aysegul999
Fri 24 July 2015, 05:44 pm GMT +0200
BEBEĞİNİZLE KONUŞUN, KONUŞUN VE YİNE KONUŞUN
Ayzıt ULUAT
Mart 2015 114.SAYI
Dil, her bebeğin gelişim evresinde önemli bir yere sahiptir. Konuşmak sadece bebeğin çevresindekilerle iletişim kurması için değil, aynı zamanda kendi kendine düşünebilmesi için de gereklidir. Öğrenmenin, gelişebilmenin ve yeni fikirler ortaya çıkarmanın en önemli adımı dildir ve bebekler doğuştan konuşarak iletişim kurmaya çok yatkındırlar. Anne babaların kendilerine verecekleri destekle daha hızlı öğrenir ve daha hızlı konuşmaya başlarlar.
Bebekler yeni yürümeye başladıkları dönemde artık çevreyle konuşarak iletişim kurmaya başlamak isterler. Anne babanın peşinde dolaşarak, anlaşılmayan sözlerle dertlerini anlatmaya çalışırlar. Bebeklerin konuşmaya alışma süreçlerinde dili kullanabilmeleri için önce anlamaları gerekir. Anlamaları içinse bol bol tekrar gerekir. Gün içinde evdeki eşyaların adını sık sık duyarak artık onun ismini öğrenmeye başlarlar ve çevreyi böyle böyle tanımaya çalışırlar. Bebeğinizin daha kolay ve çabuk öğrenebilmesi için onunla bol bol konuşun. Örneğin mutfakta vakit geçirirken ona mutfaktaki eşyaların isimlerini her gün tekrarlayarak öğretebiliriz. Ya da parka giderken, dışarı gezmeye çıkarken ona gökyüzünün mavi olduğundan bahsedebilirsiniz. Bunu yaparken sizi anlamamış gibi dursa da zamanla o da anlam vermeye başlayacaktır. Bebeğinizle konuşurken bunu bir ders havasında değil bir sohbet havasında gerçekleştirmelisiniz.
KİTAP OKUMAYA ÖZEN GÖSTERMELİSİNİZ
Yeni yeni yürümeye başlayan bir bebek tekrar tekrar aynı hikayeleri dinlemeye bayılır. Kulağa hoş gelen, basit sözcükleri kolayca kapar; tam olarak dili dönmese de sizi anlamaya başlar ve zamanla kendisi de öğrendiklerinin isimlerini söylemeye çalışır. Özellikle uykuya geçiş esnasında ona kitap okuyup uyku eğitimine bu şekilde bir düzen verebilirsiniz. Aynı kitapları defalarca okumaktan çekinmeyin; bu, bebeğinizin pekiştirmesini sağlayacaktır. Zaman ilerledikçe ona hikayedeki bulunan resimlerdeki nesneleri öğretebilir, öğrendikçe o nesneyi kendisinin göstermesini sağlayabilirsiniz. Hikayeler bebeğin yaşına uygun olarak seçilmelidir.
ONA KULAK VERİN!
Bebekler oyuncaklarla oynarken, etrafı karıştırırken kendi kendilerine bir şeyler mırıldanmayı çok severler. Bebeklerin o mırıldandıkları anları önemseyin. Konuşmalarından bir şey anlamasanız da anlıyormuş gibi yapın. Örneğin elindeki arabayla bir şeyler mırıldanarak oynuyorsa ona “Evet bebeğim o bir araba” ya da “Yaa öyle mi? Demek onu çok hızlı sürmek istiyorsun” gibi cümleler kurarak oyuncaklarını tanımasını sağlayabilirsiniz. O sırada bebeğinizle ilgilendiğinizi ona belli edin, televizyon ya da telefonla uğraşmayın. Başkasıyla sohbet etmeye başlamayın. Bunları yaparken bebekle göz temasını da ihmal etmeyin.
BOL BOL SORU SORUN
Yapılan araştırmalar çok soru sormanın bebeklerin dil gelişimlerine katkıda bulunduğunu göstermiştir. Soru sorarak muhabbete başlamanın en iyi yolu “anne, baba, ver, gel” gibi az kelime bilen ancak istediği şeyi eliyle gösterebilen veya “evet, hayır” şeklinde başını sallayan bir bebeğe; basit yanıtları verme şansı tanımaktır. Örneğin yemeğini yedirirken; suyu gösterip “Su da ister misin?” diye soru sormalısınız. O da bir şekilde sizi yanıtlayacaktır. Ya da eliyle oynamak istediği bir kitabı işaret ediyorsa ona hemen vermeyin. “Bu kitabı mı okumak istiyorsun?” diye sorun. İşaret etmekte ısrar ederse açıklamalarda bulunarak kitabı verin.
SERBEST KONUŞMAYI DESTEKLEYİN
Bebeğinizin konuşmasına destek verip kelime hazinesini genişletmeye çalışırken ona asla zorlayıcı tavırlarda bulunmayın. Arlene Eisenberg, Heidi E. Murkoff ve Sandee Hathaway tarafından kaleme alınan “Bebeğiniz Büyürken Sizi Neler Bekler” isimli kitapta şunlara yer verilmiştir: “Anne babanın görevi zorlamak değil cesaretlendirmektir. Çocuklar bir şeyi yapma konusunda dışarıdan baskı görürlerse içlerinde yapmama yönünde bir tepki oluşur ve buna konuşma da dahildir.”