|
Konu Başlığı: Hakemlik duruşma için zaman tâyini Gönderen: Sümeyye üzerinde 10 Mart 2011, 14:36:26 G- HAKEMLİK, DURUŞMA İÇİN ZAMAN TÂYİNİ Hâkimin, hâkimliği iki şahıs arasında belirli bir iş ve tazminata mahsus olmak Üzere, tâyini caizdir. Her iki tarafın başka yere müracaatları caiz olmaz. İki şahıs arasında ihtilâf devam ettiği müddetçe hâkimin hâkimlik görevi devam eder ki bu türlü hâkimliğe hakemlik denir. Hakem, taraflar arasındaki ihtilâfı çözrnüşse, görevi sona ermiştir. Sonradan taraflar arasında bir başka uyuşmazlık çıkarsa, ancak yeni bir izinle bakar. Duruşma günleri tesbit edilmenıişse haftanın her günü veya istediği bir günde duruşma yapar. Tâyin yapan "Seni yalnız Cumartesi günleri dâvalara bakmak üzere tâyin ettim" derse o gün bütün dâvalara bakar. Güneşin batması ile hâkimin bakma yetkisi sona ermiş olur. Veya "Her Cumartesi, dâvalara bakmak üzere seni tâyin ettim" derse yalnız o günler dâvalara bakar. Diğer günler hâkimliği ortadan kalkmaz. Çünkü haftanın Cumartesi günleri tekerrür eder, gider. Her ne kadar diğer günler bakamasa da. Herhangi bir şahıs ismi verilmeden "Cumartesi günleri dâvalara bakan benim hâkimimdir" denilirse bu tarz bir tâyin muteber değildir. Çünkü muhtemelen ehil olmayan da o gün dâvalara bakabilir. Bilinmeyen birini tâyin etmek önce de belirtildiği gibi hukuken geçerli değildir. Aynı şekilde "İctihad erbabı kim Cumartesi günleri dâvaya bakarsa benim hâkimimdir" denilse yine muteber olmaz. Zira kişi bilinmemektedir. Hâkim olan müctehidin isim olarak belirtilmesi gerekir. Tâyin edecek olan "Şafiî hocalarından kim veya Hanefî müftilerinden kim dâvaya bakarsa o benim hâkimimdir" dese yine muteber olmaz. "Şu, şu, şu şahıslardan kim ihtilâfları çözerse benim hâkimimdir" dese, adedleri az veya çok da olsa tâyin eşlemi yine muteber değildir. Çünkü tâyin olunan yine kesin olarak bilinmemektedir. Ama teker teker belirtilerek "Şu, şu, şu şahısları dâvalara bakmak üzere tâyin ettim" derse, adedleri az veya çok da olsa tâyin işlemi muteberdir. Onlardan biri dâvalara bakınca hâkimliği kesinleşir. Diğerlerinden dâvalara bakmak yetkisi kalkar. Fakat toplu halde tayin edilirler de biri davaya bakarsa hepsinin görüşünü almak mümkün olmadığından işlemleri muteber olmaz. Adedleri az olursa, aralarında ihtilâf da bulunmazsa, hepsi de hâkim olur işlemleri de geçerlidir.[79] [79] El-Ahkâmu’s-Sultaniyye, Ebu’l-Hasan Habib, Bedir Yayınevi, 1/ 151-152. |