- Hicretin İkinci Senesinde Meydana Gelen Bazı Hadiseler.

Adsense kodları


Hicretin İkinci Senesinde Meydana Gelen Bazı Hadiseler.

Smf Seo Versiyon , -- Seo entegre sistem.

Array
Esila
Wed 2 February 2011, 02:33 am GMT +0200
Hicretin İkinci Senesinde Meydana Gelen Bazı Hadiseler.


Alfabetik Sıraya Göre Bedir Mücahîdlerînin Adları

Elif

Ba.

Ta.

Sa.

Cim..

Ha.



Zal

Ra.

Ze.

Sin.

Şın.

Sad.

Dad.





Ayn.

Ğayn.

Fa.

Kaf

Kaf

Mim..

Nun.

He.

Vav.

Ya.

Bedir Savaşına Katılan Sahabelerin Künyeleri

Fasıl

Bedir Gazvesine Katılan Müslümanların Fazileti

Rasûlullah´ın Kızı Zeyneb´in Muhacir Olarak Mekke´den Medine´ye Gelişi

Müşrik Kadınlardan Müslüman Olanların Nikah Ve Îddetlerî

Büyük Bedir Gazvesi Îçin Söylenen Şiirler.

Fasıl

Beni Süleym Gazvesi

Sevik Gazvesi

Hz. Ali İle Hz. Fatıma´nın Gerdeğe Girmeleri

Hicretin İkinci Senesinde Meydana Gelen Bazı Hadiseler.



Alfabetik Sıraya Göre Bedir Mücahîdlerînin Adları


Elif


Ubey b. Ka´b en-Neccarî Seyyidü´l-Kurra, Erkam b. Ebi´l-Erkam, Ebu´l-Erkam Abdumenaf b. Esed b. Abdullah b. Amr b. Mahzum el-Mahzumî, Es´ad b. Yezid b. Fakih b. Yezid b. Halde b. Amir b. Aclan, Es-ved b. Zeyd b. Salebe b. Ubeyd b. Ganm. Musa b. Ukbe de böyle demiştir. el-Ümevî ise şöyle demiştir: Sevad b. Rizam b. Sa´lebe b. Ubeyd b. Adiy (Bunda şüphe vardır.), Seleme b. Fadl, İbn İshak´tan şöyle bir rivayette bulunmuştur: Sevad b. Zürayk b. Sa´lebe.

İbn Aiz ise, bunun adının Sevad b. Zeyd olduğunu söylemiştir. Esir b. Amr el-Ensârî Ebu Salit (Esir b. Amr b. Ümeyye b. Revzan b. Salik b. Sabit el-Hazrecî diyenler de vardır. Ama Musa b. Ukbe bunun adını zik-retmemiştir.), Enes b. Katade b. Rebia b. Halid b. Haris el-Evst Musa b. Ukbe´de bunu böyle adlandırmıştır. el-Ümevî ise, "Siret" adlı eserinde bunun adının Enis olduğunu söylemiştir.

Ben derim ki: Enes b. Malik, Peygamber (s.a.v.)´in hizmetkarı idi. Zira Ömer b. Şebbe en-Nümeyrî, Sümame b. Enesin şöyle dediğini riva­yet etmiştir. Enes b. Malik´e:

- Sen Bedir savaşma katıldın mı diye soruldu. O da şöyle cevap verdi.

- Anası ölesice, ben Bedir´den nasıl uzak kalırım! Muhammed b. Sa´d, Enes b. Malik´in azadlısmdan rivayette bulun­du ki, Enes´e şöyle soruldu:

- Sen Bedir savaşma katıldın mı

- Anası ölesice, ben Bedir savaşından nasıl uzak kalırım Muhammed b. Abdullah el-Ensârî dedi ki: "Enes b. Malik,

Rasûlullah´la birlikte Bedir savaşına gitti. O zaman Enes, Rasûlullah´a hizmet eden bir çocuk idi."

Şeyhimiz Hafız Ebu´l-Haccac el-Mizzî, "Tehzib" adlı eserinde dedi ki: "Ensârî de böyle dedi. Ama meğazi ashabından herhangi biri bunu anlatmış değildir."

Enes b. Muaz b. Enes b. Kays b. Ubeyd b. Zeyd b. Muaviye b. Amir b.Malik b. Neccar, Enese el-Habeşî ( Rasûlullah´m azadlısı), Evs b. Nabit b. Münzir en-Neccarî, Evs b. Havli b. Abdullah b. Haris b. Ubeyd b. Ma­lik b. Salim b. Ganm b. Avf b. Hazreç el-Hazrecî.

Musa b. Ukbe dedi ki: Evs b. Abdullah b. Haris b. Havlî, Evs b. Sa-mit el-Hazrecî (Ubade b. Samit´in kardeşidir.), İyaz b. Bükeyr b. Abdi Yaleyl b. Naşib b. Gayre b. Sa´d b. Leys b. Bekr (Beni Adiy b. Kaybın müt­tefikidir.). [1]



Ba


Büceyr b. Ebi Büceyr (Neccar oğullarının müttefikidir.), Behhas b. Salebe b. Hazme b. Asrem b. Amr b. Ammare el-Belevî (Ensâr´ın mütte­fikidir.), Besbes b. Amr b. Salebe b. Harşe b. Zeyd b. Amr b. Said b. Züb-yan b. Rüşdan b. Kays b. Cüheyne el-Cühenî (Saide oğullarının müttefi­kidir. Bu, Adiy b. Ebi´z-Zeğba ile birlikte casuslar görevini yapan kişidir. Nitekim bu, önceki sayfalarda da anlatılmıştır.), Bişr b. Bera b. Marur el-Hazrecî (Bu kişi, Hayber de zehirli koyundan yediği için ölmüştü.), Beşir b. Sa´d b. Salebe el-Hazrecî (Numan b. Beşir´in babasıdır. Denildi­ğine göre bu, Ebu Bekir es-Sıddık´a bey´at eden bir şahıstır.), Beşir b. Abdi´l-Münzir Ebu Lübabe el-Evsî (Rasûlullah, bunu Revha´dan vali olarak Medine´ye gönderdi. Savaşa katılmadığı halde ganimet payım ayırıp verdi.). [2]



Ta


Temim b. Year b. Kays b. Adiy b. Ümeyye b. Cidare b. Avf b. Haris b. Hazreç, Temim (Hiraş b. Samme´nin azadlısıdır.), Temim (Beni Ganm b. Es-Selm´in azadlısıdır. İbn Hişam´m ifadesine göre bu, Sa´d b. Hayse-me´nin azadlısıdır.). [3]



Sa


Sabit b. Akrem b. Salebe b. Adiy b. Aclan, Sabit b. Salebe (Bu Sale-be´ye şöyle denilir: El-Ceza´ b. Zeyd b. Haris b. Haram b. Ganm b. Ka´b b. Seleme.), Sabit b. Halid b. Numan b. Hansa b. Üseyre b. Abd b. Avf b. Ğanm b. Malik b. Neccar en-Neccarî, Sabit b. Hansa b. Amr b. Malik b. Adiy b. Amir b. Ğanm b. Adi^ b. Neccar en-Neccarî, Sabit b. Amr b. Zeyd b. Adiy b. Sellad b. Malik b. Ğanm b. Adiy b. Neccar en-Neccarî, Sabit b. Hezzal el-Hazrecî, Salebe b. Hatip b. Amr b. Ubeyd b. Ümeyye b. Zeyd b. Malik b. Evs, Salebe b. Amr b. Ubeyd b. Malik en-Neccarî, Salebe b. Amr b. Mihsan el-Hazrecî, Salebe b. Anme b. Adiy b. Nabi es-Sülemî, Sakif b.

Amr (Bu, Beni jEiüleym ailesinden Hacer oğullarından dır. Aym zamanda Beni Kesir b. Ğanm b. Dudan b. Esed´in de müttefikidir.). [4]



Cim


Cabir b. Halid b. Mesud b. Abdi´l-Eşhel b. Harise b. Dinar b. Neccar en-Neccarî, Cabir b. Abdullah b. Riab b. Numan b. Sinan b. Ubeyd b. Adiy b. Ğanm b. Ka´b b. Seleme es-Sülemî (Bu, Akabe bey´atma katılanlardandır.).

Ben derim ki: Cabir b. Abdullah b. Amr b. Haram es-Sülemî´ye ge­lince, Buharı bunlar hakkında şöyle bir rivayette bulunmuştur: Said b. Mansur, Ebu Süfyan´dan rivayet etti ki; Cabir şöyle demiştir: «Bedir gü­nünde arkadaşlarım için su çekiyordum.»

Muhammed b. Sa´d dedi ki: Ben bunu Vakidî´ye anlattığım zaman o, bu hadisin Irak ehlinin uydurması olduğunu ve Cabir´in Bedir savaşma katılmasının asılsız olduğunu söylemiştir.

İmam Ahmed b. Hanbel, Ravh b. Ubade kanalı ile Cabir b. Abdul­lah´ın şöyle dediğini rivayet eder: "Rasûlullah (s.a.v.)´la birlikte ondokuz gazveye katıldım. Sadece Bedir ve Uhud gazvelerine katılmadım. Ba­bam beni engellemişti. Uhud gününde babam öldürüldükten sonra ar­tık hiçbir gazvede Rasûlullah´m yanından ayrılmadım."

Bedir savaşma katılan sahabelerden adları (Cim) harfiyle başla­yanların isim sıralaması şöyle devam ediyor:

Cebbar b. Sahr es-Sülemî, Cebr b. Atik el-Ensârî, Cübeyr b. îyas el-Hazrecî. [5]



Ha


Haris b. Enes b. Rafı el-Hazrecî, Haris b. Evs_b. Muaz (Bu, Sa´d b. Muaz el-Evsî´nin kardeşidir.), Haris b. Hatip b. Amr b. Ubeyd b. Ümeyye b. Zeyd b. Malik b. Evs (Rasûlullah, bunu yolda iken Medine´ye vali ola­rak göndermiş ve savaşa katılmadığı halde ganimet payını ayırıp vermişti.), Haris b. Hazme b. Adiy b. Ebi Ğanm b. Salim b. Avf b. Amr b. Avf b. Hazreç (Zeurab. Abdi´l-Eşhel oğullarının müttefikidir.), Haris b. Samme el-Hazrecî (Rasûlullah bunu geri çevirmişti. Çünkü yolda iken dayanıksızlığı ortaya çıkmıştı. Ama Rasûlullah ona ganimet payını vermişti.), Haris b. Urfuce el-Evsî, Haris b. Kays b. Halde Ebu Halid el-Hazrecî, Haris b. Numan b. Ümeyye el-Ensârî, Harise b. Süraka en-Neccarî (Buna garb ağacından yapılma bir ok isabet etmişti. Gözcülük görevini yaparken vurulmuştu. Firdevs Cennet´ine yükselmişti.), Hari­se b. Numan b. Rafi el-Ensârî, Hatip b. Ebi Beltaa el-Lahmî (Beni Esed b. Abdü´1-Uzza b. Kusay´ın müttefikidir.), Hatip b. Amr b. Ubeyd b. Ümeyye el-Eşcaî (Beni Dühman kabilesindendir. İbn Hişam, İbn İshak ve baş­kasından bu şekilde nakilde bulunmuştur. Vakidî ise şöyle demiştir: Hatip b. Amr b. Abdu´ş-Şems b. Abdi Vüdd İbn A´iz´de, "Meğazi" adlı ese­rinde böyle demiştir. İbn Ebi Hatim ise şöyle demiştir: Hatip b. Amr b. Abdu´ş-Şems. Ben bunu babamdan böyle duydum. Ve o dedi M: Bu, bilin­meyen bir kişidir.), Hubab b. Münzir el-Hazrecî (Bedir savaşında Haz-reçlilerin sancağım bu zatın taşıdığı söylenir.), Habib b. Esved (Beni Hi-ram´ın azadlısı olup, Seleme oğullanndandır. Esved´in yerine Musa b. Ukbe, Habib b. Sa´d´m ismini zikretmiştir. İbn Ebi Hatim ise, Habib b. Esved yerine, Habib b. Eslem´in ismini zikretmiştir. Bu kişi, Ali Cüşem b. Hazrec´in azadlısı olup Ensâr´dandır ve Bedir savaşma katılmıştır.), Hureys b. Zeyd b. Salebe b. Abdi Rebbi el-Ensârî (Ezan rüyasını gören Abdullah b. Zeyd´in kardeşidir.), Husayn b. Haris b. Muttalib b. Abdu-menaf, Hamza b. Abdülmuttalib b. Haşim ( Rasûlullah (s.a.v.)´in amca-sıdar.). [6]






Halid b. Bükeyr (îyas´m kardeşidir.), Halid b. Zeyd Ebu Eyyüb en-Neccarî, Halid b. Kays b. Malik b. Aclan el-Ensârî, Harice b. Hümeyr (Hazreç´ten Beni Hansa´mn müttefikidir. Adının Harise b. Hümeyr ol­duğunu söyleyenler de vardır. İbn A´iz ise, adının Harice olduğunu söy-lemişdir. Doğrusunu Allah bilir.), Harice b. Zeyd el-Hazrecî (Ebu Bekir es-Sıddık´m damadıdır.), Habbab b. Eret (Zühre oğullarının müttefiki olup ilk Muhacirlerdendir. Aslında Teym oğullanndandır. Huzaalılar-dan olduğu da söylenir.), Habbab (Utbe b. Gazvan´ın azadlısı olup ilk Muhacirlerdendir.), Hiraş b. Simme es-Sülemî, Hübeyb b. İsaf b. İnebe el-Hazrecî, Hureym b. Fatik, Halife b. Adiy el-Hazrecî, Huleyd b. Kays b. Numan b. Sinan b. Ubeyd el-Ensârî es-Sülemî, Huneys b. Huzafe b. Kays b. Adiy b. Sa´d b. Sehm b. Amr b. Husays b. Ka*b b. Lüey es-Sehmî (Bedir savaşında öldürüldü. Zevcesi Hafsa binti Ömer b. Hattab dul kal­dı.), Havvat b. Cübeyr el-Ensârî (Bizzat savaşa katılmadığı halde kendi­sine ganimet payı verildi.), Havli b. Ebi Havli el-îclî (İlk Muhacirlerden olup Beni Adiyy´in müttefikidir.), Hallad b. Rafi, Hallad b. Süveyd, Hal-lad b. Amr b. Cemuh. Bunlar Hazreçlilerdir. [7]



Zal


Zekvan b. Abdi Kays el-Hazrecî, Zu´ş-Şimaleyn b, Abd b. Amr b. Nadle (Ğibşan b. Süleym b. Melkan b. Efsa b. Harise b. Amr b. Amir. Hu-zaalılardan olup Zühre oğullarının müttefikidir. Bedir savaşında şehid düşmüştür. îbn Hişam dedi M: Adı Umeyr´dir. Ancak ona Zu´ş-Şimaleyn denilmiştir. Çünkü o, yoksul bir kimse idi.). [8]



Ra


Rafi b. Haris el-Evsî, Rafi b. Uncede (İbn Hişam dedi ki: Ünce de, bu­nun anasının adıdır.), Rafî b. Mualla b. Levzan el-Hazrecî (Bedir sava­şında Şehid düşmüştür.), Reb´a b. Rafi b. Haris b. Zeyd b. Harise b. Ced b. Aclan b. Dubay´a (Musa b. Ukbe, bunun adının şöyle olduğunu söylemiş­tir: Reb´a b. Ebi Rafî.), Rebi b: İyaz el-Hazrecî, Rebia b. Eksem b. Sahbere b. Amr b. Lükeyz b. Amir b. Ganin, Dudan b. Esed b. Hüzeyme (Beni Ab-du´ş-Şems, Beni Abdumenaf m müttefiki ve ilk Muhacirlerdendir.), Ra-hile b. Salebe b. Halid b. Salebe b. Amr b. Beyada el-Hazrecî, Rifaa b. Ra­fi ez-Zürkî (Halla b. Rafi´in kardeşidir.), Rifaa b. Abdi Münzir b. Züneyr el-Evsî (Ebu Lübabe´nin kardeşidir.), Rufaa b. Amr b. Zeyd el-Hazrecî. [9]



Ze


Zübeyr b. Avvam b. Hüveylid b. Esed b. Abdu´1-Uzza b. Kusay ( Rasülullah (s.a.v.)´ın halası oğlu olup yakın dostlarındandır.), Ziyad b. Amr (Musa b. Ukbe, bunun adımn şöyle olduğunu söylemiştir: Ziyad b. Ahres b. Amr el-Cühenî. Vakidî ise bunun adının, Ziyad b. KaTb b. Amr b. Adiy b. Amr b. Ez-Zibara b. Rüşdan b. Kays b. Cüheyne olduğunu söy­ler.), Ziyad b. Lebid ez-Zürkî, Ziyad b. Müzeyyin b. Kays el-Hazrecî, Zeyd b. Eşlem b. Sa´lebe b. Adiy b. Aclan b. Dubay´a, Zeyd b. Harise b. Şurahbil ( Rasûlullah (s.a.v.)´m azadlısıdır.), Zeyd b. Hattab b. Nüfeyl (Ömer b. Hattab´m kardeşidir.), Zeyd b. Sehl b. Esved b. Haram en-Neccarî Ebu Talha. Allah hepsinden razı olsun. [10]



Sin


Salim b. Ümeyr el-Evsî, Salim b. Ganm b. Avf el-Hazrecî, Salim b. Makil (Ebu Hüzeyfe´nin azadlısıdır.), Saib b. Osman b. Maz´un el-Cumhî (Babasıyla birlikte savaşa katılmıştır.), Sebf b. Kays b. Ayşetü´l-Hazrecîj Sebre b. Fatik, Süraka b. Amr en-Neccarî, Süraka b. Ka´b en-Neccarî, Sa´d b. Havle (Beni Amr b. Lüey´yin azadlısı olup ilk Muhacir­lerdendir.), Sa´d b. Hayseme el-Evsî (Bedir savaşında şehit düşmüş­tür.), Sa´d b. Rebi el-Hazrecî (Uhud savaşında şehid düşmüştür.), Sa´d b. Zeyd b. Malik el-Evsî (Vakidî, bunun adının Sa´d b. Zeyd b. Fakih el-Hazrecî olduğunu söyler.), Sa´d b. Süheyl b. Abdi´l-Eşhel en-Neccarî, Sa´d b. Ubeyd el-Ensârî, Sa´d b. Osman b. Halde el-Hazrecî Ebu Ubade (İbn A´iz, bunun künyesinin Ebu Ubeyde olduğunu söyler.), Sa´d b. Muaz el-Evsî (Evslilerin sancağı bunun elinde idi.), Sa´d b.Ubade b. Düleym el-

Hazrecî. (Aralarında Urve, Buharı, İbn Ebi Hatim ve Taberanî´nin de bulunduğu birçok kişi, Bedir savaşına katılanlar arasında bu zatın adı­nı zikretmişlerdir. Sahih-i Müslim´de de buna delalet eden ibareler var­dır. Rasûlullah (s.a.v.), Kureyş kervanını karşılama hususunda sahabe­lerle istişare yaparken Sa´d b. Ubade şöyle demişti:

- Ya Rasûlallah! Sen bu sözünle sanki bizi kastediyorsun!

Doğru kavle göre Rasûlullah´a böyle diyen sahabe Sa´d b. Muaz´dır. Meşhur kavle göre Rasûlullah (s.a.v.), Es´ad b. Ubade´yi yolda iken Me­dine´ye geri göndermiştir. Bazıları onu, Medine´ye vali tayin ettiği için geri göndermiş olduğunu söylerken, bazıları onu, yılan soktuğu için Me­dine´ye geri göndermiş olduğunu söylemişlerdir. Bu sebeple Es´ad, Be­dir savaşma katılma imkanım bulamamıştır. Süheylî, îbn Kuteybe´den böyle bir nakilde bulunmuştur. Doğrusunu Allah bilir.) Sa´d b. Ebi Vak-kas Malik b. Üheyb ez-Zuhrî (Sa´d, aşere-i mübeşşereden biridir.), Sa´d b. Malik Ebu Sehl. (Vakidî dedi ki: Bu zat, sefere çıkmak için hazırlandı ama sefere çıkmadan önce hastalanıp öldü.), Said b. Zeyd b. Amr b. Nü­feyl el-Adevî (Hazreti Ömer´in amcası oğludur. Denildi ki: Bu zat, Be-dir´den dönüşte Şam´dan gelmiş, Rasûlullah da onun için ganimet payı ayırıp vermiştir.), Süfyan b. Bişr b. Amr el-Hazrecî, Seleme b. Eşlem b. Hüreyş el-Evsî, Seleme b. Sabit b. Vakş b. Zağbe, Seleme b. Selame b. Vakş b. Zağbe, Süleym b. Haris en-Neccarî, Süleym b. Amr es-Sülemî, Sülevm b. Kays b. Fehd el-Hazrecî, Süleym b. Milhan (Haram b. Milhan en-Neccarî´nin kardeşidir.), Simak b. Evs b. Harşe Ebu Dücane (Bunun adının, Simak b. Harşe olduğunu söyleyenler de olmuştur.), Simak b. Sa´d b. Salebe el-Hazrecî (Bedir b. Sa´d´m kardeşidir.),Sehl b. Hüneyf el-Evsî, Sehl b. Atik en-Neccarî, Sehl b. Kays es-Sülemî, Süheyl b. Rafî en Neccarî (Mescidi Nebevî´nin arsasının maliki olan iki kardeşten biri­dir.), Süheyl b. Vehb el-Fihrî (Beda adında bir kadının oğludur.), Sinan b. Ebi Sinan b. Mihsan b. Harsan (Muhacirlerden biri olup Beni Abdu´ş-Şems b. Abdumenaf in müttefikidir.), Sinan b. Sayfi es-Sülemî, Sevad b. Zürayk b. Zeyd el-Ensârî (el-Ümevî´nin söylediğine göre bunun adı, Se­vad b. Rizam´dır.), Sevad b. Gaziyye b. Üheyb el-Belevî, Süveybit b. Sa´d b. Harmele el-Abderî, Süveyd b. Mahşi Ebu Mahşi et-Taî (Beni Abdu´ş-Şems´in müttefikidir. Denildiğine göre adı, Ezyed b. Hümeyr´dir.). [11]



Şın


Şüca´ b. Vehb b. Rebia el-Esedî, Esed b. Hüzeyme (Beni Abdu´ş-Şems´in müttefiki olup ilk Muhacirlerdendir.), Şemmas b. Osman el-Mahzumî (İbn Hişam´ın ifadesine göre bunun adı, Osman b. Osman´dır. Yakışıklı ve güzel bir kimse olup kilise hizmetçisine benzediği için cahi-liyette kendisine kilise hizmetçisi anlamına gelen Şemmas adı verilmiş-

tir.), Rasûlullah´m azadlısı Şakran. Vakidî dedi ki: Bunun için ganimet payı ayrılmamıştı. Bu, esirler üzerine bekçi tayin edilmişti. Birer esir eline geçiren herkes, buna bir miktar mâl vermişti. Böylece bunun payı diğerlerinin payından daha fazla olmuştu. [12]


Sad


Süheyb b. Sinan er-Rumî (İlk Muhacirlerdendir.), Safvan b. Vehb b. Rebia el-Fihrî (Süheyl b. Beyda´nm kardeşidir. Bedir savaşında şehid düşmüştür.), Sahr b. Ümeyye b. Hansa es-Sülemî. [13]



Dad


Dahhak b. Harise b. Zeyd es-Sülemî; Dahhak b. Abdi Amr en-Neccarî, Damre b. Amr el-Cühenî (Musa b. Ukbe dedi ki: Bunun adı, Damre b. Ka´b b. Amr´dır. Ensâr´m müttefikidir. Ziyad b. Amr´m karde­şidir.). [14]






Talha b. Ubeydullah et-Teymî (Aşere-i mübeşşereden biri olup Be­dir dönüşlerinde Şam´dan gelmiştir. Rasûlullah, onun için de ganimet payı ayırıp kendisine vermiştir.), Tufeyl b. Haris b. Muttaîib b. Abdume-naf (Muhacirlerden olup Husayn ile Ubeyde´nin kardeşidir.), Tufeyl b. Malik b. Hansa es-Sülemî, Tufeyl b. Numan b. Hansa es-Sülemî (Bu, az önce adı geçen Tufeyl b. Malik´in amcası oğludur.), Tuleyb b. Umeyr b. Vehb b. Ebi Kebir b. Abd b. Kusay. [15]






Züheyr b. Rafi el-Evsî. Buharı, bunun adını Bedir mücahidleri ara­sında zikreder. [16]



Ayn


Asım b. Sabit b. Ebi´l-Aklah el-Ensârî (Reci vakasında Asım b. Adiy b. Ced b. Aclan Öldürüldüğü sırada bal arıları bunu korumuştu. Rasûlullah, Revha´dan bunu Medine´ye geri göndermiş ve ganimet payı­nı ayırıp vermişti.), Asım b. Kays b. Sabit el-Hazrecî, Akil b. Bükeyr (İyaz, Halid ve Amir´in kardeşidir.), Amir b. Ümeyye b. Zeyd b. Hashas en-Neccarî, Amir b. Haris el-Fihrî (Seleme, İbn İshak ile İbn Aiz´den na­kilde bulunarak bu zatın ismini bu şekilde zikretmiştir. Musa b. Ukbe ile Ziyad, İbn İshak´tan nakilde bulunarak bu zatın ismini; Amr b. Haris şeklinde nakletmişlerdir.), Amir b. Rebia b. Malik el-Anzî (Muhacirler­den olup Beni Adiy´nin müttefikidir.), Amir b. Seleme b. Amir b. Abdil-lah el-Belevî el-Kudaî (Beni Salim b. Malik b. Salim b. Ğanm´m müttefi­kidir. İbn Hişam´ın anlattığına göre adı Amr b. Seleme´dir.), Amir b.Ab-dillah b. Cerrah, b. Hilal b. Üheyb b. Dabbe b. Haris b. Fihr Ebu Ubeyde b. Cerrah (Aşere-i mübeşşereden biri olup ilk Muhacirlerdendir.), Amir b. Füheyre (Ebu Bekir´in azadlısıdır.), Amir b. Mahled en-Neccarî, Aiz b. Maid b. Kays el-Hazrecî, Abbad b. Bişr b. Vakş el-Evsî, Abbad b. Kays b. Amir el-Hazrecî, Abbad b. Kays b. Ayşetü´l-Hazrecî (Sübey´in kardeşi­dir.), Abbad b. Haşhaş el-Kudaî, Ubade b. Samit el-Hazrecî, Ubade b. Kays b. Ka´b b. Kays, Abdullah b. Ümeyye b. Urfuta, Abdullah b. Salebe b. Hazme, (Bahhas´m kardeşidir.), Abdullah b. Cahş b. Riab el-Esedî, Abdullah b. Cübeyr b. Numan el-Evsî, Abdullah b. Ced b. Kays es-Sülemî, Abdullah b. Hak b. Evs es-Saidî (Musa b. Ukbe ile Vakidî ve îbn Aiz´in anlattıklarına göre bu zatın adı Abdu Rabbih b. Hak´tır. İbn -Hişam´m ifadesine göre ise adı Abdu Rabbih b. Hak´dır.).

Abdullah b. Himyer (Beni Haram in müttefiki olup Harice b. Him-yer´in kardeşidir. Eş´ca kabilesindendir.), Abdullah b. Rabi b. Kays el-Hazrecî, Abdullah b. Revaha el-Hazrecî, Abdullah b. Zeyd b. Abdi Reb-bih b. Salebe el-Hazrecî, (Ezan rüyasını gören zat budur.), Abdullah b. Süraka el-Adevî (Musa b. Ukbe, Vakidî ve İbn Aiz, bu zatın adını Bedir mücahidleri arasında zikretmemişlerdir. Yalnız İbn îshak ile diğer bazı siyerciler bunun adını zikretmişlerdir.), Abdullah b. Seleme b. Malik el-Aclan (Ensâr´m müttefikidir.), Abdullah b. Sehl b. Rafi (Beni Zaura´nın-kardeşidir.),Abdullah b. Süheyl b, Amr (Bu zat, babası ve müşriklerle birlikte Müslümanlara karşı savaşa gelmişti. Sonra müşriklerin safları arasından kaçıp Müslümanların saflarına katılmış ve onlarla birlikte Bedir savaşında cihad etmişti.), Abdullah b. Tarık b. Malik el-Kudaî (Evs´in müttefikidir.), Abdullah b. Amir (Beli kabilesindendir.), Abdul­lah b. Abdullah b. Übey b. Selül el-Hazrecî (Babası, münafıkların reisi idi.), Abdullah b. Abdi´1-Esed b. Hilal b. Abdillah b. Amr b. Mahzum Ebu Seleme (Ümmü Seleme´nin kocasıdır. Bedir savaşında şehid düşmüştür.), Abdullah b. Abdumenaf b. Numan es-Sülemî, Abdullah b. Abes, Abdullah b. Osman b. Amir b. Amr b. Ka´b b. Teym b. Mürre b. Ka´b Ebu Bekir es-Sıddık,Abdullah b. Urfuta b. Adiy el-Hazrecî, Abdullah b. Amr b. Haram es-Sülemî Ebu Cabir, Abdullah b. Umeyr b. Adiy el-Hazrecî, Abdullah b. Kays b. Halid en-Neccarî, Abdullah b\ Kays b. Sahr b. Haram es-Sülemî, Abdullah b. Ka´b b. Amr b. Avf b. Mebzul b. Amr b. Ganm b. Mazin b. Neccar (Bedir gününde Rasûlullah (s.a.v.), Adiy b. Ebi´z-Zeğba ile birlikte bu zatı ganimetler üzerine bekçi olarak görevlen­dirmişti.), Abdullah b. Mahreme b. Abdi´1-Uzza (İlk Muhacirlerdendir.), Abdullah b. Mesud el-Hüzelî (İlk Muhacirlerden olup Beni Zühre´nin müttefikidir.), Abdullah b. Maz´un el-Cümahî (İlk Muhacirlerdendir.), Abdullah b. Numan b. Beldeme es-Sülemî, Abdullah b. Üneyse b. Nu-man es-Sülemî, Abdurrahman b. Cebr b, Amr Ebu Übeys el-Hazrecî, Ab-durrahman b. Abdullah b. Nuame Ebu Akil el-Kudai el-Belevî,Abdur­rahman b. Avf b. Abdi´l-Haris b. Zühre b. Kilab ez-Zührî (Aşere-i mübeş-şereden biridir.), Abs b. Amir b. Adiy es-Sülemî, Ubeyd b. et-Teyyihan (Ebü´l-Heysem b. Teyyihan´ın kardeşidir. Bunun adının Abid değil de Atik olduğunu söyleyenler de vardır.), Ubeyd b. Salebe (Beni Ganm b. Malik kabilesindendir.), Ubeyd b. Zeyd b. Amir b. Amir b. Aclan b. Amir, Ubeyd b. Ebi Ubeyd, Ubeyde b. Haris b. Muttalib b. Abdumenaf (Husayn ile Tufeyl´in kardeşidir. Bedir gününde müşriklerle mübareze yapmak için ortaya çıkan kimselerden biri olup eli kesilmiş, savaştan sonrada vefat etmiştir.), Utban b. Malik b. Amr el-Hazrecî, Utbe b. Rebia b. Halid b. Muaviye el-Behranî (Beni Ümeyye b. Levzan´m müttefikidir.),Utbe b. Abdillah b. Sahr es-Sülemî, Utbe b. Gazvan b. Cabir (İlk Muhacirlerden­dir.), Osman b. AfTan b. Ebi´l-As b. Ümeyye b. Abdu´ş-Şems b. Abdume­naf el-Ümevî (Mü´minlerin emiri olup dört halifeden ve aşere-i mübeşşe-reden biridir. Eşi ve Rasûlullah´ın kızı Rukiyye´nin hasta bakıcılığını yaptığı için Bedir savaşma katılamadı. Bu sebeple Rasûlullah, onun ga­nimet payını ayırıp kendisine verdi.), Osman b. Maz´un el-Cümahi Ebu´s-Saib (Abdulah ve Kudame´nin kardeşi olup ilk Muhacirlerden­dir.), Adiy b. Ebi´z-Zağba el-Cüheynî (Rasûlullah (s.a.v.), bunu ve Bes-bes b. Anır´ı önleri sıra casus olarak göndermişti.), İsmet b. Huseyn b. Vebre b. Halid b. Aclan, Usayme (Beni Haris b. Sıvarın müttefiki olup Eşca kabilesindendir. Beni Esed b. Hüzeyme kabilesinden olduğu da söylenir.), Atiyye b. Nüveyre b. Amir b. Atiyye el-Hazrecî, Ukbe b. Amir b. Nabi es-Sülemî, Ukbe b. Osman b. Halde el-Hazrecî (Sa´d b. Osman´ın kardeşidir.), Ukbe b. Amr Ebu Mesud el-Bedrî (Sahih-i Buharî´de anla­tıldığına göre bu zat, Bedir savaşında şehid olmuştur. Ancak meğazi ki­taplarını yazanların çoğuna göre bu ihtilaflıdır. Bu sebeple Bedir1 de şe­hid düştüğünü söylememişlerdir.), Ukbe b. Vehb b. Rebia el-Esedî (Hu-zeyme kabilesinin Esed kulundandır. Beni Abdu´ş-Şems´in müttefiki­dir. Şüca b. Vehb´in kardeşidir. İlk Muhacirlerdendir.), Ukbe b. Vehb b. Kelde (Beni Gatafan´ın müttefikidir.), Ukkaşe b. Mihsan el-Ganmî (İlk Muhacirlerden olup kendisine hesap sorulmayacak kimselerdendir.), Ali b. Ebu Talib el-Haşimî (Mü´minlerin emiri olup dört halifeden ve Be­dirde müşriklerle mübareze yapan üç kişiden biridir.), Ammar b. Yasir el-Ansî el-Mezhicî (İlk Muhacirlerdendir.), Umara b. Hazm b. Zeyd en-Neccarî, Ömer b.Hattab (Mü´minlerin emîri ve dört halifeden biri, ken­dilerine uyulan iki şeyhten biridir.), Ömer b. Amr b. İyaz (Yemenli olup Beni Levzan b. Amr b. Salim´in müttefikidir. Rebi ile Varaka´nın kardeşi olduğu da söylenir.), Amr b Salebe b. Vehb b. Adiy b. Malik b. Adiy b. Amir Ebu Hakim, Amr b. Haris b. Züheyr b. Ebi Şedad Rebia b. Hilal b. Üheyb b. Dabşe b. Haris b. Fihr el-Fihrî, Amr b. Süraka el-Adevî (Muha­cirlerdendir.), Amr b. Ebi Şerh el-Fihrî (Muhacirlerdendir. Vakidî ile İbn Aiz, bu zatın adının Amr değil de Ma´mer olduğunu söylemişlerdir.), Amr b. Talk b. Zeyd b. Ümeyye b. Sinan b. Ka´b b. Ğanm (Beni Haram kabilesindendir.), Amr b. Cemuh b. Haram el-Ensârî, Amr b. Kays b. Zeyd b. Sevad b. Malik b. Ganm (Vakidî ile Ümevî, bunun adını Bedir mücahidleri arasında zikretmişlerdir.), Amr b. Kays b. Malik b. Adiy b. Hansa b. Amr b. Malik b. Adiy b. Amir Ebu Harice (Musa b. Ukbe, bu za­tın adını Bedir mücahidleri arasında zikretmemiştir.), Amr b. Amir b. Haris el-Fihrî (Bedir mücahidleri arasında bunun adını Musa b. Ukbe zikretmiştir.), Amr b. Mabed b. Ez´ar el-Evsî, Amr b. Muaz el-Evsî (Sa´d b. Muaz´m kardeşidir.), Umeyr b. Haris b. Salebe (Bunun adının Amr b. Haris b. Leb´de b. Salebe es-Sülemî olduğu da söylenir.), Umeyr b. Ha­ram b. Cemuh es-Sülemî (İbn Aiz ile Vakidî, bunun adını Bedir müca­hidleri arasında zikretmişlerdir.), Umeyr b. Humam b. Cemuh (Az önce adı geçen Umeyr b. Haram´m amcası oğludur. Bedir savaşında şehid ol­muştur.), Umeyr b. Amir b. Malik b. Hansa b. Mebzul b. Amr b. Ganm b. Mazin Ebu Davud el-Mazinî, Umeyr b. Avf (Süheyl b. Amr´m azadlısıdır. el-Ümevî ile diğerleri, bunun adının Amr b. Avf olduğunu söylemişler­dir. Ebu Ubeyde´nin Bahreyn´e gönderilişini anlatan ve Buharî ile Müs­lim´de yer alan hadiste de böyle ifade edilmiştir.), Umeyr b. Malik b. Üheyb ez-Zührî (Sa´d b. Ebi Vakkas´m kardeşi olup Bedir savaşında şe­hid olmuştur-.), Antere (Beni Süleym´in azadlısıdır. Onlardan biri oldu­ğu da söylenir. Doğrusunu Allah bilir.), Avf b. Haris b. Rifaa b. Haris en-Neccarî (Afra binti Ubeyd b. Salebe en-Neccarîye´nin oğlu olup Bedir sa­vaşında şehid olmuştur.), Uveym b. Saide el-Ensârî (Beni Ümeyye b. Zeyd kabilesinderdir.), İyaz b. Ğanem el-Fihrî (İlk Muhacirlerdendir, Allah hepsinden razı olsun.). [17]



Ğayn


Gannam b. Evs el-Hazrecî. Vakidî bunun adını Bedir mücahidleri arasında zikretmiştir. Ancak Bedir savaşma katıldığı hususunda itti­fak yoktur. [18]



Fa


Fakih b. Bişr b. Fakih el-Hazrecî, Ferve b. Amr b. Vedefe el-Hazrecî. [19]



Kaf


Katade b. Numan el-Evsî, Kudame b. Maz´un el-Cümahî (Muhacir­lerden olup Osman ve Abdullah´ın kardeşidir.), Kutbe b. Amir b. Hadide es-Sülemî, Kays b. es-Seken en-Neccarî, Kays b. Ebi Sa´sa´a Amr b. Zeyd el-Mazinî (Bedir gününde su taşıyıcılarının başında amir idi.), Kays b. Muhsan b. Halid el-Hazrecî, Kays b. Muhalled b. Sa´lebe en-Neccarî. [20]



Kaf

Ka´b b. Himan (Bunun adının Ka´b b. Cemnıar ya da Cemmaz oldu­ğunu söyleyenler de olmuştur. İbn Hişam´ın ifadesine göre adı Ka´b b. Gübşan´dır. Ka´b b. Malik b. Salebe b. Cemmaz olduğuda söylenir, el-Ümevfnin ifadesine göre adı, Ka´b b. Salebe b. Hibale b. Ğanm el-Ğassanî´dir. Beni Hazreç b. Saide´nin müttefîklerindendir.), Ka´b. b. Zeyd b. Kays en-Neccarî, Ka´b b. Amr Ebu´1-Yüsr es-Sülemî, Kelefe b. Sa´lebe (Bekkaîlerden biri olup Musa b. Ukbe tarafından adı zikredil­miştir.), Kennaz b. Husayn b. Yerbu Ebu Mersed el-Ganevî (İlk Muha­cirlerdendir,). [21]



Mim


Malik b. Duhşum (İbn Duhşun el-Hazrecî olduğunu söyleyenler de olmuştur.), Malik b. Ebi Havla el-Cu´fî (Beni Adiy kabilesinin müttefiki­dir.), Malik b. Rebia Ebu Useyd es-Saidî, Malik b. Kudame el-Evsî, Ma­lik b. Amr (Sakf b. Amr´ın kardeşidir. îkiside Muhacirlerden olup Beni Temim b. Dudan b. Esed kabilesinin müttefîklerindendir.), Malik b. Ku­dame el-Evsî, Malik b. Mesud el-Hazrecî, Malik b. Sabit b. Nümeyle el-Müzenî (Beni Amr b. Avf m müttefikidir.), Mübeşşir b. Abdi´l-Münzir b. Zember el-Evsî (Ebu Lübabe ile Rüfaa´nm kardeşidir. Bedir savaşında şehid olmuştur.), Mücezzer b. Ziyad el-Belevî (Muhacirlerdendir.), Muhriz b. Amr en-Neccarî, Muhriz b. Nadle el-Esedî (Beni Abdu´ş-Şenıs´in müttefiki olup Muhacirlerdendir.), Muhammed b. Mesleme (Beni Abdü´l-Eşhel kabilesinin müttefıkidir.),Müdliç -Midlaç diyenler­de vardır- b. Amr (Sakf b.Amr´m kardeşi olup Muhacirlerdendir.), Mer­sed b. Ebi Mersed el-Ğanevî, Mistah b. Üsase b. Abbad b. Abdülmuttalib b. Abdumenaf (İlk Muhacirlerdendir. Adının Avf olduğunu söyleyenler­de olmuştur.), Mesud b. Evs el-Ensârî en-Neccarî, Mesud b. Halde el-Hazrecî, Mesud b. Rebia el-Karî (Beni Zühre kabilesinin müttefiki olup Muhacirlerdendir.), Mesud b. Sa´d -İbn Abdi Sa´d olduğunu söyleyenler de vardır - b. Amir b. Adiy b. Cüşem b. Mecdaa b. Harise b. Haris, Mesud b. Sa´d b. Kays el-Hazrecî, Mus´ab b. Ümeyr el-Abderî (Muhacirlerdendir. Bedir savaşında İslâm ordusunun bayraktarı idi.), Muaz b. Cebel el-Hazrecî, Muaz b. Haris en-Neccarî (Bu, İbn Afra´mn oğlu olup Avf ile Muavviz´in kardeşidir.), Muaz b. Amr b. Cemuh el-Hazrecî, Muaz b. Ma-iz el-Hazrecî (Aiz´in kardeşidir.), Mabed b. Abbad b. Kuşeyr b. Kizemm b. Salim b. Ğanm (Mabed b. Ubade b. Kays olduğuda söylenir. Vakidî´nin ifadesine göre Kuşeyr adının yerinde Kaş´ar adı yer almalıdır. İbn Hi-şam der ki: Kaş´ar Ebu Hamişe künyesi ile künyelenmiştir.), Mabed b Kays b. Sahr es-Sülemî (Abdullah b. Kays´m kardeşidir.), Muattib b. Ubeyd b. İyaz el-Belcvî el-Kudaî, Muattib b. Avf el-Huzaî (Beni Mahzum kabilesinin müttefiki olup Muhacirlerdendir.), Muattib b. Kuşeyr el-Evsî, Ma´kil b. Münzir es-Sülemî, Ma´mer b. Haris el-Cümahî (Muhacir­lerdendir.), Maan b. Adiy el-Evsî, Muavviz b. Haris el-Cümahî (Afra´mn oğlu olup Muaz b. Avfm kardeşidir.), Muavviz b. Amr b. Cemuh es-Sülemî (Belkide bu, Muaz b. Amr´m kardeşidir. ),Mikdad b. Amr el-Behranî (Bu, Mikdad b. Esved olup ilk Muhacirlerdendir ve güzel söz söyleyen´bir kimsedir. Bedir savaşında süvarilerden biri idi.), Müleyl b. Vebre el-Hazrecî, Münzir b. Amr b. Hüneys es-Saidî, Münzir b. Kudame b. Arfece el-Hazrecî, Münzir b. Muhammed b. Ukbe el-Ensârî (Beni Cah-cebi kabilesindendir.), Hz. Ömer´in azadhsı olan Yemen asıllı Mihca´ (Bu, Bedir savaşında Müslümanlardan şehid düşen ilk şahıstır.). [22]



Nun


Nadr b. Haris b. Abdi Rezah b. Zufur b. Ka´b, Numan b. Abdi Amr en-Neccarî (Dahhak´m kardeşidir.), Numan b. Amr b. Rufaa en-Neccarî, Numan b. Asr b. Haris (Beni Evs kabilesinin müttefikidir.), Numan b. Malik b. Salebe el-Hazrecî (Buna Kavkal da denir.), Numan b. Yesar (Beni Ubeyd´in azadlısıdır. Bunun adının, Numan b. Sinan olduğu da söylenir.), Nevfel b. Ubeydullah b. Nadle el-Hazrecî. [23]


He


Hani´ b. Niyar Ebu Bürde el-Belevî (Bera b. Azib´in dayısıdır.), Hilal b. Ümeyye el-Vakifî (Buharî ve Müslim´in sahihlerinde bu zatın adı, Ka´b b. Malik´in kıssası anlatılırken Bedir mücahidi erinin adları ara­sında geçmiştir. Ancak meğazi sahiplerinden herhangi biri, bunun adı­nı anmamıştır.), Hilal b. Mualla el-Hazrecî (Rafı b. Mualla´nm kardeşi­dir.). [24]



Vav


Vakid b. Abdullah et-Temimî (Muhacirlerden biri olup Beni Adiy

kabilesinin müttefikidir.), Vedia b. Amr b. Cenad el-Cühenî (Vakidî ile İbn Aiz, bunun adını Bedir mücahidleri arasında zikretmişlerdir.), Va­raka b. İyas b. Amr el-Hazrecî (Rebi b. İyas´m kardeşidir.), Vehb b. Sa´d b. Ebi Şerh (Musa b. Ukbe, İbn A´iz ve Vakidî, bu zatın Beni Amir b. Lüey kabilesinden olduğunu söylemişlerdir. İbn îshak ise, bunlardan bahset­memiştir.). [25]



Ya


Yezid b. Ahnes b. Cenab b. Habib b. Cerre es-Sülemî (Süheylî dedi ki: Bu ve babası ile oğlu Bedir savaşma katıldılar. Sahabelerden buna denk bir kimse olduğu bilinmez.), Yezid b. Haris b. Kays el-Hazrecî (Bu­na İbn Fushum denir. Fushum, anasının adıdır. Bedir savaşında şehid olmuştur. ),Yezid b. Amir b. Hadide Ebu Münzir es-Sülemî, Yezid b. Münzir b. Şerh es-Sülemî (Malik b. Münzir´in kardeşidir.) [26]



Bedir Savaşına Katılan Sahabelerin Künyeleri


Ebu Üseyd Malik b. Rebia, Ebül AVer b. Haris b. Zalim en-Neccarî (İbn Hişam dedi ki: Bunun künyesi şöyledir: Ebü´l-A´ver el-Haris b. Za­lim. Vakidî, dedi M: Bunun künyesi şöyledir: Ebü´l-A´ver Ka*b b. Haris b. Cündep b. Zalim), Ebu Bekir es-Sıddık, Abdullah b. Osman, Ebu Habbe b. Amr b. Sabit (Beni Sa´lebe b. Amr b. Avf el-Ensâri kabilesindendir.), Ebu Hüzeyfe b. Utbe b. Rebia (Muhacirlerden olup adının Mihşem oldu­ğu söylenir.), Ebü´l-Hamra (Haris b. Rüfaa b. Afra´mn azadhsıdır.), Ebu Hüzeyme b. Evs b. Asrem en-Neccarî, Ebu Sabre (Ebu Ruhm b. Abdü´l-Uzza´mn azadlısı olup Muhacirlerdendir.), Ebu Sinan b. Mihsan b. Hur-san (Ukkaşe´nin kardeşidir. Oğlu Sinan´la birlikte Bedir savaşına katıl­mıştı*. Muhacirlerdendir.), Ebu´s-Siyah b. Numan (Adının Ümeyr b. Sa­bit b. Numan b. Ümeyye b. Îmru´1-Kays b. Sa´lebe olduğu söylenir. Yol­dan geri dönmüş ve Hayber gününde öldürülmüştür. Kendisine isabet eden bir taştan yaralandığı için geri dönmüştür. Ama ganimet payı verilmiştir.), Ebu Arfece (Beni Cahcebi kabilesinin müttefiklerinden-dir.), Rasûlullah´m azadlısı Ebu Kebşe, Ebu Lübabe Beşir b. Abdi´l-Münzir, Ebu Mersed el-Ganevi Kennaz b. Hüseyn, Ebu Mesud el-Bedri Ukbe b. Amr, Ebu Müleyl b. Ez´ar b. Zeyd el-Evsî. [27]



Fasıl


Bedir gazvesine katılan Müslümanların toplam sayısı 314 kişidir. Başlarında Rasûlullah (s.a.v.) bulunuyordu. Nitekim Buharı, Amr b. Halid kanalı ile Bera´ b. Azib´in şöyle dediğini rivayet eder: Muhammed (s.a.v.)´in Bedir gazvesine katılan ashabının bana anlattıklarına göre onların sayısı, Talut´la birlikte nehri geçen kimselerin sayısı kadar imiş, yani 310 küsur kişi imişler.

Bera´ dedi ki: Hayır vallahi, onunla birlikte nehri ancak mü´min kimseler geçmişti.

İbn Cerir dedi ki: Selefin umumunun ifadesine göre Bedir savaşma katılan Müslümanların sayısı 310 kişidir.

Yine Buharî´nin rivayetine göre Bera´ şöyle demiştir:

"Ben ve îbn Ömer, Bedir gazvesi yapılacağı zaman yaşımız küçük görüldü. Bedir gününde Muhacirler altmış küsur, Ensâr ise 340 küsur kişi idiler."

İbn Cerir, İbn Abbas´m şöyle dediğini rivayet eder:

"Bedir gününde Muhacirler yetmiş kişi idiler. Ensâr ise 236 kişi idi­ler. Peygamber (s.a.v.)´in sancağı Ebu Talib oğlu Ali´de idi. Ensâr´m san­cağı ise Sa´d b. Ubade´de idi." Bu da gösteriyor ki, Bedir gazvesine katı­lan Müslümanların toplam sayısı 306´dır.

İbn Cerir´in ifadesine göre Bedir gazvesine katılan Müslümanların toplam sayısının 307 kişi olduğu söylenmiştir.

Ben derim ki: Rasûlullah da sayıldığı takdirde 307 kişi, sayılmadığı takdirde 306 kişi olurlar. Doğrusunu Allah bilir. Önceki sayfalarda da geçtiği gibi İbn îshak´tan rivayet olunduğuna göre Muhacirler seksen üç kişi; Evsliler altmış bir kişi, Hazreçliler ise 170 kişi idiler. Ancak bu sayı, Buharî´nin verdiği ve İbn Abbas´m söylediği sayıya uymamaktadır. Doğrusunu Allah bilir.

Sahih hadiste Enes´ten rivayet olunduğuna göre ona:

- Bedir gazvesine katıldın mı diye sorulmuş, O da:

- Ben o gazveye nasıl katılmam diye cevap vermişti.

Ebu Davud´un Sünen´inde, Said b. Mansur kanalı ile Cabir b. Ab­dullah b. Amr b. Haram in şöyle dediği rivayet olunur: «Bedir gününde arkadaşlarıma su çekiyor idim.»

Buharî ile Ziya, Bedir mücahidleri arasında Enes ile Cabir´in adla­rını zikr etmemişi erdir. Doğrusunu Allah bilir.

Ben derim ki: İbn îshak´m anlattığına göre Bedir ganimetinden pay alan ama mazereti yüzünden gazveye katılmayan kimselerin sayısı se­kiz veya dokuzdur. Adlan şöyledir: Osman b. Affan. Bu zat, Rasûlul-lah´ın kızı Rukiyye´ye hasta bakıcılığı yaptığı için savaşa katılamamış, ancak ganimet payı verilmiştir.

Said b. Zeyd b. Atnr b. Nüfeyl. Bu zat, Şam´da idi. Ganimet payı ve­rildi.

Talha b. Ubeydullah. Bu zat, Şam´da idi. Ganimet payı verildi.

Ebu Lübabe Beşir b. Abdu´l-Münzir. Rasûlullah (s.a.v.) Revha´da iken, kervanın Mekke´den çıkış haberini aldığı esnada onu vali olarak Medine´ye göndermiş ve ganimet payını vermiştir.

Haris b. Hatib b. Ubeyd b. Ümeyye. Rasûlullah, bunu da yoldan geri çevirmiş ve ganimet payını vermiştir.

Haris b. Simme. Revha´da kırılmış, Medine´ye geri dönmüş, gani­met payı kendisine verilmiştir. Vakidî´nin ifadesine göre kendisine ayrı­ca ücret de ödenmiştir.

Havvat b. Cübeyr. Bedir gazvesine katılmamış, ücreti verilmiştir.

Ebu´s-Siyah b. Sabit. Rasûlullah´la birlikte yola çıkmış, ayağına taş isabet etmiş, yaralanmış, bu yüzden Medine´ye geri dönmüştür. Pay ve ücreti ödenmiştir.

Vakidî dedi ki: Sa´d Ebu Malik de sefere çıkmak için hazırlığını yap­tı. Ama yola çıkmadan vefat etti. Revha´da iken öldüğü de söylenir. Pay ve ücreti ayrılarak varislerine verilmiştir.

Bedir gazvesinde Müslümanlardan ondört kişi şehid düşmüştür. Bunların altısı Muhacirlerdendir ve isimleri de şöyledir:

Ubeyde b. Haris b. Muttalib. Ayağı kesildi. Safra mıntıkasında ve­fat etti. Allah ona rahmet etsin.

Ümeyr b. Ebi Vakkas. Bu zat, Sa´d b. Ebi Vakkas ez-Zührî´nin kar­deşidir. As b. Said tarafından öldürülmüştür. Onaltı yaşında iken şehid olmuştur. Denildiğine göre Rasûlullah (s.a.v.), yaşının küçüklüğü yü­zünden Bedir savaşma katılmaması ve geri dönmesini emretmiştir. Ağ­laması üzerine Rasûlullah, cihada gelmesine izin vermiş, ancak o cephe­de şehid düşmüştür. Allah ondan razı olsun.

Muhacirlerin müttefiki Zu´ş-Şimaleyn b. Abdi Amr el-Huzaî, Saf-van b. Beyda, Akil b. Bükeyr el-Leysî (Beni Adiy kabilesinin müttefiki­dir.), Ömer b. Hattab´m azadlısı Mihca (Bedir´de Müslümanlardan öldü­rülen ilk şahıstır.)

Bedir´de Ensâr´dan sekiz kişi şehid düşmüştü. Adları şöyledir.

Harise b. Süraka. Habban b. Arke (Buna bir ok atmış, ok onun boğa­zına isabet etmiş ve düşüp şehid olmuştur.), Muavviz ve Avf (Bunlar Af-ra´nın oğullarıdır.), Yezid b. Haris (Buna İbn Fushum denir.), Umeyr b. Hammam, Rafi b. Muallab. Levzan b. Sa´d b. Hayseme, Mübeşşir b. Ab-di´1-Münzir, Allah tamamından razı olsun.

Bedir gazvesinde Müslümanların yanında yetmiş deve vardı.

ibn İshak dedi ki: Müslümanların yanında iki at vardı.Birinin üze­rinde Mikdad b. Esved vardı. Atının adı Ba´zece idi. Sebha olduğu da söylenir. Diğer atın üzerinde ise Zübeyr b. Avvam vardı. Atının adı

Ya´sub idi.

Müslümanların bir bayrağı vardı. Bayraktarlığı Mus´ab b. Umeyr yapıyordu. İki de sancak vardı. Biri Muhacirlerin olup Hz. Ali tarafin-dan taşınıyordu. Diğeri ise Ensâr´m olup Sa´d b. Ubade tarafından taşı­nıyordu.

Muhacirlerin meşveret lideri Ebu Bekir es-Sıddık idi. Ensâr´m meş­veret lideri de Sa´d b. Muaz idi.

Müşrik topluluğuna gelince, onlar hakkında söylenecek en güzel söz şudur: Onlar 900 ile 1000 kişi arasında idiler. Urve ile Katade, onla­rın 930 kişi olduklarını söylemişlerdir. Vakidî de onların 930 kişi olduk­larını söylemiştir. Ancak sayıyı bu şekilde tahdit edebilmek için delile ihtiyaç vardır. Bazı hadislerde geçtiği gibi onlar 1000´den fazla imişler. Muhtemeldir ki hadislerde, onlara tabi olan kimseler de kendilerinden sayılmıştır. Doğrusunu Allah bilir. Buharî´nin sahihinde de geçen bir hadiste Bera´nm ifadesine göre müşriklerden yetmiş kişi öldürülmüş, yetmiş kişi de esir alınmıştır. Bu, cumhurun kavlidir. Bu sebepledir ki Ka´b b. Malik, bir kasidesinde şöyle demiştir:

"Tuz ve şab sürülmüş deve yatağına, onlardan yetmiş kişi gelip dur­du. Utbe ile Esved´de onlardandır."

Vakidî, bu sayı üzerinde icma bulunduğunu nakîetmiştir. Ancak onun bu sözü üzerinde ihtilaf vardır. Çünkü Musa b. Ukbe ile Urve b. Zübeyr, buna muhalif şeyler söylemişlerdir ki onlar da bu konuların oto­riteleridirler. Bunların katılmadığı bir konuda ittifak bulunduğunu söylemeye imkan yoktur. Her ne kadar bunların sözleri sahih hadis ka­dar değilse de bu böyledir. Doğrusunu Allah bilir.

İbn îshak ile diğerleri, Bedir´de öldürülen müşriklerle esir edilen müşriklerin adlarını sıralamışlardır. Hafız Ziya da, "Ahkam" adlı ese­rinde bunu güzelce açıklamıştır.

Bu kıssa ile ilgili açıklamalar meyanmda da belirtildiği gibi müşrik­lerden ilk öldürülen kişi, Esved b. Abdü´1-Esed el-Mahzumî´dir. Onlar­dan ilk firar eden kişi, Halid b. Alem el-Huzaî veya Ukaylî´dir. Bu, Beni Mahzum kabilesinin müttefikidir. Bu kişi esir alınmıştır. Bir şiirinde şöyle demiştir:

"Yaralarımızdan kan aktığı halde gerilerde kalmadık, Ama kan ayaklarımızın üzerine damlar oldu."

Onun bu sözleri doğru değildir.

Müşriklerden ilk esir alınanlar ise, Ukbe b. Ebi Muayt ile Nadr b. Haris´tir. Rasülullah´ın önündeki esirler arasından alınarak öldürüldü­ler. Bunlardan hangisinin´ daha önce öldürüldüğü hususunda ihtilaf vardır.

Ayrıca Rasûlullah (s.a.v.)´m esirlerden bir grubu fîdyesiz olarak serbest bıraktığı da yukarıdaki kıssa meyanında zikredilmiştir.Karşılıksız serbest bırakılan eserlerden bazılarının adları şöyledir:

Ebu´l-Asb.er-Rebi el-Ümevî, Muttalib b. Hunteb b. Haris el-Mahzumî, Sayfî b. Ebi Rifaa, Ebü´1-Azze (şairdir),. Vehb b. Ümeyr b. Vehb el-Cemahl

Rasûlullah, öbür esirleri fidye karşılığında serbest bıraktı. Hatta amcası Abbas´tan da fidye almıştı. Diğer esirlere nisbetle ondan aldığı fidyenin miktarı daha çoktur. Amcası olduğundan iltimas yapmamak için ondan daha fazla fidye almıştı. Onu esir alan Ensâr, fidyesiz olarak serbest bırakılmasını istedikleri halde Rasûlullah, fîyde almadan onu serbest bırakmayı kabul etmemiş ve: «Fidyesinin bir dirheminden bile vazgeçmeyin.» demişti.

Esirlerden alman fidye miktarları farklıydı. En az fidye 400 dir­hemdi. Bazılarından ise, kırk okye altın alınmıştı. Musa b. Ukbe´nin ifa-

desine göre Hz. Abbas´tan kırk okye altın fidye alınmıştı. Kimisi de fid­yesinin miktarı karşılığında çalışmak üzere kiralanmış ve böylece ser­best bırakılmıştı. Nitekim İmam Ahmed b. Hanbel, îbn Abbas´m şöyle dediğini rivayet eder:

"Bedir gününde ele geçirilen bazı esirlerin verecek fidyeleri yoktu. Rasûlullah (s.a.v.), bunların fidyeleri karşılığında Ensâr´m çocuklarına yazı Öğretmelerini emretti. Günün birinde bir jçocuk ağlayarak annesine geldi. Annesi:

- Neyin var diye sordu. Çocuk:

- Öğretmenim beni dövdü, dedi. Annesi:

- Habis adam! Demek Bedir gününün intikamını almak istiyor. Vallahi artık onun yanma gitmeyeceksin, dedi." [28]



Bedir Gazvesine Katılan Müslümanların Fazileti


Buharı, bu babla ilgili olarak şöyle demiştir: Abdullah b. Muham-med, Muaviye b. Amr kanalı ile Hümeyd´in şöyle dediğini rivayet eder: Enes´in şöyle dediğini işittim:

"Bedir gününde Harise vuruldu. Annesi, Rasûlullah´m yanına gelip şöyle dedi:

- Ey Allah´ın Rasûlü, Harise´nin benim nazarımda ne kadar kıy­metli olduğunu bilirsin. Eğer Cennet´te ise sabreder, mükafatını Al­lah´tan beklerim. Eğer başka bir yerde ise söyle ne yapayım Bunun üze­rine Resûlullah:

- Yazıklar olsun sana, delirdin mi sen Sadece bir Cennet mi var Birçok cennetler vardır ve o, Firdevs Cennet indedir." dedi.

Sabit ile Katade´nin Enes´ten yaptıkları ri-vayette de Harise´nin, Bedir gününde gözcülük yaptığı ifade edilmiş ve Rasûlullah´m, annesi­ne hitaben şöyle dediği nakledilmiştir:

«Senin oğlun Firdevs-i A´la´yı ele geçirdi.»

Bu ifadelerde, Bedir gazvesine katılan kimselerin faziletli kimseler olduğuna dair büyük bir işaret vardır.

Savaş meydanında ve kavganın kızgınlığı içinde bulunmayan, ak­sine uzakta bulunup gözcülük yapan, havuzdan su içerken aldığı bir ok darbesi ile şehid olan bir kimse, en yüksek Cennetlere nail olduğuna ve Cennetlerin ortasına yerleştiğine göre, sayı ve teçhizat bakımından kendilerinin üç misli olan düşmanla boğaz boğaza çarpışan kimselerin durumunun ne olacağını var sen tahmin et! O Cennetler ki içinden ır­maklar fışkırır, yüce Allah, o cennetleri Rasûlünün ümmetine vadet-miştir. Bu ümmet, birşey dileyeceği zaman Rabbinden bu cennetleri di­lemekle emrolunmuştur.

Sonra Buharı ile Müslim, Ebu Talib oğlu Ali (r.a.)´den şöyle bir riva­yette bulunmuşlardır: Hatib b. Ebi Beltaa, fetih senesinde Mekkelilere bir mektup göndermiş, bunun üzerine Hz. Ömer, Allah ve Rasûlü ile mü´minlere hıyanette bulunmuş olduğunu gerekçe göstererek Hatib´in boynunu vurmak için Rasûlullah´tan izin istemişti. Rasûlullah ise, onun bu isteğine karşı şu cevabı vermiştir:

«O, Bedir savaşına katılmıştır. Ne bilirsin, muhtemeldir ki, Cenâb-ı

Allah, Bedir ehlinin gizliliklerine vakıf olmuş ve: "Dilediğinizi yapın. Doğrusu ben sizi bağışlamışını." demiştir.» . Buharî´nin bu rivayette kullandığı kelimeler şöyledir:

"O, Bedir ehlinden değil midir Belki de Cenab-ı Allah, Bedir ehli­nin gizliliklerine vakıf olmuş ve onlara şöyle demiştir: «Dilediğinizi ya­pın. Ben size Cennet´i vacip kıldım -yada- muhakkak sizi bağışladım» demiştir.»

Rasûlullah´m bu ifadeleri üzerine Hz.Ömer´in gözleri yaşarmış ve: "Allah ve Rasûlü daha iyi bilirler." demiştir.

Müslim, Cabir´den rivayet