> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > Hadis Eserleri > Ahkam Hadisleri > Maden Ve Rikazın Zekatı
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Maden Ve Rikazın Zekatı  (Okunma Sayısı 4064 defa)
17 Ağustos 2010, 06:21:28
Zehibe

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 31.681



Site
« : 17 Ağustos 2010, 06:21:28 »



Maden Ve Rikazın Zekatı
 

İslam her vesileyle fakiri ve muhtacı korumuş; sosyal ad­aleti sağlamayı temel prensip olarak ele almış ve bu hususta birtakım kükümler koymuştur. Yeraltı ve yerüstü ham maddesinden elde edilen altın ve gümüşten zekat verilmesini emrederken cahiliye devrinde toprağa gömülen veya önceki kavimler tarafından kalan altın, gümüş ve bu ikisinden imal edilen zinet eşyasından da beşte bir zekat çıkartılıp verilmesini farz kılmıştır.

 

Konuyla İlgili Hadis Ve Rivayetler
 

Ebu Hüreyre (r.a.) den yapılan rivayette, Rasulüllah (s.a.v.) Efendimiz şöyle buyurmuştur:

"Dört ayaklı hayvanların yaralaması cubar (heder) dır. Maden de cubar (heder) dir. Rikaz (define olarak bulunan altın, gümüş ve bunlardan imal edilen süs eşyasın) dan beşte bir (zekat olarak) verilir."[60]

Rebia b. Abdirrahman'dan, o da birkaç raviden rivayet etmiştir:

"Rasulüllah (s.a.v.) Efendimiz, Kabel toprağındaki ma­denleri Bilal b. Haris'e ıkta’ yoluyla verdi ki bu yer Fer’ nahiyesinde (Medine ile Nahle arasında deniz kenarına yakın kesimde) idi. İşte oradaki madenlerden sadece zekat alınmaktadır ve elyevm devam etmektedir."[61]

 

Müctehid İmamların İstidlal Ve İhticacları
 

a) Hanefilere göre: Maden ile rikaz aynı şeydir. Şeriatte ise, yer altında bulunan madenlerdir. Bunlar ister kendiliğinden hılkatan oluşan madenler olsun, isterse kafirlerin gömdüğü ha­zine olsun fark etmez. O bakımdan sözü edilen maden ve rikazdan çıkartılıp verilen nisbete gerçekte "zekat" denilmez. Çünkü ze­katta şart olan şeyler bunda şart değildir.

Madenler genellikle üç kısma ayrılır:

a) Ateşte eriyip şekillenebilen

b) Sıvı halde olan

c) Erimeyen ve sıvı olmayan...

Eriyip şekillenebilenler altın, gümüş, bakır, kurşun ve demir gibi madenlerdir. Sıvı halde olan ise, zift, neft, ham petrol, tabii gaz ve benzeri maddelerdir. Hem erimeyen, hem de sıvı olmayanı ise, arsenik, cevherler ve yakutlardır.

Ateşte eriyip şekillenebilen madenlerden beşte bir çıkarıp (zekat olarak) vermek vacibdir. Sarf  mahalli ise, ganimetten çıkartılıp verilen humus (beşte bir) in sarf yeridir.

Bu madenlerden beşte biri çıkarılıp verildikten sonra gerisi onu bulana aittir. Ancak şu şartla ki, onu bir kimsenin mülkü ol­mayan bir arazide bulması söz konusudur. Mesela sahrada, dağda ve benzeri yerlerde bulunan madenler bu cümledendir.

Define olarak bulunan madeni eşyadan beşte bir çıkartıp verebilmek ve gerisine sahip olabilmek için, üzerinde cahiliye dev­ri alameti bulunması gerekir. İslam ehline ait bir alamet taşıyan maden, define yitik eşya gibidir ve o bakımdan hem onu bulan ona sahip çıkamaz, hem de beşte biri çıkartılıp verilmez. Ancak üzerindeki damga ve belirtide şüphe doğar, kesinlikle hangi devre veya kavme ait olduğu bilinmezse, cahiliye devrinden kalma olduğu varsayılarak ona göre işlem yapılır. Başkasına ait bir ara­zide bulunanından beşte biri çıkartılır ve gerisi mülk sahibine kalır.

Kendi evinde veya bağ ve bahçesinde madene veya rikaza rastlayan kimse, onun beşte birini çıkartıp vermekle yükümlü tu­tulmaz, yani beşte birini vermesi vacip değildir. Böylece tamamı ev ve mülk sahibine kalır.

Sıvı halde bulunan maddelerde ise beşte bir veya zekat va­cip değildir. Bunun gibi erimeyen ve sıvı da olmayan maddelerden de bir şey çıkartılıp verilmez.

Denizden çıkarılan anber, inci, mercan ve balıktan da beşte bir verilmez. Ancak bunları ticari amaçla çıkarırsa, o takdirde ti­cari mal kapsamına girer.[62]

b) Şafiilere göre: Maden, hilkaten yaratılan ve öylece raslanan maddedir. Bu konuda maden denilince, sadece altın ve gümüşle ilgili bir anlam taşımaktadır. O bakımdan demir, bakır, kurşun ve benzeri madenlerden bir şey çıkartıp (humus veya ze­kat olarak) vermek vacip değildir. Aynı zamanda rastlanan bu maddeler ister ateşte eriyip şekillenebilen türden olsun, ister sıvı, isterse ne sıvı, ne de eriyen bir madde olsun fark etmez.

Bulunan altın ve gümüş madeninden "rüb'u'1-üşür" yani kırkta biri zekat olarak verilir. Altın ve gümüş zekatında olduğu gibi aynı şartlar bunlarda da aranır, ancak üzerinden bir yıl geçmesi şart değildir.

Bu konuda bir şart daha söz konusudur; o da: Bulunan mad­enin mübah bir arazide veya bulan kimsenin mülkünde olmasıdır.[63]

c) Hanbelilere göre: Yerden çıkıp toprak cinsinden olma­yan her şey "maden" kapsamına girer. Çıkarılan şey ister altın, gümüş, billur, akik, bakır ve benzeri madenler gibi katı madde ol­sun, isterse neft, yani petrol ve benzeri bir şey olsun onun üşrü, yani onda biri zekat olarak verilir. Ancak elde edilen maddenin üşrünün verilebilmesi için şu iki şartın gerçekleşmesi söz konusu­dur: Tasfiye edildikten sonra nisaba ulaşması veya kıymetinin ni­sap miktarına erişmesi gerekir.[64]

d) Malikilere göre: Maden, Cenab-ı Hakk'ın yerde ya­rattığı altın, gümüş ve benzeri maddelerdir.

Bunlardan sadece altın ve gümüşün zekatı vaciptir. O da, ze­kat konusunda belirtilen şartlara göre çıkarılıp verilir.[65]

 

Tahliller Ve Rivayetler
 

830 nolu Ebu Hüreyre hadisinin birçok tariki ve elfazı vardır. Hadis sahihtir ve istidlal ve ihticaca elverişlidir. Nitekim üç me­zhep bu rivayeti dikkate alarak bu konuda hüküm vaz'etmişlerdir.

831 nolu Rebia hadisini aynı zamanda Hakim ve Beyhaki tahric etmişlerdir. Böylece maden konusunda Rasulüllah'ın (s.a.v.) sadece ikta'da bulunduğu tesbit edilmiş ve madenlerden beşte bir zekatın çıkarılıp verilmesi hakkında Rasulüllah (s.a.v.) dan bir ri­vayet tesbit edilememiştir. İmam Şafii de aynı görüşü izhar etmiştir.

Sözü edilen bu hadisi ayrıca Dareverdi, Rebi'a'dan mevsulen rivayet etmiştir.

Bu anlamda bir hadisi de Ebu Uveys, Kesir b. Abdillah'dan ve nihayet İbn Abbas (r.a.) dan rivayet etmiştir.

Rikaz konusunda müctehidlerin tarif ve tesbitleri farklıdır:

İmam Malik ile İmam Şafii, bu kavramın cahiliyet devrinde yere gömülen altın, gümüş ve kıymetli madenlere delalet ettiğini belirtmiştir. İmam Ebu Hanife ve İmam Sevri, yerden çıkarılan her maden bu kavramın kapsamına girer demişlerdir. Cumhur ise bunlara muhalefet etmiş ve "maden"e "rikaz" denilmez diyerek Ebu Hüreyre (r.a.) hadisiyle istidlal ve ihticacda bulunmuştur.

 

Çıkarılan Hükümler:
 

1- Yerden çıkan altın ve gümüş dışındaki madenlerin zekatı gerekmez.

2- Cahiliye devrinde yere gömülen altın, gümüş ve bunlar­dan imal edilen zinet eşyasının beşte bir zekatı verilir.

3- Madenler, "rikaz" kapsamına girmez.

4- İmam Ebu Hanife'ye göre: Yerden çıkıp ateşte erime özelliği taşıyan madenlerden zekat vermek gerekir. Nisbeti ise, beşte birdir. Ganimetten ayrılan "humus" nereye sarfedilirse, bu da oraya sarfedilir.

5- İmam Şafii'ye göre: Yerden çıkarılan madenlerden sadece altın ve gümüşün zekatı vaciptir. Bu da kırkta bir nisbetindedir.

6- İmam Malik de İmam Şafii ile aynı ictihad ve görüştedir.

7- Hanbeli İmam Ahmed'e göre: Yerden çıkan bütün maden­lerin, -ister sıvı, ister katı olsun- zekatı gerekir. Bunun nisbeti onda birdir.

Günümüzde başta petrol olmak üzere yeraltından çok zengin maden kaynakları tesbit edilip çıkarılmakta ve ülkelerin kalkınmasında çok nazım rol oynamaktadır. O bakımdan sosyal adaleti sağlamaya yönelik olarak bu konuda Hanbelilerin ictihad ve tesbitleri çok daha uygundur.

İctihad ictihadı nakzetmeyeceğine göre, diğer müctehidlerin ictihadıyla da amel etmekte bir sakınca yoktur.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Maden Ve Rikazın Zekatı
« Posted on: 29 Mart 2024, 09:28:39 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Maden Ve Rikazın Zekatı rüya tabiri,Maden Ve Rikazın Zekatı mekke canlı, Maden Ve Rikazın Zekatı kabe canlı yayın, Maden Ve Rikazın Zekatı Üç boyutlu kuran oku Maden Ve Rikazın Zekatı kuran ı kerim, Maden Ve Rikazın Zekatı peygamber kıssaları,Maden Ve Rikazın Zekatı ilitam ders soruları, Maden Ve Rikazın Zekatıönlisans arapça,
Logged
08 Aralık 2014, 14:23:24
yasin8c

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 51


« Yanıtla #1 : 08 Aralık 2014, 14:23:24 »

Allah her zaman fakiri korumuştur. Zekat zarar ve ziyandan korunmanın en etkili formülüdür .
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı
11 Aralık 2014, 21:10:07
hasan7d

Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bay
Mesaj Sayısı: 82


« Yanıtla #2 : 11 Aralık 2014, 21:10:07 »

ALLAH fakirlerin ve zenginlerin eşit olmasını istemiştir.
hocam rikaz ne demek merak ettim allah razı olsun
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı
11 Aralık 2014, 22:07:27
Ceren

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 26.620


« Yanıtla #3 : 11 Aralık 2014, 22:07:27 »

Aleykümselam.Rabbim razı olsun paylaşımdan Neslihan abla.Mezheplere göre zekatın nasıl olacağını öğrenmiş olduk....
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes