Beytullaha kurbanlık göndermek

11. Beytullaha Kurbanlık Göndermenin Caiz Olması

149. Hz.Aişe (r.a)'tan rivayet edilmiştir:

"Ben, (Resulullah'ın Beytullah'a gönderdiği kurbanlıkların) gerdanlığını, yanımda bulunan (renkli) yün(Ier)den ördüm. Sonra Resulullah (s.a.v)'de aramızda ihramsız olarak sabahladı. İhramsız bir kimse gibi ailesine yaklaştığı gibi (ailesine) yaklaşırdı yada bir adamın, ailesine yaklaştığı gibi yaklaşırdı. [483] (Birinci rivayet)

Başka bir rivayette, Hz. Aişe şöyle der:

Ben, Resulullah (s.a.v)'in (Beytullah'a göndereceği) develerinin gerdanlıklarını ellerimle ördüm. Sonra Resulullah (s.a.v), (göndereceği) develeri işaretledi. Boyunlarına gerdanlık taktı ve Beyt(ullah)'a gönderdi. (Kendisi de) Medine'de kaldı.[484] Fakat (bununla,) kendisine, helal olan hiçbir şey haram olmadı.[485] (İkinci rivayet)

Yine başka bir rivayette, Hz. Aişe şöyle der:

Resulullah (s.a.v), Medine'den (Mekke'deki Beytullah'a) kurbanlık gönderirdi. Ben, kurbanlığının gerdanlığını örerdim. (Kurbanlığı gönderdikten) sonra ihrama giren kimsenin sakınacağı şey(ler)den sakınmazdı.[486] (Üçüncü rivayet)

Yine konu ile ilgili diğer bir rivayet şu şekildir:

Ben, Peygamber (s.a.v)'in (Beytullah'a göndereceği) kurbanlığı için gerdanlık örerdim. O, bu gerdanlıkları, (kurbanlık) koyun(lar)ın (boynuna) takardı. Sonra da ailesi içerisinde ihramsız (bir kimsenin kalışı gibi) kalırdı.[487] (Dördüncü rivayet)

Yine başka bir rivayette, Hz. Aişe şöyle der:

Biz, (Beytullah'a gönderilecek kurbalik) koyu(lar)m (boyunlarına) gerdanlık takardık. Sonra da onları (Beytullah'a) gönderirdik. Resulullah (s.a.v) ise, (gönderdiği bu kurbanlıklardan dolayı) kendisine hiçbir şey haram.olmayarak ihramsız halde (aramızda) bulunurdu.[488] (Beşinci rivayet)

Konu ile ilgili diğer bir rivayet ise şu şekildedir:

Mesrûk ibnu'I-Ecda', Aişe'ye gelip ona:

Ey müminlerin annesi! Bir adam, Kabe'ye kurbanlık(lar) gönderiyor, bulunduğu beldede oturuyor ve beraberinde kurbalık(lar) gönderdiği kimselere de, kurbanlık develerine, (kurbanlık olduklarının bilinmesi için) gerdanlık takılmasını tavsiye ediyor. İşte bu adam, kendisinde, kurbanlık(lar) gönderdiği bu günden itibaren bütün hacılar Mekke'de ihramlarından çıkacakları zaman kadar kendi oturduğu şehirde i lira mlı gibi olmakta devam ediyor! diye sordu.

(Mesrûk devamla) der ki: Ben, Aişe'nin kendi sesinin işitilmesi için perdenin arkasından ellerini birbirine çarptığını işittim. Bu el çarpmadan sonra Aişe:

Doğrusu ben, Resulullah (s.a.v)'in kurbanlıklar)ımn gerdanlıklarını örerdim. Sonra o, kurbanlıklarını, gerdanlı olarak Kabe'ye gönderirdi. Fakat ihramsız erkeklerin, ailesiyle helal olan şeylerden hiçbiri, (hacı olan) insanlar geri dönünceye kadar ona haram olmadı' diye cevap verdi.

Konu ile ilgili diğer bir rivayet ise şu şekildedir:

Ziyâd b. Ebi Süfyân, Aişe'ye; Abdullah ibn Abbâs'ın, 'Kim (Beytul-lah'a) bir kurbanlık gönderirse o kurban kesilinceye kadar hacılara haram olan her şey o kimseye de haramdır' dediğini yazıp:

Ben kurbanlığımı (Beytullaha) gönderdim. (Bu konudaki) emrini bana yaz' dedi.

(Hadisin ravisi Amra bint. Abdurrahman devamla) der ki: Aişe, (bu meselenin,) Abdullah ibn Abbâs'ın dediği gibi olmadığını söyleyip:

Ben, Resulullah (s.a.v) in kurbanlıklarına kendi ellerimle gerdanlık ördüm. Sonra Resulullah (s.a.v), bu gerdanlıkları, kendi eliyle o kurbanlıkların (boyunlarına) taktı. Daha sonra onları, babamla (Beytullaha) gönderdi. Resulullah (s.a.v)'e, Allah'ın helal kıldığı bir şey, ta kurban kesilinceye kadar haram olmadı' diye cevap verdi. [489]

Bu rivayetler, Buhârî ile Müslim'in (naklettiği) rivayetlerdir. Yine Müslim'in başka bir rivayetinde, Hz. Aişe şöyle der:

Ben, Resulullah (s.a.v)'in kurbanhk(lar)i için şu iki elimle gerdanlıklar örerdim. Sonra (hacıların uzaklaştığı) hiçbir şeyden uzaklaşmaz ve bir şeyi terk etmezdi. [490]

Yine Müslim'in diğer bir rivayetinde, Hz. Aişe şöyle der:

Resulullah (s.a.v), (Beytullah'a) kurbanlik(lar) gönderdi. Ben, onların gerdanlıklarını kendi ellerimle örerdim. Sonra Resulullah (s.a.v), ihramsız bir kimsenin çekinmediği hiçbir şeyden çekinmezdi. [491]

Nesâî ise, konu ile ilgili bazı rivayetleri; ilavelere ve Abdullah ibn Abbâs Ue ilgili açıklamalara yer vermeksizin rivayet etmiş, bazı rivayetleri de kısa bir şekilde rivayet etmiştir.

Yine Nesâî ve Tirmizî, Hz. Aişe (r.anhâ)'dan şöyle bir hadis rivayet etmişlerdir:

"Ben, Resulullah (s.a.v)'in (Beytullah'a göndereceği) kurbanlık(lar) için gerdanlıklar ördüm. Sonra da ihrama girmedi ve (giyinilmesi mubah olan) elbiseden (giymedik) hiçbir (elbise) bırakmadı (her türlü elbiselerini giydi).[492]

Yine Nesâî ile Ebu Dâvud; birinci, ikinci ve üçüncü rivayeti nakletmelerdir.

Yine Nesâî, beşinci rivayeti de nakletmiştir.

Yine Nesâî'nin konu ile ilgili diğer bir rivayeti şu şekildedir:

Ben, Resulullah (s.a.v)'in (Beytullah'a göndereceği) kurbanlık(lar)ın gerdanlıklarını örerdim. Sonra da onları (Beytullah'a) gönderindi. Daha sonra da o kurbanlıklar, yerlerine varmadıkları müddetçe, (ailesine) ihramsız bir şekilde yaklaşan kimseler gibi yaklaşırdı.[493]

[483] Buhârî, Hac 110, Edâhî 15; Müslim, Hac 359, 360, 361, 362, 363, 364, 365, 366,368, 369, 370 (1321); Ebu Dâvud, Menâsİk 14 (1757, 1758, 1759); Tirmizî, Hac 69 (908); Nesâî, Menâsik 65, 66, 68, 69; İbn Mâce, Menâsİk 94 (3094, 3095); Ahmed b. Hanbel, 6/30, 35, 36, 42, 78, 82, 85

[484] Resulullah (s.a.v}, bu kurbanlıklarını, hicretin 9. yılında Hz. Ebu Bekr ile birlikte Beytullah'a göndermiştir.

Sahabenin büyük çoğunluğu, İmam Mâlik, İmam Şafiî, İmam Ahmed ve Hanefilere göre; Hac yapmak niyetinde olmayan bir kimsenin, Beytullah'a kurbanlık gönderip te memleketinde kalan bir kimseye, elbiselerinden soyunması ve İhrama giren bir kimseye yasak olan hareketlerden kaçınması gerekmez, ancak hac ve umre için ihrama girdiği zaman buyasaklara uyması lazım gelir. Hatta Hanefi alimlerinden Tahâvî (ö. 321/933), bu görüşteki ilim adamlarının dayandıkları delilleri göstermek için bu hadisi 18 senedie rivayet etmiştir.

Hanefilere göre; Beytullah'a kurbanlık gönderen bir kimsenin ihrama girmiş sayılabilmesi için şu üç şartın bulunması gerekir:

1. Hac veya umre ibadeti için niyet etmiş olmak,

2. Kurbanlıkla birlikte hac için yola çıkmış olmak,

3. Kurbanlığın boynuna gerdanlık takmak.

Kısacası, bir kimse, sadece Beytullah'a kurbanlık göndermekle ihrama girmiş sayılmaz. Yine bir kimsenin, kurbanlığını kendi memleketinde iken işaretlemesi ve boynuna gerdanlık takması müstehabtır. Ancak hac veya umre yapmak isteyen kimsenin, kurbanlığı işaretlemeyi ve boynuna gerdanlık takmayı, mikat'e kadar ertelemesi müstehabtır. (ç)

[485] Buhârî, Hac 110; Müslim, Hac 362 (1321)

[486] Buhârî, Hac 107; Müslim, Hac 359 (1321)

[487] Buhârî, Hac 110

[488] Müslim, Hac 368 (1321)

[489] Buhârî, Hac 109; Müslim, Hac 369 (1321)

[490] Müslim, Hac 361 (1321)

[491] Müslim, Hac 363 (1321)

[492] Nesâî, Menâsik 68;Tirmİzî, Hac 69 (908)

[493] Nesâî, Menâsik 65
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın