Burna Su Çekmede Mübalağa

Burna Su Çekmede Mübalağa

Burun daha önce de belirttiğimiz gibi, havayı teneffüs etme ve koku alma organımızdır. O bakımdan havada gözle görülemiyecek kadar küçük olan bazı mikropları, bakterileri teneffüs edilen havayla birlikte ciğerlerimize, hiç değilse burnumuzun derinliklerine aktarmaktayız. Burundaki kıllar ve sümüksü doku toz ve mikropların hemen ciğere inmesine engel teşkil eder. Öyleki, hava burundan geçerken ısınır, ıslanır, tozları temizlenir. Bununla beraber burnumuzu birkaç defa iyice yıkayıp temizlememiz, sağlığımızı koruma bakımından çok önemlidir. İslâm Dini, abdest ile bu imkânı sağlamıştır. Resûlüllah (a.s.) Efendimiz her abdest aldığında hem ağzına iyice su doldurup çalkalar, hem de burnuna bol miktarda su çekip temizlerdi. Bu O'nun güzel sünnetlerinden ve koruyucu hekimlikle ilgili tavsiyelerinden biridir.

İlgili hadîsler:

Lakıyt b. Sabrete'den (r.a.) yapılan rivayette şöyle nakletmiştir:

Peygamberimiz (a.s.) Efendimiz'e, Ya Resûlellah! Abdestten bana haber ver, dedim Buyurdu ki: "Tastamam abdest al, parmaklar arasını hilâlle ve burna su çekip temizlemede mübalağa yap, meğer ki oruçlu bulunasın (o takdirde burnuna fazla ve mübalağa ile ( çekme)"[489]

İbn Abbas (r.a.)'den yapılan rivayette ise, Peygamber (a.s.) Efendimiz şöyle buyurmuştur:

"(Abdest alırken) burna iki veya üç defa mübalağayla su çekip sümkürün!"[490]

Hadîslerin açık delâletinden şu hükümler anlaşılmaktadır:

1- Her organı üç defa kapsarcasma yıkamak müekked sünnettir. Bir defa yıkamak ise farzdır.

2- El ve ayak parmakları arasına su nüfuz edecek şekilde dikkat gösterip hilâllemek de sünnettir. Bu, parmaklar arasındaki kirleri iyice gidermeye yönelik bir emirdir.

3- Buruna iyice ve bol miktarda su çekip yeterince temizlik yapmak da sünnettir. Buna vâcib diyenler de olmuştur. Ahmed b. Hanbel de onlardan biridir.

4- Gerek ağız ve burnu, gerekse diğer abdest azasını üç defa yıkamak vâcib değildir. Çünkü Peygamber (a.s.): "Buruna iki veya üç defa mübalağayla su çekip sümkürün!" buyurmuştur ki, bu farzın hir defayla gerçekleştiğine, ikinci ve üçüncü defa yıkamanın farzı ikmal etmek için sünnet olduğuna delâlet eder. Nitekim diğer sahih rivayetlerde de Resûlüllah'ın (a.s.) bazan abdest azasını bir defa yıkadığı görülmüştür. Bununla ümmetine o konula bilgi ve ölçü verdiği kesindir.

Diğer rivayetler:

a) 473 no'lu hadîsi aynı zamanda İmam Şafiî, İbn Cârud, İbn Huzeyme, İbn Hibban, Hâkim ve Beyhakı İsmail b. Kesir el-Mekkî tarıkıyle Âsim b. Lakıyt'ten rivayet etmişlerdir.

Râvî Âsım'dan sadece İsmail rivayet etmiştir; o bakımdan pek tanınmamış sayılır. Hafız İbn Hacer ise yaptığı araştırma neticesi, başkasının da ondan rivayet ettiğini tesbit etmiştir. Tirmizi ise, Asım'dan yapılan rivayetin sahîh olduğunu söylemiş, İbn Kattan da ona katılmıştır.

b) Bu konuda ed-Devlâbi’nin es-Sevrî hadîsini rivayetle şu lâfızları nakletmiştir:

"Ağzı çalkalamakta, ve burna su çekmekte mübalağa eyle, meğer ki oruçlu bulunasın..."

c) Ebu Davud'un Ebû Âsim tarikiyle İbn Cüreyc'den, onun da İsmail b. Kesîr'den yaptığı rivayette ise şöyle denilmiştir:

"Abdest adığın zaman ağzına su alıp çalkala!"

İbn Hacer bu rivayetin isnadının sahîh olduğunu tesbit etmiştir. İmam Nevevî de 473 no'lu Lakıyt b. Sabrete'nin hadîsinin isnadlarının sahîh olduğuna dikkatleri çekmiştir. İbn Sa'd de râvilerinin sıkat güvenilir olduğunu söylemiş, Ebû Hatim de aynı kanaati belirtmiştir.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın