|
Konu Başlığı: Ezan Okunduktan Sonra Camiden Çıkılmaz Gönderen: Zehibe üzerinde 20 Ağustos 2010, 16:04:28 Ezan Okunduktan Sonra Camiden Çıkılmaz
Ezan hem vakti bildirmek, hem Hakk'a davet, hem de kurtuluş ve saadetin namazda olduğunu duyurmak içindir. O bakımdan ezan okunduktan sonra camide bulunan kimsenin, bir özür yokken namaz kılmadan dışarı çıkması doğru olmaz. Zira böyle yapmak, ilâhî davete bir bakıma arka çevirip önemsememek anlamına gelir. İlgili Hadisler: Ebu Hureyre (r.a.)'den yapılan rivayette, demiştir ki: "Resûlüllah (a.s.) Efendimiz bize şöyle emretti: "Camide bulunduğunuz zaman, ezan okunup namaza çağrıldığında, sizden biriniz namaz kılmadan dışarı çıkmasın."[583] Ebû Şa'sa' (r.a.)'den yapılan rivayette demiştir ki: "İçinde ezan okunduktan sonra bir adam Mescid'den dışarı çıktı. Bunun üzerine Ebû Hüreyre (r.a.) şöyle dedi: "Şu adam cidden Ebû Kaasım'a (Hz. Muhâmmed'e) (a.s.) isyan etti."[584] Osman (r.a.)'den yapılan rivayette, Resûlüllah (a.s.) Efendimizin şöyle buyurduğunu söylemiştir: "Kim mescidde bulunduğu halde ezan okunduktan sonra dışarı çıkar da bu o çıkışı bir ihtiyâçtan dolayı olmaz ve geriye dönmek de istemezse, o cidden münafıktır."[585] Hadîslerin açık delâletinden şu hükümler anlaşılmaktadır: 1- Ezan okunurken camide bulunan kimsenin namaz kılmadan çıkıp gitmesi haramdır, büyük günâhtır. 2- Ezan okunurken camide bulunan kimsenin, tabii ihtiyacını gidermek, abdest almak ve benzeri bir özürden dolayı dışarı çıkmasında bir sakınca yoktur. 3- Ezan okunurken camide veya avlusunda bulunan kimse, bir özürü bulunmadığı halde ayrılıp giderse, münafıklardan sayılır. Müctehid imamların hemen hepsi, ezan okunurken camide bulunan kimsenin bir özürü bulunmadığı halde namaz kılmadan dışarı çıkıp gitmesi mekruhtur, demişlerdir. Ortada bir özür varsa, kerahet söz konusu değildir. Mezhep imamları da aynı görüştedirler. Yorumlar ve tahliller: 548 nolu Ebû Hüreyre hadisi İbn Ebî Şa'sâ' tarikiyle rivayet edilmiştir. Bu zatın asıl adı Eş'as'dır. Ayru hadîsi Ebû Hureyre'den Ebû Salih, Muhammed b. Zazan ve Saîd b. Müseyyeb de rivayet etmişlerdir. İbn Seyyid en-Nâs, hadîsi, Tirmizî'nin şerhinde rivayet ettikten sonra herhangi bir görüş izhar etmemiştir. Bu, hadîsin sahih olduğuna delâlet eder. 549 nolu Ebû Şa'sâ' hadîsine gelince, ilim adamlarından bazısı onun mevkuf olduğunu söylemiştir. Ayrıca isnadında İbrahim b. Muhacir bulunuyor ki bu zat hakkında farklı tesbitler yapılmıştır: Kimine göre, sıka (güvenilir) dır, kimine göre zayıftır. Buhari dışında diğer beş hadis kitabında ondan rivayetler yapılmıştır. Ancak Zehebî hadîs ricali arasında bu isimde iki kişiden bahsetmiştir. Birincisi, İbrahim b. Muhacir b. Mismar el-Medenîdir. İkincisi, İbrahim b. Muhacir b. Câbir el-Becelîdir. Birincisi hakkında Buharî, "münkerü'l-hadîs" derken, Nesâî "zayıftır" demiştir. Muhaddîs Yahya ise, "onun rivayetinde bir sakınca yoktur" şeklinde bir ifade kullanmıştır, ikincisi hakkında ise, İbn Medeni, "onun rivayet ettiği hadisler kırka ulaşmıştır" demiş, Yahya b. Said, "o kavi değildir" diyerek belirtmiş. Ahmed b. Hanbel, "onun rivayetinde bir sakınca yoktur" diyerek güvenilir olduğuna işaret etmiştir, Yahya b. Main'den yapılan rivayete göre; zayıf olduğu üzerinde durulmuştur.[586] Müctehid imamlardan sadece İbrahim en Nahâî, müezzin henüz ikamete başlamadan camiden dışarı çıkılabilir, demişse de, diğer imamlara göre, ancak bir özürden dolayı çıkabilir söz konusudur. Çıkarılan Hükümler: 1- Ezan okunurken camide bulunan kimsenin hiçbir özürü yokken namaz kılmadan dışarı çıkması mekruhtur. -------------------------------------------------------------------------------- [1] Buharî, İmân: 201, Tefsir: 2, Müslim, İmân: 19-22, Tirmizî, İmân: 3, Nesâî, İman: 13. [2] Tirmizî, Mevakıyt: 45, Ahmed: 3/161. [3] Buharî, Menakıb: 48, Müslim, Müsafirîn: 1, Ebû Dâvud, Sefer: 1, Nesâî, Salat: 3, Taberânî, Sefer: 8, Ahmed: 6/234, 241, 265. [4] Buhari, İman: 34, Savm: 1, Şehadet: 26, hiyel: 3, Müslim, Îman: 8, 9, Ebû Dâvud, Salat: 1, Tirmizî, Mevakıyt: 4, Siyam: 1, Nesaî, Siyam: 1, İman: 23, Taberanî, Sefer: 94, Dâremi, Salat: 208. [5] Bedayiu's-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şerayi': 1/91, 92'den özetlenerek... [6] Fethülvahhab: 1/29-69'dan özetlenerek. [7] İbn Mâce, Salat. [8] el-Muğni, Falü's-Salat: 1/369, 370. [9] Geniş bilgi için bak: Neylü'I-evtar: 1/333. [10] Müslim. [11] Neylü'I-evtar: 333, 334'den kısaltılarak... [12] Müslim, İmân: 134, Ebû Dâvud, Sünne: 15, Tirmizî, İmân: 9, İbn Mâce, İkamet: 17, Dâremî, Salat: 29. [13] Nesâî, Salat: 8, Tirmizi, İmân: 9, İbn Mâce, İkamet: 77, 78, fiten: 23, Ahmed: 5/346, 355. [14] Nesâî, Salat: 8, Tirmizî, İmân: 9, İbn Mace, İkamet: 77, 78, fiten: 23, Ahmed: 5/346, 355. [15] Feyzü'l-kadîr: 4/395-574 nolu hadîs... [16] Neylü'l-evtar: 1/345, 348. [17] Nisa: 4/48. [18] Buharî, Müslim. [19] Tevbe: 9/5. [20] Buharî, Diyet: 6, Müslim, Kasamet: 25, 26, Ebû Dâvud, Hudud: 1, Tirmizî, Hudud: 