hafiza aise
Fri 27 July 2012, 11:03 am GMT +0200
Elmalılı M. Hamdi Yazır’ın makaleleri kitaplaştı
Mostar Yazı İşleri • 80. Sayı / KİTAPCumhuriyet döneminin en etkili âlim ve müfessirlerinden birisi olan Elmalılı M. Hamdi Yazır’ın yazdıkları arasında tefsirinden sonraki en önemli çalışmaları, başta Sebilürreşad ve Beyânülhak olmak üzere, dönemin çeşitli dergilerinde yayımlanan makaleleridir. 2. Meşrutiyet’in hemen akabinde, 1908 yılında yayımlanmaya başlayan ve Hak Dini Kur’an Dili’nin yazıldığı yıllara kadar uzun bir zaman dilimine yayılan bu makaleler arasında, dönemin siyasi havasını yansıttığı kadar bu havayı İslâmî esaslar lehine etkilemeye çalışan yazılar yer alıyor. Ayrıca Ramazan hilâlinin ispatı, donanmaya yardımın zekat yerine geçip geçmeyeceği, Mecelle’ye yöneltilen tenkitlere cevaplar gibi fıkhî meseleler, bir bütün olarak İslâm dinini tanıtan ve modern eleştirilere karşı onu savunan yazılar, felsefî denemeler, Doğu ve Batı’dan çevrilen parçalara da Makaleler’de yer veriliyor.
Meşrutiyetten Cumhuriyete – Makaleler’de, Elmalılı’nın tespit edilebilen bütün makalelerinin yanı sıra, Fransızcadan tercüme ettiği Metâlib ve Mezâhib isimli felsefe tarihinin başına eklediği hacimli Dibace’ye ve Ahmed Hamdi Akseki’ye gönderdiği seferilik hakkındaki mektuba da kronolojik bir sırayla yer veriliyor.
Klasik’ten çıkan kitap şüphesiz bir âlim ve bir düşünür olarak Elmalılı’nın daha iyi tanınmasına vesile olacak önemli eserlerden biri.
Elmalılı M. Hamdi Yazır
Meşrutiyetten Cumhuriyete – Makaleler
Klasik, 2011, 427 s.
Elmalılı M. Hamdi Yazır kimdir?
ELMALILI MUHAMMED HAMDİ YAZIR 1878’de Antalya’nın Elmalı kazasında doğdu. İlk tahsilini Elmalı’da yapan ve rüşdiyeyi de burada bitiren Hamdi Efendi, dayısı Hoca Mustafa Sarılar’la birlikte İstanbul’a geldi (1895). Kayserili Mahmud Hamdi Efendi’nin ve diğer meşhur hocaların derslerine devam ederek icazet aldı. 1905’te Mekteb-i Nüvvâb’a girdi ve buradan kadı icâzetnamesi aldı. 1905-1908 arasında Bâyezid Camii’nde dersler verdi. Bu vazifedeyken Meşihat Dâiresi Mektûbî kalemine tayin edildi (1906). Bir taraftan da çeşitli mektep ve medreselerde dersler verdi, Meclis-i Maârif azalığı yaptı. 1908’de dersiam oldu. II. Meşrutiyet’in ilanından sonra kurulan Meclis-i Mebusan’a Antalya mebusu olarak girdi. Damad Ferid Paşa’nın birinci ve ikinci kabinelerinde Evkaf Nazırlığı yaptı. 15 Eylül 1919’da Hey’et-i A‘yân azalığına getirildi. Cumhuriyet’in ilanı sırasında Mütehassisîn Medresesi’nde “mantık” müderrisi idi.
DAMAD FERİD PAŞA KABİNELERİNDEKİ GÖREVİ dolayısıyla, Milli Mücadele aleyhinde bu kabinelerin kararlarından sorumlu tutuldu. Gıyabında idama mahkûm edildi. Fakat Ankara İstiklal Mahkemesi’nde görülen mahkemede beraat etti. İstanbul’a dönerek inzivaya çekildi. Bu dönemde, Metâlib ve Mezâhib adlı tercümesini tamamladı, büyük çaplı bir hukuk kamusu hazırlamaya koyuldu ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nca kendisine teklif edilen Kur’an tefsirini kaleme aldı. Şabaniye tarikatına intisabı olan Elmalılı, 27 Mayıs 1942’de vefat etti. Sahra-yı Cedid Mezarlığı’nda babasının kabrine defnedildi.