- Bibliyografya

Adsense kodları

Bibliyografya

Smf Seo Versiyon , -- Seo entegre sistem.

rray
ayten
Sat 6 November 2010, 12:39 am GMT +0200
Bibliyografya


Adam, Baki. Katolik Kilisesinin Kurtuluş Öğretisi Açısından Diğer Dinlere Bakışı, Ankara 1997 (Henüz yayınlanmamıştır).

Adam, Baki. Yahudiliğin Dini Açıdan Hıristiyanlığa ve islam 'a Bakışı, II. Türkiye Dinler Tarihi Sempozyumu, 8-9 Kasım 1996.

Adam, Baki. Yahudi Kaynaklarına Göre Tevrat, Seba Yayınları, Ankara 1997, 1768.

Adolphe, Erman. Des Pharaons, Paris 1939.

Akdemir, Samuel. Dini Kurallarımız, İstanbul 1972, 96 s.

Aksöz, Hanna. Şammasların Rütbeleri, Mardin 1960, 8 s.

Akurgal, Ekrem. Anadolu Kültür Tarihi, 9. Baskı Ankara 2000.

Alalu, Suzan, Klara Arditi, Eda Asayas, Teri Basmacı, Fani Ender, Beki Haleva, Dalya Maya, Ninet Pardo, Sara Yanarocak, Yahudilikte Kavram ve Değerler, Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın a.ş. İstanbul 1996.

Alberti, Leyla, P.Xavier Jacob, P. Luigİ Iannitto, Nilay Hıdıroğlu (Derleyenler). Hıristiyan İnancı, Türkiye Katolik Kilisesi Yayınları, İstanbul 1994.

Albright, W.F. The Archaelogy of Palestine, London, 1949. Alexandre, Moret. Le Nil et la civilisation egyptienne, Paris 1929. Alkım, U. Bahadır. Anatolien I, Genf 1968.

Apokrif Petrus İncili. (Ter. E. Sarıkçıoğlu), Ondokuzmayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 7, Samsun 1993.

Aslan, Adnan. “Dinlerde Mutlak Hakikat Kavramı” İslam Araştırmaları Dergisi, sayı 1, 1997, s.175-188.

Aslan, Adnan. “Batı Perspektifinde Dini Çoğulculuk Meselesi”, İslami Araştırmalar Dergisi, sayı 2, 1998, s.143-

Asmussen, J.P. Manichaean Literatüre, New York (1975).

Atay, Hüseyin. Kur'an'a Göre Araştırmalar, C. I-IV, Ankara 1993-1995.

Ateş, Süleyman. Yüce Kur'an'ın Çağdaş Tefsiri, C.I-XI, Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul 1998-1991.

Ateş, Süleyman. Kur'an-ı Kerim ve Yüce Meali, Ankara.

Avesta, Die Heiligen Bücher der Parsen, Übersetzt von Fritz Wolf, Strassburg 1910, Tıpkı Basım: Berlin 1960.

Aydemir, Abdullah. İslamî Kaynaklara Göre Peygamberler, Ankara 1992.

Aydın, Mahmut, Dinlerarası Diyalogda Teoriden Pratiğe Geçiş: Küresel bir Ahlaka Doğru, Hoşgörü Yılı ve İnanç Turizminde göller Bölgesi Sempozyumu, 7-8 Eylül 2000 İsparta.

Aydın, Mehmet. Din Fenomeni, Konya 1993.

Balders, Günther. “Der Bund Evangelisch-Freikirchlicher Gemeinden in Deutschland”in: Hans Motel, Glieder an Einem Leib, Konstanz 1975.

Barnaba İncili. (Çev. Mehmet Yıldız), Kültür Basın Yayın Birliği, 3. Baskı, İstanbul tarihsiz.

Barguit, P. Les textes des Sarcophages egyptiens du Moyen Empire, Paris, 1986.

Başaran, Ayşe. Tıbbi Biyoloji, 4. Baskı Bilim Teknik Yayınevi, 1996.

Başgün, Necla. Türk-Ermeni Münasebetleri, İstanbul, 180 s.

Behar, Nişim, ibrani Tarihi, istanbul 1979, 200 s.

Benz, Ernst. Neue Religİonen, Stuttgart 1971.

Bernard, Albertı. “Katolik Mezhebi”, in: M. Aydın, Din Fenomeni, Konya 1993.

Borrmans, Maurice. Müslümanlarla Hıristiyanlar Arasında Diyaloga Yönelişler, İstanbul 1988.

Bucaille, Maurice. Tevrat, înciller ve Kur'an, (Ter. M. Ali Sönmez), Konya 1979.

Budda, Ö. Hilmi. Hint Dinleri, İstanbul 1935.

Budge, EA. Wallis. The Gods of the Egyptians, 2 Vol, New York, 1969.

Budge, E.A. VVallis. The Book of the Dead, Bell Publishing Com. NewYork 1960.

Buluç, Sadettin. Şaman, İslam Ansiklopedisi, c. XI, ss.310-335.

Cameron, R.-A.J. Dewey. The Cologne Mani Codex, tr., Scholars Press 1979.

Carus, Paul. Buda'nın Öğretisi, (Çev.Teoman Uçkun), İstanbul 1984.

Childe, V. Gordon. Doğu'un Prehistoryası, (Çev. Şevket A.Kansu), 2. Baskı Ankara 1971.

Christian, Jacq. Nefertiti et Akhenaton, Paris 1990.

Cinillo, L. - A. Roselli (ed.). Codex Manichaicus Coloniensis, Merra Editare Cosenna 1986.

Claire, Lalouette. Textes sacres et textes profanes de l'ancienne Egypte, Paris 1987.

Claude, Traunecker. Les Dieux de l'Egypte, Paris 1991.

Clemen, Cari. Die Religİonen der Erde, C.I-4, München 1966.

Clement, Olivier. “Ortodoks Mezhebi”in: M. Aydın, Din Fenomeni, Konya 1993.

Çağatay, Neşet. İslam öncesi Arap Tarihi ve Cahiliye Çağı, Ankara 1971.

Çelebi, Ahmet. Yahudilik, Çev. M. Büyük Çınar ve Ö. F. Harman, İstanbul 1978.

Çelik, Mehmet. Süryani Kadim Tarihi, İstanbul 1987, .296 s.

Davis, John D. The Westminster Dictionary of the Bible, Philedelphia, 1944.

Demirsoy, Ali. Kalıtım ve Evrim, Ankara 1984.

Doğrul, Ömer Rıza. Yeryüzündeki Dinler Tarihi, 3. Baskı İstanbul 1963.

Dolapönü, Hanna. Tarihte Mardin, İstanbul 1972, 208 s.

Drower, E.S. The Mandaeans of Iraq and İran, Oxford 1937.

Eliade, Mircea. Die Religlonen und das Hellige, Salzburg, 1954.

Eliade, Mircea. Schamanismus und arehaisehe Ekstasetechnik, (Fransızcadan Almancaya Ter. (nge Kück), Zürich und Stuttgart tarihsiz.

Epstein, İsidore. Judaism, G.B. 1979.

Erdem, Mustafa. Hz.Adern, Ankara 1993.

Erdem, Mustafa.  “Kıpti Kilisesi üzerine Bir Deneme”, A.Ü. İlahiyat Fak. Der. sayı 35. Eroğlu,   Ahmet  Hikmet.   Osmanlı   Devletinde   Yahudiler  (Dini  ve   Sosyal Durumları), Seba Yayınları, Ankara 1997, 252 s.

Erzen, Afif. Doğu Anadolu ve Urartular, Ankara 1992.

Faulkner R. The Ancient Egyptian Piramid Texts, 2 Vol Oxford 1969.

Filip İncili. (Ter. E. Sarıkçı oğlu), Ondokuzmayıs Üni. İlahiyat Fak. Der. Sayı 6, Samsun 1992.

Filoramo, G. A History of Gnosticism, Oxford (1990).

Findeisen, Hans. Schamanentum, Stuttgart 1957.

Foth, Peter. “Die Mennoniter’in: Hans Motel, Glieder an Einem Leib, Konstanz 1975, s. 50-92.

Foerster, W. Gnosis, I. Patristic Evidence, Oxford 1972.

François, Daumas. La Civilisation de Egypte pharaonique, Paris, 1967.

Françoise, Dunand -Zivie-Coche Christiane. Dİeuxet Hommes en Egypte, Paris 1991.

Gese, Hartmut. Die Religionen Altsyriens, Altarabiens und der Mandaer, Stuttgart 1970.

Geldbach, Erich. Freikirchen, Göttingen 1989, ss. 172-181.

Glasenapp, Helmuth von. Die Religionen Indiens, Tübingen 1943.

Glasenapp, Helmuth von. Die Nichtchristilichen Religionen, Frankfurt am Main 1963.

Glasenapp, Helmuth von. Die Religionen Indiens, Tübingen 1943.

Goodblatt, David. “Sanhedrin”, The Encyclopedia of Religion, C.Xm, New York, 1987.

Gregoire, Kolpaktchy. Le livre des Mort des anciens egyptiens, Paris 1991.

Günay, Ü.H.Güngör. Başlangıçtan Günümüze Türklerin Dini Tarihi, Kayseri 1997.

Gündüz, Şinasi. Son Gnostikler. Sabitler, İnanç Esasları ve İbadetleri, Ankara 1995.

Gündüz, Şinasi. “Kur'an'daki Sabitlerin Kimliği Üzerine Bir Tahlil ve Değerlendirme”, Türkiye 1. Dinler Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, Samsun 1992.

Günel, Aziz. Türk Süryaniler Tarihi, Diyarbakır 1970, 446 s.

Güngören, İlhan. Buda ve Öğretisi, İstanbul 1981.

Haack, Friedrich-Wilhelm. Die neven Jugendreligionen, c. I-TJ, München 1980.

Halman, Talat S. Eski Mısır Şiiri, İstanbul 1972.

Harman, Ömer-Faruk. “Danyal”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ans.,VIII, 480-481.

Heiler, Fridrich. Die Religionen der Menschheit, Stuttgart 1959.

Heller, Bernard. “Lokman”, İsi. Ans. C. VII İstanbul 19.

Hewitt, James. Yoga, London 1970.

El-Heysemi, Nureddin Ali b. Ebi Bekr. Mecmu-uz-Zevaid ve Menbau'l-Fevaid, C.9. 2. baskı, Beyrut 1967.

Hınz, W. Zarathustra, Stuttgart 1961.

Hoare, Sophy. Yoga, İstanbul 1978.

Hornung Erik. Les Dieux de l'Egypte, Paris 1986.

Höfner, Maria - Hartmut  Gese, Kurt Rudolph. “Dle vorislamische Religionen” Arabiens: Die Religionen Altsyriens, Altarabiens und der Mandaer, Stuttgart 1970.

İbn al-Kalbî. Putlar Kitabı, (Çev. Beyza Düşüngen, Bilgin), Ankara 1969.

İbn Fazlan Seyahatnamesi. (Çev. Ramazan Şeşen), İstanbul 1975.

İbrani Din Bilgisi. (Haz. Türkiye Hahambaşılığı), İstanbul 1992.

İbraniler İncili. (Çev. Ekram Sarıkçıoğlu), Ondokuzmayıs Üni. I. Türkiye Dinler Tarihi Sempozyumu, 24-25 Eylül 1992 Samsun.

İbrani Tomas İncili. (Çev.E.Sarıkçıoğlu), Türkiye I. Dinler  Sempozyumu, 24-25 Eylül 1992, Samsun, s. 23-42.

İnan, Abdülkadir. Şamanizim, Ankara 1954.

İnan, Abdülkadir. Eski Türk Dini Tarihi, İstanbul 1976.

Jacob, P.Xavier. Hıristiyan Kiliseleri ve İbadet Yerleri, İstanbul 1994.

Jonas, H. The Gnostic Religion, Beacon Hill 1958.

Jonas, H. The Knowledge of Life, Oxford 1994.

Kadıyanilik, in: Ana Britannica, c. XII.

Kafesoğlu, İbrahim. Eski Türk Dini, Ankara 1980.

Kamhi, Jak V.500. Yıl Vakfı (Raporu), (İstanbul) 1992.

Kınal, Firuzan. Eski Anadolu Tarihi, Ankara 1962.

Kiefel, Wilhelm. “Die Heilsarmee”in: Hans Motel, Glieder an EinemLeib.

Klemen, Cari. Die Religionen der Erde, C.I, München 1966.

Koca, Sadi. Tarih Boyunca Ermeniler ve Türk-Ermeni ilişkileri, Ankara 1967.

Kodaman, Bayram (Çev. Yayma Haz.). Türkler-Ermeniler ve Avrupa, SDÜ.

Yayınları İsparta 1994. Korfmann, Manfred. Demircihüyük, Türk Arkeoloji Der., XXIV-1, XXV-2,

Ankara 1981. Köylü, Mustafa. Kurtuluş Teolojisine İslami Bir Yaklaşım, Hoşgörü Yılı ve İnanç

Turizminde göller Bölgesi Sempozyumu, 7-8 Eylül 2000 İsparta.

Krickeberg, Walter. Die Religionen des Alten Amerika, Stuttgart 1961.

Kuzgun, Şaban. Hz.Ibrahim ve Haniflik, Ankara 1985.

Kuzgun, Şaban. Hazar ve Karatay Türkleri, Ankara 1985, 272 s.

Kuzgun, Şaban. Dinler Tarihi Dersleri, C.I, Kayseri 1993.

Kuzgun, Şaban. Dört İncil, Farklılıkları ve Çelişkileri, İstanbul 1991.

Küçük, Abdurrahman. Dönmeler ve Dönmelik Tarihi, İstanbul 1979.

Küçük, Abdurrahman. Sikim, A.Ü.İahiyat Fak. Der. Cilt 28, 1986, s. 391-417.

Küçük, Abdurrahman. Ermeni Kilisesi ve Türkler, Ocak Yayınlan, Ankara 1997, 312 s.

Küng, Hans-Joseph van Ess. Christentum und Weltreligionen, İslam, München 1987.

Lâhnemann,  Johannes.  Weltreligionen im Unterricht,  (Teil I, Femöstliche Religionen), Göttingen 1986.

Lanczkowski, Günter. Heilige Schriften, Stuttgart 1956.

Lao-Tzu, Taoizm, 2. Baskı, Ankara 1963.

Leveque, .T. Sagesses de lTîgypte ancienne, Paris 1983.

Lieu, S.N.C. Manichaeism, Manchester University Press 1985.

Mehmet Şemseddin (Günaltay), Tarih-i Edyan, Dersaadet (İstanbul) 1338(1919).

Meissner, “Wolfgang. LiDer Christliche Gemeinschaftsverband”, in: Hans Motel, Glider an Einem Leib, Konstanz 1975, s.248-263.

Mellaart, James. Excavation at Hacılar, C. I-H, Edinburg 1970.

Mensching, Güstav. Die Religİon, München, tarihsiz. Michel, Thomas. Hıristiyan Tanrıbilimine Giriş,İstanbul 1992. Muhammed Ebu Zehre,Hıristiyanlık Üzerine Konferanslar, İst. 1978.

Meyer, Eduard. Geschichte des Altertums, C.l-2, Stuttgart 1954.

El-Mevdudî, Ebûl A'la. Kadıyanilİk Nedir?, (Arap. Çev. Ahsen Batur), ihya Yayınları, İstanbul 1975.

Motel, Hans-Beat. Glieder an einem Leib, Konstanz 1975.

Muhsin Abdülhamid, İslama Yönelen Yıkıcı Hareketler, (Çev. M.Saim Yeprem, Hasan Güleç), Ankara 1973.

Nuthmann, “Curth. Die Religiöse Gesellschaft der Freunde”, in: Hans-Beat Motel, Glieder an Einem Leib, Konstanz 1975, s.264-271.

Ögel, Bahaeddin. Türk Kültür Tarihi, Ankara 1962.

Ögel, Bahaeddin. Türk Mitolojisi, Ankara 1971.

Ömer Hilmi (Budda). Hint Dinleri, İstanbul 1935.

Örnek, Sedat Veyis. 100 Soruda İlkellerde, Din, Büyü, Sanat, Efsane, İstanbul 1971.

özbay, Kemal. Süryaniler, Kadim Süryaniler ve Türkiye'deki Durumları, İstanbul

1975, 30 s. Özdemir, ibrahim. Dinler Arası Diyalog, Zaman Gazetesi, 24 Ocak 1998.

Özgüç, Tahsin, öntarihîe Anadolu İdeallerinin Anlamı, Dil ve Tarih Coğrafya Fak. Der. C.H, Ankara 1943.

Özgüç, Tahsin. Die Bestattunsbrauche im vorgeschichtlichen Anatolien, Ankara 1948.

Özşuca, N. Bahai Dini, Ankara 1967.

Pierre, Montet. UEgiypte eternelle, Paris 1970.

Pound, Ezra. Konfüçyüs, (Çev. Ahmet Yücel), İstanbul 1981.

Quispel, G. Gnostik Studies, (2 cilt) İstanbul 1974.

Rachet, M.F. et Guy. Dictionaire dela civilisation egyptienne, Paris 1970.

Radloff, W. Sibiryadan, (Çev. Ahmet Temir), C.I kitap 2, İstanbul 1956.

Ramayana, (Çev. Ö.R.Doğrul), İstanbul, 1975.

Reller, Horst. Handbuch religiöse Gemeinschaften 2.Baskı Gütersloh 1979.

Ringgren, Helmer. Religions of the Ancient Near East, London 1973.

Rudolph, Kurt. Gnosis, the Nature and History of an Ancient Religion, Edinburgh 1983.

Rudolph, Kurt. Die Mandâer, (2 cilt) Göttingen (1960-1961)

Rudolph, Kurt. Theogonie, Kosmogonie und Anthropogonie in den Mandâischen Schriften, Göttingen 1965.

Sarıkçıoğlu, Ekrem. L.Ron Hubbard ve Sayentoloji, Ondokuzmayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı 1-2.

Sarıkçıoğlu, Ekrem. Kur'an'a göre Müşrikler, Putperestler, İslami Araştırmalar Dergisi, sayı 1, Temmuz 1986.

Sarıkçıoğlu, E. Kur'an ve Arkeoloji İşığında Uz, Nuh ve Tufan Olayına Yeni Bir Yaklaşım, İslami Araştırmalar Dergisi, Cilt 9, sayı, 1-4, Ankara 1996.

Sayı, Ali. Hz.Musa, İstanbul 1992, 322 s.

Sayım, Huzeyfe. Sih Dini'nin Kurucusu Guru Nanak'ın Hayatı ve öğretileri, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Kayseri 1986, 100 sayfa.

Schmökel, H. “Sümer Dini”, (Çev. Turhan Özdemir), ilahiyat Fakültesi Dergisi, C.19, s.197-217 ve c.21, s.367-390.

Schoeps, Hans Joachim. Das Judenchristentum, Bern 1964.

Schoeps, H.J. Religionen, Gütersfoh 1961, 1964.

Schoeps, H. Joachim. Theologie und Geschichte des Judenchristentums, Tübingen 1949.

Schvceizer, Eduard. Jesus Christus, München-Hamburg 1968.

Sellin, Emst- Georg Fohrer. Einleitung in das Alte Testament, 10. Baskı, Heidelberg 1965.

Sertoğhı, Mithat. Süryani Türklerinin Siyasi ve İçtimai Tarihi, İstanbul 1974,88 s.

Es-Seydişehri Mahmud Esad. Tarih-i Edyan, İstanbul 1912-1913.

Shankara. Tefrik Etme Hazinesi, (Çev. Mehmet Ali işim), Dergah Yay. İstanbul 1976.

Smith, D.Howard. Confucius, England 1974.

Spuler, Bertold. Die Morgenlandischen Kirchen, Leiden 1964.

Spuler, Bertold. Gegenwartslage der Ostkirchen, Frankfurt 1968.

Starr, Cecie -Ralph Taggart. Biology, the Unity and Dİversity of Life, 5. Baskı, California 1989.

Şamun, Saliba. Antakya ve Doğu Sayın Patrİki Kadesetli Mar Iğnatiyos 3. Yakub'un Hindistan Süryani Kilisesine Resuli Ziyaretleri, İstanbul 1965, 188 s.

The Talmud, (Çev. H.Polano), London and New York 1978, 372 sayfa.

Tanyu, Hikmet. Türkiye 'de Dinler Tarihinin Tarihçesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, Ankara 1961.

Tanyu, Hikmet. Tarih Boyunca Yahudiler ve Türkler, İstanbul 1977.

Tanyu, Hikmet. Dinler Tarihi Araştırmaları, Ankara 1973.

Tanyu, Hikmet. Türklerin Dini Tarihçesi, İstanbul 1978.

Taplamacıoğlu, Mehmet. Din Sosyolojisi, 2. Baskı, Ankara 1975.

Taplamacıoğlu, Mehmet. Karşılaştırmalı Dinler Tarihi, Ankara 1966.

Tatar, Burhanettin. Felsefi Hermenötik Açısından Dinlerarası Diyalogun İmkanı Sorunu, Hoşgörü Yılı ve İnanç Turizminde Göller Bölgesi Sempozyumu, 7-8 Eylül 2000 İsparta.

Terrin, Samuel. Job, The Encyclopedia of Religion, VIII. Thomas İncili. (Ter. Ergün Arıkdal), İstanbul 1988.

Tomas İncili. (Çev. E.Sarıkçıoğlu), Ondokuzmayis Üniversitesi ilahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 4, Samsun 1990.

Turan, Ahmet. İslam Mezhepleri Tarihi, Samsun 1993.

Tümer, Günay-Abdurrahman Küçük. Dinler Tarihi, 2. Baskı Ankara 1993. Upanişadlar. (Der. M. Ali Işın), İstanbul 1976.

Uras, Esat. Tarihte Ermeniler ve Ermeni Meselesi, 2. Baskı İstanbul 1987.

Vaux, Roland de. israil Oğullarının Mısır'a Yerleşmesi ve Yusuf Kıssası, (Çev. Sıddık Yüksel), Ondokuzmayıs Üni. İlahiyat Fak. Der.sayı 3, Samsun 1989.

Vaux, Roland de. The Early History of Israel, London 1978, c.I-II. Voigt, H. Die Evangelisch-Metodische Kirche, in: Hans-Beat Motel, Glieder an EinemLeib, s. 174-218.

Wach, Joachim. Vergleichende Religionsforschung, Stuttgart 1961.

Weaver, Robert F.-Philip W. Hedrick, Genetics, Iowa 1989.

Werner, Martin. Dİe Entstehung des Christlichen Dogmas, 2.Baskı Tübingen 1941.

Wöhrle, Wilhelm - Heinz Adolf Ritter. “Der Bund Freier Evangelischer Gemeinden in Deutschland”in: Hans Mothel, Glider an Einem Leib, ss.218-237.

Wrede, Rudolf. Worte des Konfuzius, München, tarihsiz. Yakub İncili. (Çev. Ekrem Sarıkçıoğlu), Türkiye I. Dinler Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, 24-25 Eylül 1992, Samsun, ss.6-22.

Yamauchi, E.M. Mandaic Incantation Texts, New Haven 1967.

Yazır, Elmalılı M.Hamdı, Hak Dİni Kur' an Dili, Zaman Feza Gazetecilik, İstanbul

tarihsiz, c. IV. Zaferül-İslam Han. Yahudilik'de Talmud'un Mevki ve Prensipleri, (Çev. M. Aydın), İstanbul 1981, 90 s.   

Zbinden, Ernst. İslam'da ve Eski Orta Doğuda Cin ve Ruh İnançları, (Ter. Ekrem Sarıkçıoğlu),Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul 1996, 225 s.

 

 
ayten
Sat 6 November 2010, 12:39 am GMT +0200


[1] G.Menching, Die Religion, München, tarihsiz, ss.58-64; Mehmet Taplamacıoğlu, Din Sosyolojisi, 2. Baskı, Ankara 1975, ss. 85-91; Mehmet Şemseddin, Tarih-i Edyan, Dersaadet 1338, ss. 26-34.

[2] Mahmud Esades-Şeydişehri, Tarih-i Edyan. istanbul 1912-1913, s.2.; M.Şemseddin, Tarih-i Edyan, Dersaadet 1338, s. 17.

[3] M. Şemseddin, 18.

[4] Joachim Wach, Vergleichcnde Religionsforschung, Stuttgari 1961.

[5] Bkz. Hikmet Tanyu Türkiye'de Dinler Tarihinin Tarihçesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, Ankara 1961, s. 109 vd.

[6] Ayşe Başaran, Tıbbi Biyoloji, 4. Baskı Bilim Teknik Yayınevi, 1996, s. 402.

[7] Ali Demirsoy, Kalıtım ve Evrim, Ankara 1984, s.750-765.

[8] Ayşe Başaran, Tıbbi Biyoloji, s. 406.

[9] Demirsoy, s.766-781.

[10] Robert F.Weaver-Philip W. Hedrick, Genetics, Iowa 1989, s.526 v.d.; Cecie Starr-Ralph Taggart, Biology, the Unity and Dîversity of Life, California 1989, 5.Baskı, s.702 vd.

[11] Tekvir: 81/11, 26.

[12] Şura: 26/11.

[13] Araf: 7/22.

[14] Araf: 7/19, Bakara: 2/36.

[15] el-Hac: 22/5.

[16] Secde: 32/7.

[17] Nuh: 71/17.

[18] Kur'an, İnsan Suresi, 1; Süleyman Ateş, Kur'an-ı Kerim ve Yüce Meali, Ankara, s. 577.

[19] Nuh: 71/14, Ateş, 570.

[20] Secde: 32/9.

[21] Secde: 32/8.

[22] Taha: 20/55; Ateş, 314.

[23] İnşikak: 94/19; Ateş, 589.

[24] Muhammed Hamidullah, Dinler Tarihi Konferansları, 3 Nisan 1977 Erzurum.

[25] Hicr: 15/29.

[26] Nisa: 4/l; Araf: 7/24.

[27] Amiran Kurtkan, Sosyolojik açıdan Tasavvuf ve Laiklik, Kutsun Yayınevi İstanbul 1977, s. 69-77.

[28] Bakara: 2/36; Araf: 7/24.

[29] Bakara: 2/31, 33.

[30] Tekvin, IV,2-4.

[31] Mâide: 5/27, 31.

[32] Tekvin,IV,l-26; V,l-6; The Talmud, H.Polano, London and New York 1978, 372 sayfa, s.15-22.

[33] Bkz. Mustafa Erdem, Hz.Adem, Ankara 1993, s.1-12.

[34] Tekvin,V,18-19.

[35] Meryem: 19/56-57.

[36] Günümüz Arkeolojik araştırmaları İrem şehrinin Eski Filistin'in Edom bölgesinde olduğunu ortaya koymuştur. Bkz. John D.Davis, The Westminster dictionary of the Bible, Philedelphia, 1944, s.267.

[37] M.Eliade, Die Religionen und das Heilige, Salzburg, 1954, s.92-94

[38] Eyüp Ay, İlahi Mesajın Kadim Medeniyetlerdeki İzdüşümleri, İslami Araştırmalar, IX, 1996, s. 189.

[39] Tekvin, ll.

[40] En'am: 6/76, 78.

[41] Hezekiyel: 8, 14.

[42] Bakara: 2/102.

[43] Ernst binden, Eski Orta Doğu ve İslam Ülkelerinde Cin İnancı, İstanbul 1996, 225, s.

[44] H.J.Schoeps, Die Religionen, s. 73.

[45] The Talmud, 31.

[46] Enam: 6/76, 79.

[47] Saffat: 61/97.

[48] Talmud, 39-41.

[49] R.de Vaux, 257-263.

[50] Hz. İbrahim'in daha sonraki hayatı için Kuzey Arabistan Dinlen bölümüne bakınız.

[51] Kur'an, VI,86; XXI,84; XXXVI1,139-148; LXIII,48.

[52] Eski Ahid, Yunus Kitabı; 2.Krallar. 14,25; Kur'an. Enbiya: 21/87, Kalem: 68/88; Saffat: 61/139-148; el-Kalem: 68/48-50; ve Yunus Suresi.

[53] Yunus: 10/98.

[54] Ernst Sellin, Georg Fohrer, Einleitung in das Alte Testament 10. Baskı, Heidelberg 1965, s.485 vd.

[55] Sellin-Fohrer, 442-458.

[56] S.Ateş, Kur'an-ı Kerim ve Yüce Meali,42.; Kitab-ı Mukaddes, Hezekiel Bab 37,1-14. 9.

[57] Daniel, I,3-7.

[58] Ö.Faruk, Harman, İsl Ans.,VIII,480-481.

[59] Aynı eser ve yer.

[60] Sellin-Fohrer,518-527.

[61] Tevrat, Tekviıı,XXXVIII

[62] Tekvin, XXXIX-IIIL

[63] Tekvin.L (Bölüm 50).

[64] R. de Vaux, İsrail Oğullarının Mısır'a Yerleşmesi ve Yusuf Kıssası", Ondokuzmayıs Üni. İlahiyat Fak. Der. Sayı: 3, Samsun 1989, s. 176-177.

[65] Yusuf: 12/40; Yine Firavun'un adamlarından biri şöyle der: evvelce Yusufda size apaçık burhanlar getirmişti. O vakit de onun size getirdiği şeyler hakkında şüphe edip durmuştunuz. Hatta o vefat edince dediniz ki, Bundan sonra Allah asla bir peygamber göndermez"'.(el-Mü'minun: 23/34). Bu nakli haberleri arkeoloji tamamlamış oluyor.

[66] Afif Erzen, Doğu Anadolu ve Urartılar, Ank.1992, s. 10-12.

[67] Manfred Korfmarın, Demircihüyük, Türk Arkeoloji Der., XXV-1, Ankara 1981,s.l45.

[68] M.Korfmann, Aynı eser, XXIV-2, s.47.

[69] Hartmut Gese, s. 12.

[70] Hartmut Gese, s. 15.

[71] Hartmut Gese.s. 18-19

[72] Hartmut Gese, s. 95.

[73] Saffat: 61/125.

[74] Hartmut Gese, 51-59.

[75] Eski Ahid, Genezis, 22, Hakimler, 11,30.

[76] 2. Krallar, 3, 27.

[77] 2. Krallar, 17, 31.

[78] Kur'an XIX, 58; Tevrat, Tekvin V, 24.

[79] The Talmud, ss. 17-18.

[80] The Talmud, s. 19.

[81] The Talmud, trans. H.Polano, London, New York 1978, s. 22

[82] Tevrat, Tekvin, XI, 26; Talmud, 31 vd.

[83] V. Gordon Childe, Doğu'un Prehistoryası, çev. Şevket A.Kansu, 2. Baskı Ankara 1971, s. 113 vd., 131.

[84] Nuh: 71/23.

[85] Maria Höfner, “Die vorislamische Religionen Arabiens”, Die Religionen Altsyriens, Altarabiens und der Mandaer, von Hartmut Gese, Maria Höfner, Kurt Rudolph, Stuttgart 1970.

[86] A’raf: 7/69.

[87] Fecr: 89/7.

[88] Tevrat, Tekvin, 36, 43; 1 .Tarih 1,54.

[89] John D.Davis, The Westminster Dictionary of The Bible, Philadeiphia 1944, s. 267.

[90] Tekvin,XI,10-32.

[91] Aziz Günel, Türkiye Süryaniler Tarihi, 29. - Bekir Aksoy, 91.

[92] Maurice Bucaille, Tevrat İnciller ve Kur'an, ter. M.Ali Sönmez, Konya 1979, s.61.

[93] Kamer: 54/13.

[94] E. Sarıkçıoğlu, Kur'an ve Arkeoloji Işığında Hz.Nuh ve Tufan Olayına Yeni Bir Yaklaşım, İslami Araştırmalar Dergisi, Cilt 9, sayı, 1-4, 1996, s.201 vd.

[95] Sarıkçıoğlu, aynı makale, s. 202 vd

[96] Müminun: 23/29.

[97] Tekvin, 9/2, 6.

[98] Fecr: 89/7, 8.

[99] "Ahkâf, T.Diyanet Vakfı İsl. Ans.I,549.

[100] Muhammed Esad, Kur'an Mesaj, Meal Tefsir, İşaret Yayınları, 1998, s.244.

[101] el-Hakka: 69/7.

[102] Roland de Vaux, The Early History of Israel, London 1971, s.53.

[103] A'raf:7/69.

[104] Vaux,55.

[105] Hıcr: 15/ 80, 82.

[106] A'raf: 7/ 73; Tevbe: 9/61.

[107] Tekvin, X, 24; XI,13-15.

[108] Şuara: 26/147, 149.

[109] Kamer: 54/28; Şems: 91/13.

[110] Şems: 91/ 14.

[111] F.S.Vidal, Al-Hıcr, E.I.IV,365

[112] Daha fazla bilgi için, Bkz. Maria Höfner, H.Gese, K.Rudolph, Die Religionen des alten Arabiens,s.373-382.

[113] Hud: 11/89.

[114] A’raf: 7/74.

[115] A’raf: 7/74.

[116] A’raf: 7/59, 84.

[117] W.F. Albright, The Archaelogy of Palestine, London, 1949, s.206 v.d.

[118] R.de Vaux, The Early History of Israel, London 1978. c.I. s. 223 v.d.

[119] Hud: 11/62.

[120] Neml: 27/48-49.

[121] A’raf: 7/78.

[122] Hud: 11/67; Hicr:15/83; Kamer: 54/31.

[123] Fussilet: 41/13, 17.

[124] Bakara: 2/127; Nur: 24/35.

[125] Tekvin, XXV, l.

[126] Tekvin, XXV, 6 v.d.

[127] Tekvin, XXV, 7-10.

[128] Bakara: 2/132; Al-i İmran: 3/67.

[129] Bakara: 2/126, 128,131; En'am: 6/74, 78, 81; İbrahim: 14/35; Şuara: 26/81;Meryem: 19/44-46; Ankebut: 29/17; Sâffat: 38/86; Müntehine: 60/4; Tekvin,12/7; 15/1-21; 17/1; 18/1-22; Talmud, ss.36-42.

[130] Şuara: 26/81,85, 87; Ankebut: 29/25.

[131] Bakara: 2/126; Hadid: 57/26; Tekvin, 12/7; 15/1-21; 17/1; 18/1-22.

[132] Hicr: 15/51, 58; Zariyat: 51/24, 34; Tekvin: 16/7, 13; 18/1-22; 19/1.

[133] Bakara: 2/127; Hacc: 22/27.

[134] Tekvin, 12/7-8; 13/18.

[135] Tekvin, 22/5.

[136] İbrahim: 14/40.

[137] Tekvin: 22/5; Nur: 24/52.

[138] Nisa: 4/25; Enbiya: 21/73.

[139] Tekvin, 18/19.

[140] Tekvin, 17/10, 14.

[141] Tekvin, 18/8.

[142] Tekvin, 19/1.

[143] Tekvin, 19/4-6.

[144] Tekvin, 20/12.

[145] Tekvin, 25/2-6.

[146] The Talmud, 46.

[147] Tekvin, XIII-XIV.

[148] Kamer: 54/36.

[149] Tekvin, XIX; The Talmud, 48-51.

[150] et-Tahrim: 66/10.

[151] es-Saffat: 38/112. v.d.

[152] The Talmud, 57; Tekvin,XXI,5

[153] Tekvin, XXII.

[154] Sâffat: 38/101-102

[155] Şaban Kuzgun, Kur'an'a göre Hz. İbrahim, s.73-78.

[156] Tekvin, XXIV.

[157] Tekvin, XXV,20; XXV,25 v.d.

[158] Tekvin, XXV,28.

[159] Tekvin, XXVII.

[160] Tekvin, XXXIII.

[161] Tekvin, XXX,24; XXXV,18.

[162] Tekvin, Nil, 28.

[163] Bkz. Tekvin, 49 v.d. bölümler.

[164] Abdullah Aydemir, İslami Kaynaklara Göre Peygamberler, Ankara 1992, s. 98.

[165] Samuel Terrin, Job, The Encyclopedia of Religion, VIII, 97.

[166] En-Nisa: /163; En’am: 6/84; Enbiya: 21/83-84; Sad: 38/41, 44.

[167] Yazır, Elmalılı Hamdi, Hak Dini Kur'an Dili, C.6, s.474.

[168] Kur'an, II,85; XI,84.

[169] Kur'an, XI,89.

[170] Araf: 7/91.

[171] Sad: 38/12-13; Kaf: 50/14.

[172] Çıkış: 111,1.

[173] Bkz. Kitab-ı  Mukaddes, 1. Krallar, X,l-13; 2.Tarihler, IX,l-I2; Neml: 27/22-44; Sebe: 32/15, 18.

[174] İbn al-Kalbi, Putlar Kitabı, Çev. Beyza Düşüngen, Ank. 1969, s.32-36.

[175] Nuh: 71/23.

[176] Bkz. Yukarda Hz. Nuh'un yaşadığı bölge konusuna.

[177] Bkz. Ekrem Sankçıoğlu, Kur'an'a Göre Müşrikler, Putperestler, İslami Araştırmalar Dergisi, Temmuz 1986.

[178] Tekvin,XVI,16;XXI,5-11;Talmud, 52 v.d.

[179] Tekvin,XXI,14-20.

[180] Tekvin,XXI,21

[181] İbrahim: 14/  37.

[182] Talmud, 53 vd

[183] (Hac,26)

[184] Tekvin, 25/17.

[185] Al-i İmran: 3/ 60; Rum: 30/ 30, En’am: 6/ 79, Yunus: 10/  105.

[186] Şaban Kuzgun, Hz.İbrahim ve Haniflik, Ankara 1985, s.148 vd.

[187] Kamuran Birand, İlk Çağ Felsefe Tarihi, s. 17.

[188] Birand, 17-18.

[189] Birand, 19.

[190] Birand, 24.

[191] Glasenapp, 128.

[192] Ernst Benz, Neue Religionen, Stutgart 1971, s.68-72.

[193] Benz, s.71-81.

[194] Ünver Günay-Harun Güngör, Başlangıçtan Günümüze Türklerin Dini Tarihi, İstanbul l997, s. 35.

[195] Günay-Güngör, 45.

[196] Günay-Güngör, 52-54.

[197] Glinay-Güngör, 62-64.

[198] Ramazan Şeşen, İbn Fadlan Seyahatnamesi, İstanbul 1975, s. 99.

[199] Günay-Güngör. 111.

[200] Günay-Güngör,128.

[201] Günay-Güngör, 129-136.

[202] Günay-Güngör, 142-147.

[203] Günay-Güngör, ss. 148-153.

[204] Günay-Giingör, ss.161-167.

[205] El-Hac: 22/17.

[206] Yasna, 43,47.

[207] Yasna, 46,1.

[208]  Bakara: 2/62, Maide:5/69, Hac: 22/17.

[209] Lahneman, s.l9.

[210] H.Reller, 591-608. Friedrich W. Haack,183-215. Lahnemann, 78-85.

[211] RelIer,627-648. F.W.Haack,82-91.

[212] Ali İhsan Yitik, Hinduizm'in Diğer Dinlere Bakışı, II. Türkiye Dinler Tarihi Sempozyumu, 8-9 Kasım 1996.

[213] Reller, 707-729; Haack, 216-246. Lahnemann, 78-85.

[214] Reller, 730-743; Haack, 128-146. Lahnemann, 85-93.

[215] Johanncs Lâhnemann, Weltreligionen im Unterricht, Teil I, Femöstliche Religionen, Göttingen 1986, s. 165.

[216] Lâhnemann, s.166

[217] Lâhnemann, s.l66.

[218] Lahnemann, s. 168.

[219] E. Conze, Der Buddhismus, s.66.

[220] Schoeps, Religionen, s.208.

[221] Lao-Tzu, Taoizm, s. 10 vd. 5.

[222] Lao-Tzu,s.l4.

[223] Lao-Tzu, Taoizm, (Çev.Mukaddere N.Özerdim,) 2.baskı Ankara 1963, s. 9.

[224] Lao-Tzu, s. 15.

[225] Lao-Tzu, 16.

[226] Rudolf Wrede, Worte des Konfuzius, München, tarihsiz, s. 13-19; Thomas Cleary Konfüçyüs, (Çev. Sibel Özbudun) İstanbul (tarihsiz), 192 s.

[227] Wrede, 21-24.

[228] Wrede, 25-27.

[229] Wrede, 29 vd.

[230] Wrede, 31

[231] Wrede, 32

[232] Wrede, 34.

[233] Wrede, 37.

[234] Ernst Benz, Neue Religionen, Stuttgart 1971, 18.

[235] Ernst Benz, s.19.

[236] Benz, 5.20.

[237] Benz, s.21.

[238] Benz, s.22.

[239] Benz, s.25.

[240] Benz, s.26-28.

[241] Benz, 29-42.

[242] Kwak-Cromwell, 233-241

[243] Chung Hwan Kwak-Thomas Cromwell, Unification Prensiplerinin Özü, Sun Myung Moon'un Öğretisinin Esasları, yer ve zaman belirsiz, s.3.

[244] Kwak-Cromwell, 41.

[245] Kwak-Cromwell, 52.

[246] Kwak-Cromwell, 56-57.

[247] Kwak-Oomwe, 56.

[248] Kwak-Oomwe, 57

[249] Kwak-Cromwell, 233 vd.

[250] Kwak-Cromwell, 213.

[251] Kwak-Cromwell, 13.

[252] Kwan-Cromwell, s. 19 vd.

[253] Kwan-Cromwell, s.20.

[254] Benz, 129.

[255] Bcnz, 130.

[256] Benz, 131-133.

[257] Sayılar, XXIII, 9.

[258] Tekvin, XXXII, 22-32.

[259] Çıkış, II,10.

[260] Bakara: 2/49.

[261] el-Kasas: 28/7.

[262] Çıkış, 11,5-10.

[263] el_Kasas: 28/9.

[264] Tâha: 20/40; Kasas: 28/22-28.

[265] el-Kasas: 28/ 25-26; Çıkış, II,21; 111,1

[266] Çıkış, II,22; XVIII,3,4.

[267] Çıkış, XVlII,10-12.

[268] el-Kasas: 28/29, 32.

[269] el-Kasas: 28/34-35.

[270] Taha: 20/63; Yunus: 10/75. 78, 87; el-Mümin: 40/26.

[271] Ahmet Çelebi, Yahudilik İstanbul 1978, s. 45.

[272] Huruç ,XVI, 2-3.

[273] Hunıç, XX, 1-17; Tensiye V, 6-21.

[274] Huruç, XXXIl, l-6.

[275] Taha: 20/87.

[276] Taha: 20/88 v.d.

[277] A’raf: 7/150-154.

[278] Tesniye, 34,6.

[279] Meryem: 19/53; Furkan: 25/35.

[280] Taha: 20/92, 94.

[281] Sayılar, XX, 20-29; XXX, 37-39; Tesniye,XXXIII, 50.

[282] el-Kehf: 18/60, 82.

[283] Kasas: 28/7.

[284] Kasas: 28/7.

[285] Tecrid Tercümesi, IX,145.

[286] Enbiya: 21/34-35.

[287] Sayılar, 28,15,20.

[288] Yeşu,VI. Bölüm.

[289] Bakara: 2/246.

[290] Bakara: 2/247-248.

[291] Bakara:2/247.

