๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => 7 Hadis İmamının İttifak Ettikleri Hadisler => Konuyu başlatan: Safiye Gül üzerinde 05 Nisan 2011, 15:01:17



Konu Başlığı: Cünüp kimsenin uyumasının caiz olması
Gönderen: Safiye Gül üzerinde 05 Nisan 2011, 15:01:17
16. Cünüp Kimsenin Uyumasının Caiz Olması

 

28. Abdullah ibn Ömer (r. anhümâ)'dan rivayet edilmiştir:

Ömer, Resulullah (s.a.v)'e, geceleyin kendisine cünüplük isabet ettiğini zikretti. Bunun üzerine Resulullah (s.a.v): Abdest al, cinsel organını yıka ve sonra da uyu [315] buyurdu.[316]

Buhârî'nin bir rivayetinde şu ifade yer almaktadır: (Ömer:)

Birimiz cünüp iken uyuyabilir mi? [317] diye (Peygamber efendimiz­den) fetva istedi. Peygamber (s.a.v)'de:

Abdest aldığı zaman, evet' diye cevap verdi. [318] Buhârî'nin başka bir rivayetinde ise şu ifade yer almaktadır:

(Ömer:)

Birimiz cünüp iken uyuyabilir mi? diye sordu. Peygamber (s.a.v)' de:

Evet, herhangi bîriniz abdest aldıktan sonra cünüp olduğu halde (isterse) yatsın1 buyurdu.[319]

Müslim'in rivayeti, buna benzemektedir.[320]

Tirmizî'de, bu hadisi, Abdullah ibn Ömer yoluyla;  Ömer, Peygamber (s.a.v)'e sordu. (deyip hadisin geri kala­nını) nakletm iştir.[321]

29. Hz. Aişe (r. anhâ)'dan rivayet edilmiştir:

Ebu Seleme (b. Abdurrahman) der ki: Aişe'ye:

Peygamber (s.a.v) cünüp iken uyur muydu?' diye sordum. Aişe'de:

Evet, abdest alı(p öyle uyurdu)' diye cevap verdi.[322]

Urve yolundan gelen rivayette Hz. Aişe şöyle der: Peygamber (s.a.v) cünüp iken uyumak istediğinde, cinsel organını yıkar ve namaz için abdest alır (gibi abdest alırdi. [323]

Bu hadîsi, Buhârî rivayet ermiştir. Müslim'in rivayeti de şu şekildedir:

Resulullah (s.a.v) cünüp iken uyumak istediğinde, uyumadan ön­ce namaz için abdest aldığı gibi abdest alırdı.[324]

Müslim'in diğer bir rivayeti de şu şekildedir:

Resulullah (s.a.v) cünüp olduğunda, yemek yada uyumak istedi­ğinde [325] namaz için abdest aldığı gibi abdest alırdı.[326]

Müslim'in, Abdullah b. Ebi Kays yoluyla Hz. Aişe'den yaptığı bir rivayeti" de şu şekildedir:

Abdullah ibn Ebi Kays der ki: Aİşe'ye:

Resulullah (s.a.u)in vitir namazını' sordum diyerek hadisi zikretmiş ve sözüne şöyle devam etmiştir: (Aişe'ye:)

Resulullah (s.a.v) cünüp olduğunda ne yapıyordu? Uyumadan önce yıkanır mıydı? Yoksa yıkanmadan önce mi uyurdu?1 dedim. Aişe de:

Bunların her ikisini de yapardı. Çünkü bazı defa yıkanıp öyle uyurdu. Bazen de abdest alıp öyle uyurdu' diye cevap verdi. Ben de:

Bu işte kolaylık veren Allah'a hamd olsun' dedim. [327] Ebu Davud'un rivayetinde Hz. Aişe şöyle der:

Peygamber (s.a.v) cünüp iken uyumak istediğinde namaz için ab­dest aldığı gibi abdest alırdı.[328]

Ebu Davud'un bir rivayetinde, Cünüp iken (bir şey) yemek istediğinde ellerini yıkardı" ilavesi yer al­maktadır.[329]

Ebu Dâvud (devamla) der ki: Bu hadisi; İbn Vehb, Yûnus'tan rivayet edip "yemek yeme" hadisesini Hz. Aişe'nin sözü olarak göstermiştir."

Ebu Davud'un diğer rivayeti ise şu şekildedir:

Peygamber (s.a.v) cünüp iken (bir şey) yemek istediğinde yada uyumak istediğinde abdest alırdı.[330]

Ebu Davud'un, Gudayf ibnu'l-Hâris yoluyla Hz. Aişe'den yaptığı rivayet ise şu şekildedir:

Gudayf der ki: Aişe'ye:

Ne dersin? Resulullah (s.a.v) cünüplükten dolayı gecenin başın­da mı, yoksa gecenin sonunda mı yıkanırdı?' diye sordum. Aîşe:

Bazen gecenin başında ve bazen de gecenin sonunda boy abdesti alırdı' dedi. Ben:

Allahu Ekber!... Bu işte kolaylık veren Allah'a hamd olsun' de­dim. (Tekrar ona:)

Vitri gecenin başında mı, yoksa sonunda mı kılardı? [331] Bunu ba­na haber ver' dedim. O da:

Bazen gecenin başında ve bazen de gecenin sonunda kılardı' di­ye cevap verdi. Ben de:

Allahu Ekber!... Bu işte kolaylık veren Allah'a hamd olsun' de­dim. (Tekrar ona:)

(Gece) namazında, (kıraati) açıktan mı, yoksa sessiz mi okur­du [332] diye sordum. O da:

Bazen açıktan ve bazen de sessiz okurdu' dedi. Ben de:

Allahu Ekber!... Bu işte kolaylık veren Allah'a hamd olsun' dedim. [333]

Tirmizî'nin rivayeti de şu şekildedir:

Resulullah (s.a.v) cünüp iken, uyur ve suya el değdirin ezdi. [334]

Tirmizî der ki: (Bir çok kimse,) Hz. Aişe'den Resulullah (s.a.v) (cünüp olduğunda) uyumadan önce abdest alırdı"

şeklinde rivayette bulunmuştur. Bu rivayet, (Esved yolundan gelen rivayet­ten) daha sahihtir.[335]

Ebu Dâvud, Tirmizî'nin birinci rivayetini nakletmiştir.[336]

Nesâî'nin rivayeti ise şu şekildedir:

Peygamber (s.a.v) cünüp iken (bir şey) yemek yada uyumak iste­diği zaman abdest alırdı.[337]

Nesâî, bir rivayetinde, (abdest alırdı)" ilavesini "namaz için abdest aldığı gibi yapmıştır.[338]

Nesâfnin diğer bir rivayeti de şu şekildedir

Peygamber (s.a.v) cünüp iken uyumak istediğinde abdest alır (bir şey) yemek istediğinde ise sadece ellerini yıkardı.[339]

Nesârnin başka bir rivayeti de şu şekildedir:

Peygamber (s.a.v) cünüp iken uyumak istediğinde abdest alırdı. (Bir şey) yemek istediğinde yada (bir şey) içmek İstediğinde ellerini yıkar, sonra da (yemek) yerdi yada içerdi.[340]

Müslim, Abdullah ibn Ebi Kays yolundan ve Ebu Dâvud'da, Gudayf ibnu'l-Hâris yolundan bu hadis "kolaylık" ifadesine kadar rivayet etmiş­lerdir.[341]

Nesâi'nin Abdullah ibn Ebi Kays yolundan yaptığı rivayet ise şu şekildedir:

Abdullah ibn Ebi Kays der ki: Resululİah (s.a.v) cünüp olduğu zaman yatmadan önce mi boy abdestj alır, yoksa boy abdesti almadan mı yatardı' diye sordum. Aişe:

Her ikisini de yapardı. Bazen boy abdesti alıp yatardı. Bazen de (namaz) abdesti alıp öyle yatardı' diye cevap verdi.[342]


[315] Resulullah (s.a.v)'in, Hz. Ömer'e "Abdest al, cinsel organım yıka, sonra da uyu" buyur­ması, abdest imanın öne alınmasını gerektirmez. Çünkü cümleleri birbirine bağlayan atıf edatı olan "vau" harfi, tertibe delalet etmez. Sadece iki şeyin bir arada toplanmasını ifade eder. Buna göre hadiste, abdest almakla cinsel organını yıkama işlerinin ikisinin de yap-ıulmasi emredilmektedir. Nitekim hadisin İmam Mâlik (ö. 179/795)'ten rivayet, "cinsel or­ganını yıka, abdest al, sonra da uyu" şeklindedir. Hadiste abdestin önce alınması, onu tazim ve teberrük içindir. Buhârî'nin rivayetinde abdest alma, emir sığasıyla değil, "Abdest aldığı zaman uyur" şeklinde şart sığasıyla gelmiştir, (ç)

[316] Buhârî, Gusi 25, 27; Müslim, Hayz 23 (306); Ebu Dâvud, Taharet 86 (221); Tirmizî, Ta­haret 88 {120}; Nesâî, Taharet 167; İbn Mâce, Taharet 99 (585); Ahmed b. Hanbel, 1/125

[317] Cünüp olan kimsenin, uyumadan önce abdest alması meşrudur. Ancak bunun hükmü hususunda ihtilaf edilmiştir.

Süfyan es-Sevrî, Saîd ibnu'l-Müseyyeb, İmam Ebu Yûsufa göre; cünüp kimsenin abdest almadan uyuması caizdir.

Evzâî (ö. 157/774), İmam Şafiî (ö. 204/819), İmam Mâlik (ö. 179/795), İmam Ahmed b. Hanbeî (ö. 241/795), İmam Azam Ebu Hanîfe (ö. 150/767) ve alimlerin çoğuna göre; cü­nüp kimsenin uyumadan önce abdest alması müstehabtır. Bunlar, konu ile ilgili hadiste, "abdestin emredilmesini" mendub olma şeklinde yorumlamışlardır.

Bir grup alim de, burada, "abdestin alınması"ndan maksadın; "sözlük anlamı itibariyle abdest alma" olduğunu belirtmişlerdir. Bunlara göre, gerekli olan, eİleri ve cinsel organını yıkamaktır. İbnü'l-Cevzî (ö. 597/1200), bunun hikmetinin; meleklerin pislik ve kötü koku­dan uzaklaşıp şeytanların yaklaşması olduğunu söylemektedir. Şah Veliyyullah Dihlevî (ö. 1176/1762)'de, "cünüplük, meleklerin melekliğine zıt olduğuna göre, mümin hakkında uy gun olan, cünüp olarak uyumamak ve yemeği uzatmamaktadır. Eğer boy abdesti alması mümkün olmazsa abdestiterk etmemesi gerekir" der. (ç)

[318] Buhârî, Gusl 27

[319] Buhârî, Gusl 25

[320] Müslim, Hayz 23 (306)

[321] Tirmizî, Taharet 88 {120}

[322] Buhârî, Gusl 25, 27; Müslim, Hayz 21 (305), 26 (307); Ebu Dâvud, Taharet 87 (222, 223), 88 (224); 89 (226, 228), Vitr 8 (1437); Tirmizî, Taharet 87 (118, 119); Nesâî, Taha­ret 163, 164, 165, 166, Gusl 5; İbn Mâce, Taharet 99 (584), 104 (593); Ahmed b. Han­bel, 6/92,102,103, 119, 120

[323] Buhârî, Gusl 27

[324] Müslim, Hayz 21 (305)

[325] Hadisin zahirinden anlaşıldığına göre, cünüp kimsenin bir şey yemek isterse, ellerini yıka­malıdır.

İmam Ahmed b. Hanbel (ö. 241/795)'e göre; cünüp oian kişinin uyumazdan, ikinci defa İlişkide bulunmazdan veya yiyip içmezden Önce cinsel organını yıkamakla beraber abdest alması müstehabtır. İmam Mâlik (ö. 179/795) ile İmam Şâfıî (ö. 204/819)'ye göre; ellerine pislik bulaşmışsa onları yıkar.

İmam A'zam Ebu Hanîfe (ö. 150/767)'ye göre ise, cünüp olan kişi, bir şey yemek isterse, ellerini yıkar, ağzını da suyla çalkalar. Abdest almadan uyumasında bir sakınca olmamakla birlikte alması daha uygundur.

Yalnız burada abdest almak, ruhsat olarak gösterilmektedir. Boy abdesti almak ise azimet olarak İfade edilmektedir. Azimet ise, ruhsattan daha faziletlidir, (ç)

[326] Müslim, Hayz 22 (305)

[327] Müslim, Hayz 26 {307}

[328] Ebu Dâvud, Taharet 87 (222)

[329] Ebu Dâvud, Taharet 87 (223)

[330] Ebu Dâuud, Taharet 88 (224)

[331] Hz. Aişe, burada, soru biçimine uyarak Resulullah (s.a.v)'in, vitri; bazen gecenin başında ve bazen de gecenin sonunda kıldığını söylemiştir. Halbuki Resulullah (s.a.v)'in, vitri, ge­cenin ortasında kıldığı da olmuştur, (ç)

[332] Hanefilere göre; gece namazındaki kıraat; hem açıktan ve hem de sessiz olarak okumak caizdir. Hanefî alimlerinden Aynî (ö. 855/1451): "Sahih olanın; okuyanın zamanı, yeri ve haliyle sınırlandığını, sesli veya sessiz okumada bu hususların göz önünde bulundurulması gerektiğini" söyler, (ç)

[333] Ebu Dâvud, Taharet 89 (226)

[334] Tirmizî, Taharet 87 (118)

[335] Tirmizî, Taharet 87 (119)

[336] Ebu Dâvud, Taharet 89 (228)

[337] Nesâî, Taharet 163

[338] Nesâî, Taharet 163

[339] Nesâî, Taharet 164

[340] Nesâ\, Taharet 165

[341] Müslim, Hayz 26 (307); Ebu Dâvud, Taharet 89 (226)

[342] Nesâî,GusI5


Konu Başlığı: Ynt: Cünüp kimsenin uyumasının caiz olması
Gönderen: Sevgi. üzerinde 12 Ağustos 2022, 16:44:32
Esselamü Aleyküm. Bilgiler için Allah sizlerden razı olsun kardeşim


Konu Başlığı: Ynt: Cünüp kimsenin uyumasının caiz olması
Gönderen: Mehmed. üzerinde 13 Ağustos 2022, 14:53:45
Ve aleykümselam Rabbım paylaşım için razı olsun