- Ebu Hanife nin Yetiştiği Çevre

Adsense kodları


Ebu Hanife nin Yetiştiği Çevre

Smf Seo Versiyon , -- Seo entegre sistem.

Array
sumeyye
Thu 15 September 2011, 03:30 pm GMT +0200
2- Ebu Hanife’nin Yetiştiği Çevre



Ebu Hanife'nin Kûfe'de yetiştiğini daha önce belirtmiştik. Küfe hicre­tin 17.yılında yani Hz. Ömer'in zamanında kurulmuştur.[70] O dönemde ik­lim ve coğrafi bakımdan diğer yerlere nazaran yerleşime daha uygun bulu­nan Küfe, Hz. Ömer'in isteği üzerine Sa'd b.Ebi Vakkas tarafından tesis edilmiştir.[71] Bundan sonra büyük gelişme gösteren yeni şehrin methi et­rafa yayılınca buraya gelenlerin sayısı her gün biraz daha artmıştır.[72]

Irak, çeşitli kavimlerin, cemaatların kaynaştığı bir yerdi. Çünkü orası, eski medeniyetlerin yatağı idi. Süryaniler orada yayılmışlar, İslâm’dan önce orada mektepler kurmuşlardı. Bu okullarda Yunan felsefesi, İran hikmeti okunuyordu. Yine İslâm’dan önce burada akîdevî konularda birbirleriyle mü­cadele eden Hıristiyan mezhepleri vardı. İslamiyetten sonra da, çeşitli mil­letler ve dinler burada var olmaya devam etti. Ara sıra karışıklıklar, fitneler oluyor, siyasi fırkalar birbirleriyle mücadele ediyorlardı. Şia, Havaric ve Mutezile gibi fırkalar burada ortaya çıkmıştı.[73]

Diğer yandan fetih maksadıyla Hicaz yarımadasından ayrılan birçok sahabi, Irak bölgesine yerleşmiş, Küfe ve Basra'nın önemli birer yerleşim merkezi haline gelmesiyle de buralara gelen sahabi sayısında artış olmuş­tur.

Bilhassa Hz. Ali zamanında hilâfet merkezinin Medine'den Kûfe'ye nakledilmesi, buranın önemini fazlasıyla artırmış, Ali b.Ebi Talib, Abdullah b. Mes'ud, Sa'd b.Ebi Vakkas, Ebu Muse'l-Eş'arî, Muğire b. Şu'be, Ammar b.Yasir ve Enes b.Malik gibi büyük sahabilerin buraya yerleşmelerine sebep olmuştur.[74]

Hz. Ömer, Küfe ehline yazdığı bir mektupta:

"İslâm'ın merkezine" tabi­rini kullanarak orada bulunan ilim sahibi sahabi ve tabiinin büyüklerine işarette bulunmuştur.[75] Nitekim İbn Sa'd yetmiş Bedir ashabının, üç yüz ka­dar da şecere-i rıdvan ashabının Kûfe'ye yerleştiğini belirtir.[76]

İşte Ebu Hanife, eski kültür ve medeniyetlerin yatağı, yeni dinin ve onun azim ve şevk dolu sâliklerinin yerleşim merkezi olan böylesine hare­ketli bir ülkede ve onun gelişmeye en müsait bir şehri Kûfe'de doğdu ve ye­tişti.[77]



[70] Yâkut el-Hamevî, Mu’cemül-Buldan, IV, 491.

[71] Belâzürî. Fütûhul-Büldân (çev. Mustafa Fayda), 394-395.

[72] (Taberî. Mîlletler ve Hükümdarlar Tarihi (çev. A.Temir. Z.K. Ugan). IV. 71.

[73] Ebu Zehre. Ebu Hanife, 20.

[74] Küfe'ye yerleşen sahabilerle ilgili geniş bilgi için bkz. İbn Sa'd. Tabakât. VI. 5 vd.

[75] İbn Sad. Tabakat, VI, 5.

[76] Age,VI. 9.

[77] Dr. İsmail Hakkı Ünal, İmam Ebu Hanife'nin Hadis Anlayışı Ve Hanefi Mezhebinin Hadis Metodu, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları: 26-27