saniyenur
Wed 1 February 2012, 11:07 am GMT +0200
B. Fetvanın Ehemmiyeti:
Hukukî bakımdan; ilâhî kaynaklara istinâd ettiği için ehemmiyeti daha da artan, bir kanundur. Geçmiş hâdiseler hakkında verilmiş olan bu hükümler, daha sonra vuku' bulan ayni mahiyetteki vak'alar için karar verilirken de esas tutulmaktadır. Bu sebeble hâkimler, meşhur müftî ve şeyhülislâmların fetva mecmualarını müracaat kitabı olarak yanlarında taşımaktadırlar.
Devrin hayatını aks ettirmesi bakımından ise:
O günün bir nevi “nazarî mahkeme karar”ları olan ve vak'aların da zikr olunduğu fetvalarda, her çeşit hâdisenin görüleceği şüphesizdir. Üstelik, ilâhî menşe'li bir hukuku temsil ettiklerinden ve bunların hükmüne uygun hareket etmek ibâdet ve sevap sayıldığından, her çeşit fikir ve davranışın hükmü buradan sorulmaktadır.
Bu yüzden fetvalarda “pırasa yemenin, çalgı çalmanın, bir giyim şeklinin, garip bir hâdisenin veya mahrem bir hususun” hikâyesi ve hükmü gibi çok çeşitli Mes’eleler bulunmaktadır. Değerin, dine uygun olmakta görüldüğü ve dine uygun olmayana sultan emri de olsa itaat edilmediği bu devirde “bir yasağın çıkarılması, harp ilânı, biri isyânın tenkîli, esirlerin vaziyeti bazan pâdişâha isyan” gibi hususlar da fetvaların tasvîbi ile mümkün olabilmekte idi... Bütün bunlardan fetvaların devrin hayatı için ne zengin bir kaynak olduğu kolayca anlaşılır.