๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Ahkam Hadisleri => Konuyu başlatan: Zehibe üzerinde 25 Temmuz 2010, 21:14:44



Konu Başlığı: Hakim Hasımlarından Biri İçin Şefaatçi Olabilir
Gönderen: Zehibe üzerinde 25 Temmuz 2010, 21:14:44
Hakim Hasımlarından Biri İçin Şefaatçi Olabilir
 

Mali davalarda borçlu olan kimse borcunu ödeyecek durumda değilse ve bu kesinlikle biliniyorsa, o takdirde hâkim alacaklı olan da­vacıya, alacağının bir kısmından vazgeçmesini teklif edebilir. Şüphesiz alacaklı bu teklife uymak zorunda değildir.

Kısas konusunda da hâkimin bu tarz bir girişimi olabilir. Mak­tulün vârislerine kısastan vazgeçip diyete razı olmaları teklif edilebilir. Hâkimin bu tarz bir girişimi adaleti zedelemez. Bir can kurtarmaya yönelik bir şefaat anlamını taşır. Vârisler bu teklife uyup uymamakta serbesttirler. Nitekim kısas bahsinde buna geniş yer vermiş bulunuyo­ruz. Fazla bilgi edinmek isteyenler o bahse müracaat edebilirler. [116]

 

İlgilii Hadis
 

Kâ'b b. Mâlik (r.aj den yapılan rivayete göre, adı geçen, İbn Ebî Hadred ile alacağından dolayı Mescid-i Saadet'te aralarındaki hakkı ödeşme üzerinde görüştüler ve derken seslerini yükselttiler. O kadar ki evinde bulunan Resûlüllah (a.s.) Efendi­miz onların sesini işitti ve kapısına asılı olan perdeyi araladı da onlara doğru çıkıp şöyle seslendi: 'Ta Kâ'b'." Kâ'b bu sese, 'lebbeyke ya Resûlellah!" diye karşılık verdi. Resûlüllah (a.s.) ona: "Şu alacağından bir kısmını bırak (vazgeç) "buyurdu ve eliyle yarısını alma diye işaret etti. Kâ'b, Resûlüllah'ın (a.s.) bu emrine uyarak 'Ya Resûlellah, öyle yaptım" yani enirini yerine getirdim, dedi. Bunun üzerine Resûlüllah (a.s.) borçluya: "Kalk da borcunu ona öde" di^e emretti. [117]

ilim adamlarının hemen hepsi bu hadîsle istidlal etmişlerdir. Hat­ta Kadı Şürayh, Abdullah b. Utbe, Ebû Hanîfe, Şa'bî ve el-Anberî, duruşma esnasında aralarında bir zulüm söz konusu değilse hasımlar arasında barışı sağlamakta bir sakınca olmadığını belirtmişlerdir. Kaldı ki, malî konularda alacaklının hakkı kesinlik kazandıktan sonra, borçlu sıkmtıdaysa, ödeyecek durumda değilse, alacaklının bir.mik­tarından vazgeçmesi teklif edilmesi de bir bakıma sulhu sağlamaktır. [118]

 

Tahlil
 

Kâ'b. hadîsi sahîh olup istidlal ve ihticaca Salih'tir. Hâkimin hasımlardan biri için şefaatçi olmasının ve davanın Cami ve Mescid'de rü'yet edilmesinin caiz olduğuna delâlet vardır.

Ancak alacaklı inkârda ısrar ederse, o takdirde aralarında sulhu sağlamaya başvurmanın doğru olmayacağı söz konusudur. Nitekim imam Şafiî, imam Mâlik ve imam Ebû Hanîfe de aynı görüştedirler. [119]

Borcun bir kısmı veya yarısı bağışlandıktan sonra geriye kalanım borçlunun hemen ödemesi gerekir. Ancak kalan yarısını da te'mînde güçlük çeker, malî durumu buna müsait olmazsa, o takdirde kısa bir süre için mühlet verilir. [120]

 

Çıkarılan Hükümler
 

1- Bazı hükümlerin cami ve mescidlerde verilmesinde bir sakınca olmadığı anlaşılıyor.

2- Ancak dava konusunda ihtilâftan dolayı davacı veya davalının seslerim cami ve mescidde yükseltmeleri mekruhtur.

3- Dava konusu "alacak" ise, davalı da inkâr etmiyor, ancak ödeme imkânı yetmiyorsa, hâkim aralarında sulh teklif edip alacaklının ala­cağından bir miktarını borçluya bağışlanmasını teklîf edebilir.

4- Alacaklı taraf hâkimin bu teklifini kabul edip etmemekte ser­besttir. Bu bağlayıcı bir hüküm anlamında değildir. [121]


Konu Başlığı: Ynt: Hakim Hasımlarından Biri İçin Şefaatçi Olabilir
Gönderen: Ceren üzerinde 16 Şubat 2019, 21:01:59
Esselamu aleykum. Her aninda hak yolunda yasayan hakkı yasatmaya çalışan kullardan olalim inşallah. ..


Konu Başlığı: Ynt: Hakim Hasımlarından Biri İçin Şefaatçi Olabilir
Gönderen: Mehmed. üzerinde 17 Şubat 2019, 15:25:10
Ve aleykümüsselam Rabbim paylaşım için razı olsun


Konu Başlığı: Ynt: Hakim Hasımlarından Biri İçin Şefaatçi Olabilir
Gönderen: Sevgi. üzerinde 17 Şubat 2019, 15:38:11
Aleyküm Selam. Rabbim bizleri herzaman hâk yolunda rızasına uygun yaşıyan kullardan eylesin inşaAllah