๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => 7 Hadis İmamının İttifak Ettikleri Hadisler => Konuyu başlatan: Safiye Gül üzerinde 05 Nisan 2011, 19:00:09



Konu Başlığı: Ayakta bevletme
Gönderen: Safiye Gül üzerinde 05 Nisan 2011, 19:00:09
10. Ayakta Bevletme

 

21. Huzeyfe ibnu'l-Yemân (r.a)'tan rivayet edilmiştir:

"Peygamber (s.a.v) ile birlikte idim. Bir kavmin çöplüğüne gelmiş­ti. Ayakta (dikelerek) işedi.[263]

Sonra da: Yaklaş'dedi.

Bunun üzerine ben de, topuklarının yanına kadar yaklaştım. (Ona su verdim. Bu suyla) abdest aldı. (Ayaklarına gelince,) mestlerinin üzerine mesh etti.[264]

Ebu Vâil yolundan gelen bir rivayet ise şu şekildedir:

Ebu Musa, idrar hususunda çok dikkatli davranırdı. Bir şi şeye işeyip (sonra da):

İsrail oğullarından birinin cildine [265] idrar bulaşırsa, değen yeri makaslarla keserlermiş [266] dedi. Bunun üzerine Huzeyfe:

Arkadaşınız (Ebu Musa)m (idrar konusunda) bu derece dikkat göstermemesini isterdim. Çünkü ben, Resulullah (s.a.v) ile beraber yü­rüdüğümüzü hatırlıyorum... Duvarın arkasındaki bir çöplüğe gidip siz­den birinin yaptığı gibi ayakta işedi. Ben, ondan biraz ileriye gittim. (Bir müddet sonra yanına gitmem için) bana işaret etti. Ben de (onun yanına)   gidip   tuvalet   ihtiyacının  bitirinceye  kadar  arkasında   dur­dum.[267]

Ebu Davud'un rivayeti ise şu şekildedir:

Peygamber (s.a.v)'i bir kavmin çöplüğüne gelip ayakta (dikilerek) işedi. Daha sonra su istedi. (O suyla abdest aldı. Ayaklarına gelince,) mestlerinin üzerine mesh etti.[268]

Ebu Davud (devamla) der ki:

Müsedded, Huzeyfe'den naklen şöyle dedi: "Peygamber (s.a.v), abdest bozarken yalnız kalmak isteyeceğini düşünerek oradan uzaklaşmak is­tediğimde, beni yanma çağırdı. Ben de (ona sütre olmak için) hemen arkasında durdum.[269]

Nesâî'de, Ebu Dâvud gibi, ayakta" kelimesini rivayet etmiştir.


[263] Hz. Peygamber (s.a.v)'in ayakta işemesi ile ilgili çeşitli görüşler ileri sürülmüştür.

İmam Şafiî (ö. 204/819), Hz. Peygamber (s.a.v)'in bel ağrısından dolayı ayakta işediğini belirtmiştir.

Bazılarına göre ise; çöplük, necaset yeri olduğu için oturmaya müsait değildi. Dolayısıyla Hz. Peygamber (s.a.v), devamlı oturarak küçük abdest bozması adeti olduğu halde böyle bir yerde ayakta işedi.

Bazılarına göre ise, idrarın sıçramayacağı yerlerde ayakta işemenin caiz olduğunu göstermek için böyle hareket etmiş olma ihtimali daha kuvvetlidir.

Bazılarına göre İse, Hz. Aişe hadisi, Hz. Peygamber (s.a.v)'İn evdeki yada kapalı yerdeki durumunu anlatması sebebiyle evlerde veya kapalı yerlerde oturarak işenilmesi gerektiği, Huzeyfe'den gelen hadisin ise, açıka alanda yada evin dışında caiz olduğunu belirtmişler­dir.

Ayrıca Hz. Aişe, Hz. Peygamber (s.a.v)'in ayakta İşediğini söyleyen kimsenin sözüne ina­nılmaması gerektiğini belirtmiş olsa da, Hz. Aişe, Hz. Peygamber (s.a.v)'in ancak evdeki halini bilebilir. Halbuki sahabenin büyüklerinden olan Huzeyfe'nin şahadetine göre, Hz. Peygamber (s.a.v), Medine'de bir çöplükte ayakta dikilerek küçük abdest bozmuştur. Yine Hz. Ali, Hz. Ömer ve Zeyd b. Sâbit'in de ayakta işedikleri sabittir. Bütün bu durumlar, ayakta işemenin mekruh olduğunu, fakat idrar sıçramasından emin olunduğu zaman ke-rahetsiz olarak caiz olduğunu gösterir. Hanefi ve Şafiî fıkıhçilannin görüşü bu şekildedir. Yine ayakta işemek, Hanbeli mezhebine göre mubah, Mâliki mezhebine göre ise sıçrama ihtimali yoksa caiz, aksi takdirde mekruhtur. B.k.z: Ahmed Davudoğlu, İbn Abidin Ter-cemesi, 1/592-593; N. Yeniel - H. Kayapınar, Sünen-i Ebu Dâvud Terceme ve Şerhi, 1/50-51; Komisyon, Sünen-i Nesâî, 1/46-48 (ç)

[264] Buhârî, Vudû' 60, 62; Müslim, Taharet 73 (273); Ebu Dâvud, Taharet 12 (23); Tirmizî, Taharet 9 (13); Nesâî, Taharet 24; İbn Mâce, Taharet 13 (305, 306); Ahmed b. Hanbel, 5/382, 394. 402

[265] Burada geçen "cild" kelimesi; bazılarına göre, İsrail oğullarının sırtlarına giydikleri kürktür ve bazılarına göre ise zahiri anlamda tendir, (ç)

[266] Hadis, bu ümmete gösterilen kolaylıklara delildir. İsrail oğulları ise bunun zıddına zor şey­lerle emrolunmuşlardı. İdrar sıçrayan yeri makasla kesmek, bunlardan sadece birisidir. Alimler, iğne ucu kadar ufak idrar damlalarının hükmü hususunda ihtilaf etmişlerdir. imam Mâlik (ö. 179/795)'e göre bu tür idrar damlalarını yıkamak müstehabür, Şâfiîlere göre farzdır, imam A'zam Ebu Hanîfe (ö. 150/767} ise her necasetin az miktarında olduğu gibi burada da kolaylık gösterip yıkamanın lazım olmadığını belirtmiştir, (ç)

[267] Müslim, Taharet 273

[268] Ebu Dâvud, Taharet 12 (23)

[269] Ebu Dâvud, Taharet 12 (23)


Konu Başlığı: Ynt: Ayakta bevletme
Gönderen: Sevgi. üzerinde 08 Ağustos 2022, 04:45:23
Esselamü Aleyküm. Paylaşım için Allah sizlerden razı olsun kardeşim


Konu Başlığı: Ynt: Ayakta bevletme
Gönderen: Mehmed. üzerinde 10 Ağustos 2022, 05:19:31
Ve aleykümüsselam Rabbim paylaşım için razı olsun