Musarrât satışın yasak olması

16. Musarrât Satışın Yasak Olması

201. Ebu Hureyre (r.a)'tan rivayet edilmiştir: Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:

"(Bol sütlü görünmesi için hayvanın memesinde sütü birkaç gün sağmayarak) sütü biriktirmeyin.[228]

Konu ile ilgili bir rivayet ise şu şekildedir:

"Devenin ve koyunun, (bol sütlü görünmesi için sütü birkaç gün sağmayarak hayvanın memesinde) sütü biriktirmeyin.[229] Kim sütü (memesinde) süt biriktirilmiş bir hayvan satın alırsa, o kimse, bu hayvanı sağdıktan sonra iki görüş muhayyerliğindedir. (Eğer koyunun) bu haline razı olursa, onu mülkiyetinde tutar. Razı olmazsa, o hayvanı bir sa' hurmayla birlikte (sahibine) geri verir.[230]

Buhârî'nin konu İle ilgili bir rivayeti şu şekildedir:

"Kim (memesinde) sütü biriktirilmiş bir koyun satın alıp (akabinde) bu koyunu sağarsa, (müşteri serbesttir). Eğer (koyunun bu halinden) memnun kalırsa, o koyunu mülkiyetinde bırakır. Eğer koyunun (bu halinden memnun kalmayıp) öfkelenirse, (koyunu sahibine geri verir. Eğer koyunu sahibine verecek olursa,) koyunu sağması karşılığında (mal sahibine) bir sa' hurma verir.[231]

Müslim'in konu ile ilgili başka bir rivayeti ise şu şekildedir:

"Kim (memesinde) sütü biriktirilmiş bir koyun satın alırsa, hemen onu götürüp sağsın! Eğer sütünden memnun kalırsa, o koyunu mülkiyetinde bırakır. Aksi takdirde (mal sahibine) o koyun ile birlikte bir sa1 kuru hurma geri

verir.[232]

Yine Müslim'in konu İle ilgili diğer bir rivayeti ise şu şekildedir:

"Kim (memesinde) sütü biriktirilmiş bir koyun satın alırsa, üç gün muhayyerdir. Dilerse onu mülkiyetinde bırakır. Dilerse onu (mal sahibine) geri verir. (Mal sahibine) o koyun ile birlikte, bir sa' da kuru hurma verir.[233]

Yine Müslim'in konu ile ilgili başka bir rivayetinde, "(Mal sahibine) o koyunla birlikte, buğday değil, bir sa1 yiyecek verir" ifadesi yer almaktadır.[234]

Yine Müslim'in diğer bir rivayetinde, Buğday değil, kuru hurma" ifadesi yer almaktadır.[235]

Yine Buhârî ile Müslim'in başka bir rivayetinde hadisin baş kısmında şu ilave yer almaktadır:

(Şehir dışından) mal getirmekle olan binincileri, pazar haricinde karşılamayın. Sizden bazisi, bazısının satışı üzerine satışta bulunmasın. Şehirli, köylü namına satış yapmasın. Müşteriyi (kandırmak için onları) kızıştırmayın. Koyunun memesinde) süt biriktirmeyin.[236]

Ebu Dâvud, Tirmizî ile Nesâî; bunlara benzer rivayetleri nakletmişlerdir.

Nesâî'nin bir rivayetinde, Kim (memesinde) sütü toplanmış yada biriktirilmiş (bir hayvan) satın alırsa, ...." ifadesi yer almaktadır.[237]

Yine Nesâî'nin bir rivayetinde Hz. Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:

"Sizden birisi, koyun yada deve sattığında (fazla para almak kastıyla) sütünü sağmamazlık etmesin! [238]

[228] Buhârî, Büyü' 65; Müslim, Büyü1 23-28 (1524); Ebu Dâvud, İcâre 46 (3443, 3444, 3445); Tirmizî, Büyü' 29 (1251, 1252); Nesâî, Büyü1 14; İbn Mâce, Ticârât 42 (2239); Ahmed b. Hanbel, 2/410, 420

Müşteriyi aldatmak için hayvanın sütünü memesinde biriktirmek caiz değildir. İmam Mâlik, imam Şâfıİ, İmam

[229] Ahmed; bu hadisi delil getirerek: "Bir kimse sütü memesinde biriktirilmiş bir hayvan satın alır da sağdıktan sonra onu beğenmezse, dilediği takdirde hayvanı sahibine verir, onunla birlikte bir sa1 da kuru hurma verir" demişlerdir.

İmam A'zam Ebu Hanîfe ile İmam Muhammed'e göre ise: "Müşteri sütü biriktirilmiş hayvanı, "hiyâr-ı ayb" denilen "kusur muhayyerliği" ile sahibine iade edemez. Ancak noksanlığı ödetir. Çünkü burada iadeye engel olan ayrı bir fazlalık vardır" demişlerdir. Noksanlığı ödetme hususunda Ebu Hanîfe'den İki görüş nakledilmiştir. Birinci görüşe göre, satıcıya hayvanın parasını noksan eder. ikinci görüşe göre ise satıcıdan bir şey İsteyemez. Çünkü sütün memede toplanması bir kusur değildir.

Hanefilere göre, bu hadis, İslam'ın ilk yıllarında geçerli olup daha sonra bu hüküm nesh edilmiştir. Bununla ilgili olarak 186 nolu hadise bakabilirsiniz, (ç)

[230] Buhârî, Büyü'64

[231] Buhârî, Büyü165

[232] Müslim, Büyü1 23 (1524)

[233] Müslim, Büyü 24 (1524)

[234] Müslim, Büyü'25 (1524)

[235] Müslim, Büyü'26 (1524)

[236] Buhârî, BüyÛ' 64; Müslim, Büyü' 11 (1515)

[237] Nesâî, Büyü' 14

[238] Nesâî, Büyü' 13
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın