sumeyye
Mon 23 July 2012, 03:58 pm GMT +0200
VII — Asr-ı Saadette Ribâ Muamelesi Örnekleri:
A) Altınla İlgili Uygulama:
A) Altınla İlgili Uygulama:
Altının altınla değişimi eşit ağırlıkta ve peşin olarak yapılır. Bunu günümüz altın alım satımında düşünmek güçtür. Ancak Peygamber (s.a.) devrinde dinar adı verilen altın para ile diğer altın çeşitlerinin satımında ribâyı anlamak daha kolay olur. Meselâ; 10 gram ağırlığındaki bir bileziği, 5 dinara satın alsak, bir dinar yaklaşık 4 gram olduğuna göre, 20 gram altınla, 10 gram bilezik şeklindeki altını değişmiş oluruz. Böyle bir piyasadaki dinarlar, zinet eşyasının çok kıymetlenmesi nedeniyle zinete dönüşür. Bunun aksine 20 gr. ağırlığındaki bir bileziği, 2,5 dinara satın alsak, yine gerçekte bu bileziği 10 gr. altınla değişmiş oluruz kî, böyle bir piyasadaki altın zinet eşyaları dinara dönüşür. Para ve zinetteki darphane ve işçilik masraflarını ayrıca değerlendirmek gerekir.
Hz. Peygamber devrinde konu ile ilgili şu uygulama dikkati çeker : Hayber'in fethinden sonra Allah Rasulüne ganimet olarak satılmak üzere boncuk ve altın dizili bir gerdanlık getirildi. Peygamber (s.a.) gerdanlıktaki altınların çıkarılmasını emretti. Onlar çıkarıldıktan sonra; «Altın altına karşılık tartı iledir»[157] buyurdu. Çünkü gerdanlığın parası, altın para olan «dinar» cinsinden ödenecekti.
Fudâle b. Ubeyd diyor ki, Hayber günü boncuk ve altından oluşan bir gerdanlığı 12 dinara satın aldım. Altınlarını ayırdım. 12 dinardan fazla olduğunu gördüm. Durumu Allah Rasulüne anlattım, buyurdu ki;
«Altınlar ayrılmadan satın alınmaz» [158] Burada satıcının aldandığı anlaşılıyor. Çünkü altınlar ayrılarak tartılsa, bunların 12 dinardan daha ağır oldukları görülecek ve gerdanlığa daha fazla fiyat isteyecekti. [159]
[157] Müslim, Müsâkât, H. 17.
[158] Müslim, Müsâkât, H. 17.
[159] Dr. Hamdi Döndüren, Çağdaş Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar, İklim Yayınları: 73-74.