[292] Bakara: 2/247.

[293] Bakara: 2/249, 251; I.Samuel, XVII,50-51.

[294] Fazla bilgi için Eski Ahid'de II. Samuel, I-IV. bölümlere bakınız.

[295] I. Sam. XVII,51;Bakara: 2/ 251.

[296] I.Sam. XXlV,7 v.d. XXVI,11 v.d.

[297] Mazmurlar, 111,10.

[298] Nisa: 4/163, Enbiya: 21/79, Sebe: 34/10.

[299] Enbiya: 21/80, Sebe: 34/11.

[300] Lokman: 31/12, 19.

[301] Ateş, Kur'an-ı Kerim ve Yüce Meali, s.411-412.; Bernard Heller, "Lokman", Isl. Ans. VII,66.

[302] Sad: 38/30.

[303] Enbiya: 21/79.

[304] Bakara: 2/102, 20,.81-82; Neml: 27/4-43; Sebe: 34/12.

[305] Sebe: 34/13.

[306] I.KralIar, XII,28-31; XIV, 23-24.

[307] Baki Adam, Yahudi Kaynaklarına Göre Tevrat, Ankara 1997, s. 82.

[308] Baki Adam, 83.

[309] Baki Adam, 99.

[310] Baki Adam,83 vd.

[311] Fazla bilgi için bkz. I, Krallar,XVII-XVIII.

[312] Saffat: 27/124.

[313]I.Krallar XVII, 27-46.

[314] II.Krallar, I,l-18

[315] II.Krallar 1,9-18.

[316] II.Krallar 1,9-18.

[317] Il.Krallar, II,Il.

[318] IKrallar, XIX,21.

[319] II.KralIar, II,15 v.d.

[320] I.Krallar.II, 19-25.

[321] II. Krallar, XIII,20.

[322] Enbiya: 21/ 86 ve Sad: 38/48-49. Fazla bilgi için Bkz: l. Krallar, XIX,16-19, II.Krall.,1-18.

[323] Eski Ahid, Işaya VI,8.

[324] Fazla bilgi için Eski Ahid, İşaya Kitabına Bkz.

[325] Enbiya: 21/85 ve Sad: 38/48.

[326] Muhammed Esad, Kur’an Mesajı, Meal - tefsir, s. 562.

[327] Ahmet Çelebi,Yahudilik, Çev. M.Büyük Çınar ve Ö.F.Harman, İstanbul 1978, s. 68.

[328] İsra: 17/4,7.

[329] David Goodalatt, "Sanhedrin", The Encyclopedia of Religion, New York, 1987. C.XIII, p. 61.

[330] Tevbe: 9/30.

[331] Nitekim Kuran Tevbe: 9/11. Ehli Kitap "Hahamlarını ve Papazlarını ilâh edindiler" ifadesiyle de, bazı din bilginlerini aşırı yücelttiklerini ifade etmişti ki, Hz. Müzeyir'e karşı Yahudilerin gösterdiği aşırı güven ve otoritesini tenkit için olabilir!

[332] Heiler, 589

[333] Heiler, 589

[334] Heiler, 590.

[335] Heiler, 592.

[336] Heiler, 593.

[337] Fazla bilgi için Bkz. Ü Günay, H.Güngör, Başlangıçtan Günümüze Türklerin Dini Tarihi, Kayseri 1997.

[338] Tekvin,17,9 vd.

[339] İbrani Din Bilgisi, Haz. Türkiye Hahambaşılığı, İstanbul 1992, s.20-21. Schoeps, Religıonen, 243 vd.

[340] Tâhâ: 20/15.

[341] Bakara: 2/80-8l.

[342] 2.Sam, 24,15.

[343] Kral. 19,35.

[344] 2.Sam, 243,l.

[345] Fazla bilgi için bkz. Baki Adam, Yahudi Kaynaklarına Göre Tevrat, Seba Yayınları, Ankara 1997, 176 s.

[346] Schoeps, 253

[347] Schoeps, 253

[348] Schoeps, 253

[349] Fazla bilgi için Bkz. Ekrem Sarıkçıoğlu, Dinlerde Mehdi Tasavvurları, Samsun 1997.

[350] Fazla bilgi için bkz. Haz. Suzan Alalu, Klara Arditi, Yahudilikte Kavram ve Değerler, Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın A.Ş. İstanbul 1996, s. 76.

[351] Yahudilikte Kavram ve Değerler, ss. 9-73.

[352] Mehmet Aydın (Ter. ve Der.), Din Fenomeni, Konya 1993, 111.

[353] Schoeps, 254.

[354] F.Heiler, Die Religionen der Menschheit,632.

[355] Heiler, 633.

[356] Getto, genelde Orta Çağ Hıristiyan ülkelerde Yahudileri Hıristyanlardan ayıran özel tecrit ve yerleşim bölgeleridir. Kuzey Afrikada buralara “Mellah”, Rusya'da “Yerleşim Bölgesi” denirdi, M.Aydın ,Din Fenomeni, s.108.

[357] Günay Tümer- Abdurrahman Küçük, Dinler Tarihi, 2. Baskı Ankara 1993, s. 213.

[358] Tümer-Küçük, s.214 v.d. M.Aydın , Din Fenomeni, s.116.

[359] Tümer-Küçük, s.216 v.d.

[360] Şaban Kuzgun, Hazar ve Karatay Türkleri, Ankara 1985, 272 sayfa; Şaban Kuzgun, Dinler Tarihi Dersleri, C.l, Kayseri 1993, s.71 v.d

[361] Jak V.Kamhi, 500. Yıl Vakfı (Raporu), 1992, s.6

[362] Abdurrahman Küçük, Dönmeler Tarihi, s.40-56.

[363] Küçük,80 vd.,262vd.

[364] Ilgaz Zorlu,  Evet,  Ben Selanikliyim, Türkiye Sabetaycılığı, 6. Baskı İstanbul 1999, 176 s

[365] Ahmet Hikmet Eroğlu, Belgeler Işığında Osmanlı Devletindeki Yahudilerin Dini ve Sosyal Durumu, Ankara 1996, (Basılmamış doktora tezi) s. 218.

[366] Ahmet Hikmet Eroğlu, Belgeler Işığında, s.218.

[367] Baki Adam, Yahudiliğin Dini Açıdan Hristiyanlığa ve İslam'a Bakışı, II. Türkiye Dinler Tarihi Sempozyumu, 8-9 Kasım 1996.

[368] Stephan Teplan, "Christen in der Türkei", Weltbild (30 Januar 1998) Nr.3. Bu sayı 30.000 Katolik, 1000 Protestan, 15.000 Süryani, 60.000 Ermeni, 3.000 Rum Ortodoks, 1.000 Serbest Kilise taraftarları olarak tahmin edilmektedir.

[369] Ali İmran: 3/38, 41; Meryem: 19/5, 11; Enbiya: 6/90.

[370] Bkz. Eski Ahid, Zekeriya Kitabı.

[371] Meryem: 19/3, 11,13, 15. İbraniler İncili, Çev.Ekrem Sarıkçıoğlu, Ondokuzmayıs Uni. I. Türkiye Dinler Tarihi Sempozyumu, Samsun 1994.

[372] Al-i İmran: 3/39.

[373] Yakub İncili, (çev. E. Sarıkçıoğlu), Türkiye 1. Dinler Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, 24-25 Eylül 1992, Samsun, s. 9-14; Ali İmran:3/ 35-44.

[374] Yakub İncili ,Xl,3. Luka İncili, 1,26-38.

[375] Yakub İncili ,XII-XVIII., Matta 1,19-23; Luka, 1,27-38.

[376] Luka, 11, 15-21.

[377] Luka, 11,25-35.

[378] Matta, II. Bölüm.

[379] İbrani Tomas İncili, XX, Türkiye I. Dinler Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, 1992; Meryem: 19/ 24-26

[380] Matta İncili, 1,18-20.

[381] Markos,VI,3.

[382] Ali İmran: 3/56 vd.

[383] Bkz. Hıristiyanlarda Çocukluk İncilleri ,Türkiye I. Dinler Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, Samsun 1902, s.5-42.

[384] Luka, 11,41, 52; İbrani Tornam İncili, XIX. Bölüm

[385] İbrani Tomas İncili/fürkiye 1. Dinler Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, 24-25 1992, Samsun, 25.; Ali İmran: 3/49.

[386] Ali İmran: 3/46; İbrani Tomas încili,Ill-VIIl. Bölümler.

[387] İbrani Tomas İncili, IX-X, XVN~XV1II. Al-i İmran: 3/49.

[388] Matta, III. bölüm.

[389] Matta, III, 13-16; Markos, I ,9-11; Luka, III, 21-22.

[390] Matta, IV,17; Markos,l,14.

[391] Matta, V. bölüm.

[392] Matta, XIV, 15-21.

[393] Matta,V,3-VI,20.

