Lat ve Uzza adına yemin edilmemesi

4. Lât Ve Uzzâ Adına Yemin Edilmemesi Ve (Yemin Edildiği Takdirde İse) Bunun İçin Kefaret Verilmesi

216. Ebu Hureyre (r.a)'tan rivayet edilmiştir: Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:

"Kim yemin edip, yemininde: 'Lâfa ve Uzzâ'ya yemin olsun ki [87] diyen kimse, hemen 'Lâ ilahe illallah' desin. Arkadaşına: 'Gel seninle kumar oynayalım' diyen kişi, sadaka versin.[88]

Ebu Davud'un rivayetinde, bir şey (versin)11 ifadesi yer almaktadır.[89]

Müslim der ki: Gel seninle kumar oynayalım' diyen kişi, sadaka versin[90] ibaresini, Zührî'den başka hiçbir kimse rivayet etmemiştir. Zührî'nin, Peygamber (s.a.v)'den rivayet ettiği doksan kadar hadisi vardır ki, iyi senedlerle bu konuda kendisine katılan olmamıştır.[91][/b][/size]

[87] Lât: Taifde Sakîf kabilesine ait bir putun İsmidir. Bazıları da, bunun, Kureyş'e ait olup Nahle'de bulunduğunu söylemişlerdir. Mekke'de olduğunu saöyleyenler de vardır. Bu put, cahiliye devrinde Arapların taptıkları üç büyük puttan birisinin adıdır. Uzzâ: Mücâhid'e göre; Gatafân kabilesinin taptığı bir ağaçtır. Dahhâk'a göre ise; Gatafân kabilesinin taptığı bir puttur.

Bu hadiste, Lât ve Uzzâ'yı anarak yemin eden kişinin yemininin sonunda "Lâ ilahe illallah" demesi emredilmektedir. Aliyyul-Kârî (Ö. 1014/1605), bu meseleye, iki açıdan bakı-labileceğini söyler:

1. Kişinin sehven cahiliye devrinden kalma bir adet olarak "Lât" üzerine yemin etmesi. Bu durumda"Lâ ilahe illallah" demesinden maksat; tevbe etmesi, tevhîd kelimesini, günahına kefaret kılmasıdır. Çünkü İyilikler, kötülükleri siler. Bu, gafletten dolayı tevbedir.

2. Bu yeminiyle "Lâfı ta'zim etmesi. Böyle olursa, anılan yeminden sonra tevhid kelimesi söylenmesinden maksat; iman tazelemektir. Çünkü bu yemin, kişiyi dinden çıkarır. Bu durumda tevbe, masiyetten tevbedir.

Aliyyu'I-Kârî, sözüne devamla der ki: Bu hadiste; İslam'dan başka bir şeyle yemin edene kefaret gerekmeyip günahkar olduğuna ve tevbe etmesi gerektiğine delil vardır. Çünkü Hz. Peygamber (s.a.v), bu yeminin cezasını, kişinin dininde kılmıştır. Malında değil, sadece kelime-İ tevhidi emretmiştir. Çünkü yemin, ma'kud ile olur. Lât ve Uzzâ'ya yemin edince, bu konuda kafirlere benzemiş olur. Onun için Resulullah {s.a.v), bunu, kelime-i tevhidle gidermeyi emretmiştir." B.k.z: Aliyyu'1-Kârî, Mİrkâtu'l-Mefâtih Şerhu Mişkâti'I-Mesâbih, 3/554

İmam Şafiî (ö. 204/819), İmam Mâlik (ö. 179/795), Nevevî (ö. 676/1277) ve alimlerin cumhuru İse; "şöyle yaparsam ben Yahudi ve Hıristiyan olayım, İslam'dan veya Peygam-ber'den beri olayım" ve benzeri sözlerle yemin eden kişiyi de putlar adına yemin etmeye benzetmiş ve bunlarla yemin olmayacağını, dolayısıyla da bu sözlerin kefareti gerektirmeyeceğini söylemişlerdir.

Hanefilere göre ise; bir şeyi yapıp veya yapmamak için, 'Yahudi olacağına veya Hıristiyan olacağına" dair yemin eden kişiye sözünü yerine getirmediği takdirde kefaret gerekir, (ç)

[88] Buhârî, Eymân 5, Tefsiru Sure-i Necm 2, Edeb 74, İsti'zân 52; Müslim, Eymân 5 (1647); Ebu Dâvud, Eymân 3 (3247); Tirmizî, Eymân 18 (1545); Nesâî, Eymân 11; İbn Mâce, Keffârât2 (2096); Ahmed b. Hanbel, 2/309

[89] Ebu Dâvud, Eymân 3 (3247)

[90] Hz. Peygamber (s.a.v), arkadaşını kumar oynamaya davet eden kişinin hemen sadaka vermesini emretmiştir. Bu durumda olan kişinin vereceği sadakanın mikdan konusunda farklı görüşler vardır.

Aynî (ö. 855/1451), kumara davetten sonra verilecek olan sadakanın vacip değil, men-dub olduğunu, İslam Hukukçularının hadisteki emri mendub olmakla yorumladıklarını bildirmektedir, (ç)

[91] Müslim, Eymân 5 (1647)
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın