hafiza aise
Tue 21 December 2010, 04:41 pm GMT +0200
5. Alimin Hadîsi Unutmuş Olması
Bu gerekçe, hadîs için geçerli olduğu gibi Kur'an için de geçerlidir. Bunun sahabeden nice örnekleri vardır.
a- Hz. Ömer: "Seferde cünüb olup yıkanmak için su bulamayan kişi ne yapar?" sorusuna "Suyu buluncaya kadar namaz kılmayacaktır" şeklinde cevap verdi. Bunu duyan Hz. Ammar; başlarından geçen bir olayı hatırlatarak Hz. Ömer'e şöyle dedi: "Bir yolculukta ikimiz cünüb olduk, ben hayvanın toz-toprakta debelendiği gibi toprakta debelendim ve namaz kıldım, sen ise namaz kılmadın? Ben bu olayı Resulullah'a anlattığımda Resulullah her iki elini yere vurdu. Ellerini ve yüzünü meshetti. Sonra, 'Sadece bunu yapsaydın yeterdi’ dedi." Hz. Ömer: "Allah'tan kork ey Ammar!" diye cevap verince, Ammar: "Dilersen bunu bir kez daha anlatmam" şeklînde karşılık verdi.
Hz. Ömer: "Hayır, üstlendiğin bu sünneti sana bırakıyoruz. Bu Ömer'in şahit olduğu, sonra da unuttuğundan dolayı aksine fetva verdiği bir sünnettir, bu sünnet kendisine hatırlatıldığında hatırlayamadı ve yalanlamadı da" tarzında cevapta bulundu.
b- Hz. Ömer bir hutbesinde kadınların velilerini yüksek miktarda mehir istemeden men edince, arka saflardan bir kadın "Eşlerinizden birisine bir yük altın vermiş olsanız bile ondan birşey almayın"[13] âyetini Ömer'e hatırlattı. Bu yüzden Ömer söylediği sözünden vazgeçti. Ömer bu âyeti ezberlemiş olmasına rağmen hatırlayamamıştı.
c- Cemel vak'asında Hz. Ali, Hz. Zübeyr'e Resulullah (s.a.v.)'ın kendilerine söylediği birşeyi hatırlatınca Hz. Zübeyr hatırladı ve Hz. Ali ile savaşmaktan vazgeçti. [14]
[13] Nisa: 4/20
[14] Şeyh Senusi, Nassın Uygulanışı, İnsan Yayınları, İstanbul, 1995: 20-21.
Bu gerekçe, hadîs için geçerli olduğu gibi Kur'an için de geçerlidir. Bunun sahabeden nice örnekleri vardır.
a- Hz. Ömer: "Seferde cünüb olup yıkanmak için su bulamayan kişi ne yapar?" sorusuna "Suyu buluncaya kadar namaz kılmayacaktır" şeklinde cevap verdi. Bunu duyan Hz. Ammar; başlarından geçen bir olayı hatırlatarak Hz. Ömer'e şöyle dedi: "Bir yolculukta ikimiz cünüb olduk, ben hayvanın toz-toprakta debelendiği gibi toprakta debelendim ve namaz kıldım, sen ise namaz kılmadın? Ben bu olayı Resulullah'a anlattığımda Resulullah her iki elini yere vurdu. Ellerini ve yüzünü meshetti. Sonra, 'Sadece bunu yapsaydın yeterdi’ dedi." Hz. Ömer: "Allah'tan kork ey Ammar!" diye cevap verince, Ammar: "Dilersen bunu bir kez daha anlatmam" şeklînde karşılık verdi.
Hz. Ömer: "Hayır, üstlendiğin bu sünneti sana bırakıyoruz. Bu Ömer'in şahit olduğu, sonra da unuttuğundan dolayı aksine fetva verdiği bir sünnettir, bu sünnet kendisine hatırlatıldığında hatırlayamadı ve yalanlamadı da" tarzında cevapta bulundu.
b- Hz. Ömer bir hutbesinde kadınların velilerini yüksek miktarda mehir istemeden men edince, arka saflardan bir kadın "Eşlerinizden birisine bir yük altın vermiş olsanız bile ondan birşey almayın"[13] âyetini Ömer'e hatırlattı. Bu yüzden Ömer söylediği sözünden vazgeçti. Ömer bu âyeti ezberlemiş olmasına rağmen hatırlayamamıştı.
c- Cemel vak'asında Hz. Ali, Hz. Zübeyr'e Resulullah (s.a.v.)'ın kendilerine söylediği birşeyi hatırlatınca Hz. Zübeyr hatırladı ve Hz. Ali ile savaşmaktan vazgeçti. [14]
[13] Nisa: 4/20
[14] Şeyh Senusi, Nassın Uygulanışı, İnsan Yayınları, İstanbul, 1995: 20-21.