[394] Ali İmran: 3/50.

[395] Matta, 15/24.  Aynı  muhtevayı   Kur'an  “Onu  İsrail Oğullarına peygamber  olarak gönderecektir” (Âli  İmran: 3/ 49)  buyurarak onaylar.   Ancak  İsrail  Oğullarından  başkasına gönderilmedi savını Kur'an kabul etmez. Musa'nın da İsa'nın da tüm insanlığa tebliğde bulunmaları emredildiği vurgulanır. Âli İmran: 3/187.

[396] Matta, XXVI-XXVII; Markos, XV-XVl; Luka, XXIII; Yohanna, XIX.

[397] Markos, XVI; Luka, XXIV; Yohanna, XX-XXI.

[398] Al-i İmran: 3/55; Mâide: 5/l17.

[399] Nisa: 4/157 vd.

[400] Meryem: 19/15, 33. Onbeşinci ayette aynı ifade Yahya (a.s.) için kullanılmasına rağmen. Yahya'nın göğe yükseldiğini kimse iddia etmez.

[401] Matta: 1,18.

[402] Matta 111,16-17.

[403] Matta, IV,3, 6.

[404] Hüseyin Atay, Kur'ana Göre Araştırmalar,I, Ankara 1993, s. 49.

[405] Fazla bilgi için bakınız. Martin Werner, Die Entstehung des Christlichen Dogmas, 2. Baskı Tübingen 1941, ss. 61-79, 83-105.

[406] T.Michel, 32

[407] T.Michel.39 v.d.

[408] Muhammed Ebu Zehre,Hıristiyanlık üzerine konferanslar, lst. 1978, 79; Şaban Kuzgun, Dört İncil, Farklılıkları ve Çelişkileri, Ist. 1991,s. 146.

[409] Eduard Schweizer, Jesus Christus, München-Hamburg 1968, s. 12.

[410] M.Ebü Zehre,73.

[411] Kuzgun, 149.

[412] E.Zehre, 85 v.d.; Ş.Kuzgun.150 v.d.

[413] M. Ebu Zehre,s.70.

[414] M. Ebu Zehre, 114.

[415] M. Ebu Zehre, 113.

[416] Thomas Michel, Hıristiyan   Tanrı  bilimine   Giriş,  İstanbul 1992,s.43. Ayrıca Türkçe tercümesi için Bkz. Barnaba İncili, Çev. Mehmet Yıldız, İstanbul tarihsiz,   Kültür  Basın Yayın Birliği 3. Baskı.

[417] Bkz. Yakub İncili, (Çev. Ekrem Sarıkçıoğlu,) Türkiye I. Dinler Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, 24-25 Eylül 1992, Samsun,s. 6-22.

[418] Bkz. İbrani Tomas İncili, (Çev. E. Sankçioğlu) Türkiye I. Dinler Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, 24-25 Eylül 1992, Samsun, s. 23-42.

[419] Bkz. Tomas İncili, (Çev, E. Sarıkçıoğlu) Ondokuzmayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 4, Samsun 1990, s.13-25. Diğer bir tercüme: Thomas İncili, (Ter. Ergün Arıkdal) İstanbul 1988.

[420] Bkz. Apokrif Petrus incili, (Ter. E. Sarıkçıoğlu) Ondokuzmayıs Üniversitesi ilahiyat Fakültesi Dergisi. Sayı 7, Samsun 1993, s. 3-6.

[421] Bkz. Filip İncili, (Ter. E. Sarıkçıoğlu) Ondokuzmayıs Üni. İlahiyat  Fak. Der, Sayı 6, Samsun 1992, ss. 1-20.

[422] Thomas Michel,s.42 v.d.

[423] Hans Joachim Schoeps, Das Judenchristentum, Bern 1964, s.22 vd.

[424] H.Joachim Schoeps, Theologie und Geschichte des Juıdenchristentums, Tübingen 1949, ss.71-146.

[425] Schoeps, Judenchris.,53 vd.; Fazla bilgi için Bkz. H.J.Schoeps, Theologie und Geschichte des  Judenchristentums, Tübingen 1949, 400 s.

[426] Schoeps, Judenchris., 63 vd.

[427] Schoeps, Judenchris.,23 vd.

[428] Nureddin Ali b. Ebi Bekr el-Heysemi, Mecmu-uz-Zevaid ve Menbau'l-Fevaid, C.9. 2. baskı, Beyrut 1967, s.333 v.d

[429] Schoeps. Judenchris., 42.

[430] Schoeps, Judenchris., 66.

[431] Paulus. Romalılara mektup, VI,3-4.

[432] Süleyman Ateş, Yüce Kur'an'ın Çağdaş Tefsiri, c.V, İstanbul 1990, s. 293.

[433] S. Ateş, Yüce Kur'an'ın Çağ., C.X, s. 396.

[434] Alfred Adam, Lehrbuch der Dogmengeschichte, c.I Gütersloch 1965, s.224.

[435] Adam, Lehrbuch., s.336 vd.

[436] A. Aslan,s. 177.

[437] Thomas Michel, Hristiyan Tanrı Bilimine Giriş, İstanbul 1992,s. 56. Katolik İlahiyat profesörü olan yazar, halen Vatikan'da yüksek bir görevde vazifelidir.

[438] Yuhanna I,3; İbranilere mektup I,2; Koloseliler I, 15-17

[439] Ra'd: 13/16; Furkan: 25/2; A’raf: 7/54, İsra: 17/111.

[440] Yuhanna V.21,27, 28-29.

[441] T.Michel, 56.

[442] Michel,57 v.d.

[443] Hristiyan İnancı, (Türkiye Katolik Kilisesi Yayınları), İstanbul 1994, s. 49

[444] Hristiyan İnancı, s.73.

[445] Hristiyan İnancı, s.73.

[446] Hristiyan İnancı, s.71.

[447] Hristiyan İnancı, s.75.

[448] Hristiyan İnancı, (Türkiye Katolik Kilisesi Yayınları, Derleyenler: Leyla Alberti, P.Xavier Jacob, P. Luigi Iannitto, Nilay Hıdıroğlu), İstanbul 1994, s. 31 v.d.

[449] Kehf: 18/51.

[450] Hristiyan İnancı, s. 77.

[451] Hristiyan İnancı, s. 118

[452] Hristiyan tnancı,s. 122.

[453] Hristiyan İnancı, s. 119.

[454] Xavier Jacob, Sorabilir miyiz?, İstanbul 1992, s. 13.

[455] Xavier Jacob, Sorabilir miyiz?, İstanbul 1992, s. 12.

[456] Hristiyan İnancı, s.172.

[457] P. Oskar Simmel, R. Stahlin, Christliche Religion, Frankfurt 1964, s.77-78.

[458] İslam bu kısa süreli arındırma cezası inancına itiraz ederek “onları ateş, bize birkaç günden fazla dokunmaz, derler. Deki (onlara): “Allah 'tan söz mü aldınız... “ Bakara: 2/80. diyerek son hükmün Tanrı'da olduğunu vurgular.

[459] Thomas Michel, Hristiyan Tanrıbilimine Giriş, İstanbul 1992, s.88

[460] T.Michel,92.

[461] P.Xavier Jacob, Hristiyan Kiliseleri ve İbadet Yerleri, İstanbul 1994, s.35.

[462] P.Xavier Jacob, Hristiyan Kiliseleri ve İbadet Yerleri, İstanbul 1994, s. 15.

[463] P, Xavier Jacob, s.24.

[464] P.Xavier Jacob, s. 16 v.d.

[465] Sukzesion Kilise ruhanileri için takdis ve tayin zincirinin sürekliliği, Hz.İsa'dan köy papazlığına kadar inen, manevi görevlendirme bağıdır.

[466] Schoeps, Religionen, s. 336 vd.

[467] Schoeps, Religonen, s.338.

[468] Schoeps, Reli gitmen, 342 vd.

[469] Albert  M.Bernard, “Katolik Mezhebi”, Din Fenomeni, Neşr. M.Aydın, Konya 1993 s. 133.

[470] G.Tümer-A.Küçük, Dinler Tarihî, Ankara 1993, s. 270-271.

[471] G.Tümer-A.Küçük, Dinler Tarihi,  s.273.

[472] Olivier Clement, “Ortodoks Mezhebi”, Din Fenomeni, (Neş. M.Aydm), s.208

[473] O.Clement,s.221.

[474] Aftartodoketizm, İsa'nın insanî vücudunun diğer insanlarla aynı olmasına rağmen, ebedi ve çürümez olduğu görüşüdür. Yulianizm de denir.

[475] Ptartolatrizm, Severus'un temsü ettiği, İsa'daki insanî tabiatın varlığının geçici ve fani olduğunu savunan görüştür, geçici vücuda tazimde bulunanlar manasına muhaliflerince söylenmiştir.

[476] Bkz. Bayram Kodaman (Çeviren ve yayına Hazırlayan), Türkler Ermeniler ve Avrupa, SDÜ. Yayınları İsparta 1994.

[477] B.Spııler, Die Morgenlândischen Kirchen, s.191-200.

[478] A. Adam. Dogmengeschichle, C.I, Gütersloh 1965, s.326.

[479] B.Spuler, Die Morgenlândischen Kirchen, Leiden 1964, s.2-51.

[480] B.Spuler,s.99-105.

[481] Gunthcr Balders, “Der Bund Evangelisch-Freikirchlicher Gemeinden in Deutschland”, in: Gliederd an Eincm Leib, Hrsg.: Hans-Motel, Konstanz 1975, s.l 17 vd.

[482] H.Reller, Handbuch Religiüse Gemeinschaften, s.27-45.

[483] Bkz. H.Reller.46-66; Erich Geldbach, Frcikirchen, Göttingen 1989, ss. 181-190.

[484] Wühelm Wöhrle-Heinz Adolf Ritter, “Der Buntt Freier Evangelischer Gemeindcn in Dcutschland“, in: Glider an Einem Leib, Hrg. H.Motel, ss.218-237.

[485] H.Reller,67-83. Geldbach, ss. 199-206. H.Voigt, "Die Evangelisch-Metodische Kirche", in:Glideran Einem Leib, ss. 174-218.

[486] H.Reller, 86-94.

[487] H.Reller, 95-I05. Peter Foth, "Die Mennonitein, in: Glieder an Einem Leib, Hrsg.  H.Motel, ss.50-92. Erich Geldbach, Freikirchen, Göttingen 1989, ss. l72-181.

[488] H.Reller,106-115. Erich Geldbach, ss.207-211.

[489] Wilhelm Kiefcl, “Die Heilsarmen”, Glieder an Einem Leib, s.241-242.

[490] H.Reller,l 16-131. G.Tümer-A.Kuçük,292 v.d.: Curth Nuthmann, Die Religiöse Geselîschaft der Freundc”, in:Glieder an Einem Leib, ss.264-271. E.Geidbach,ss.224-231.

[491] H.Rcller,132-147. VVolfgang Meissner“der Christliche Gemeinschaftsverband”in: Glider an Einem Leib, ss.248-263. E.Geldbach, ss.217-223.

[492] H.Reller, 159-169.

[493] H.Reller, 192-205.

[494] H.Reller, 231-249.

[495] H-Reller,  301-315.

[496] H.RelIer, 373-380.

[497] H.Reller, 381-392.

[498] H. Reller, 402-417.

[499] H. Reller, 441-453. Tümer- Küçük, s.348-350. Fazla bilgi için Bkz. H.Tanyu, Yahova Şahitleri, Ankara 1973.

[500] H. Reller, 470-488.

[501] H.Reller, 428-440

[502] H.Reller, 170-182.

[503] H.Reller, 250-272.

[504] Benz, 143.

[505] Benz, 144.

[506] Benz, 145.

[507] Benz, 146 vd.

[508] Benz, 148.

[509] Benz, 151-156.

[510] H.Reller, 491-505.

[511] H.Reller, 506-533.

[512] H.Rcller, 534-556.

[513] H.Reller, 557-573.

[514] H.Reller, 574-590

[515] Emst Benz, 115.

[516] Emst Benz, 116.

[517] Benz, 118-120.

[518] Benz, 122

[519] Benz, 122-124.

[520] Bakara: 2/2,5.

[521] İşaya, 6,l-5

[522] Kehf: 18/51.

[523] Adam, c.I, 224.

[524] Zuhruf: 43/15.

[525] Tevbe: 9/31.

[526] Elmalılı M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, Zaman Feza yayıncılık, İstanbul tarihsiz, C.4, s.317 vd. .

[527] Müslim,Zühd, bâb:10.

[528] Nisa: 4/117. Ernst Zbinden, İslam'da ve Eski Orta Doğuda Cin ve Ruh İnançları, Yeni Ufuklar Neşriyat, s.72, 154.

[529] En'am: 6/62

[530] Mü'minun: 23/99-100.

[531] Al-i İmran: 25/169.

[532] Fazla bilgi için Bkz. Ernst Zbinden, islam'da ve Eski Ortadoğuda Cin ve Ruh İnançları, İstanbul 1997, 200 s.

[533] Bakara: 2/102.

[534] Nisa: 4/171.

[535] Mâide: 5/110.

[536] Bakara: 2/213.

[537] İbrahim: 14/48; Tâhâ: 20/55

[538]  En'am: 6/61-62.

[539] En'am: 6/62

[540] Bakara: 2/167.

[541] İbrahim: 14/48.

[542] En'am: 6/151-152.

[543] A. Turan, İslam Mezhepleri Tarihi, Samsun 1993, s. 79.

[544] A. Turan,79.

[545] Kadıyanilik, Ana Britanika, XII,374.

[546] Ebûl A'la el-Mevdudî, Kadıyanilik Nedir?, (Arap. Çcv. Ahsen Batur), İhya Yayınlan. İstanbul 1975, s. 24

[547] el-Mevdudî, 24 vd.

[548] el-Mevdudî, s. 37-39.

[549] el-Mevdudî,48.

[550] Kadıyanilik. Ana Britanika. XlI.374-375.

[551] Muhsin Abdülhamid, İslama Yönelen Yıkıcı Hareketler, (çev. M.Saim Yeprem, Hasan Güleç), Ankara 1973, s. 173,176, 220.

[552] N.Özşuca, Bahai Dini, Ankara 1967, s.20-40.

[553] N. Özşuca. 40-41

[554] M.Abdullhamid, 215-238.

[555] Özşuca, 20.

[556] Tümer-Küçük, 400.

[557] Tümer-Küçük, 405 vd.

[558] Maurice Borrmans, Müslümanlarla Hristiyanlar arasında Diyaloğa Yönelişler, İstanbul 1988, s. 20.

[559] Borrmans,21.

[560] 11-17 Kasım 1974 Tunus'dave 1-6 Şubat 1976 Libya'da olduğu gibi.

[561] İnanç ve Hoşgörü  Çağında  Dinler Toplantısı, Tarsus Deklarasyonu, 10-11 Mayıs Tarsus.

[562] Matta, II,27.

[563] Yuhanna 14/6.

[564] B. Adam,  Katolik  Kil.,19.

[565] Baki  Adam,  Katolik  Kilisesinin Kurtuluş Öğretisi Açısından Diğer Dinlere Bakışı, Ankara 1997, s. 18.

[566] A.Aslan, “Batı Perspektifinde Dini Çoğulculuk  Meselesi”  İslam Araştırmaları Dergisi, s.2, 1998, s.I57.

[567] B.Adam, Katolik Kil., 21 vd.

[568] B.Adam, Katolik Kil., 22 vd. A. Aslan. Batı Perspektifinde Dini Çoğulculuk Meselesi, 5.151 vd.

[569] B.Adam, Katolik Kil., 25.

[570] B.Adam, Katolik Kil, 27.

[571] B.Adam, Katolik Kil., 39-42.

[572] B.Adam, Katolik Kil., 71.

[573] B.adam, Katolik Kil, 73-74.

[574] B.Adam, Katolik Kil.. 75.

[575] B.Adam, Katolik Kil., 89 vd.

[576] Al-i İmran: 3/19.

[577] Maide: 5/69.

[578] Borrmans, s.50-140.

[579] Burhanettin Tatar,”Felsefı Hermenötik Açısından Dinlerarrası Diyalogun İmkanı Sorunu”, Hoşgörü Yılı ve İnanç Turizminde Göller Bölgesi Sempozyumu, 7-8 Eylül 2000, SDÜ Yayınları 2001, ss.

[580] Mustafa Köylü, “Kurtuluş Teolojisine İslami Bir Yaklaşım”, Hoşgörü Yılı ve İnanç Turizminde Göller Bölgesi Sempozyumu, Ispara 7-8 Eylül 2000. (Matbaa hatası olarak değerli tebliğin basımı gözden kaçmıştır. Sayın köylü'den özür dileriz.)

[581] Mahmut Aydın, Dinlerarası Diyalogda Teoriden Pratiğe geçiş: Küresel Bir ahlaka Doğru, Hoşgörü Yılı ve İnanç turizminde Gölle Bölgesi Sempozyumu, 7-8 Eylül 2000, SDÜ Yayınları İsparta 2001

[582] Tümer-Küçük,413,421.

[583] Tümer-Küçük,414.

[584] Vatikan Toprak İstiyor, Akit Gazetesi,  23 Mayıs 2000.

[585] Şura: 42/15.

[586] Nahl: 16/125.

[587] Ankebut: 29/46.

[588] İbrahim Özdemir, Dünya Dinleri Parlementosu, Zaman (Gazetesi), 24 Ocak 1998, s. 2.