sumeyye
Wed 23 December 2009, 03:07 pm GMT +0200
Allah´ın İsimlerinden Bazı İsimlerin Peygamberimize İsim Olarak Verilmesi
Kadı îyâd der ki: Yüce Allah, kendisine ait isimlerden otuz kadarını Peygamber Efendimiz´e isim olarak vermiş ve bu suretle O´na bir hususiyet bahsetmiştir. İşte o isimler sırasıyla şunlardır: El-Ekrem, El-Emîn, El-Ewel, El-Âhir, El-Beşîr, El-Cebbâr, El-Hakk, El-Habîr, Zü´1-Kuvve, El-Raûf, El-Rahîm, El-Şehîd, El-Şekûr, El-Sâdık. El-Azîm, El-Afüvv, El-Alîm, El-Azîz, El-Fâti$ El-Kerîm, El-Metîn, El-Mü´min, El-Müheymin, El-Mukaddes, El-Mevlâ, El-Veliyy, El-Nûr, El-Hâdî, Tâhâ ve Yâsîn." [41]
Biz, bunlardan daha fazlasını tesbit etmiş durumdayız... Yâni peygamber efendimize âit isimlerden üçyüz kırk kadarını bazı kaynaklardan alarak bir risalede toplamış ve manalarını da şerh etmiş bulunuyoruz... Bu isimlerden bazıları şunlardır: "El-Ehad, El-Esdak, El-Ahsen, El-Ecved, El-A´lâ, El-Amir, El-Nâhî, El-Bâtm, El-Berru, El-Burhân, El-Hâşir, El-Hâfız, El-Hafîz, El-Hasîb, El-Hâkim, El-Halîm, El-Hayyü, El-Halîfe, El-Dâî, El-Râfi1, El-Vâdı, El-Selâm, Rafîu´d-Dere-cât, El-Seyyid, El-Şâkir, El-Sâbir, El-Sâhib, El-Tayyib, EI-Tâhir, El-Adl, El-Aliyy, El-Gâlib, El-Afüvv, El-Ganiyy, El-Kâim, El-Karîb, El-Mâcid, El-Mu´tî, El-Nâsih, El-Nâşir, El-Vefîyy, Hâmîm, Nûn..." [42]
Ali bin Zeyd bin Cüd´ân der ki: "Bazı arkadaşlar toplantı hâlinde idiler. Aralarında müzâkerede bulunuyorlardı. Bir ara içlerinden birisi: "Arap şâirlerinin söylediği şiirler arasında en güzel beyt hangisidir?" diye sordu. Cevap olarak dediler ki: "Şüphesiz Hassân´ın "Allah ona isminden bir isim ayırdı" beytidir."
"Peygamber şairi" olarak anılan Hassan´ın bu şiirinde, şu mealde mısralar da bulunmakta idi: "Allah, O´nun adını kendi adı ile beraber andırıyor: Müezzin beş vakit ezanları okuyup "eşhedü" dediği müddetçe... Lütfedip O´na Kendi isminden bir isim ayırdı. Arş´ın Rabbi´nin bir adı Mahmûd. Peygamberinin adı da Muhammed [43]
îbn-i Asakir´in nakline göre îbn-i Abbas demiştir ki: "Peygamberimiz doğduğu zaman, dedesi Abdü´l-Muttalib O´nun nâmına akika kurbanı olarak bir koç kesmiş ve O´na Muhammed adını koymuştur. Abdü´I-Muttalib´e demişler ki: "Ey Ebû Haris, torununa Muhammed adını vermenizin sebebi nedir? O´na niçin atalarının isimlerinden bir ad vermediniz?" O da şu karşılığı vermiştir: "O´nu gökte Allah, yeryüzünde de insanlar övsün diye, O´na Muhammed adını verdim," [44]
[41] Bu hükmü olduğu gibi kabule imkan yoktur. Zira bu isimlerden bazıları mutlak söylendiği zaman Allah´a mahsus olan isimlerdir. Meselâ El-Aziz, El-Hakk, El-Cabbar, El-Azim isimleri böyledir. Bazıları ise, Allah´a itlakı caiz olmıyan isimlerdir. Meselâ: El-Emin ve El-Beşir isimleri. Bunlar da Allah´ın isimleri değildir, bazıları ise Allah ile kulları arasında ´ müşterek olan İsimlerdir. Meselâ El-Şehid, El-Şekür isimleri. Burada bir noktayı da asla unutmamak lazımdır. Şöyleki: El-Şehid, El-Şekür ve El-Raûf gibi isimler müşterek isimlerdir, derken; bunun sadece bu isimlerin delalet ettiği mananın cinsinde olduğu, yoksa hususiyette ortaklık olmadığı iyice bilinmelidir. Yâni bu müşterek isimlerden biri ile Allah isimlendiği zaman, bunun manası; Allah´a hâs ve Allah´a layık bir mana olur. Yaradılmışlardan hiç biri, bu has manâda O´na ortak olamaz. Yine bu isimlerden biri ile bir mahluk isimlendirildiği zaman, bu da bu mahluka layık bir mana olur; bu mahluka layık olan manada, yaratıcı vasıflandırılamaz. işte bu inceliği hiç unutmamalıyız.
[42] Bir önceki notta söylediklerimizi, burada da hatırlatmak istiyoruz ve diyoruz ki, El-Ehad, El-Esdak, El-Bâtın gibi isimler de Allah´a mahsus isimlerdir. Allah´tan başkasına verilmesi caiz değildir. Biz hiç bir zaman, ilmin sınırlarını zorlamamalı, aşırılığa kaçmamalı, en küçük bir şirk şaibesinden bile şiddetle kaçınmalıyız. Müellif merhumun gerek burada, gerek bundan önce Kâdi lyad´dan naklen söyledikleri şeyleri (ve benzeri rivayetleri) aynen kabul edemeyiz. Aynen kabulü hâlindeki mahzura önemle dikkati çekiyor ve diyoruz ki:
Aşırılığa kaçmadaki çeşitli mahzurları bilen sevgili ve büyük Peygamberimizin aşağıdaki hadis-i şerifleri, ne kadar önemli ve çarpıcıdır! O, bütün açıklığı ile buyurmuştur ki: "Nasaranın Meryem oğlu İsa hakkında yaptıkları gibi, sakın beni övmekte aşırı gitmeyiniz! Ben, ancak bir kulum. O halde siz benim hakkımda deyiniz ki: O, Allah´ın kuludur, Resulüdür." (Sahİh-i Buhari, 4/142- Kitabü-I-Enbiyâ).
[43] Lügat ilmine vakıf olanlar bilirler ki, Muhammed ismi Mahmud isminden ayrılmış değildir. Her iki isim de "Hamd" kökünden iştikak etmiştir
[44] Celaleddin es-Suyuti, Peygamberimizin Mucizeleri ve Büyük Özellikleri, Uysal Kitabevi: 1/140-142.