Talak bölümü

ONÜÇÜNCÜ

TALAK (BOŞANMA) BÖLÜMÜ [733]

1. Yüce Allah'ın, "Ey Peygamber! Sen, Hanımlarının Hoşnutluğunu Arayarak, Allah'ın Sana Helal Kıldığı Şeyi Niçin (Kendine) Haram Kılıyorsun? [734] Ayetinin Tefsiri

175. Hz. Aişe (r.anhâ)'dan rivayet edilmiştir:

"Resulullah (s.a.v), balı ve helvayı (tatlı türü şeyi) severdi, ikindi namazından döndüğünde, hanımlarının yanına girip onlardan birinin yanına yaklaşırdı. [735]

Bir gün, Ömer'in kızı Hafsa'nın yanına girmişti. (Orada normal) kalışından daha fazla kaldı. Ben de (onun orada bu çok kalışını) kıskandım (ve bunun sebebini araştırdım). Bana:

Hafsa'ya, kavminden bir kadın küçük bîr çömlek bal hediye etti. O da, bu baldan Peygamber (s.a.v)'e şerbet içirdi1 denildi. Ben de kendi kendime:

Vallahi, biz bunun için muhakkak bir hile yaparız' dedim. Daha sonra Şevde bint. Zem'a'ya (gidip ona):

Biraz sonra Resulullah (s.a.v), muhakkak sana yaklaşacaktır. Sana yaklaştığında, ona:

Sen, 'meğafir' mi yedin?' dersin. O da, sana:

Hayır!' diyecektir. Bunun üzerine sen de, ona:

Senden hissetmekte olduğumu bu koku nedir?' diye sorarsın.

(Bir rivayette: "Resulullah, kendi üzerinde, (hoş olmayan) bir kokunun kokmasından hoşlanmazdı" ilavesi yer almaktadır.)

Muhakkak o da, sana:

Hafsa, bana, bal şerbeti içirmişti!1 diyecektir. Sen de, ona:

O balın arısı, (galiba) Urfut (ağacın)dan yemiş!' dersin. Çünkü Resulullah (s.a.v), bana geldiğinde ben de böyle söyleyeceğim. Ey Safi yy e! (Resulullah, sana geldiğinde) sen de böyle söyle!' dedim.

Aişe, bu talimatın uygulanma şeklini şöyle anlatmıştır: Şevde:

Kendinden başka ilah olmayan Allah'a yemin ederim ki, çok geçmedi. Resulullah (s.a.v) kapının Önünde durdu. Ey Aişe! Senden korktuğum için bana emrettiğin sözü hemen Resulullah (s.a.v)'e orada iken söylemek istedim' dedi. (Aişe der ki:) Resulullah (s.a.v), Sevde'ye yaklaşınca, Şevde, Resulullah (s.a.v)'e:

Ey Allah'ın resulü! Sen, 'meğafir' mi yedin?' diye sordu. Resulullah (s.a.v):

Hayır!' diye cevap verdi. Şevde:

(O halde) senden hissetmekte olduğumu bu koku nedir?' diye (tekrar) sordu. Resulullah (s.a.v):

Hafsa, bana bal şerbeti içirmişti!' diye cevap verdi. Şevde:

O balın arısı, 'Urfut' (ağacin)dan yemiş!' dedi.

Sonunda Resulullah (s.a.v), benim odama dönüp geldiğinde, ben de bu sözlerin benzerini söyledim. Safîyye'ye gittiğinde, o da, bu sözlerin benzerini söyledi. Sonra Resulullah (s.a.v), dönüp Hafsa'nın yanına vardığında, Hafsa, ona:

Ey Allah'ın resulü! Sana bal şerbetinden içireyim mi?' diye sordu. Resulullah (s.a.v):

Hayır! Benim, o bal şerbetine ihtiyacım yoktur!' diye cevap verdi.

Aişe, (rivayetine son vererek) dedi ki: Şevde, bana:

Vallahi! Biz, Resulullah (s.a.v)'i, bal şerbetinden mahrum ettik' diyordu. Ben de, Sevde'ye:

Sus!' dedim (ve Hafsa hakkındaki hile ve oyunumuzun duyulmasını istemedim). [736]

Bir rivayette ise, Hz. Aişe şöyie der;

Peygamber (s.a.v), Zeyneb bint. Cahş'ın [737] yanında eğleşip bal (şerbeti) İçermiş.

Aişe der ki: Bunun üzerine ben, Hafsa ile (Peygamber'in, Zeyneb'in yanında bal şerbetini içme eylemini engellemek üzere) anlaştım. [738] Peygamber (s.a.v), hangimizin yanma girerse, ona:

Ben, sen de 'meğâfîr [739] kokusu hissediyorum, meğâfîr mî yedin?' diyecekti.

Derken Peygamber (s.a.v), (günün birinde) bu iki hanımından birini yanma girmiş. O hanımı, bu sözü, ona söylemiş. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v):

Hayır! Ben, Zeyneb bint. Cahş'ın yanında bal (şerbeti) içtim. Fakat bir daha bal şerbeti içmeyeceğim' buyurmuş. Bunun üzerine:

Ey Peygamber! Eşlerinin rızasını gözeterek Allah'ın sana helâl kıldığı şeyi niçin kendine haram ediyorsun? [740]ayeti; Aişe

Hafsa'va (hitap eden):

Eğer ikiniz de Allah'a tevbe ederseniz, [741] ayetine kadar (indi) ve Hani Peygamber, eşlerinden birine gizlice bir söz söylemişti [742] ayeti de, "Hayır! Ben, bal şerbeti içmiştim. Artık bir daha bal şerbeti içmeyeceğim" sözü için inmiştir.

[733] Talâk kelimesi sözlükte; çözmek, serbest bırkmak anlamına gelmektedir. Terim olarak ise; belli sözlerle evlilik bağını çözmek ve kaldırmak demektir. İslâm'a göre evlilikten maksat, huzurlu bir aile hayatı kurmak ve böyle bir yuvada iyi bir nesil yetiştirmektir. Ama böyle yüce gayelerle kurulan evliliklerin hepsinin başarıya ulaşması mümkün değildir. Bazan ölüm ve hastalık gibi tabii engeller, bazan da geçimsizlik, münaferet, eşlerin birbirini sevmemesi, anlaşamama gibi eşlerden kaynaklanan engeller evliliğin başarı ve devamına mani olur.

islâm, evliliğin asıl gayesinden uzaklaştığı, eşlerin bir arada huzurla yaşamalarına imkan kalmadığı, İhtiyaç ve zaruretlerin gerektirdiği hallerde evliliğin sona erdirilmesine izin vermiştir. Bu izin doğrultusunda evliliğe, erkek tarafından doğrudan ya da kadından aldığı bir bedel karşılığında son verilebileceği gibi, talâk hakkını elinde tutan kadın tarafından, hakim veya hakem kararıyla da son verilebilir. B.k.z: Şamil İslam Ansiklopedisi, Talâk maddesi, (ç)

[734] Tahrîm: 66/1

[735] Resulullah (s.a.v), sabah namazından sonra hanımlarını ziyareti sadece onlara selam vermek ve duada buiunmak içindi. İkindiden sonraki hanımlarını ziyareti ise; konuşup muhabbette bulunmak maksadıyla olurdu.

Resulullah (s.a.v)'in, burada, hanımlarına yaklaşmasından maksat, cinsel ilişki değildir. B.k.z: A. Davudoğlu, Sahih-i Müslim Tercüme ve Şerhi, 7/452 (ç)

[736] Buhârî, Talâk 8, Nikâh 103, Et'ime 32; Müslim, Talâk 20-21 (1474); Ebu Dâvud, Eşribe 11 (3715); Tirmizî, Et'ime 29 (1831); Nesâî, Talâk 16; İbn Mâce, Efime 36 (3323); Ahmed b. Hanbel, 6/59

[737] Hz. Peygamber (s.a.vj'in, bal şerbetini içme olayı; bir önceki hadiste Hafsa'nin evinde içtiği belirtilirken, bu hadiste Zeyneb bint. Cahş'in evinde İçtiği ifade edilmektedir. "Bezlü'I-Mechûd" yazarı Sehârenfûrî (ö. 1346/192 7)'nin açıklamasına göre; doğru olan, Zeyneb bint. Cahş'ın evinde içtiği bal şerbetidir. Hafea'nın evinde içtiğine dair rivayet, ravinin yanılmasından kaynaklanmaktadır.

Bazılarına göre ise; bu olay, birkaç defa meydana gelmiştir. Buna delilleri ise, Abd b. Hu-meyd'in, "Tefeir"inde; bu olayın, Sevde'nin evinde geçtiği belirtilmektedir. Bazıları da, bu tür olayın; Peygamber (s.a.v)'in hanımları arasındaki gruplaşmadan kay-naklandığınıu ileri sürmüşlerdir. Buna göre birinci grupta; Aişe, Hafsa, Şevde ile Safiy-ye, ikinci grupta ise Zeyneb bint. Cahş, Ümmü Seleme ile diğer hanımları yer almaktadır, (ç)

[738] Bu hadis; Peygamber (s.a.v)'İn hanımı bile olsa, kıskançlığın fıtrî bir olay olduğunu göstermektedir. Ayrıca burada kasıtlı olarak Hz. Peygamber (s.a.vj'e eziyet etmeyi düşünmemişlerdir. Sadece kadınlar arası görülen kıskançlığın bir sonucudur, (ç)

[739] Meğâfir: Amman taraflarında çokça biten "Urfut" denilen bir ağaçtan çıkan çirkin kokulu, yapışkan ve tatlı bir zamktı Buhârî, Talâk 8, Eymân 2i lâk 17, Eymân20, Nisa 4 ve tatlı bir zamktır, (ç)

[740] Tahrîm: 66/1,2,4

[741] Tahrîm: 66/4

[742] Tahrîm: 66/3
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın