hafiza aise
Wed 24 November 2010, 11:08 am GMT +0200
Hanımların Namazı Cemaatle Kılması:
Hanımların namazı cemaatle kılması vacip değildir. Bu konuda âlimler icmâ etmiştir. Ancak hanımların cemaate katılması caizdir ve bu hususta hiçbir ihtilaf söz konusu değildir.
Hanımların cemaatle namaz kılması iki şekilde olabilir;
a) Hanımların, Hanım İmam Arkasında Namaz Kılması:
Hanımların, kendilerine imamlık yapacak bir hanımın arkasında cemaat olarak namaz kılmaları üç nedenle caizdir. Bunlar;
I. Cemaatle namaz kılmanın faziletini bildiren hadisler 'genel lafızlarla' nakledilmiştir. Örneğin, Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'cemaatle kılınan namaz, yalnız kılınan namazdan yirmi yedi derece daha faziletlidir [1] buyurmuştur.
II. Hanımların, hanımlara namaz kıldırmasını yasaklayan hiçbir nas bulunmamaktadır.
III. Ummü Seleme, Âişe radiyallahu anhumâ gibi bazı sahabe hanımların uygulamaları, hanımların hanımlara imamlık yapabileceğini göstermektedir.
Rîta el-Hanefiyye; 'Âişe (radiyallahu anhâj'rtın kendilerine aralarında durarak farz namaz kıldırdığını' rivayet etmiştir.[2]
Ammâr ed-Dühenî, kabilesi arasında 'Huceyra' denilen bir hanımdan naklediyor; Vmmü Seleme (radiyallahu anhâ) hanımlara namazda aralarında durarak, imamlık yapmıştır.[3]
Sahabe hanımların bu uygulamalarıyla birlikte, hanımların hanımlara imamlık yapmasının meşruluğuna muhalif her hangi-bir görüşün de bulunmayışı, bunun caiz olduğuna delildir. Ayrıca âlimlerden, bunun mubah olduğuna dair birçok delil nakledilmiştir. -En doğrusunu Allah bilir-
Hanımlar Arasında İmamlığa En Fazla Kim Hak Sahibidir?
Hanımlar arasında Allah'ın kitabını en iyi okuyan, hanımlara imamlık yapmaya en fazla hak sahibi olandır. Kıraatte bütün hanımlar eşit seviyede ise, hadis bilgisine en fazla sahip olan hanım imamlığa hak sahibi olur.
Eğer hanımlar, namazı, bir hanımın evinde kılacaklarsa, o evin sahibi imamlık hakkına sahiptir. Bir başka hanım, ancak ev sahibi hanımın izniyle imamlık yapabilir.
Ebû Mesûd el-Ensârî radiyallahu anh anlatıyor; Rasulullah (sallailâhu aleyhi ve sellem); 'Cemaate, Allah'ın kitabını en iyi bilenler imam olur. Eğer kıraatte aynı seviyedelerse, sünneti en iyi bilenleri; sünnet bilgisinde eşitseler, hicret itibarîyle en kıdemlileri; hicrette de eşitseler, İslâm'ı kabulde en kıdemlileri imam olur. Hiç kimse, başkasının idaresindeki bir yerde, ona imam olmasın! Hiç kimse, başkasının evinde onun izni olmaksızın yaygısının üzerine oturmasın! [4]
Hanımlara İmamlık Yapan Hanımın Namaz Esnasındaki Yeri:
İmamlık yapan hanım, hanımların arasında durarak onlara namaz kıldırır; öne çıkmaz. Aişe ve Ümmü Seleme radiyallahu anhumâ'ların yaptıkları gibi. Selef âlimlerin birçoğunun görüşü bu yöndedir.
Hanımlar İçin En Hayırlı Saf:
Erkeklerden ayrı ve uzakta kıian hanımlar, kendi aralarında cemaat oldukîarı zaman, en hayırlı saf ilk saftır. Daha sonra da diğer saflardır. Çünkü Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve seilem) 'Allah ve melekler ilk saftakilere sahvât getirirler/hayırla anarlar [5] buyurmuştur.
Ancak erkeklerin arkasında cemaate katılmışlarsa, hanımlar için en arka saf en hayırlısı, en ön saf İse, sevabı en az olanıdır. Yeri geldiğinde bu konu izah edilecektir.
Hanımlara Namaz Kıldıran Hanım, Namazdaki Kıraatini Cehrî/Sesli Yapabilir Mi?
Yabancı erkeklerin bulunmadığı bir ortamda veya orada bulunan erkeklerin mahremi ise, kıraatini sesli yapabilir.[6]
[1] Buhâri, 645; Müslim, 650.
[2] Abdurrezzâk, el-Musannef, 3/141; Dârekutnî, 1/404; Beyhakî, 3/131. Varyantlarıyla birlikte 'sahih'tir.
[3] Abdurrezzâk, el-Musannef, 3/140- Beyhakî, 3/131; Şafiî, Müsned, 53; Dârekutnî. 1/405; Varyantlarıyla birlikte 'sahih'tir.
[4] Müslim, 673;
[5] Ebû Dâvûd, 650; Nesâî, 2/90; Sahih senetle rivayet edilmiştir.
[6] İbn Kudâme, el-Muğnî, 2/202.
Hanımların namazı cemaatle kılması vacip değildir. Bu konuda âlimler icmâ etmiştir. Ancak hanımların cemaate katılması caizdir ve bu hususta hiçbir ihtilaf söz konusu değildir.
Hanımların cemaatle namaz kılması iki şekilde olabilir;
a) Hanımların, Hanım İmam Arkasında Namaz Kılması:
Hanımların, kendilerine imamlık yapacak bir hanımın arkasında cemaat olarak namaz kılmaları üç nedenle caizdir. Bunlar;
I. Cemaatle namaz kılmanın faziletini bildiren hadisler 'genel lafızlarla' nakledilmiştir. Örneğin, Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'cemaatle kılınan namaz, yalnız kılınan namazdan yirmi yedi derece daha faziletlidir [1] buyurmuştur.
II. Hanımların, hanımlara namaz kıldırmasını yasaklayan hiçbir nas bulunmamaktadır.
III. Ummü Seleme, Âişe radiyallahu anhumâ gibi bazı sahabe hanımların uygulamaları, hanımların hanımlara imamlık yapabileceğini göstermektedir.
Rîta el-Hanefiyye; 'Âişe (radiyallahu anhâj'rtın kendilerine aralarında durarak farz namaz kıldırdığını' rivayet etmiştir.[2]
Ammâr ed-Dühenî, kabilesi arasında 'Huceyra' denilen bir hanımdan naklediyor; Vmmü Seleme (radiyallahu anhâ) hanımlara namazda aralarında durarak, imamlık yapmıştır.[3]
Sahabe hanımların bu uygulamalarıyla birlikte, hanımların hanımlara imamlık yapmasının meşruluğuna muhalif her hangi-bir görüşün de bulunmayışı, bunun caiz olduğuna delildir. Ayrıca âlimlerden, bunun mubah olduğuna dair birçok delil nakledilmiştir. -En doğrusunu Allah bilir-
Hanımlar Arasında İmamlığa En Fazla Kim Hak Sahibidir?
Hanımlar arasında Allah'ın kitabını en iyi okuyan, hanımlara imamlık yapmaya en fazla hak sahibi olandır. Kıraatte bütün hanımlar eşit seviyede ise, hadis bilgisine en fazla sahip olan hanım imamlığa hak sahibi olur.
Eğer hanımlar, namazı, bir hanımın evinde kılacaklarsa, o evin sahibi imamlık hakkına sahiptir. Bir başka hanım, ancak ev sahibi hanımın izniyle imamlık yapabilir.
Ebû Mesûd el-Ensârî radiyallahu anh anlatıyor; Rasulullah (sallailâhu aleyhi ve sellem); 'Cemaate, Allah'ın kitabını en iyi bilenler imam olur. Eğer kıraatte aynı seviyedelerse, sünneti en iyi bilenleri; sünnet bilgisinde eşitseler, hicret itibarîyle en kıdemlileri; hicrette de eşitseler, İslâm'ı kabulde en kıdemlileri imam olur. Hiç kimse, başkasının idaresindeki bir yerde, ona imam olmasın! Hiç kimse, başkasının evinde onun izni olmaksızın yaygısının üzerine oturmasın! [4]
Hanımlara İmamlık Yapan Hanımın Namaz Esnasındaki Yeri:
İmamlık yapan hanım, hanımların arasında durarak onlara namaz kıldırır; öne çıkmaz. Aişe ve Ümmü Seleme radiyallahu anhumâ'ların yaptıkları gibi. Selef âlimlerin birçoğunun görüşü bu yöndedir.
Hanımlar İçin En Hayırlı Saf:
Erkeklerden ayrı ve uzakta kıian hanımlar, kendi aralarında cemaat oldukîarı zaman, en hayırlı saf ilk saftır. Daha sonra da diğer saflardır. Çünkü Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve seilem) 'Allah ve melekler ilk saftakilere sahvât getirirler/hayırla anarlar [5] buyurmuştur.
Ancak erkeklerin arkasında cemaate katılmışlarsa, hanımlar için en arka saf en hayırlısı, en ön saf İse, sevabı en az olanıdır. Yeri geldiğinde bu konu izah edilecektir.
Hanımlara Namaz Kıldıran Hanım, Namazdaki Kıraatini Cehrî/Sesli Yapabilir Mi?
Yabancı erkeklerin bulunmadığı bir ortamda veya orada bulunan erkeklerin mahremi ise, kıraatini sesli yapabilir.[6]
[1] Buhâri, 645; Müslim, 650.
[2] Abdurrezzâk, el-Musannef, 3/141; Dârekutnî, 1/404; Beyhakî, 3/131. Varyantlarıyla birlikte 'sahih'tir.
[3] Abdurrezzâk, el-Musannef, 3/140- Beyhakî, 3/131; Şafiî, Müsned, 53; Dârekutnî. 1/405; Varyantlarıyla birlikte 'sahih'tir.
[4] Müslim, 673;
[5] Ebû Dâvûd, 650; Nesâî, 2/90; Sahih senetle rivayet edilmiştir.
[6] İbn Kudâme, el-Muğnî, 2/202.