Cemaatle kılınan namazın fazileti

27. Cemaatle Kılınan Namazın Faziletli Olması

72. Ebu Hureyre (r.a)'tan rivayet edilmiştir: Resulullah (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:

"Şüphesiz ki münafıklara en ağır gelen namaz, yatsı ile sabah namazlarıdır. Fakat onlar, sabah İle yatsı namazlarında neler olduğunu bilseler emekleyerek bile olsa kesinlikle bu iki namaza gelirlerdi. İçimden öyle geçti ki; namaz için (kamet getirilmesini) emredeyim de kamet getirilsin, sonra bir adama emredeyim de cemaata namazı kıldırsın. Sonra yanlarında odun demetleri bulunan bazı adamları yanıma alarak namaza gelmeyen o gruba gideyim ve evlerini onların üzerine ateşle yakayım! [759]

(Hadisin lafzı, Müslim'e aittir.) [760]

Yine benzeri bir rivayetin sonunda, Namaza çıkmayan kimselerin evlerini onların üzerlerine) yakayım" ifadesi yer almaktadır. [761]

Buhârî, Resulullah (s.a.v)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:

Nefsim elinde olan Allah'a yemin ederim ki, içimden öyle geçti ki; (bir çok) odun toplanmasını emredeyim. Odunlar toplansın. Sonra namaz için (ezan okunmasını) emredeyim, ezan okunsun. Sonra birine emredeyim de o insanlara imam olsun. Sonra o cemaati bırakayım da namaza gelmeyen erkeklerin üzerine gidip evlerini onlann üzerlerine yakayım. [762] Yine nefsim elinde olan Allah'a yemin ederim ki, onların herhangi birisi, (burada) semiz etli bir kemik parçası yada iki tane güzel paça bulunacağını bilseydi, muhakkak yatsı namazına gelip [763] hazır bulunurdu. [764]

Yine Buhârî'nin bir rivayetinde, Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:

İçimden öyle geçti ki; namaz için (kamet getirilmesini) emredeyim, kamet getirilsin. Sonra (namaz için kamet getirildiğine) şahit olduğu halde namaza gelmeyen topluluğun üzerine gidip evlerini onlann üzerlerine yakayım.[765]

Müslim'in rivayetinde, Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:

Resulullah (s.a.v), bir namazda bazı kimseleri görememişti. Bunun üzerine şöyle buyurmuştu:

İçimden öyle geçti ki; bir adama cemaata namaz kıldırmasını emredeyim. Sonra o cemaata gelmeyen bazı adamlara gideyim. [766] Onlar hakkında emir vereyim de odun demetleriyle evlerini onlann üzerlerine yaksınlar. Bunlardan biri, yağlı bir kemik bulacağını bilseydi, ona (yatsı namazına) mutlaka gelirlerdi.[767]

Yine Müslim'in başka bir rivayetinde, Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:

İçimden öyle geçti ki; gençlerime benim için odun demetleri hazırlamalarını emredeyim. Sonra bir adama cemaata namazı kıldırmasını emredeyim. Sonra da bazı evler, içindekilerin üzerlerine yakayım.[768]

Ebu Dâvud ile Nesâî, Buhârî'nin ilk (rivayetine benzer bir metni) rivayet etmişlerdir. [769]

Yine Müslim ile Ebu Davud'un başka bîr rivayetinde, Resulullah (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:

İçimden öyle geçti ki; gençlerime odun demetleri toplamalarını emredeyim. Sonra da özürsüz olarak (cemaata gelmeyip) namazı evlerinde kılanlara gideyim ve evlerimi yakayım.

(Hadisin ravilerinden Yezîd b. Yezîd der ki:) Yezîd ibnu'l-Esamm'a:

Ey Ebu Avf! (Resulullah, bununla;) Cuma namazını mı, yoksa başka bir namazı mı kast etti?' diye sordum. Bunun üzerine Yezîd ibnu'l-Esamm:

Eğer ben, bunu, Ebu Hureyre'yi, Resulullah (s.a.v)'den (böylece) rivayet ederken işitmemişsem kulaklarım sağır olsun. Çünkü Ebu Hu-rey re, bunun; Cuma namazı mı, yoksa başka bir namaz mı olduğunu söylemedi' dedi.[770]

Tirmizî'nin kısa olarak rivayet ettiği rivayette, Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmaktadır: içimden öyle geçti ki; gençlerime odun demetleri toplamalarını emredeyim, namaz için (kamet getirilmesini) emredeyim de kamet getirilsin. Sonra da Sonra (namaz için kamet getirildiğine) şahit olduğu halde namaza gelmeyen topluluğun evlerini onların üzerlerine yakayım.[771]

[759] Buharı, Ezan 29, Husumât 5, Ahkam 52; Müslim, Mesâcîd 251-253 (651); Ebu Dâvud, Satât 46 (548, 549); Tirmizî, Salât 48 {217}; Nesâî, İmame 49; İbn Mâce Mesâcîd 18 f797);Ahmedb. Hanbel, 2/424

[760] Müslim, Mesâcîd 252 (651)

[761] Buhârî, Ezan 34

[762] Resulullah (s.a.v), camiye gelmeyen kimselerin evlerini yakhrmamıştır. Kadı İyâz (ö. 544/ 1149)'m ifadesine göre; namaz İçin cemaatin farz oluşu, İslam'ın İlk zamanlarında münafıkların namazı terk etmelerine engel olmak içindi. Daha sonra bu farziyetin hükmü kaldırılmıştır. (ç)

[763] Müslim'in rivayetinden anlaşıldığı üzere; bu hadisin vurud sebebi, Resulullah (s.a.v)'in, bazı sahabileri sabah ve yatsı namazlarında cemaat İçinde görememesidir. Çünkü sabah ve yatsı namazına devam etmeme işinin, münafıklara ait bir özellik olduğunu vurgulamaktadır. Ki böylece gerçek sahabiler, münafıklardan ayırt edilmiş olsun.

Bu tür hadisler, cemaate gelemeyip namazı evde de kılmayan münafıkları da İlgilendirmektedir. Çünkü münafıklar, gösteriş İçin namazı camide kılıp evlerine gittiklerinde kılmazlardı. Dolayısıyla hadis; münafıklar hakkında değil, cemaata katılımı devamlı sağlamak için müslüman sahabiler hakkında varid olmuştur, (ç)

[764] Buhârî, Ezan 29

[765] Buhârî, Husumat 5

[766] Hadisin tehdit ve korkutmasının zahirinden, bütün namazlarda cemaatle namaz kılmanın

Farzı ayn olduğu anlaşılmaktadır. Bu görüş; Hanbeliİer, Euzaî gibi alimlere aittir.

Şafiî ve Mâlikî alimlerine göre ise, cemaatle namaz kılmak, farzı kifayedir.

Hanefıiere göre ise; sünnet-i müekkededir. Hanefıler bu konuda "Cemaatle kılınan namaz, tek başına kılınan namazdan yirmi beş derece daha faziletlidir" hadisidir.

[767] Müslim, Mesâcîd 251 (651)

[768] Müslim, Mesâcîd 253 (651)

[769] Ebu Dâvud, Salât 46 (548)

[770] Ebu Dâvud, Salât 46 (548)

[771] Tırmizî, Salât 48 (217)
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın