sidretül münteha
Mon 16 May 2011, 03:52 pm GMT +0200
20. Asır Kur'ân Çalışmalarının Tasnifi
Bu asırda yapılan Kur'ân'la ilgili çalışmaları yirmi grup altında toplamak mümkündür:
1- Bütüncül Tefsir çalışmaları,
2- Konulu tefsir çalışmaları,
3- Konu itibarıyla klasik Ulumu'l-Kur'ân kaynakları tarzında Kur'ân ilimlerini ele alan çalışmalar,
4- Kur'ân ilimlerinden herhangi birini müstakil olarak inceleyen çalışmalar,
5- Kur'ân'ın mesel ve kıssalarını sosyolojik, pedagojik, psikolojik... v.b. sosyal bilimler açısından inceleyen çalışmalar,
6- Kur'ân'ı modern bir bakış açısıyla yorumlamaya yönelik yeni yazılmış el-Menar gibi tefsirleri irdeleyen araştırmalar,
7- Kur'ân'ın kelime, cümle, âyet ve konularını bulabilmek için kaleme alınan fihrist çalışmaları,
8- Gibb ve Goldizher gibi oryantalistler tarafından kaleme alınan Kur'ân'ı Müslümanların gözünde gerçeklikten düşürebilmek ve Kur'ân'a olan güveni sarsmak için bilimsellik adı altında ama bilimden çok uzak olan eleştirel çalışmalar,
9- Tefsir tarihi ve ekollerini inceleyen araştırmalar,
10- Eski/yeni kaynakların edisyon kritiğini yapan çalışmalar,
11- Tefsirin sınıflandırılmasına yönelik çalışmalar
12- Kur'ân'ın hakkaniyetini modern bir bakış açısıyla ispatlamaya yönelik çalışmalar,
13- Nefy, nehiy ve iltifat gibi Kur'ân üslûbunun müşahhas bir materyalini inceleyen çalışmalar,
14- Kur'ân'ın aksiyon yönünü ele alan çalışmalar,
15- Kur'ân tarihiyle ilgili çalışmalar,
16- Tefsir kaynaklarından herhangi birini toplu halde veya bir yönünü inceleyen araştırmalar.
17- Filolojik çalışmalar,
18- Kıraetle ilgili çalışmalar,
19- Garibu’l-Kur'ân çalışmaları,
20- Kur'ân semantiği ile ilgili çalışmalar
Şunu sevinerek belirtmek gerekir ki, 20. asır, ayni zamanda Kur'ân İlimleri ve tefsiri açısından oldukça velûd bir asırdır. Akademik çalışmaların ivme kazanması, gayri müslimlerin kuşku verici eleştirel yaklaşımları, yazım ve ulaşım teknolojisinin gelişmesi ve İslâm aleminin konjonktürel durumu 20. asrın bu sahalardaki üretkenliğinin temel faktörleridir. Kur'ân'la ilgili bu çalışmaları daha pratik ve daha derli toplu bir taksimle verecek olursak tüm çalışmaları dört ana başlık altında toplamak mümkündür.
a- Tefsir
b- Tefsir Tarihi
c- Kur'ân İlimleri
d- Kur'ân'ın genel konularıyla ilgili araştırmalar. Biz bu dört alandan, tefsir hariç diğer üç alanla ilgili bir değerlendirmede bulunacağız. 20. asırda yapılan tefsir çalışmaları genişçe bir alan kapladığından, bu çalışmamız, onu almaya müsait değildir. Tefsir çalışmalarını müstakil bir çalışmada ele almak daha uygundur.
Bu grupların detayına geçmeden evvel 20. asırda yapılan Kur'ân ilimleri çalışmalarının ayırıcı özelliklerine bir göz atmamız uygun olacaktır:[11]
[11] Doç. Dr. Halil Çiçek, 20. Asırda Kur’an İlimleri Çalışmaları, Timaş Yayınları: 17-18.