> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > İslam Fıkhı Eseleri > Ahkamüs Sultaniye > Fevkalâde yetkili mahkemelerin kararları
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Fevkalâde yetkili mahkemelerin kararları  (Okunma Sayısı 1275 defa)
10 Mart 2011, 13:11:33
Sümeyye

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 29.261



Site
« : 10 Mart 2011, 13:11:33 »



F- FEVKALÂDE YETKİLİ MAHKEMELERİN KARARLARININ TEKEMMÜLÜ

 

Fevkalâde yargı işlerine bakacak hâkimin bu işe tayini ve an­lattıklarına hüküm verişi, araştırmada bulunuşu iki şekildedir. Ya bizzat bu işle görevlendirilmiş biridir, yahut değildir.

a) Görevlendirilmiş bir kimse ise aynen hâkimin taraflar ara­sında ihtilâfa bakıp hüküm verip imza ve infaz edişi gibidir. Ama fevkalâde yargı işlerine bakanın asıl memurun imza edişi ya hü­küm vermeye izin verilişinden veya araştırma ve hakemliğe izin verilişindendir. Şayet hükme izin verilmişse kararı hukuken mu­teberdir, ayrıca izin veren şahıs da imza ederse bu, o karart te'kid anlammadır. Herhangi bir kusur karara tesir etmez. Dâvayı araş­tırma ve hasımlar arasında vasıta olmaya izin verilmişse hüküm vermesi ve icra etmesi yasaktır. Hüküm vermiş ve imza etmişse kıymeti yoktur. Özel bir azil durumu mâhiyetini taşır. Yetkisi sı­nırlı olup yalnız ihtilâf konusu şey hakkında delil toplamaktır.

Bununla beraber araştırmaya izin verilmiş, fakat hükmü ye­rine getirmesi yasaklanın amışsa: Bir görüşe göre o hususta bütün yetkileri haizdir. Bu sahada yetki verme diğer hususlarda yasak­lama anlamını taşımaz. Bir diğer görüşe göre de: Bir husus için yetki verme onun hâricindekilerden yasaklama anlamını taşır. Bir başka görüşe göre de: Araştırma ve hakemlik sonucu bir karar vermekten hakem men edilir. Çünkü imzanın hükmü infazın an­lamı kesin delil ifâde eder. Hakemlik ve aracılıkta irnzâ atma, ta­rafları bağlayıcı değildir.

Tetkik ve araştırmada, araştırma sonucunu yerine getirme bağlayıcıdır. Bunu fevkalâde mahkeme işlerini idareye yetkili olan imza infaz edince hüküm verilmiş ve yerine getirilmiş sayılır.

b) Fevkalâde mahkeme işlerine yetkisi olmayan biri atanırsa meselâ bir hukukçunun veya şahidin. Bu takdirde atama üç durum arzeder. aa) Dâvanın araştırıldığını, bb) Taraflar arasında vâsıta oluşu, cc) Hüküm anlamını taşır.

aa) Ferman, ihtilâfın araştırılmasına dâir ise ve bu konuda yetki verilmişse araştırıcı hüküm veremez. Araştırmaya istinaden asıl yetkili hüküm verir, icra eder, tarafları baskı altın­da tutar.

bb) Tayin yalnız aracı olmak için verilmişse taraflar arasında aracı olur. Hakemlik hususunda her türlü yetkiyi hâizdir. Çünkü aracılık özel bir tâyine, idareciliğe muhtaç değildir. Hasımları dinler, aralarını sulhla neticelendirirse bu hâl fevkalâde yargı iş­lerine bakan asıl yetkiliyi bağlayıcı değildir. Şahit varsa şahitlik için dinler. Sulhla bitiremezse, her ikisi aleyhine şahit de varsa ta­raflar fevkalâde mahkeme hâkimine müracaat edince, o şahit de dinlenir. Kararı hâkim verir ve infaz eder. Taraflar için kesin hü­küm arzeder.

Bu durumda imza için iki yol vardır. Birincisi: Hasmın isteği üzerine talep muhtevasına bakılır. Aracılık ve araştırma istek ko­nusuyla sınırlıdır. İnfaz yetkisi emir anlamını taşır. "Talebine ce­vap ver" demek olur. Veya isteği hususunda görüş istenir. Bu tak­dirde tayin işlemi emir anlamını taşımaz. Yalnız görüşün açıklan­ması belirtilir. Hasım söylenmez, dâvada zikredilmez, belirtil-mezse idarecilik sahih sayılmaz. Genel veya özel bir idarecilik söz konusu değildir. Çünkü hasım yok, ihtilâf belli değil. Eğer imza yetkisi emir şeklinde ise icra ve infaz eder, istenilen hususta cevap verir, taraflar arasında hüküm verme konusundaki yetkisi hukuken muteberdir.

