sumeyye
Thu 1 November 2012, 06:49 pm GMT +0200
ii) İbadet Ve Ceza Mânâsı Taşıyanlar:
Bu çeşit ibadetlerin örneği keffaretlerdir: Bir masiyet (günah ve suç) dolayısıyla gerektiklerinde ceza; oruç, sadaka, köle azadı gibi ibadet cinsinden fiillerle yerine getirildiklerinden dolayı da ibadettir.
D. Kapsami Yönünden:
a- Asıl İbadetler:
Namaz, oruç, zekat ve hac ibadetleri başlıbaşına birer ibadettir; ancak bunlardan özellikle namaz, kâinat ibadetinin, hatta birçok yönleriyle diğer ibadetlerin bir modelidir. Hac ise gerek namaz, gerek kurban gibi başka ibadetlerle içiçedir.
b- Özet İbadetler:
Bedenî ibadetlerden i'tikaf, bir yönüyle namaz, bir yönüyle oruç, bir başka yönüyle de hac ibadetinin; fitre, zekâtın; kurban, haccın bir yanının; umre, haccın bir özetidir.
E. Yapısı Yönünden:
a- Yalın İbadetler:
Bedenî ibadetlerden oruç; malî ibadetlerin bütünü, yani zekât, fitre ve kurban; karma ibadetlerden umre oldukça basit ve diğer ibadetlerden biriyle içice olmaksızın yerine getirilir.
b- Karmaşık İbadetler:
Bedenî ibadetlerden namaz, gerek kâinatın ibadet modeli olması, gerekse dua vb. çeşitli ibadetlerle içice olması; i'tikaf, namaz, oruç ve haccın bir yanını içermesi; karma ibadetlerden hac, özel hac işlemleri, namaz ve kurbanla yapılması; yemin, kendisi bedenî, keffareti ödenirken malî ibadet olması; adak bedenî ve malî ibadetleri içerebilmesi; keffaret de adak gibi bütün ibadetlerle içice olması yönünden yalın ibadetlere göre karmaşık bir görünüm kazanırlar.
F. Yapılma Şekli Yönünden:
a- Bedeni İbadetler:
Namaz, oruç ve i'tikaf sadece bedenle yerine getirilir, hatta onların doğrudan doğruya malî bir yönünün bulunmadığı söylenebilir.
b- Malî İbadetler:
Zekat, fitre ve kurban bedenle yapılma özelliği taşımayıp, hemen bütünüyle malî bir nitelik taşır.
c- Karma veya Bedenî / Malî İbadetler:
Hac, umre, yemin, adak ve keffaretler yerine getirme açısından hem bedenî, hem de malî özelliklerin ikisini birden içine alır.