ayten
Tue 26 October 2010, 11:17 pm GMT +0200
1. 10- Hinduizm'in Diğer Dinlere Bakışı
Hinduizm'in diğer dinlere bakışını iki ana gurupta toplayabiliriz. Dogmatik, Uzlaşmacı ve Çoğulcu. Bunları Hinduların diğer dinlere yaklaşımında eş zamanlı olarak görmek mümkündür. Ancak bu yaklaşım tarzları eşit oranda temsil edilmezler. Ağırlık dogmatik yaklaşımdadır:
1- Dogmatik Hindu düşüncesinde dinsel çoğulculuğun temelini “Sanatana dharma” anlayışı teşkil eder. Buna göre, kendi sistemlerini, ezeli-ebedi yol, fıtri, evrensel din olarak görürler.O yeryüzündeki bütün inanç sistemlerini kapsayan bir üst yapı, evrensel din veya din ötesi bir sistemdir. Diğer dinler ise, Hinduizm'in içinde yer alan, Şivacılık, Vişnuculuk, Tantrizm vs. gibi birer mezheptirler. Ancak Vedaları tanımayanlar, kabul etmeyenler ise, "zındıklardır.
2- Uzlaşmacı ve çoğulcu tutum temsilcilerinden Ramakrishna (1836-1888) yer yüzündeki pek çok dini geleneğin mevcudiyetini, Tanrı'nın insanlara bir lütfü ve inayeti olarak görür ve insanları en yüce gayeye, Tanrısal İdrake ulaştıracağına inanır. İbadet sistemleri ayrı dahi olsa, dini sistemlerin gayesinin aynı olduğunu söyler. Ramakrishna'dan sonra gelenler diğer dinleri müspet, fakat kurtuluşa ulaştırmada yetersiz sistemler olarak yorumlarlar.
Vivekananda'ya göre, dünyadaki bütün din kurucuları Hz. İsa, Hz.Muhammed vs. Tanrı'nın birer avataralandır. Her biri Tanrı tarafından
oluşturulan değişik dini sistemlerdir. Gandhi'ye göre ise, dinlerin özünde bir farklılık söz konusu değildir. Farklılık sadece bu hakikati algılamaya çalışan kişinin gözündedir. Bütün peygamberler hürmete layıktırlar. Önemli olan ruhun kurtuluşudur. İnsan ibadet edeceği tanrıyı seçme hürriyetine sahiptir. [212]