Bu türlü tayin ve infaz yetkisi örf ve âdetten çıkan bir durum­dur. Devlet başkanlığının hukukî durumlarından çıkmış sayıl­maz. Dînî hükümlerde ise, örf-ve âdetten çıkan icra ve infazla ilgili âdetler bir kısım hukukçularca muteberdir. İdarecilik de sahih­tir. Bir kısım hukukçular da idare makamından bu konuda bir yetki tanınmasını isterler.

cc) Tayin fermanı taraflar arasında hüküm vermeyi içeriyor­sa, bu durumda duruşmayı isteyenler aralarında cereyan eden hususta, taraflar talebe cevap verilmesini istediklerinde infazı da isterlerse dâvayı yönetmeye, idareciliğe tâyin edilen, şahıs bu ko­nuda İcra ve infazda bulunur ve bu işlem hukuken muteberdir. Hâkim olarak tâyin edilen şahsın vereceği kararda infazının ol­masını arzu eden tarafların bu isteğine rağmen tâyin eden ma­kam imza yetkisi verememezlik edemez. Çünkü tarafların talebi imzayı da yani kararın yerine getirilmesini de içermektedir. İkin­ci bir durum da, dâvâcı infazı ister, dâvâlı taraf hakemin infazını istemezse veya davacının isteğine ımıhâlif bir hususta karar veri­lirse, hakem taraûndan verilip yerine getirilen bu cevap muteber­dir. Çünkü dâvâcı, hakemin kararının infazlı olmasını istemiştir.

İmza ve infaz konusunda üç durum mevcuttur. 1- Hâl-i Kemâl, 2- Hâl-i Cevaz, 3- İki hâlin dışındaki durumlar.

Hâl-i kemal; imzanın kesin ve tam bir mânâ ifade edişi sıhhat yönünden iki şeyi tazammun eder. Bakmaya tam yetki ve hüküm vermeye tam yetki. Burada yetki veren fevkalâde yetkili hâkim tâyin ettiği hakeme: "İki taraf arasındaki ihtilâfa bak ve hüküm ver." demiştir. Hakem kanunî hükümlere göre karar verir. İmza . ve infazı verdiği karar için bir vasıf olur, şart sayılmaz. Verilen bu imza yetkisi sözü geçen iki şartı ihtiva edince yetki de tam bir yet­kidir. Hakem bir başkasını da hakemlik için tâyine yetkili sayılır. Hal-i Kemâl bundan ibarettir.

Hâl-i Cevaz, imzanın caiz olduğu yer ise; tam infazda aranan iki şarttan yalnız hüküm verme yetkisini tanıyan emirlerdir. "Ta­raflar arasındaki ihtilâfa bir hüküm ver" demektir. Bu takdirde duruşmayı yönetmeye tâyin edilen hâkim hem hüküm verir, hem de infaz edebilir. Ama hüküm verirken ihtilâfa bakması gereki­yorsa ona da bakabilir.

Kâmil veya caiz olmayan imzaya gelince: "Aralarındaki ihtilâfa bak" şeklinde bir emirle tâyin edilmişse bu türlü tâyin idareci anlamına gelmez. Çünkü taraflar arasında hakemliğe de, aracı olmaya da ihtimal mevcuttur. Halbuki ihtimâl taşıyan bir tâyin düşünülemez. Bu sebeple de ne tam ve ne de caiz bir imza yetkisi ve infaz yetkisi, tâyin emrinde belirtilmiştir. Ama "Arala­rındaki ihtilâfa dosdoğru bak" denilmişse bu takdirde tâyin mute­berdir, çünkü hak ile hüküm bunun gereğidir. Bir görüşe göre de böyle bir tâyin de olamaz. Çünkü sulh etme ve aracılıkta bulunma da birer haktır. Emir her ikisine de ihtimâllidir. İhtimâl sebebi ile de muteber sayılmaz. Ama her durumda doğruyu ancak Allah bi­lir.[91]


 


[91] El-Ahkâmu’s-Sultaniyye, Ebu’l-Hasan Habib, Bedir Yayınevi, 1/ 183-186.



[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Fevkalâde yetkili mahkemelerin kararları
« Posted on: 28 Mart 2024, 12:15:02 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Fevkalâde yetkili mahkemelerin kararları rüya tabiri,Fevkalâde yetkili mahkemelerin kararları mekke canlı, Fevkalâde yetkili mahkemelerin kararları kabe canlı yayın, Fevkalâde yetkili mahkemelerin kararları Üç boyutlu kuran oku Fevkalâde yetkili mahkemelerin kararları kuran ı kerim, Fevkalâde yetkili mahkemelerin kararları peygamber kıssaları,Fevkalâde yetkili mahkemelerin kararları ilitam ders soruları, Fevkalâde yetkili mahkemelerin kararlarıönlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes