Namazda namaz dışı eylem yapmak

26. Namazda, Namaz Dışı Bir Eylem Bir Yapmak

71. Ebu Hureyre (r.a)'tan rivayet edilmiştir: Resulullah (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:

"Sizden birisi namaz kılmaya kalktığı zaman şeytan ona gelip Ç rekat kıldığını bilmeyecek kadar zihnini karıştırır. Birinize böyle bir şey olduğu zaman, oturarak iki defa secde yapsın.[749]

(Lafız, Buhârî'ye aittir.)

Bir rivayette ise şu ifade yer almaktadır:

Namaz için nida getirildiği zaman şeytan ezanı işitmemek için dönüp sesli yellenerek kaçar.[750] Ezan bitirildiği zaman dönüp geri gelir. Namaz için kamet getirilince, yine dönüp kaçar. Kamet getirme bitirilince yine gelir, (namaz kılan) kişi ile nefsi (kalbi) [751] arasına sokulup: "filanca şeyi hatırla, filanca şeyi hatırla" diyerek (namazdan önce insanın) hiç de aklında olmayan şeyleri hatırlatır durur. [752] Sonunda kişi kaç rekat kıldığını bilemez olur. İşte herhangi biriniz; üç rekat mi, yoksa dört rekat mi kıldığını bilemediği zaman oturduğu yerde iki secde [753] yapsın.[754]

Müslim'in rivayeti ise şu şekildedir:

"Doğrusu namaz için nida getirildiği zaman şeytan dönüp kaçar. (Kaçıp giderken) onun sesli bir yellenmesi olur (deyip) bu hadisin bir benzerini zikretti.[755]

Ebu Dâvud ile Tirmizî, ilk (baştaki hadisin metnini) rivayet etmiştir.

Yine Ebu Davud'un bir diğer rivayetinde, Namaz kılan kişi selam vermeden önce otururken..." ilavesi yer almaktadır.[756]

Yine Ebu Davud'un başka bir rivayetinde, Selam vermeden önce iki defa secde yapsın, sonra da selam versin" ifadesi yer almaktadır.[757]

Nesâî'nin rivayetinde ise şu ifade yer almaktadır:

Namaz için nida getirildiği zaman şeytan dönüp sesli yellenerek kaçar. Kamet getirme bitirildiği zaman zaman dönüp geri gelir. (Namaz kılan) kişi ile kalbi arasına sokulup (namazdan önce insanın aklına gelmeyen şeyleri ona) hatırlatıp durur. Sonunda kişi kaç rekat kıldığını bilemez olur. İşte sizden birinin başına böyle bir durum gelirse, iki secde yapsın.[758]

[749] Buhârî, Sehv 6, 7; Müslim, Salât 16-20 (389); Ebu Dâvud, Salât 191-192 (1030, 1031); Tirmİzî, Salât 174 (397); Nesâî, Sehv 25; İbn Mâce, İkâme 135 (1216, 1217); Ahmed b Hanbel, 2/330

[750] Alimler, bu tür hadislere dayanarak şeytanın gerçek anlamda yellenip yellenmeyeceği konusunda ihtilaf etmişlerdir.

Aynî (ö. 855/1451), bu yellenmenin bir temsil olduğunu belirtir. Şeytanın Ezandan kaçması, korkudan perişan olmuş bir adamın haline benzetilmiştir.

Bazılarına göre; şeytanın Kur'an okumadan ve namazdan kaçmayıp Ezan sesinden kaçması, Kıyamet gününde onu İşittiğine şahadet etmemek içindir. Çünkü bir hadiste geçtiğine göre; müezzinin sesini işiten İnsan, cin ve her şey Kıyamet gününde onu işittiğine şahadet edecektir.

Bazılarına göre ise; şeytanın kaçması, Ezanın azametindendir. Çünkü Ezan, dinin bütün kurallarına kpsayan ve İslam'ın şiarını ilandan ibarettir. Dolayısıyla şeytan, bunları işitmeye tahammül edemez.

Bazılarına göre ise; şeytanın kaçması, yeis ve ümitsizlik halindendir. Çünkü şeytan, tevhidin ilanını duyunca insana vereceğinden ümidini keser, (ç)

[751] Buhârî, burada geçen "nefis" kelimesini, "kalb" diye tefsir etmiştir, (ç)

[752] Namaz kılan ve Kur'an okuyarak Allah'a münacatta bulunan kimseden şeytan kaçmaz. Çünkü o hallerde kendisine vesvese kapıları açıktır. İstediği gibi kulun damarlarına kadar sokularak her türlü vesveseyi onun hatırına getirebilir. O derecede ki, namaz kılan kimse kendinden geçerek kaç rekat kıldığını bile unutabilir. Bundan kurtulmanın yolu, hatıra gelen şeyi derhal reddetmek ve hatıra gelen vesveseyi düşünmemektir, (ç)

[753] Hadis; namazında kıldığı rekat sayısında şüphe edip de bir tarafı tercih edemeyen kimsenin, namazının sonunda sehiv secdesi yapmasına işaret etmektedir.

Hanefılere göre; rekat sayısında şüphe eden kimseye bu hal ilk defa meydana geliyorsa namazını iade eder. Bu konudaki delil, Taberânî (ö. 360/970)'nin "el-Kebir" adlı adlı eserinde geçen şu hadistir: "Namazın kaç rekat kıldığını hatırlamayan bir kimsenin ne yapacağı, Resulullah (s.a.v)'e soruldu. Resulullah (s.a.v): 'Namazını iade etsin. (Namazın sonunda da) oturarak iki defa secde yapsın' buyurdu. "

Bir kimseye bu şüphe ilk defa değil de, fazlaca meydana geliyorsa, kendi kendine araştırır. Kanaati ne tarafa meylederse, ona göre hareket edip namazını tamamlar. Namazı İadeye gerek yoktur. Eğer kanaati bir tarafa yönelmezse o zaman şüphesindeki az tarafa itibar eder. Bununla ilgili hadis daha önce geçmişti, (ç)

[754] Buhârî, Sehv 6; Müslim, Salâtu'l-Musâfırîn 16 (389)

[755] Müslim, Salâtu'l-Musâfirîn 18 (389)

[756] Ebu Dâvud, Salât 191-192 (1031)

[757] Ebu Dâvud, Salât 191-192 (1032)

[758] Nesâî,Sehv25
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın