İmamdı, güvenilir ve sağlam bir kimseydi. Fakih ve alimdi. Geriye kendisine benzer kimse bırakmadı."
İbnu’l-Cevzî "el-Muntazam" adlı eserinde (VI, 250) şöyle demektedir: "Oldukça sağlam, kavrayışlı, fakih ve akıllı bir kimse idi." Torunu da aynı şeyleri söylemiş ve şunları ilave etmiştir: "Fazileti, doğruluğu, zahidliği ve veraı ittifakla kabul edilmiştir."
İbnu’l-Esîr de "el-Lubâb" adlı eserinde (II, 276) şunları söylemektedir: "O imamdı, hanefî mezhebine mensub fakihdi. Güvenilir ve rivayeti sağlam bir kişiydi."
İmam ez-Zehebî "Siyeru A’lâmi’n-Nübelâ" (XV, 27)de şunları söylemektedir: "İmam, allame, büyük hafız, Mısır diyarının muhaddisi ve fakihi..." Daha sonra şunları söylemektedir: "Bu imamın te’liflerini tetkik eden bir kimse onun ilimdeki mevkiini ve bilgilerinin genişliğini çok iyi anlar."
"Büyük Tarih"inde (Tarihu’l-İslam) otuzüçüncü tabakada (kilerden söz ederken) şunları söylemektedir: "Fakih, muhaddis, hafız, ileri gelen bir kimse idi. Güvenilir, sağlam bir ravi, fakih ve akıllı idi." "Tezkiratu’l-Huffaz" adlı eserinde de (s. 808)de onun biyografisini kaydetmiştir.
es-Safdî "el-Vafî bi’l-Vefeyât" (IIV, 9)da şunları söylemektedir: "Güvenilir, üstün, fakih ve akıllı birisiydi. Kendisinden sonra kendisi gibi birisini bırakmadı."
el-Yafi’î de şöyle demektedir: "Fıkıh ve hadiste oldukça ileri dereceye ulaşmış, çok faydalı eserler tasnif etmiştir."
İbn Kesir de "el-Bidaye"de (XI, 186) şunları söylemektedir: "Hanefî mezhebine mensup fakihtir. Çok faydalı eserlerin müellifidir. Güvenilir ve sağlam ravilerden ve ileri gelen hadis hafızlarından birisidir."
Suyûtî "Tabakatu’l-Huffaz"da (s. 337) şunları söylemektedir: "İmam, büyük ilim adamı, hafız ve harkûlade tasniflerin sahibi... güvenilir, oldukça sağlam ve fakih birisi idi. Kendisinden sonra (benzerini) bırakmadı."
ed-Davudî "Tabakatu’l-Müfessirîn"de (I, 74) şunları söylemektedir: "İmam, büyük alim ve hafız..."
Mahmud b. Süleyman el-Kefevî "Tabakat"ında, -el-Leknevî’nin "el-Feraidu’l-Behiyye"de (s. 31) naklettiğine göre- şunları söylemiştir: "Oldukça üstün değerli bir imamdı, şöhreti her tarafa yayılmıştı. Onun güzel anısı sahifeler arasında dopdoludur. Hadislerde ve haberler bilgisi hususunda imamdı... Oldukça üstün değerli ve itibarlı eserleri vardır."