15, Nesâî, Tahrim: 1, Dâremi, Siyer: 11, Ahmed: 1/61, 63, 65, 70, 163, 382, 428, 444, 465, 6/187, 214. [21] Tirmizî, Salat: 188, Ebû Dâvud, Salat: 145, Nesâî, Salat: 6, tahrîm: 2, İbn Mâce, İkame: 202, Daremî, Salat: 91, Ahmed: 2/290, 425, 4/65, 103, 5-72, 377. [22] Buhari, Müslim: Ubâde b. Sâmit (r.a.)'den... [23] Buhari, Müslim: Enes b. Mâlik (r.a.)'den. [24] Müslim, Îmân: 334, 335, 337, 341, 345, Buharî, Daavat: 1, Tirmizî, Daavat: 130, İbn Mâce, Zühd, 37, Daremî, Rikak: 85, Ahmed: 1/281, 295. [25] Buharî, İlim: 33, rikak: 51, Ahmed: 2/373. [26] Buhari, İmân: 36, edeb: 44, Müslim, İmân: 116, Tirmizi, Birr: 51, imân: 15, Nesâî, Tahrim: 27, İbn Mâce, Fiten: 4, Ahmed: 1/176, 178, 385, 411, 433, 454, 5, velâ': 3, Nesâi, Hudud: 36, vasaya: 6, Daremî, Siyer: 81, ferâiz: 2, Ahmed: 2/118, 5/38, 46. [27] Müslim, İmân: 121. [28] Tirmizî, Nezir: 9, Nesâî, Eyman: 4, İbn Mâce, Keffarat: 2, Daremî, Nezir: 6, Ahmed: 1/47, 2/34, 67, 69, 87, 125, 142. [29] Ahmed: 1/272, 2/69, 128, 134, 164, 201, 203, 3/14, 28, 83, 226, 399, 6/441. [30] Ahmed: 2/180, Ebû Dâvud: Amir b. Şuayb'dan. [31] Buharî, Hudud: 22, talak: 11, Ebû Dâvud, Hudud: 17, Tirmizî, Hudud: 1, İbn Mâce, Talak: 15, Daremî, Hudud: 1, Ahmed: 6/100, 101, 144. [32] Hafız Bezzar: Ebu Râfi'den... [33] Fazla bilgi için bak: Neylü'1-evtar: 1/348, 349... [34] Ahmed: 4/199, 204, 205. [35] Nevevî Alâ Sahıhi'l-İmami Müslim: 1/499, 500. [36] Müslim, Mesacid: 179, Tirmizi, Mevakıyt: 1, Ahmed: 4/416, Nesâi... [37] Tirmizî, Mevakıyt: 1, salat: 1, Ahmed: 1/333-354-3/30. [38] Müslim, Siyam: 41, Nesâî, Siyam: 30, Ahmed: 5/7, 9, 13, 18, 45. [39] Kaynaklarıyla İslâm Fıkhı: 1/176-179 [40] es-Siracü'I-Vahhac Alâ Methi'l-Minhac: 34-35. Fethü'l-Vahhab bi-şerhi Menhıci’t-Tullâb: 1/30. [41] el-Muğnî: 1/370-1575'den özetlenerek... [42] el-Müdevvenetü’I-Kübrâ: 1/55-57'den özetlenerek... [43] Şerhu Meâni'1-Asâr: 1/176-184'den özetlenerek [44] Neylü'I-Evtar: 352'den özetlenerek... [45] Mîzânti'l-İ'tidâl: 2/554-4840 nolu Abdurrahman... [46] Mizânü'l-İ'tidâl: 1/585-2217 nolu Hâkim... [47] Müsned-i Bezzar, Nâsburraye: 1/224. [48] Müslim, mesacid: 188, Ebû Davud, salat: 4, Daremi, Salat: 66, Ahmed: 4/420, 423. [49] Müsned-i Ahmed: 3/135-160. [50] Buhari, Mevakıt: 9-10, ezam: 18, Ahmed: 5/155-162-178. [51] Buharî, mevakıt: 9-10 bedü'l-halk: 10, Ebû Dâvud, salat: 4, Tirmizi, salat; 5, Nesai, mevakıt: 5, İbni Mace, salat: 4 Daremi, salat: 14, Taberani, vuku: 27-29, Ahmed: 2/229-238-266-318-348. [52] Sahih-i Müslim, Buhari, bedü'l-halk: 10. [53] el-İhtiyar Ii-Ta'lili'l-Muhtar: 1/40. [54] Fethülvahhab bi-Şerhi Menheci't-Tullâb: 1/31. [55] el-Muğnî: 1/383. [56] el-Müdevvenetü'l-Kübra: 1/55-56. [57] Fethü'l-allâm li Şerhi Büluği'l-merâm: 1/78'den özetlenerek. [58] Mizânü'l-i'tidâl: 2/99-100, 2995 nolu Zeyd... [59] Nasburraye: 1/228. [60] Şerhu Meâni'1-Asar: 1/184-186. [61] Şerhu Meâni'1-Asâr: 1/187-188. [62] Ebû Dâvud, salât: 2, Nesai, Mevakiyt: 15, Ahmet: 2/210-213-223. [63] Buhari ve İbn Mâce dışında el-cemaat (eimme-i arbaa) rivayet etmiştir [64] Ahmed, Müslim, Ebû Davud, Nesai, Buhari dışında diğer hadis imamları rivayet etmişlerdir. [65] İbn Asakir Fi-Garaibi Mâlik, Darekutnî, Beyhaki; İbn Ömer'den (r.a.) merfuân rivayet etmişlerdir. [66] Buhari, mevakıyt: 11-13, ezan: 104, Müslim, mesacid: 235, Nesai, mevakıyt: 2, Daremi, salat: 98, Ahmet: 4/425, Ebû Davud, salat: 2. [67] Müslim, mesacid: 197. [68] Buhari, şirket: 1, Müslim, mesacid: 198-199, Ahmed: 4/141. [69] Buhari, mevakıt: 15-34, Nesai, salat: 15, İbn Mace, salat: 9, Ahmed: 3/237 5/349-360-361. [70] el-İhtiyar li-Ta'lili'1-Muhtar: 1/40'dan özetlenerek... [71] Fetâvâ-yı Hindiyye: 1/52. [72] Şerhûlvahhab li-Şerhi Menheci't-Tullâb: 1/30. [73] el-Muğnî: 1/391-392, Buhari, Müslim, Enes b. Mâlik'den. [74] el-Müdevvenetü'1-Kübra: 1/58. [75] İbn Hibban: 8/4. [76] Tirmizi: Yakub b. Velîd el-Meden’den, o da Abdullah b. Amer'den. [77] Fazla bilgi için bak: Mîzânü'l-i'tidâl: 4/455, 9829 nolu Yakup. [78] Mîzanü'l-i'tidal: 1/31, 90 nolu İbrahim... [79] Nasburraye li-Ahadisi'1-Hidâye: 1/242-243. [80] Mîzanü'I-i'tidal: 1/52, 165 nolu İbrahim... [81] Buharî, Müslim: Ebû Hüreyre (r.a)'den. [82] Fazla bilgi için bak, Şerhu Meâni'l-Asan: 1/189-194. [83] Fethü'l-allam: 1/77'den özetlenerek... [84] Buharî, tefsir: 2, 42, cihâd: 98, mağazî; 29, Müslim, mesacid: 202, 206, Ebû Davud, salat: 5, Tirmizi, tefsir: 2-31, Nesaî, salat: 14, İbni Mâce, salat: 6, Daremi, salat: 28, Ahmed: 1/82, 113, 122, 126, 135, 137, 144, 146, 154, 292, 404, 456. [85] Müsned-i Ahmed: Abdullah b. Ahmed'in tesbit ve rivayetiyle... [86] Müslim, mesacid: 202, 206, İbn Mâce, salat: 6, Ahmed: 1/82, 113, 122, 126, 135,137. [87] Tirmizi, salat: 112, Daremî, salat: 28. [88] Tirmizi, salat: 19, Ahmed: 5/12, 13, 23. [89] Ahmed: 5/8, Daremî, Salat: 5. [90] Müslim, Ahmed b. Hanbel: Bera' b. Azıb (r.a.)'den. [91] Buhari dışında el-Cemaa (beş muhaddis) rivayet etmiştir. [92] Buhari, mevakıy: 11, 21, Müslim, salat: 233, Ebû Dâvud, salat: 3-5, Nesai, mevakıyt: 18, İbn Mace, salat: 4, Ahmed: 3/369, 4/250. [93] Ahmed: 5/206. [94] Neylü'l-evtar: 1/363. [95] Fazla bilgi için bak: Neylü'l-evtar: 1/363-368. [96] Müslim, mesacid: 216, Ebû Davud, salat: 3, Tirmizî, mevakıyt: 8, İbn Mâce, İkame: 44-111. Daremî, salat. [97] Ebû Davud, Ahmed: 4/147-349, 5/417, 422. [98] Buhari, Ahmed, Nesai, İftitâh: 67. [99] Fetâvâ-yı Hindiyye: 1/53, Fazilet-i evkat. [100] Fethü'l-Vahhab bi-Şerhi Menheci't-Tullâb: 1/30. [101] el-Muğnî: 1/392. [102] el-Müdevvenetti'1-kübrâ: 1/56. [103] Fıkhü's-Sünne: 1/101. [104] Buhari, Müslim: Rafi' b. Hudayc (r.a.)'den. [105] Fazla bilgi için bak, Fethülallam li-Şerhi Bülûği’l-meram: 1/78. [106] Şerhu Meâni'1-Asar: 1/147. [107] Neylü'l-evtar: 2/5-8. [108] Nasburraye: 1/246. [109] Buhari, ezan: 42, et'ime: 58, Müslim, mesacid: 64-68. [110] Buhari, ezan: 42, et'ime: 58, Müslim, mesacid: 64-66, Ebû Davud, et’ime: 10, Tirmizi, mevakıyt, 145, Nesâî, İmamet: 51, İbn Mâce, ikamet: 34, Daremi, salat: 58, Ahmed: 2/20, 102, 3/100, 110, 161, 231, 238, 249, 4/49, 54, 6/40, 51, 149. [111] Ahmed: 2/20, 102, 3/100, 110, 161, 231, 238, 249, 4/49, 54, 6/40, 51, 149. [112] Ebû Davud, et'ime: 10. [113] Neylül-Evtar: 2/7. [114] Neylül-Evtar: 2/7. [115] Buhari: 1/590. [116] Müslim ve Ebü Davud: Enes (r.a.)'den. [117] Buhari, teheccüd: 35, İ'tisam: 27, Ahmed: 5/58. [118] Buhari, ezan: 14, 16, müsafirin: 304, Ebû Dâvud, tatavvu': 11, Tirmizi, salât: 22, Nesaî, ezan: 39, İbn Mace, ikamet: 110, Daremi, salat: 145, Ahmed: 4/86 5, 54, 56, 57. [119] Buhari, Müsned-i Ahmed, Abdullah b. Muğaffel (r.a.)'den, [120] Hâşiyetü't-Tahtavî ala Meraki'l-felâh: 102. [121] Fethülvahhab bi-Şerhi Menheci't-Tullab: 1/56. [122] Darekutnî, Ebû Dâvud, salat: 2, Tirmizi, salat: 1, Nesâî, mevakıyt: 6, 7, 10, 12, 15, 17, 29, İbn Mace, salat: 1, Ahmed: 1/333, 2/4, 3/30, 129, 169, 330, 352, 4, 416, 5/349. [123] Nesai, mevakıyt: 20, salat: 19, Ahmed: 6/34, 199, 210, 272. [124] Müslim, Nesâi, Ahmed: 5/89. [125] Buhari, mevakiyt: 11, 18, 21, mesacid: 223, Ebû Davud, salat: 3, 5, Nesâi, mevakıyt: 18, İbn Mace, salat: 4, Ahmed: 3/369, 4/250. [126] Müslim, mesacid: 218, 225, Nesâî, salat: 19, mevakıyt: 20-21. [127] İbn Mâce, salat: 8, Nesâi, mevakıyt: 21. [128] Ahmed: 3/5. [129] Sahîh-i Buhari: Hz. Aişe (r.a.)'dan. [130] Ahmed b. Hanbel, İbn Mace, Tirmizi Ebû Hüreyre (r.a.)'den [131] Bedayi'u's-Sanayi' Fi Tertibi'ş-Şerayi: 1/124. [132] Fethülvahhab bi-Şerhi Menheci't-Tullab: 1/30. [133] el-Muğnî: 1/393. [134] el-Muğni: 1/393'den özetlenerek.. [135] el-Müdevvenetü'l-Kübra: 1/56. [136] Fıkhü's-Sünne: 1/103. [137] Şerhu Meâni'l-Asâr: 1/156-158'den özetlenerek... [138] Fethü'l-allâm li-Şerhi Bulûği'l-Meram: 1/78-84'den özetlenerek... [139] Fazla bilgi için bak: Fethü'l-Allam: 1/84. [140] Neylü'I-Evtar: 2/15. . [141] Fazla bilgi için bak: Nasburraye: 1/247. [142] Buhari, Mevakiyt: 13-20, Müslim, Mesacid: 218-225, Nesâi, Mevakıyt: 20, Ahmet: 2/131, 4/423, 5/432, 6/ 215. [143] İbn Mâce, salat: 12, Ahmed: 1/389, 410. [144] Tirmizi, salât: 12, Ahmed: 1/26, 34. [145] Sahîh-i Müslim: İbn Abbas (r.a.)'dan. [146] Neylü'l-Evtar: 2/16. [147] Neylü'l-Evtar: 2/16. [148] Müsned-i Ahmed ve Tirmizî. [149] Fazla bilgi için bak: Neylü'l-Evtar: 2/16, 17. [150] Buhari, salat: 13, mevakiyt: 27, ezan: 163, Müslim, mesacid: 230, 231, 232, Ebû Davut, salat: 8, Tirmizi, mevakiyt: 2, Nesâî, mevakıyt: 25, seher: 101, Daremî, salat: 20, Taberani, vukût: 4, Ahmed; 6/33, 36, 179, 248. [151] Ebû Dâvud, salat: 2. [152] Buhari, savm: 19, Müslim, siyam: 47, Tirmizi, savm: 14, Nesâî, siyam: 21, 22, İbn Mace, savm: 23, Daremi, savm: 8, Ahmed: 5/82, 185, 188. [153] Müsned-i Ahmed: Ebû Rabi (r.a.)'den. [154] Hüseyin b. Mes'ud el-Bağavî, şerhü's-Sünne, Müsnedü'l-Musannaf. [155] el-Bahrü'r-râik Şerhü Kenzi'd-dakayık: 1/260, el-İhtiyar li-Ta'lilil-Muhtar: 1/39. [156] Fazla bilgi için bak: Şerhu Maani'1-Asâr: 1/176-184. [157] Fethülvahhab bi-Şerhi Minheci't-tullâb: 1/30. [158] el-Ümm: 1/75. [159] el-Ümm: 1/75. [160] el-Muğni, Fasl-i salat-i subh: 1/394. [161] el-Muğnî: 1/394. [162] el-Muğnî. 1/395 [163] el-Müdevvenetü'l-Kübra, Ma caae fi'1-vukut: 1/56, 57. [164] Nasburraye Li-Ahadîsi'1-Hidâye: 1/240. [165] Mizânü'l-i'tidâl: 4/524-10182 nolu Ebû Rebî’.. [166] Tirmizi, salat: 23, cumuâ: 25, hacc: 57, tefsir: 3, Nesâî, mevakıyt: 11, 28, 30, salat: 23, 197, cumua: 25, 41, İbn Mace, ikamet: 91, menasik; 106, Daremî, salat: 27, menasik: 54, Taberani, vukut: 15, 17, 18, cumua: 13, hacc: 170. [167] Buhari, mevakıyt: 60, menasik: 68. [168] Müslim, mesacid: 18, Nesâi, mevakıyt: 11, 28, Ahmed: 2/399, 474, 6/78, İ. Mâce. [169] Bedayi'u's-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şerayi': 1/127. [170] Fethülvahhab bi-Şerhi Menheci't-Tullâb: 1/31, es-Siracülvahhac alâ metni'l-Minhac: 35. [171] Fethülvahhab bi-Şerhi Menheci't-Tullâb: 1/31. [172] el-Muğnî, İdrak-i rek'ât bölümü: 1/377, 378. [173] el-Muğnî, İdrak-i rek'ât bölümü: 1/378. [174] el-Fıkhu alâ'I-mezahibi'l-erbaa: 1/181. [175] el-Mudevvenetü'1-Kübra, idraki rekât yevmi'l-cumu'â: 1/147. [176] Tirmizî, cumu'a: 23, Ebû Dâvud, salat: 234, Nesai, mevakıy: 30, cumu'a: 41, İbn Mâce, İkamet: 91, Taberani, cumu'a: 12. [177] Tirmizî, cumu'a: 23, Ebû Dâvud, salat: 234, Nesai, mevakıy: 30, cumu'a: 41, İbn Mâce, İkamet: 91, Taberani, cumu'a: 12. [178] Neylü'l-evtar: 2/25. [179] Fethülallâm li-Şerhi Bülûği'l-meram, mevakiyt: 1/80, Neylü'1-evtar, İdrak-i ba'zı's-salat: 2/25. [180] Buhari, mevakiyt: 29, Müslim, mesacid: 161, 165, Ebû Dâvud, salat: 102, Tirmizi, salat: 23, 197, cumu'a: 25, Nesâî, mevakiyt: 11, 28, 30, cumu'a: 41, Daremî, salât: 22, Taberani, cumu'a: 13-15, Ahmed: 2/241, 254, 265, 271, 280, 376. [181] Fıkhü's-Sünne, İdraki rekât: 1/105. [182] Geniş bilgi için bak: Nasburraye li-Ahâdısi’l-Hidâye: 1/229, 229. [183] Buhari, mevakiyt: 37, Müslim, mesacid: 309, 314, 315.. Ebû Dâvud, salat: 11, Tirmizi, salat: 16, 17, Nesâî, mevakiyt: 52, 54, İbn Mace, salat: 10, Daremî, salât: 26, Taberani, salat: 25, sefer: 77, Ahmed: 3/100, 243, 237, 269, 282, 5/22. [184] Müslim, mesacid: 316, Taberani, vuku: 26, Ahmed: 3/184, 216. [185] Nesai, mevakıyt: 52, 54, Tirmizi, salat: 16, 17, Ebü Davud, salat: 11. [186] Müslim, mesacid: 311, Ebû Davud, salat: 11, Tirmizî, mevakıyt: 16, Nesai, mevakıyt: 53, İbn Mace, salat: 10, Ahmed: 5/305. [187] Şerhu Fethilkadir, Kazâ-i fevâit: 1/346. [188] Ebû Davud, salat: 11, Nesaî, mevakiyt: 53, İbn Mace, salat: 10, Daremî, salat: 26. [189] el-Ümm, salât-ı faite: 1/78. [190] el-Mugnî, kazai fevaitle ilgili mesle: 1/607. [191] el-Müdevvenetü'l-Kübra, Kaza-i salat: 1/139. [192] Şerhu Meâni'1-Asâr, kaza-i salat: 1/484, 465. [193] Mizânü'l İ'tidâl: 4/109, 8526 nolu Mesleme. [194] Sahih-i Müslim. [195] Mizânü'l İ'tidâl: 1/580, 2251 nolu Hammâd... [196] Şerhu Meâni'1-Asâr: 1/465. [197] Mizânü'l-i'tidâl: 3/70, 5641 nolu Atâ'. [198] Şerhu Meâni'l-Asar: 1/466. [199] Buharî, mevakiyt: 36, havf: 4, mağazî: 29, Müslim, mesacid: 209, Tirmizî, salat: 18, Nesâî, sehiv: 103. [200] Daremi, salat: 186, Nesâî, mevakıyt: 55, ezan: 23, Ahmed: 3/25. [201] Meraku'l-felâh, kaza-i fevâit: 77. [202] Haşiyetü't-Tahtavî Ala Meraki'1-Felâh, Kaza-i fevâit: 239. [203] el-Fıkhu Alâ'l-Mezahibi'l-Arbaa, Kazau'l-faite: 1/491, 495, 496. [204] el-Muğnî, mesele: Men zekere enne aleyhi salatün: 1/607, el-Fıkhu Ala Mezahibi'-Arbaa: 1/495. [205] el-Müdevvenetü'1-Kübra, kaza-i salat: 1/131. [206] el-Fıkhu Alâ'l-Mezahibi'l-Arbaa, muraatü't-tertîb: 1/494. [207] Mizânü'l İ'tidal: 1/465, 1747 nolu Haccac... [208] Müsned-i Ahmed, Taberânî el-Mu'cem'inde İbn Lehîs tarikiyle... [209] Fazla bilgi için bak: Nasburraye: 1/164, 165. [210] Mizânü'l İ'tidâl: 2/646-1572 nolu Abdülkerim. [211] Nasburraye lİ-Ahadîsi'1-Hidâye: 1/163. [212] Mîzanü'l-i'tidal: 2/632, 5119 nolu Abdülaziz... [213] Fazla bilgi için bak: Mîzanü'l-i'tidal: 2/338, 3999 nolu Talha... [214] Buhari, ezan: 1, Müslim, salat:1, Tirmizi, salat: 1, Nesai, ezan: 1, Ahmed: 2/148. [215] Neylü'1-evtar, ebvab-i ezan: 2/35. [216] Müsned-i Ahmed. [217] Buhari, Müslim. [218] Müslim, İbn Mace, Müsned-ı Ahmed. [219] Ebû Davud, Tirmizî. [220] Ebû Davud, Nesâî, Ahmed. [221] Şerhu Fethilkadir, babü'1-ezan: 1/167, 168. [222] Fethülvahhab bi-Şerhi Menheci't-Tullâb, babü'1-ezan: 1/33. [223] Mu'cemu'l-Fıkhi'l-Hanbelî, ezan: 1/23. [224] el-Fıkhu Alâ'l-Mezahibi'l-Arbaa, hukmü'l-ezan: 1/313. [225] Ebû Dâvud, Salat: 46, Ahmed: 5/196-6/446. [226] Şevkani'nin görüşü için bak: Neylü'l-evtar: 2/36. [227] el-Ümm, babu cimai'1-ezân: 1/82. [228] Ebû Davud, salat: 28, İbn Mace, ezan: 1, Daremi, salat: 3, Ahmed: 4/42. [229] Tirmizî, mevakıyt: 25, Ebû Dâvud, salat: 28, İbn Mace, ezan: 1, Daremi, salat: 3, Ahmed: 4/42. [230] Buharî, ezan: 1-3, enbiya: 50, Müslim, salat: 2, 3, 5, Ebû Davud, salat: 29, Tirmizî, salat: 27, Nesâi, ezan: 2, İbn Mace, ezan: 6, Daremî, salat: 6, Ahmed: 3/103. [231] Ebû Dâvud, Nesâi, Ahmed: 2/85, 87. [232] Müslim, Nesâî, Ahmed: 3/403, 409. [233] Ebû Davud, Ahmed: 3/408, 409. [234] Bedayi'u's-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şerayi, babu'l-ezan: 1/148. [235] Bedayi'u's-Sanayi’ Fi-Tertihi'ş-Şerayi, babu'1-ezan: 1/148. [236] Bedayi’u’s-Sanayi’ Fi-Tertibi'ş-Şerayi, babu'I-ezan: 1/148. [237] es-Siracü'1-vehhac Ala Metni'1-Minhac, faslü'l-ezan ve'1-ikame: 37, Fethü'lvahhab bi-Şerhi Menheci't-Tullab, babü'1-ezan: 1/34. [238] el-Muğnî, faslün el-aslâ fi'1-ezan: 1/404. [239] Mu'cemü'l-Fikhı'l-Hanbeli, Sıfatü'l-Ezan: 1/26. [240] el-Muğnî, meseletün: 1/406. [241] el-Müdevvenetü'l-kübrâ, Fi'l-ezan: 1/57, 58. [242] Neylü’l-evtar: 2/41. [243] Mîzanü'l İ'tidâl: 3/674, 8017 nolu Muhammed b. Amir... [244] Neylü'l-evtar: 2/42 [245] Şerhu'l-İmami'n-Nevevî Ala Sahih'il-İmam Müslim: 2, sifetü'l-Ezan: 468. [246] Mizânü'l-i'tidal: 1/222, 849 nolu İsmail... [247] Mizânül-i'tidal: 3/631, 7888 nolu Muhammed... 1/438-1632 nolu Harîs... [248] Neylü'l-evtar: 2/43. [249] Neylü'l-evtar: 2/47. [250] Şerhu Meâni'l-Asâr: 1/131. [251] Şerhu Meâni'l-Asâr: 1/1132-133. [252] Şerhu Meâni'l-Asâr. [253] Şerhu Meâni'l-Asâr: 1/134. [254] Şerhu Meâni'1-Asân 1/134. [255] Nasburraye: 1, babü'l-ezan: 258. [256] Fazla bilgi için bak: Nasburraye: 1/255-259. [257] Şerhu Meâni'1-Asâr: 1/136. [258] Şerhu Meani'I-Asâr: 1/137. [259] Şerhu Meâni'1-Asâr: 1/137. [260] Şerhu Meâni'1-Asâr: 1/137. [261] Tecrîd-i Sarih Tercemesi: 2/564, Müslim, Ebû Davud, İbn Mâce, Nesâî, ezan: 14, Ahmed: 2/136, 411, 429, 458, 461. [262] Buharî, ezan: 5, bed-i halk: 12, tevhîd: 52, İbn Mâce, Nesâî, ezan: 14, Taberâni: 5, Ahmed: 3/35, 43. [263] Bedayi'u's-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şerayi': I/150,151'den özetlenerek... [264] Fethülvahhab bi-Şerhi Menheci't-Tullâb: 1/33. [265] el-Muğnî, faslü'1-ezan: 1/423'den özetlenerek... [266] el-Müdevvenetetü'l-kübrâ, el-kelâmu fi'1-ezan: 1/59. [267] Fethülallâm, babü'l-ezan: 1/86'dan özetlenerek... [268] Fıkhü's-Sünne, ma-yüstehebbü li'l-müezzini: 1/117. [269] Neylü'1-evtar, babu refi’s-savt: 2/50. [270] Buharî, ezan: 7, salat: 10-11, Tirmizî, salat: 40, menakib: 1, Nesâî, ezan: 33, 35, 37, İbni Mace, ezan: 4, Taberani, nida: 2, Daremi, salat: 10, Ahmed: 1/120-2, 188 - 3/6, 53, 90 - 4/92, 83, 95, 98, 200- 3/9, 328. [271] Müslim, Ebû Dâvud: Ömer b.Hattab (r.a.)'den. [272] Ebü Dâvud: Şehr b. Havşeb'den... [273] Buharî, ezan: 8, tefsin 17, Ebû Davud, salat 43, Nesâî, ezan: 38, İbn Mâce, ezan: 4, Ahmed: 3/337, 354. [274] Müslim, Ebû Dâvud, Nesâi, Tirmizî: Abdullah b. Amir (r.a.)'den. [275] Tirmizî, salat: 44, daavat: 128, Ebû Dâvud, salat: 35, 37, cihâd: 39, Ahmed: 3/119, 155-225, 254. [276] İbn Adiy, Beyhakî; Hadîsin zayıf olduğu tesbit edilmiştir. [277] Bedayi'u's-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şerayi' 1/155'den özetlenerek. [278] Fethülvahhab bi-Şerhi Menheci't-Tullab: 1/35. [279] El-Muğnî: 1/427. [280] el-Muğnî, limen semi'a'1-müezzine: 1/426, 427. [281] el-Fıkhu Alâ'l Mezahibi'I-Arbaa: 1/317, 318. [282] Fikhü's-Sünne: 1/114'den özetlenerek... [283] Bilgi için bak: Fethülallâm Li-Şerhi Bülûği'l-merâm: 1/92. [284] Neylü'l-evtar: 2/58. [285] Fazla bilgi için bak: Mîzanü'l i'tidal: 2/283, 3754 nolu Şehr [286] Fazla bilgi için bak; Mîzanü'l-i'tidal: 3/83, 5679 nolu Ufeyr... [287] Buhari, Müslim, Ebû Davud, Tirmizi, İbn Mâce, Ahmed. [288] Ebû Davûd, Ahmed. [289] Bedayi'u's-Sanayi', Fi Tertibi'ş-Serayi': 1/151. [290] Bedâyi': 1/151. [291] el-Muğni, ezan: 415, 416. [292] el-Muğnî, ezan: 415, 416. [293] Tenvîrü'l-Havâlik Şerhün Ala Muvatta'i Mâlik: 1/92. [294] Fazla bilgi için bak: Mîzanü'l-i'tidal: 2/561, 4866 nolu Abdurrahman... [295] Fazla bilgi için bak: Mizanül-i'tidal: 2/135, 3160 nolu Sâid... [296] Nasburraye: 1/280. [297] Bedayi'u's-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şerayi, Ezan: 1/150'den özetlenerek. [298] Bedayi'u's-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şerayi', Ezan: l/150'den özetlenerek... [299] el-Muğnî, ezan: 1/412. [300] el-Muğnî, ezan: 1/412. [301] Fethülallâm Li-Şerhi Bülûği'l-Merâni: 1/94. [302] Fethülallâm Li-Şerhi Bülûgî'l-merâm: 1/94'den özetlenerek. [303] Müslim, salat: 187, Tirmizî, mevakıyt: 41, İbn Mâce, ezan: 3, ikamet: 48, Ahmed: 4/218, 334. [304] İbn Seyyidinnas, Şerh-i Tirmizî'de rivayet etmiştir [305] Fetâvâ-yı Hindiyye: 1/54. [306] Bedayi'u's-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şarayi': 1/152. [307] Bedayi'u's-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şarayi': 1/152. [308] Bedayi'u's-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şarayi': 1/152 . [309] el-Ümm: 1/84'den özetlenerek... [310] el-Ümm: 1/84'den özetlenerek... [311] el-Muğnî-ezan: 1/415. [312] el-Muğni-ezan: 1/415. [313] el-Muğnî-ezan: 1/415. [314] el-Müdevvenetü’I-kübra: 1/62. [315] Neylü'l-evtar: 2/65. [316] Müslim, mesacid: 31, Nesâî, mevakiyt: 55, Ahmed: 2/428, 4/441. [317] Tirmizî, mevakıyt: 18, Ahmed: 1/375, Nesâî, ezan: 21, 22. [318] Fetâvâ-yı Hindiyye, ezan: 1/54, 55, Bedayi’: 1/154. [319] Fethülvahhab Bi-Şerhi Menheci’t-Tullâb, ezan: 1/33. [320] el-Muğnî, faslün: men fatethü salâvatün: l/419'dan özetlenerek... [321] el-Muğnî, faslün: men fatethü salâvatün: 1/419, el-Müdevvenetü'l-Kübrâ, ezan: 1/62. [322] Fazla bilgi için bak: NeyIü'l-evtar: 2/67, 68, Nasburraye: 1/279, 280. [323] Ebû Dâvud, hammam: 2, Tirmizî, edeb: 22, 39, İbn Mâce, nikâh: 28, Ahmed: 5/3, 20. [324] Ebû Dâvud, cenâiz: 28, İbn Mâce, cenâiz: 8. [325] Tirmizî, edeb: 40, Ahmed: 1/275, 290, 497, Buhari kendi Tarih'inde... [326] Tirmizî, edeb; 40, Ahmed. [327] Muvatta', Ahmed b. Hanbel. Ebû Davud, Tirmizi, hasenün... [328] el-Fıkhu Alâ’l-Mezahibi'l-Arbaa: 1/188. [329] Fethülvahhab Bi-Şerhi Menheci't-Tullâb, şurutü's-salat: 1/48, 49, el-Fıkhu Alâl-Mezahibi'l-Arbaa: 1/189. [330] el-Muğnî, ma-yestürü: 1/577, 578'den özetlenerek... [331] el-Fıkhu Alâ'l-Mezahibî'l-Arbaa: 1/189. [332] el-Müdevvenetü'1-Kübra, salâtü’l-harâir: 1/94, 95. [333] Bedayi'u's-Sanayf Fi-Tertibi'ş-Şerayi': 1/117. [334] el-Mufenİ: 1/579. [335] Müslim, fezail: 26, Ahmed: 1/71- 6/62, 155, 288. [336] Buhari, salat: 12, Müsned-i Ahmed. [337] Geniş bilgi için bak: Mizânü'l-i'tidâl: 4/586, 10729 nolu Ebû Yahya. [338] Şerhu Meâni'1-Asâr: 1/473, 474. [339] Şsrhıı Meâni'1-Asâr: 1/474. [340] Buhari, Fazâil-i nebiy: 7. [341] Ahmed: 2/255, 493. [342] Müslim, mesacid: 149, Ebû Dâvud, salat: 119, Nesâî, iftitah: 19, İbn Mâce, mesacid: 19, Ahmed: 2/187, 208-3/167, 168, 188, 232. [343] Buhari, fezail: 5, Tefsin: 207, Müsned-i Ahmed. [344] Fetâvâ-yı Hindiyye, şurûtü's-salat: 1/58, Şerhu Fethilkadîr: 1/180. [345] el-Fikhu Alâ'l-Mezahibi'l Arbaa, sitrü'l-avres: 1/189. [346] El-Muğnî, sitrü'l-avre: 1/579, el-Fıkhu Alâ'l-Mezâhibi'l-Arbaa: 1/189. [347] el-Muğnî, sitrül-avre: 1/579. [348] Mizânü'l-İ'tidâl: 2/375, 4135 nolu İbad b. Kesir. [349] Neyü’l-evtar: 2/73. [350] Mîzaaü'1-İ’tidal: 3/296, 6485 nolu Umeyr b. İshak. [351] İbn Mâce, taharet: 132, Tirmizî, salat; 160, Ahmed: 6/150, 218, 259. [352] Ebû Dâvud, salat; 83, 84, Taberânî, cemaat: 33, 36. [353] Buhari, libas: 1, 2, 5, fezâil: 5, Müslim, libas: 42, 43, 48, 48, Ebû Davud, Iibas: 25, 27, Tirmizî, libas: 8, 9, İbn Mace, libas: 6, 9, Taberânî, libas: 9, 12, Ahmed: 2/5, 10, 32, 42, 44, 55, 56, 60- 3/5, 44, 97. [354] el-İhtiyar li-Ta'lili'1-Muhtar: 1/48, 156. [355] Bedayi'u's'-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şerayı: 121,122. [356] Fethülvahhab bi-Şerhi Menheci't-Tullâb: 1/49, el-Fıkhu Ala’l Mezahıbı Arbaâ: 1/189. [357] el-Fıkhu Alal-Mezahibi'l-Arbaa: 1/189. [358] el-Fıkhu Alâ'l-Mezahibi'l-Arbaa: 1/189. [359] Neylü'l-evtar: 2/75. [360] El-Müdevvenetü'l-Kübra: 1/94. [361] Neylü'l-evtar: 2/76. [362] Nasburraye li-Ahadîsi'1-Hidâye; 1/300. [363] A'râf: 7/31. [364] Buhârî kendi Tarihinde rivayet etmiştir. [365] Fıkhü's-Sünneî 1/127. [366] Ahmed: 2/98. [367] Buhari, Müslim. [368] Buharî, salat: 16, libas: 12, Müslim, Iibas: 23, Nesâi, kible: 19, Ahmed: 4/149, 150. [369] Müslim, libas: 16, Nesâî, zînet: 88, Ahmed: 3/383. [370] Neylü'l-evtar: 2/90. [371] Neylü'l-evtar: 2/90. [372] Müsned-i Ahmed. [373] Buharî, libas: 25, Müslim, libas: 11, 21. [374] Buharî, libas: 25, Müslim, libas: 11, 21, Tirmizî, adab: 1, İbn Mâce, libas: 18, Ahmed: 1/20, 26, 36, 37, 39, 49, 2/166, 209, 329, 337, 3/23, 101, 4/5, 156,6/324, 430. [375] Buhârî, libas: 39; Nesâî, zînet: 40, İbn Mâce, libas: 19. [376] Ebû Davûd, libas: 7, Nesâî, zînet: 83, Ahmed: 1/90, 139, 153. [377] Buharî, libas: 30, Ebû Dâvud, Iibas: 11, Nesaî, zînet: 83, İbn Mâce, libas; 19. [378] Bedayi'u's-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şerayi': 1/130, 131'den özetlenerek... [379] Fıkhü's-Sünne: 3/484. [380] el-Fıkhu Alâ'1-Mezahibi'l-Arba, ma yahîllü lebsühü: 2/10'dan özetlenerek. [381] el-Muğnî, fimâ yahrum lebsuhu: 1/588. [382] el-Muğnî, fimâ yahrum lebsuhü: 1/589. [383] el-Fıkhu Alâ'1-Mezâhibi'l-Arbaa, ma yahillü lebsuhü: 2/11. [384] el-Fıkhu Alâ'1-Mezahibi'l-Arbaa, ma yahillü lebsuhü: 2/13. [385] Şerhu Maâni'I-Asar: 4/243, 244. [386] Şerhu Mâanî'I-Asar: 4/243, 244, Ömer b. Hattata (r.a.)'dan.. [387] Şerhu Meâni'1-Asar: 4/248. [388] Neylül Evtar: 2/93. [389] Mizânü'l İ'tida: 1/364, 1360 nolu Sabit.. [390] Buhari, cenâiz: 2, hibe: 28, bed-i halk: 8, fezâil; 10, et'ime; 29, 32, eşrıbe: 27, 28, edebî 124, isti'zam: 8, Müslim, libas: 7, 9, 40, eşribe: 17, Tirmizi, edep: 45, Nesâî, tatbiyk: 7, cenâiz: 53, zînet; 40, 43, 45, 76, 79, 84, 87, 90, 92, Ahmed; 1/16, 43, 46, 50, 2/99, 4/92, 150, 5/261, 383, 6/228. [391] Buharî/cenâiz: 2, eşribe: 28, merza, 4, libas 28, 36, 45, istizan, 8, Müslim, Iibas: 8, Tirmizî, salat: 80, libas: 13, 44, edep; 45, Nesâî, tatbiyk: 8, 61, eşrıbe: 26, Ahmed: 1/80, 81, 92, 94, 114, 119, 121, 127, 132, 134, 137. [392] Ebu Dâvud, libas: 9, Tirmizî, kıyâmet: 32, Ahmed: 4/143, 149, 150- 6/49, 53, 241. [393] Sahîh-i Müslim, Ahmed: 6/347. [394] Ebû Dâvud, Nesâî, Müsned-i Ahmed: 4/95. [395] Bedayi'us-Sanayi Fi-Tertibi'ş-Şerayi’: 5/131'den özetlenerek. [396] Bedayi'u's'-Sanayi Fi-Tertibi'ş-Şerayi': 5/82. [397] el-Fıkhu Alâ'l-Mezahibi'I-Arbaa: 2/10, 11'den özetlenerek. [398] Fethü'l-vahhab bi-Şerhi Menheci't-Tullâb: 1/6. [399] el-Muğnî: 1/588 [400] el-Muğnî; 1/588, 589 (dan özetlenerek) [401] el-Fıkhu Alâ'l-Mezahibi'l-Arbaa: 2/13. [402] Neylü'I-evtar: 2/97. [403] Müsned-i Ahmed: 1/73. [404] Kamus Tercümesi: 1/347, Tadbib maddesi. [405] Ebû Dâvud, hatem; 7, Tirmizî, libasî 31, Nesâî, zînet: 41, Ahmed : 5/23. [406] Bedayi'u's-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şerayi': 5/132. [407] Bedayi'u's-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şerayi': 5/132. [408] Yerinden çıkıp kopan dişin tekrar yerine konulması mümkün mü, değil mi? İmam Ebû Yusuf o gün için bunun mümkün olabileceğini düşünürek ictihadi yürütmüştür [409] Bedayi'u's-Sanayi' Fi-Tertibi'ş-Şerayi, 5/132, 133. [410] Fetâvâ-yı Hindiyye, isti'malü'z-zehebi ve'l-fidde: 5/336. [411] Bedayi'u's-Sanayi' fi-Tertibi'ş-Şerayı': 5/132. [412] el-Fikhu AIâ'l-Mezahibi'l-Arbaa: 2/14. [413] Fazla bilgi için bak: El-Fıkhu Alâ'l-Mezahibi'l-Arbaa, Cebir: 1/168. [414] el-Muğni: 1/277. [415] Buharî, i'tizam: 1, Müslim, birr: 115, Cennet: 28, Ahmed: 2/244, 251, 315, 323, 463, 519. [416] Kamus tercümesi, sûret maddesi. [417] Ebû Dâvud, Buharî, libas: 90. [418] Buhari, libas: 90, Ahmed: 6/52. [419] Buharî, bed'-i halk: 7, mezalim: 32, Müslim, Iibas, 83, 88, Ebû Dâvud, libas: 45, Tirmizi, kıyamet: 32, edeb: 44, İbn Mâce, libas: 45, Nesâî, zînet: 111, 113, Ahmed: 2/305, 308- 4/28-6/49, 53. [420] Ahmed: 6/247, 478. [421] Ebû Dâvud, libas: 1, Tirmizî, edeb: 44, Ahmed: 2/305. [422] Buharî, tevhid: 56, libas: 89, 92, 95, Müslim, libas: 98, 97, Ahmed: 2/40. [423] Buharî, büyu': 104, Nesâî, zînet: 112, Müslim, libas: 99, Ahmed: 1/308. [424] Neylü'l-evtar: 2/114. [425] Neylü'I-evtar: 2/114. [426] Neylü'l-evtar: 2/115. [427] Neylü'l-evtar: 2/117. [428] Şerha Maani'l-asâr: 4/282, Hz. Ali (r.a.)'den [429] Şerhu Maani'1-asâr: 4/282, Hz. Ali. [430] Şerhu Maani'l-asâr: 4/282, Hz. İbn Abbas (r.a.)'den [431] Şerhu Maani'1-asâr: 4/282, Hz. Aişe . [432] Şerhu Maani'l-asâr: 4/282, Ebu Hureyre (r.a)’den. [433] Şerhu Maani'1-asâ; 4/282, Hz. Salim b. Abdullah’ın babasından. [434] Şerhu Maani'1-Asâr: 4/282-286. [435] Serhu Maani'1-Asâr: 4/287. [436] Şerhu Maani'l-Asâr; 4/287. [437] Müslim, İmân: 147, İbn Mâce, duâ: 10, Ahmed: 4/133, 134, 151. [438] Müslim, imân: 147, İbn Mâce, duâ: 10, Ahmed: 4/133, 134, 151. [439] Tirmizî, kiyâmet: 39, İbn Mace, cihad: 12, Ahmed: 3/430, 439, 4/131. [440] Ahmed, Ebû Dâvud, İbn Mâce: İbn Ömer r.a.'dan. [441] Buharî, fezâil-i sahabe: 5, Ebu Dâvud, libas: 23. [442] Ebu Dâvud, libas: 27, İbn Mâce, libas: 9. [443] Buharî, libas: 1, 2, 5; fezâil-i sahabe: 5, Müslim, libas: 42, 43, 46, 48, Ebû Dâvud, libas: 25, 27, Tirmizî, Iibas: 8, 9, İbn Mâce, libas: 6, 9, Taberânî, libas: 9, Ahmed: 2/5, 10, 32, 42, 44, 46, 55, 56, 60, 65, 67, 74, 76, 81, 386, 397, 409, 430454, 467, 479, 3/5, 44, 97. [444] Mîzanü'l-i'tidal: 2/241-3592 nolu Sehl. [445] Neylü'l-evtar: 2/125. [446] Neylü'l-evtar: 2/127. [447] Ebû Dâvud, Tirmizî, Nesâî. [448] Taberânî: Ebû Ümâme (r.a)'den [449] Mîzanü'l-i'tidali 2/628- 5101 nolu Abdülaziz. [450] Buharî, libas: 30, Müslim, libas: 19, Ahmed; 1/92, 97, 119, 2/96, 98. [451] Müslim, cennet: 52. [452] Ebû Dâvud, libas: 28, Ahmed: 2/325. [453] fazla bilgi için bak: Şerhu Maani'l-Asâr: 4/332-335 [454] Mîzanü'l-i'tidâl: 4/355- 9437 nolu vehb. [455] Neylü'l-evtar: 2/130. [456] Neylü'l-evtar: 2/131. [457] Dâremî, vüdu'; 13. [458] Buhari, et'ime: 2, Ebû Dâvud, et'ime: 19, İbn Mâce, et'ime: 8.,Dâremî, et'ime: 9. [459] Ebû Dâvud, Taharet: 18. [460] Müsned-i Ahmed: 2/409. [461] Müslim, eşribe: 105, Ebû Dâvud, et'ime: 19, İbn Mâce, et'ime: 8, Daremî, et’ime: 9, Taberânî, sifatü'n-Nebiy: 8, Ahmed: 2/8, 33, 146, 325, 349. [462] Nesâi, zinet: 8. [463] Tirmizî, libas: 28. [464] Ebû Dâvud, libas: 1, Tirmizi, libas: 28, Ahmed; 3/30, 50. [465] Ebû Dâvud, libas: 1, Tîrmizî, libas: 28, Ahmed: 3/30, 50. [466] Fethülvahhab bi-Şerhi Menheci't-Tullâb: 1/14. [467] el-Muğnî, gaslü'l-meyamin: 1/109. [468] İbn Hibbân, Beyhaki, Taberânî. [469] Neylü'l-evtar: 2/132. [470] İbn Mâce, Ahmed: 5/89, 97. [471] Ebû Dâvud, taharet: 131, Buharî, vüdu': 69, salat: 3, Müslim, taharet: 107, nesâî, taharet: 185, İbn Mâce, taharet: 81, 83, Daremî, salat: 103, Ahmet: 5/ 89, 97. [472] Ebû Dâvud, Müsned-i Ahmed. [473] Geniş bilgi için bak: Bedayi'u's-Sanayi’ Fi-Tertibi'ş-Şerayi': 1/84. [474] Geniş bilgi için bak: el-Fıkhu Alâ'l Mezahibi'I-Arbaa: 1/13. [475] Neylü'l-evtar: 2/133. [476] Neylü'l-evtar: 2/133. [477] Ebû Ya'lâ, Bezzar, İbn Adiy, Darekutnî, Beyhakî. [478] Mîzanü'l-i'tidal: 2/60- 2809 nolu Rvh. [479] Neylü'l-evtar: 2/134. [480] Buharî, salât: 24, libas: 37, Müslim, mesacid: 60. Tirmîzî, mevakiyt: 176, Nesâî, kıble: 24, Dâremî, salât: 103, Ahmed: 3/100, 166; 4/9. [481] Ebû Dâvud, salât: 89. [482] Müsned-i Ahmed: 2/365. [483] Müsned-i Ahmed: 3/502. [484] Mîzanü'l-i'tidal: 2/365, 4111 nolu Abbad. [485] Neylü'l-evtar: 2/146'dan özetlenerek. [486] Ebû Davud İbn Mâce. [487] Neylü'I-evtar: 2/146. [488] Buharî, teyemüm: 1, salât: 56, Müslim, mesacid: 3, 4, 5, Ebû Dâvud, salât: 24, Tirmizî, mesacid: 119, siyer: 5, Nesâi, gusül: 26, İbn Mâce, taharet: 90, Dâremî, salât: 111, siyer: 28, Ahmed: 1/250, 301, 2/222, 240, 250, 412, 442. [489] el-Hattab. [490] Buhari, Müslim, Ebû Dâvud, Tirmizî, İbn Mâce: Ebû Saîd (r.a.)'den. [491] Müslim, cenâiz: 97, 98, Ebû Dâvud, cenâiz: 73, Tirmizî, cenâiz; 57, Nesâî, kıble: 11, Ahmed: 4/135. [492] Buharî, salat: 52, teheccüd: 37, Müslim, müsafirîn: 208, 209, Ebû Dâvud, salât: 199, vitir: 11, Tirmizî, salât: 213, Nesâi, kiyamü'lleyl: 1, Ahmed: 2/6, 16, 123, 5/192, 6/65. [493] Buharî, mesacid: 62, Nesâî, cenâiz: 106, Dâremî, salât: 120. [494] İbn Mâce, mesacid: 4, Müsned-i Ahmed, Tirmizî. [495] Tirmizî, salat: 14, İbn Mâce, mesacid: 4. [496] Geniş bilgi için bak: İbn Abidîn: 1/394, 395. [497] el-Fikhu Alâ'I-Mezâhabı'I-Arbaa: 1/279. [498] el-Fıkhu Alâ'I-Mezâhabı'l-Arba: 1/279. [499] el-Fıkhu Alâ'I-Mezâhbı'l-Arbaa: 1/279. [500] el-Fılîhu Ala'l-Mezâhbı'l-Arbaa .1/279. [501] el-Fıkhu Alâ'l-Mezâhabı'l-Arbaa: 1/280. [502] el-Fikhu Alâ'l-Mezahibı 1-Arbaa: 1/230. [503] Şerhu Maani'I-asâr: 1/384, 385. [504] Ebu Davud, salat: 24, Tirmizi, salat: 119, İbn Mace, mesacid: 4, Daremi, salat: 111, Ahmet: 3/83; 96. [505] el-Muğnî: 2/67, 68. [506] Nasburraye: 2/324. [507] Neylü'l-evtar: 2/148. [508] Tenvirü'l-havâlik şerhün alâ Muvatta'i Mâliki:' 2/132. [509] Neylü'l-evtar: 2/150 [510] Mizanül-i'tidali: 3/207-6149 nolu Ömer. [511] Müsned-i Aluned: 3/404, 405- 4/85, 86, 150, 302 - 5/54, 55. [512] Neylü'l-evtar: 2/153 [513] Mîzanü'l-i'tidab, 2/99-2995 nolu Zeyd... [514] Buharî, hac: 51, Müslim, hac: 393, 394, Ahmed: 2/120, Nesâî, mesacid: 5. [515] Buhari, Müsned-i Ahmed. [516] Fetâvâ-yi Hindiyye: 1/65. [517] el-Müdevvenetü'l-kübra: 1/91. [518] Fethülvahhab bi-Şerhi Menheci't-Tullab: 1/37. [519] Derekutnî, el-Hâkim Ebû Abdillah: İbn Ömer (r.a.)'dan. [520] Ahmed, Tirmizî. [521] Taberanî, el-Kebir. [522] Hâyetü't-Tahtavi ala Meraki'l-felâh: 222. [523] Hâşiyetü't-Tahtâvi alâ Meraki'I-felâh: 222. [524] Fetâvâ-yı Hindiyye: 1/142. [525] Fetâvâ-yı Hindiyye: 1/143. [526] Hâşiyetü'l-Tahtâvî ala Meraki'l-felah: 223. [527] Hâşiyetü't-Tahtâvî alâ Meraki'l-felâh: 223. [528] Fetâvâ-yi Hindiyye: 1/143. [529] es Siracü'I-vahhac alâ metni Minhac: 39, Fethü’l-vahhab bi-Şerhi Menhecı’t-Tullâb: 1/36, 37. [530] el-Muğnî': 1/435, 436. [531] Fazla bilgi için bak: el-Muğni: 1/437. [532] el-Muğni: 1/434. [533] el-Müdevvenete'I-kübra: 1/123, 124. [534] Şerhu Maani'1-Asâr: 1/428. [535] Şerhu Maanil-Asâr: 1/429. [536] Şerhu Maani'l-Asâr: 1/429 [537] Şerhu Maani'1-Asâr: 1/429, 430. [538] Darekutnî: Hz. Ali (r.a.)'den. [539] Mîzanü'l-i'tidali 1/492-1850 nolu Hasan. [540] Mîzanü'l-i'tidal: 1/483-1829 nolu Hasan. [541] Neylü'l-evtar: 2/159. [542] Buharî, salât: 65, Müslim, mesacid: 24, 25, müsafir: 103, zühd: 43, 44, Ebû Dâvud, tatavvu: 1, Tirmizî, salât: 120, 189, 204, Nesâi, mesacid: l, kıyamu'l leyl: 66, 67, 1/20, 53, 61, 70, 241, 2/221, 298, 388, 6/328, 327, 428, 461. [543] Müsned-i Ahmed: 1/53, 70. [544] Ebû Dâvud: İbn Abbas'dan. [545] Buharî, Müslim, Nesâî, İbn Mace, Ebû Dâvud. [546] Fetâvâ-yı Hindiyye: 5/319. [547] Fetâvâ-yı Hindiyye: 5/319. [548] el-Fıkhu Alâ'I-Mezahibi'I-Arbaa: 1/287. [549] el-Fıkhu Ala'l-Mezahibi'I-Arbaa: 1/287. [550] Mîzanü'l-i'tidal: 4/351, 0425 nolu Vehb. [551] Fazla bilgi için bak: Neylü'l-evtar; 2/165. [552] Müslim, mesâcid: 57, Ebû Dâvud, salât: 16, Tirmizî, seva-ı kur'an: 19, Ahmed; 5/178 180. [553] Tirmizî, cumaa: 64, Ebû Dâvud, salât: 13, İbn Mâce, mesacid: 8, 9. [554] Müsned-i Ahmed, Tirmizi. [555] Buhari, ezan: 160, i'tisam: 24, Müslim, mesâcid: 68, 72, 74, 76, Ebû Dâvud, et'ime: 40, Tirmizî, et'ime: 27, İbn Mace, ikamet: 58, Nesai, Mesacid: 16, Daremi, Etime: 21, Taberânî, taharet: 1, Ahmed, 2/13, 20, 3/12, 4/99, 5/26. [556] Ebû Dâvud. [557] Müsned-i Ahmed, Nesâî, Müslim, Ebû Dâvud [558] Müsned-i Ahmed, İbn Mâce Hz. Fatıma (r.a.)’dan. [559] Neylü'l-evtar: 2/174. [560] Müslim, mesacid: 79, münafıkîn: 17, Ebû Dâvud, salât: 21. [561] Müslim, mesacid: 79, münafikîn: 17, Ebû Dâvud, salât: 21, İbn Mace, mesacid: 11, Ahmed: 2/349, 420 [562] Müsned-i Ahmed: 2/350, 418, İbn Mâce, mesacid. [563] Tirmizî, diyat: 9, İbn Mâce, hudud: 31, Dâremî, diyat: 6, Ahmed: 3/434. [564] Tirmizî, buyû': 75, Taberânî, sefer, Müsned-i Ahmed. [565] Ebû Dâvud, salat: 214, Tirmizî, büyû: 75, Nesâî, mescid: 22, İbn Mace, Mesacid: 5, Ahmed: 2/179, 212 [566] Buharî, talak: 20, 31, Müslim, Iiân: 12, Nesâî, talâk: 39. [567] Müslim, fezâil-i sahabe: 151, Müsned-i Ahmed: 5/222. [568] Müsned-i Ahmed: Câbir (r.a.)'den. [569] Sahîh-i Buharî, Sahîh-i Müslim Abbad b. Temîm'den. [570] Sahîh-i Buhari, Nesâî, Ebû Dâvud, Müsned-i Ahmed. [571] Sahîh-i Buharî, Sahîh-i Müslim: Aişe (r.a.)'dan. [572] Ebû Davud, Abdurrahman b. Ebübekir (r.a.)'dan [573] İbn Mâce, Abdullah b. el-Hâris (r.a.)'den. [574] el-Fıkhu Alâ-1-Mezahibi'l Arbaa: 1/284-290'dan özetlenerek. [575] el-Fıkhu Alâ'l-Mezahibi'l-Arbaa: 1/284-290'dan özetlenerek. [576] el-Fıkhu Alâ'l-Mezahibi'l-Arbaa: 1/284-280'dan özetlenerek. [577] el-Fıkhu Alâ'l-Mezahibi'I-Arbaa: l/284-290'dan özetlenerek. [578] Neylü'l-evtar: 2/175. [579] Neylü'l-evtar: 2/100. [580] Mîzanü'1-i’ tidlâl: 4/450-9810 nolu Yakub b. Humayd. [581] Buharî, salât: 15, Ahmed: 3/151, 283. [582] Müsned-i Ahmed: 4/68-5/380. [583] Müsned-i Ahmed: Ebû Hüreyre (r.a.)'den. [584] Müslim, mescit: 258, Ebû Dâvud, salât: 42, Tirmizî, mevâkit: 36, Ahmed: 2/410, 416, 471-6/5, 537, Nesâî, salat: 40, İbn Mâce, ezan: 7, Daremî, salat: 12. [585] İbn Seyyidi'n-Nâs,Tirmizî'nin şerhinde. [586] Fazla bilgi için bak: Mizanü'l-itidal: 1/67-224 ve 225 nolu İbrahim meddelerine. |