๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Ahkam Ayetleri Tefsiri => Konuyu başlatan: Ekvan üzerinde 27 Mart 2011, 01:43:10



Konu Başlığı: İhrama Giren Kişinin Engellenmesi
Gönderen: Ekvan üzerinde 27 Mart 2011, 01:43:10
Hacc Veya Umre İçin İhrama Giren Kişinin Engellenmesi

Bakara sûresinde Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:

Eğer ihsara tutulmuşsanız {yani, hacc ya da umre için ihrama girmişken bir tarafınız kırılmışsa, hastalık ya da düşman sizi Mescid-i Haram'a ulaş­maktan alıkoymuşsa), kolayınıza gelen kurbandan {yani, bir koyun} gönderin. (Bakara/196)

Dedi: Bize bunu Mukâtil Muhammed b. 'Ali'den, o 'Atâ'dan, o da İbn 'Abbas'tan rivayet etti. Mukâtil dedi: İhramlı olan bir kimse alıkonulacak olursa, olduğu yerde ihramını çıkarmadan Mekke'ye bir koyun, bir sığır, bir deve ya da kurbanlığın bedelini göndersin, bu bedelle Mekke'de onun adına kurban satın alınır. Kendisi ihram­da kalmaya devam eder.

Yüce Allah buyuruyor ki:

...Kurban yerine {yani, Mekke'de kesileceği yerel varıncaya kadar başlarınızı traş etmeyin (yani, ihsara tutulmuş [Hareme gitmekten alıkonulmuş] kimse başını traş etmesin ve ihramlı olan kimse­nin sakınması gereken her işten sakınsın}. (Baka­ra/196)

Eğer bu kişi hacc için ihrama girmiş ise Nahr günü [Zilhicce'nin 10., Kurban bayramı'nın 1. günü] Mekke'de hediye kurbanı onun adına kesilir ve böylelikle muhsar olan kişi bulunduğu yerde ihramdan çıkar. Ertesi sene de haccetmesi gerekir. Şayet umre niyetiyle ihrama girmiş ise, hediye kurbanını beraberinde gönderdiği kimse ile kurbanın kesileceği vakit üzerinde anlaşır. Hediye kurba­nım götüren kişi Mekke'ye ulaştığı gün Harem bölgesinde onu keser ve muhsar olan kişi de bulunduğu yerde ih­ramdan çıkar.

..Artık içinizden {ihsara tutulup da} hasta olan veya başında bir eziyet bulunan kimseye, oruçtan {yani, dilerse peşpeşe, dilerse ayrı ayrı olmak üze­re üç gün oruçtan}, sadakadan iyani, her yoksula  yarım sa' buğday olmak üzere altı yoksula sadakadan} yahut kurbandan {yani, Mekke yoksulları için keseceği kurbandan} (biriyle) fidye gerekir (Bakara/196)

Kendisi bu kurbandan bir şey yemez. Arzu ederse bir * deve ya da bir inek kesebilir. Bu hususta muhayyerdir.

Dedi: Ayet, Ensar'dan Ka'b b. Ucre hakkında inmiştir. O Hudeybiye senesinde Nebî (s.a) ve ashabı ile birlikte umre yapmak üzere ihrama girmişti. Müşrikler onların Beyte ulaşmalarını engellediler. Nebî (s.a), (Ka'b'ın) başı­nın ön taraflarında pek çok bit bulunduğunu görünce sordury'.

— Başındaki şu haşereler seni rahatsız ediyor mu? Ka'b cevab verdi:

— Evet ey Allah'ın Rasûlü

Bunun üzerine Nebî (s.a) ona dedi:

— Başını traş et ve fidye ver.

O da başını traş etti ve bir inek kesti Dedi: Bir koyun kesmesi de yeterli idi.       

Mukâtil, hacc için ihrama girmiş fakat hediye kurbanı da, onun bedelini de bulamayan kimse hakkında dedi ki: Bu durumdaki kişi Zilhicce'nin ilk on gününün içerisinde üç gün oruç tutar. Arzu ederse bulunduğu yerde on gün girmeden önce de oruç tutabilir, sonra ihramdan çıkar. Geri kalan yedi günü de teşrik günlerinden sonra tutar. Bunları dilerse peşpeşe, dilerse ayrı ayrı tutabilir. Hediye . kurbanı kesmesi ve gelecek sene de haccetmesi gerekir. Şayet ertesi sene hediye kurbanı bulamazsa, hediye kur­banının değeri kadar buğday ya da hacc ile birlikte oruç tutması gerekir.

Mukâtil dedi: 'Atâ haccetmek isteyip, alıkonulan kim­se hakkında şöyle derdi: "Arzu ederse Beyti tavaf edince­ye kadar ihramda kalmaya devam eder yahut da onun adına Mekke'de hediye kurbanı kesilir."

Dedi: Bize Mukâtil 'Atâ'dan, hacc için ihrama girmiş kimse hakkında şöyle dediğini nakletmektedir: "Şayet hacc olmazsa umre yapar, aksi takdirde onun ihramdan çıkacağı yer alıkonulduğu yerdir."

Dedi: Eğer alıkonulacak olursa, keffâret verme yü­kümlülüğü yoktur ve beraberinde hediye kurbanı bulunması hâli dışında ihramdan çıkar. Fakat, hediye kurbanı, (kurban edileceği) yere ulaşmadıkça ihramdan çıkamaz.

Dedi: Âişe (r.anha), ez-Zübeyr b. Avvam'a (r.a) istisna yapmasını ve imkân bulursa haccetmesini, alıkonulacak olursa, onu umreye çevirmeye niyet etmesini söylemiştir. [155]


[155] Mukatil B. Süleyman, Ahkam Ayetleri Tefsiri, İşaret yayınları: 131-134.